Search

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Platon?a göre iki dünya vardır. Birincisi değişmeyen, sabit kalan, ezeli ve ebedi olmakla birlikte tek olan gerçek varlıkların bulunduğu idealar dünyası; ikincisi ise değişmenin hüküm sürdüğü, her şeyin gelip geçici olduğu, varlıkla yokluk arasında bulunan duyusal dünyadır. Platon değişmenin hüküm sürdüğü duyusal dünyanın bilgiyi mümkün kılamayacağını söyler. Çünkü ona göre bilgi denilen şeyin değişmez, ezeli ve ebedi, aynı zamanda tek olması gerekir ki böyle bir bilgiyi ancak idealar dünyası mümkün kılabilir. Bu bakımdan Platon?da bilgi ideanın bilgisidir. İdeanın bilgisi ruhta gizli bir şekilde bulunmaktadır. Çünkü ruh duyusal dünyaya gelip bedenle birleşmeden önce ideaları temaşa etmiş ve onların bilgisini kazanmış, fakat bedenle birleştikten sonra bu bilgiyi unutmuştur. Buna göre ruhta gizli bir şekilde bulunan ideanın bilgisini yeniden kazanmak yani anımsamak gerekir. Ancak hemen belirtilmelidir ki belli belirsiz bir anımsamanın sonucunda bilgi hemen kazanılmaz. Çünkü Platon?a göre bilginin yeniden kazanılabilmesi için uzun süren bir eğitim programını bitirmek gerekir. Bu eğitim programının sonuna ulaşabilenler ise filozoflardır. Şimdi, filozof olan kişinin eğitim programının sonunda bilgiyi tam olarak kazanabilmesinin koşulu iyi ideasının temaşasıdır. Çünkü iyi ideası hem diğer ideaları bilinir kılar hem de kafaya bilme gücü verir. Şu halde iyi ideasını temaşa etmeden hakikatin bilgisini kazanmak mümkün değildir.Ne var ki iyi ideasının temaşasıyla kazanıldığı düşünülen bilgi ne olduğu belli olmayan bir bilgidir. Çünkü onu bilen kişinin yani filozofun onu tanımlaması, bir başkasına aktarması mümkün değildir. Bu bakımdan iyi ideasının bilgisi filozofta sır olarak kalır. Bilginin bu sır olma durumu Platon felsefesi bakımından birçok problemin başlangıcıdır. Buna göre Protagoras?ın ?insan her şeyin ölçüsüdür? önermesindeki ?insan? yerine ?filozof?u geçirmeye çalışan Platon?un, filozofun kim olduğunu belirlemek mümkün olmadığı için, başarısız olduğu söylenebilir. Bu aynı zamanda bilginin ölçütünün kim olduğunun belirsiz kalmasının da nedeni olarak anlaşılabilir. Bununla birlikte eğer bilginin ne olduğu ve kimin bilgiye sahip olduğu tespit edilemiyorsa söz konusu bilgiden şüphe etmek mümkün hale gelir. Bu ise hiç de Platon?un kabul edebileceği bir düşünce değildir. Çünkü onun temel amaçlarından biri, içinde yaşadığı toplumda var olan değerler anarşisinden kaynaklanan ahlaki-siyasi çöküşü durdurabilmek için bilgiyi bir değer olarak belirlemektir. Ancak Platon bilgiyi bir değer olarak belirleme girişiminde de, bilginin ne olduğunu açıklayamadığı için, başarısız olmuştur. Anahtar Kelimeler: İdea, Bilgi, Akıl, Ölçüt, Otorite According to Plato, there are two worlds. The first one is the world of Ideas, where there are real beings that are unchanging, stable, eternal, and unique as well; and the second one is the sensible world, where change reigns and everything is ephemeral, and which is between being and non-being. Plato says that the sensible world, where change reigns, cannot enable knowledge; according to to him, what is called `knowledge? has to be unchanging, eternal, and also unique, that only the world of Ideas enables such knowledge. For Plato, the knowledge is the knowledge of Idea in this regard. The knowledge of Idea is invisibly present in soul, for before soul comes to the sensible world and unites with body, it contemplates the Ideas and acquires the knowledge of them, but after its union with body it forgets this knowledge. Accordingly, it is required to regain, i.e. recollect, the knowledge of Idea, which is invisibly present in soul. However, it should be instantly said that the knowledge is not acquired right after a tenuous recollection; according to Plato, it is required to complete a long education programme in order to regain the knowledge; and the people who reach the end of this education programme are philosophers. Now, the condition of philosopher?s being able to acquire in full the knowledge at the end of education programme is the contemplation of the Idea of good, for the Idea of good both makes other Ideas knowable and gives the mind the power of knowing. Therefore it is impossible to acquire the knowledge of truth without contemplating the Idea of good.However, the knowledge that is thought to be acquired by means of the contemplation of the Idea of good is a kind of ambiguous knowledge, for it is not possible for its knower, i.e. philosopher, to define and convey it to someone else. In this regard, the knowledge of Idea resides with philosopher in secret. This mysterious state of knowledge leads to several problems in terms of Plato?s philosophy. Accordingly, since it is not possible to determine who philosopher is, it can be said that Plato who tries to substitute `philosopher? with `man? in Protagoras? proposition `Man is the measure of all things? is unsuccessful. This also can be understood as the reason of the ambiguity of who the measure of knowledge is.On the other hand, if what knowledge is and who possesses it cannot be ascertained, it becomes possible to be sceptical about the knowledge in question; and this is not a thought acceptable by Plato at all, for one of his main purposes is to designate knowledge as a value in order to be able to prevent the moral-political collapse arising from the anarchy of values existing in the society where he lives. However, since Plato is not able to explain what knowledge is, he is unsuccessful in his attempt to designate knowledge as a value, either. Keywords: Idea, Knowledge, Reason, Measure, Authority

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Bu çalışmada Hannah Arendt tarafından geliştirilen kötülüğün sıradanlaşması fikrinin analiz edilmesi amaçlanmıştır.Çalışmanın birinci bölümünde, Arendt'in politik düşüncesi üzerinde durulmuş, bu bağlamda onun hareket noktası olan totalitarizmin eleştirisi üzerinden ve temel kavramları çerçevesinde politika anlayışı açıklanmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde ise, totalitarizmin pratikteki karşılığı olan Nazi Almanyası dönemi incelenmiş, Arendt'in bu döneme ait eleştirilerine yer verilmiş, kötülüğün sıradanlaşması fikri, Arendt'in bu fikri geliştirmesinin nedeni olan Eichmann davası ve ilk kez bu dava sonrasında tartıştığı kavramlar ele alınmıştır.Filozofun tüm eserleri incelenerek onun temel kavramları çıkarılmış ve çalışmamız bu kavramlar eşliğinde oluşturulmuştur.Çalışmamızın sonucunda Arendt'te kötülüğün sıradanlaşması değerlendirmesinin düşünme yoksunluğu ve yargı yetisinin kaybını tanımlamak için geliştirildiği tespit edilmiştir. The aim of this study is to analyze Hannah Arendt?s conception of the banality of evil.The first chapter of the study is devoted to an overview of Arendt?s political thought in order to provide an introduction necessary for a proper approach to the conception of the banality of evil. In this introductory chapter we present the conceptual order of the political philosophy of Arendt starting with her criticism of totalitarianism. In the second chapter of the study the period of Nazism in Germany is scrutinized with the help of Arendt?s political analysis. The focus of her analysis is the conception of the banality of evil which was developed by the philosopher during the trial of Eichmann.In the conclusion chapter of the study, the focus is the analysis of the conception of the banality of evil in respect to its causes ? e.g. the deprivation of the power of reasoning and the loss of judging ability.All the works of Arendt have been analyzed in order to determine the main structure of the study and then the philosopher?s basic concepts and their interrelations have been elaborated within the framework of the predetermined structure.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Bilindiği gibi Gettier problemi, bilginin geleneksel tanımında yer alan doğruluk, inanç ve haklılandırma koşullarının yeter koşullar olmadığını, bu üç koşulu da sağlayan, ancak bilgi statüsü kazanamamış durumların olduğunu kanıtlamasıyla, çağdaş bilgi felsefecileri arasında standart tanımın revize edilmesi gerektiği düşüncesini yaygınlaştırmıştır. Bu bağlamda ortaya birbirinden farklı çözüm önerileri getirilmiştir.Bilginin inanç ve doğruluk koşullarının gerek koşullar olduğu, çağdaş birçok filozofun ortak kanaatidir. Bu nedenle tartışma daha ziyade haklılandırma koşulu üzerinden yürümektedir. Çağdaş bilgi felsefesi içerisinde, sunulan çözümlerin oluşturduğu ve ?haklılandırma teorileri? denen bir sahanın ortaya çıktığını söylemek mümkündür.Epistemolojideki kırılma noktasını ifade eden Gettier problemi, bu tezin genel konusunu oluşturmaktadır. Daha özel olarak da iki çağdaş Amerikalı düşünürün, Roderick M. Chisholm ve Alvin I. Goldman'ın bu problemi nasıl ele aldıkları incelenecektir. Analitik felsefenin iki temsilcisi olan bu düşünürler üzerine Türkçe'de daha önce bu kapsamda yapılmış bir çalışma olmaması, bu tezin özgün yanlarından birisidir. Çalışmanın bir diğer önemli özelliği, içselcilik ve dışsalcılık denilen karşıt iki akımın temsilcileri olan bu düşünürlerin, haklılandırma sorununa ilişkin fikirlerini karşılaştırma imkânı vermesidir. Gettier proved that, as is known, truth, belief and justification conditions of traditional account of knowledge are inadequate and that there are cases which meet the so-called conditions but can not properly be called as knowledge. Therefore, contemporary epistemologists conceded that traditional analyses of knowledge ought to be revised and they thusly offered varying solutions.Since many philosophers of theory of knowledge acknowledge that truth and belief conditions are the ones that are adequate the discussion seems to be going on in the context of third condition, namely ?justification?. It could be said that considerations of justification make up a recent field in contemporary epistemology which is known as ?theories of justification?.Gettier Problem which refers in epistemology to a breaking point constitutes this work?s general basis. In particular it is concerned with both Roderick M. Chisholm and Alvin Goldman who in detail deal with Gettier?s counter-examples and strive for generating a solution which could overcome the so-called difficulties. That no such a comprehensive study thus far achived in Turkish, is one of this work?s original aspect. And the other is that it could enable one to compare, in terms of this two philosophers, internalism and externalism which be known as two contrary view.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Bir zühd ve yaşam biçimi olarak ortaya çıkan tasavvuf, zamanla İslâm ilimlerine dair fikirleri de ihtiva etmeye başlamıştır. Bu sürecin sonucunda, tasavvuf, kendine özgü bir terminoloji ve dil geliştirmiştir. Bu yeni terminoloji vasıtasıyla çeşitli dini ve felsefi konulara dair fikirler ortaya koyan mutasavvıf ve düşünürler sayesinde, İslâm düşünce tarihinde önemli bir yere sahip olan nazari tasavvuf geleneği kurulmuştur.Nazari tasavvuf geleneğinin en önemli ismi olan İbnü'l-Arabî, kendisine ulaşan tasavvuf birikimini, felsefe ve kelam gibi ilimlerin de katkılarıyla yorumlayarak, İslâm düşüncesinde, etkilerinin zamanımıza kadar devam ettiği bir düşünce geleneğinin oluşumuna öncülük etmiştir. Bu düşünce geleneğinin temelinde ?vahdet-i vücûd? anlayışı yer alır. Bu anlayış, `varlık birdir, Hak'tan başka bir şey yoktur, varlıkta Hak'tan başkası yoktur' gibi temel fikirler üzerine inşa edilir.İbnü'l-Arabî'nin metafizik/ontoloji temelli bu düşünce tasavvuru, kendisinden sonra geniş bir alana tesir etmekle birlikte, bizzat kendisi tarafından Anadolu topraklarına getirilerek Türk-İslâm düşüncesine yön vermiştir. XIII. yüzyıl ve sonrasında vahdet-i vücûd anlayışının Osmanlı Devleti'nin medrese ve tekkelerince de benimsenmesi sayesinde, bu anlayışın temel fikirleri Anadolu'da geniş bir alana yayılma fırsatı bulmuştur.XV. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin Anadolu'da birlik ve beraberliği sağlama amacıyla başlatmış olduğu Türkçe tercüme ve Türkçe eser yazma politikasının önemli destekçilerinden biri, vahdet-i vücûd anlayışını başlangıç ilkesi olarak kabul eden Bayramiyye tarikatının mensubu olan Ahmed Bîcan'dır.Ahmed Bîcan, vahdet-i vücûd anlayışının temel eseri olan İbnü'l-Arabî'nin Fusûsu'l Hikem'inin ilk Türkçe tercümesini yapmış ve bu sayede vahdet-i vücûd anlayışına yeni bir yaşam alanı kazandırarak, bu anlayışın aktarımına vesile olmuştur.Bu çalışmada Ahmed Bîcan'ın, konuyla ilgili olan eserlerinde, İbnü'l-Arabî'nin düşüncelerinin etkisi gösterilmeye çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Mutlak Varlık, Tecelli, İsim ve Sıfatlar, A'yan-ı Sabite, İnsan-ı Kâmil Sufism that arose as a pious asceticism and a way of life began to include the thoughts of Islamic sciences in the course of time. At the end of this process, it developed a terminology and a language peculiar to itself. By means of the sufis and thinkers putting forward thoughts about various religious and philosophical matters through that new terminology, the tradition of theoretical sufism, which has an important place in the history of Islamic thought, was founded.Ibnu?l Arabî, the most important person in the tradition of theoretical sufism, interpreting with the help of philosophy and sciences such as theology the heritage of sufism that reached to himself, pioneered the formation of a tradition of thought in the Islamic thought, influences of which have persisted until our times. This tradition of thought is based on the conception of ?oneness of being?. This conception is build on the fundamental notions such as ?Being is one?, ?There is nothing except God? and ?There is nothing in being except God?.Ibnu?l Arabî?s such system of thought with a metaphysical/ontological origin had influences in a wide geographical area; and also, being brought to Anatolia by personally himself, directed Turkish-Islamic thought. Due to the fact that the conception of ?oneness of being? was adopted in the medresses and dervish lodges in the Ottoman Empire in the XIII. century and afterwards, the fundamental notions of this conception found an opportunity to spread in a wide area in Anatolia.One of the most important buttresses of the policy of the Turkish translation and writing works in Turkish, that was instigated in the XV. century by Ottoman Empire in order to provide unity and togetherness in Anatolia, is Ahmed Bican, he who was a member of Bayramiyye dervish order that accepted the conception of ?oneness of being? as an originating principle.Ahmed Bican made the first Turkish translation of Ibnu?l Arabî?s Fusûsu?l Hikem that is the main work of the conception of ?oneness of being?; and thus he, bringing the conception of ?oneness of being? in a new field of life, mediated the transfer of this conception.In this work, it is tried to show the influences of Ibnu?l Arabî?s thoughts in the works of Ahmed Bican.Keywords: Absolute Being, Appearance, Names and Attributes, Fixed Entities, Perfect Man

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Aydınlanmayla birlikte tarih, doğrusal ilerleyen bir süreç olarak ele alınmış ve bu ilerleme fikri yaşamın tüm alanlarına optimist bir bakış açısıyla dağıtılmıştır. İnsan aklına duyulan güven ile tarihteki her anın, bir öncekine göre daha iyi olduğu ve bu ilerlemenin geri döndürülemezliği ifade edilmiştir. Hegel, Marx ve Fukuyama'da da -bazı farklarla olsa bile- ilerlemeci tarih anlayışının miras alınışını görmekteyiz. Hegel de, Marx da, Fukuyama da, fikirlerini ?tarihte belli yasalar olduğu ve tarihi bu yasaların yönlendirdiği? temeli üzerine kurmuşlardır.Bu çalışmanın temel problemi, tarihin Aydınlanmacıların ortaya koyduğu gibi, doğrusal olarak ilerleyen bir süreç mi, yoksa zigzaglar çizen iniş ve çıkışlarla dolu bir süreç mi olduğunu irdelemektir. Bu çerçevede, tarihte tüm uluslar için geçerli olabilecek doğa bilimleri tarzında yasalar olup olmadığı, fiziki alan ile insani alanın birbirlerinden farkları, tarihi belirleyen asıl değerlerin genellikler mi bireysellikler mi olduğu tartışılmaktadır. Öncelikle ilerlemeci tarih anlayışının ortaya çıkış nedenlerini kavramak bakımından, nedenlerin öncülleri değerlendirilecektir. Daha sonra ilerlemeci tarih anlayışı içerisinde Francis Fukuyama'nın nerede durduğu, kendisi ile aynı çizgide olan düşünürlerle benzerlikler ve farklılıklarının neler olduğu üzerinde durulacaktır. Tarihe verilen anlamın, ilerleme dışında alternatiflerinin neler olduğunun ele alınmasının da bu çalışma için gerekli olduğu düşünülmektedir.Bu çerçevede yapılan araştırma sonucunda; ilerlemecilerin belirli somutluklardan hareketle, tarihe evrensellik çerçevesinde baktıkları, toplumlararası farklılıkları gözetmedikleri anlaşılmaktadır. Ayrıca tarihsel alana doğa alanı gibi yaklaşarak bazı yasalar yükledikleri; oysa tarihsel alanın bir kültür bilimi alanı olarak doğa yasaları tarzında yasalar barındırmadığı, toplumlar arasındaki farklılıklar nedeniyle evrensel bir tarih fikrinin tutarlı olmadığı, tarihsel sürecin sonunun öngörülemeyeceği tespit edilmiştir. Along with the idea of Enlightment, history has been taken as a progressingprocess and with idea of progress has been applied to all areas of life with andoptimist viewpoint. By the trust in human mind, every moment in history has beenevaluated as better than goes in the past and that idea of progress has beenaccepted as irrevocable. We observe in Hegel, Marx and Fukuyama -of course withsome distinctions- the inheritanca of this idea of progressive history. All of thembased their ideas on the belief that are some rules in history conducting itself.The fundemantal subject of this research, is to evaluate those arguments: History iswhether a linear process as Enlightment thinkers asserted or a process with sharp turnsand fluctuations. In this context, whether there are natural science rules valid for allnations, the differences between physical space and human space and whether realvalues determining history are linked to generalisations or individuality are discussed.To understand the formation of the idea of progressive history the premises of thecauses of its formation will be evaluated. Then, Francis Fukuyama?s position in thatidea and similarities and differences with the thinkers in the same line will beconsidered. Meaning given to history, dealing with alternatives outside progressivismis also essentially considered for this study.In the framework of that research it?s understood that progressivists -in the light ofsome concreteness- evaluate history in from a universalist framework and they ignoredifferences between societies. Furthermore, they approach historical space as a naturalspace and thus, impose some rules on it: but historical space as a cultural space dosenot possess rules as natural. It is also concluded taht because of the differencesbetween societies, the idea of universal history is not coherent, it?s impossible to seethe final result of historical process.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Yeniçağda epistemolojinin temel felsefe disiplini olarak kabul edilmesiyle birlikte, ?olgu-değer?, ?olgu yargısı-değer yargısı?, ?olan-olması gereken? ayrımları belirginleşmeye başlamış ve ahlaka ilişkin bilginin imkânının sorgulanması, etiğin temel problemi haline gelmiştir.Diğer taraftan, Antik Grek Felsefesi incelendiğinde, her ne kadar Yeniçağ Felsefesi'nin epistemolojist tavrına benzer biçimde olmasa da, Aristoteles'te de ahlak alanına ilişkin bilginin statüsüne dair bir sorgulamaya rastlanılır. Bu bağlamda, çalışmamızın konusunu, Aristoteles felsefesinde ahlak ve eylemler açısından bilginin oynadığı rolün incelenmesi teşkil etmektedir. Çalışmamızın amacı ise, ?Aristoteles'in görüşlerinden hareketle, insan doğasının iki temel öğesi olan bilgi ve eylem arasındaki ilişkinin irdelenmesi ve ahlak alanına ilişkin bilginin imkânının gösterilebilmesi? olarak ifade edilebilir.Bu amaç doğrultusunda, Aristoteles'in bilgi ve ahlak hakkındaki görüşleri belli bir sistem dâhilinde analiz edilmeye çalışılmış ve bu analiz için, filozofun eserlerinin Türkçe ve İngilizce çevirileri temel kaynaklar olarak kullanılmıştır. Ayrıca, kimi önemli terimlerin Grekçe karşılıkları için orijinal metinlere başvurulmuştur. Grekçe metinler için Bekker'in edisyonu esas alınmıştır.Çalışmamızın birinci bölümünde, Aristoteles'in bilgi anlayışı ele alındıktan sonra, etiğin konumunu tespit etmek maksadıyla bilimler sınıflandırması incelenmiştir. İkinci bölümde ise ?iyi?, ?mutluluk? ve ?erdem? kavramları çerçevesinde Aristoteles'in ahlak anlayışı açıklanmaya çalışılmıştır.Aristoteles'te ahlakın bilgisel temeliyle bağlantılı olarak şu tespitlerde bulunulabilir:a) Aristoteles'e göre, ahlak alanına ilişkin genel ilkeler hakkında bilgi sahibi olmak mümkündür; fakat pratik bilimlerde teorik bilimlerdeki gibi bir kesinliği aramamak gerekir.b) Ahlak alanındaki genel ilkelerin pratiğe aktarılması, düşünce erdemlerinden biri olan basiretle sağlanır. Basiret bir bilim olmamakla birlikte, farklı bir bilme türüdür.c) Aristoteles'in ruh, Tanrı gibi konular hakkındaki görüşlerinin ahlak anlayışına etkisi vardır. Bu konuların teorik bilimlerin alanına girmelerinden ötürü, teorik bilimlerce üretilen bilgilerin ahlaka temel sağlayabildikleri söylenebilir.d) Nousun etkinliği, yani teori etkinliği mutluluğa ulaşma açısından en iyi etkinliktir. Dolayısıyla bilgi sahibi olmak ile mutluluk arasında bir bağ vardır.Anahtar Kelimeler: Bilgi/Bilim (Episteme), Nous, Mutluluk, Erdem, Basiret With the acceptance of epistemology as the main discipline of philosophy in Modern Times, ?fact-value?, ?fact judgement-value judgement? and ?is-ought? distinctions began to become clear and inquiring the possibility of knowledge of morals became the fundamental problem of ethics. On the other hand, when Ancient Greek Philosophy is examined, though not in a similar way with the epistemologist attitude of Modern Philosophy, an inquiry concerning the statute of knowledge of morals is also found in Aristotle. In this context, the examination of the part that knowledge plays in morals and actions in the philosophy of Aristotle constitutes the subject of this work. As for its objective, it can be stated as ?from Aristotle?s views, to scrutinize the relationship between knowledge and action that are the basic elements of human nature and to point out the possibility of knowledge of morals?.In line with this objective, it was tried to analyse, within a certain system, Aristotle?s views on knowledge and morals, and for this analysis, the Turkish and English translations of the works of the philosopher were used as primary sources. Besides, for the Greek equivalents of some important terms, original texts were referred to. Bekker?s edition were grounded on for the Greek texts.In the first section of this work, after Aristotle?s account of knowledge had been discussed his classification of sciences were examined in order to determine the position of ethics. As for the second section, within the frame of the concepts of ?good?, ?happiness? and ?virtue?, Aristotle?s account of morals was tried to be explained. In connection with the epistemic foundation of morals in Aristotle, the following points can be determined:a) According to Aristotle, it is possible to have knowledge about the general principles of morals; but a centainty as in the theoretical sciences must not be asked for in practical sciences.b) The practice of the general principles of morals is provided by prudence which is one of the intellectual virtues. Prudence is, though not a science, a different kind of cognition.c) Aristotle?s views on matters such as soul and God have an impact on his account of morals. Since these matters are in the field of theoretical sciences, it can be said that the knowledge produced by theoretical sciences might provide a basis for morals.d) The activity of nous, i.e. theoretical activity is the best activity in terms of attaing happiness. There is, consequently, a connextion between having knowledge and happiness.Keywords: Knowledge/Science (Episteme), Nous, Happiness, Virtue, Prudence

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Bu çalışmada Platon'un siyaset anlayışının oluşmasındaki etkenler üzerinde durulmuş, bu bağlamda İlkçağ Polis teşkilatı ve yönetim şekilleri incelenmiş, Platon'un bu yönetim şekillerine dair düşünceleri de göz önünde bulundurularak, tüm öncüller doğrultusunda, filozofun siyaset anlayışı açıklanmaya çalışılmıştır.İlkçağ Polis'inin dini, siyasi ve ekonomik bütünlüğü ve bu bütünlük fikrinin Platon felsefesindeki yeri göz önünde bulundurulduğunda, Platoncu siyaset fikrinin yoğun ahlaki vurgusuyla karşılaşılır. Bu bakış açısı tüm Platon felsefesinin temellendirildiği ?ruh? anlayışının siyaset söz konusu olduğunda da dayanak noktası olduğunu gösterir. Bu tezin amacı da ?ruh?un siyasetteki bu belirleyiciliğini gösterebilmektir.Platon'un yönetim biçimleri ve yönetenlerin ruhları arasında kurmuş olduğu koşutluk ve devleti insanın büyütülmüş hali olarak tasavvur etmesi, varılmaya çalışılan amacın haklılığını, yani siyasetin ruh ile temellendirilmesini meşrulaştırır.Anahtar kelimeler: Platon, Sokrates, Polis, Siyaset, Ruh, Filozof, Antik Felsefe Plato?s political thoght in this study focused on the formation factors. Ancient forms of Police and administration are examined in this context. Plato?s ideas about the management patterns were taken into consideration. Plato?s conseption of politics is explained in accordanca with this premise.Both religious and political and economic organization of ancient police a whole. Plato?s philosophy this idea of unity is also available. Plato?s political thought and moral aspect of this understanding reveals. This point of view, when it comes to politics ?spirit? approach just as in other philosophical issues, shows that premise. The aim of this thesis is to show that underpin this.Plato establishes parallels between the management styles and the spirit of our leaders. And the satate of man is conceived as a state of magnified. Justify and legitimize this parallels the spirit of politics.Keywords: Plato, Socrates, Policy, Spirit, Philosopher, Antique Philosophy

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Bu çalışmada Farabi'nin yaratmaya ilişkin görüşleri incelenmiştir. Mesele ele alınırken öncelikle düşünürün içinde bulunduğu fikir atmosferinin yaratmayı nasıl anladığı üzerinde durulmuştur.Çalışmada Farabi'nin yaratma meselesine dair görüşlerinin analizi amaçlanmaktadır. İki bölüm halinde sunulan bu çalışmada, önce İslam dininin temel referansları ve yaratma meselesi çerçevesinde kullanılan kavramlara yer verilmiştir. Bu bağlamda kavramlar analiz edilmiştir. İkinci bölümde ise Farabi'nin düşünce sisteminde yaratmanın nasıl anlaşıldığı üzerinde durulmuştur.Filozofun yaratma konusu ile ilgili mustakil eseri olmamakla birlikte, temel eserlerinde yaratma konusu işlenmiştir. Bizde bu çalışmamızda Farabi'nin yaratma konusunu işlediği önemli eserlerini referans alarak onun konu hakkındaki görüşlerini belirtmeye çalıştık.Farabi var etme ile bilme arasında bir gereklilik düşünmüş ve yaratmayı bu ilişkiye bağlı olarak ortaya koymuştur. Tanrı'nın özel varlığı ve bu varlığı bilmeye bağlı olarak sûdur (emanation) ortaya çıkmış tüm var olanlar varlığa gelmiştir. Bu anlamda alemin var olması ve devamlılığı sûdur nazariyesi ile açıklanmıştır. Çalışmamız sonucunda düşünürün yaratma problemini çözümlemek için diğer bir ifadeyle Tanrı ile alem arasındaki boşluğu kapatmak adına böyle bir yaratma modeli sunduğunu söyleyebiliriz. In this study Farabi's thoughts concerning creating are examined. Approaching the issue it is mainly studied how the atmosphere of ideas in which the thinker lives understands creating.For this purpose, the study first deals with the problem of how the subject matter of creation is understood within the intellectual word which Farabi belongs to.The study aims to analyse Farabi?s view on the problem of creation. It consists of two main chapter. The first chapter deals with the consepts of creatıon that are used within this context. The second chapter deals with understanding of creation within Farabi?s thout.Although he has no specific work on creatıon, Farabi discusses this issue in his main works on the basis of these works, this studies attempts to determine his view on the issue. Farabi thinks that there is a necessary relation between knowing and giving being, and explains creatıon on the basis of this relatıon. On the basis of God?s being and the knowledge of his being all other beings come into being through the process of emanation. As a conclusion it can be said that in order to fill the gap between God the world, Farabi presented this kind of creation model.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. XIII ve XIV. Yüzyılın kesişim noktasında yer alan Kayserili Davud, (1260-1350) Osmanlı devletinde İznik'te kurulan ilk medreseye atanan baş müderris olması sebebiyle kendisinden önceki tasavvufî, kelâmî ve felsefî düşünce mirası ile Osmanlı düşünce hayatı arasında bir köprü görevi üstlenmiştir. Dolayısıyla hem önceki düşünce dünyasını hem de Osmanlıdaki fikri hayatı anlamamız açısından incelenmeye değer bir mutasavvıftır.Bu çalışmanın konusu, Kayserili Davud'a göre kâmil insan anlayışıdır. Kayserili Davud'un düşünceleri genel olarak İbnü'l-Arabî'nin sistematize ettiği vahdet-i vücûd anlayışına dayanmaktadır. Bu açıdan kâmil insan anlayışı da İbnül-Arabî etkisinden uzak değildir. Kâmil insan kavramı, hem varlık düşüncesiyle ilgili bir yönü hem de etik boyutu olan bir kavramdır. Varlığın birliği anlayışında mutlak varlık denilen Hakk, kendi kendine zuhur eder. Hakk'ın bu zuhuruyla alem denilen varlık dünyası ortaya çıkar. Fakat zuhur eden bu alem, kendisinden zuhur ettiği bu Hakk'ı tüm özelikleriyle yansıtmaz. Hakk, tüm isim, sıfat ve özellikleriyle kâmil insan denilen varlıkta zuhur eder. Hakk'ın bütün yönleriyle zuhur ettiği bu kâmil insanın hem varlık mertebelerinde bir ontolojik bir varlığı hem de kendisini Hakk'ta fâni kılmış veliler yönünden beşerî bir varlığı bulunmaktadır. Kâmil insanın varlık mertebelerindeki ontolojik varlığı, varlıkla ilgili yönünü; veliler açısından beşerî varlığı ise etik yönünü oluşturmaktadır.Bu çalışma da kâmil insan konusu araştırılırken Kayserili Davud'un kendi eserlerine başvurulmuştur. Ayrıca kendisi İbnü'l-Arabî çizgisinde olduğundan İbnü'l-Arabî'nin görüşlerine de değinilmiştir. Bu araştırmanın sonucunda Kâmil insan anlayışının Kayserili Davud'un varlık anlayışından ayrı değerlendirilemeyeceği ortaya çıkmıştır.Anahtar kelimeler: Davud-i Kayseri, Kâmil insan, İnsan-ı Kâmil, Tasavvuf, Veli, Muhammedî Hakikat, Nefs Terbiyesi. Davud of Kayseri, lived in the interface period of 13th and 14th centuries (1260-1350), was assigned by the Otoman government as the first head instructor of the first medrese (school) in İznik (Nicaea). He holded the task to constitute a bridge between former sufistic, theological and philosophical heritage of thought and Otoman thought. Therefore, as a sufist he is worth to be examined in order to understand both the former thought world and the Ottoman ideological conception.The subject of this study is the conception of Kâmil insan (perfect human) in Davud-i Kayseri. The ideas of Davud-i Kayseri are generally based on the vahdet-i vücut (unity of being) conception, systematized by İbn-i Arabi. For this reason, his conception of perfect human is not so much different from İbn-i Arabi?s. The concept of perfect human is related both with ontology and ethics. In the idea of unity of being, Hakk (God) is the absolute being and appears himself. By this appearence, the world of being, called universe, comes to existance. But the universe do not reflect God, from which it emerged, with all qualities. God appears with all his names, qualities and features in the being, called perfect human.The perfect human, in which God appears with all aspects, has both an ontological existance in the levels of entity, and a human existance with respect to the holy men, that are annihilated themselves in God. While his ontological existance in the levels of entity reflects his ontological aspect, his human existance with respect to the holy men reflects his ethical aspect.Keywords: Davud-i Kayseri, Perfect Human, Mysticism, Sufizm, Holy man, Truth of Mohammed, Ego Decency.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Hayat, yüzyıllardır filozoflarca tarafından soruşturulmuş bir kavramdır. Hayatın ne olduğu, hayatın kaynağının ne olduğu , canlılık ve cansızlık arasındaki sınırın ne olduğu bu konuyla ilgili önemli sorulardır. Kayserili Davud da bu soruları yanıtlayan düşünürlerden biridir. O, İbn Arabî şârihi ve takipçisidir.Kayserili Dâvûd, her şeyin canlı olduğunu düşünür. Ona göre, Tanrı canlıdır ve O'nun hayy sıfatı bütün varlığa yansımıştır. Yani, varlıklardaki hayatın kaynağı Tanrıdır. Her şeyin canlı olduğu gerçeğini herkes anlayamaz. Bu, sadece keşif ehli denilen kimseler için açık bir durumdur. Diğerleri bunu anlayamazlar ve varlıkları canlı-cansız diye ikiye ayırırlar.Kayserili Dâvûd'a göre üç tür ölüm vardır: İlk olarak tabiî ölümden bahseder. İkinci olarak, iradî ölümden bahseder. İradî ölüm sâlikin gerçekleştirdiği ölümdür. Üçüncü olarak, kâfirlerin durumundan bahseder. Bunlar hakikate kapalı oldukları için ölü sayılırlar.Kayserili Dâvûd'a göre su, hayatın aslıdır. Her canlı sudan yaratılmıştır. Su sadece fizikî olarak değil, metafizik olarak da önemlidir. Metafizik olan su, külli cevher ve Rahmanî Nefes diye adlandırılmıştır. Bu bildiğimiz su değildir. Ancak görüntüsü suya benzer.İnsan için asıl hayat ilimdir. Bu ruhun hayatıdır. İlimle kastedilen ledünnî ilimdir. Bu ilim Tanrı bilgisidir. Ancak insan sadece Tanrının isim ve fiillerini bilebilir, zâtını bilemez. Çünkü Tanrı'nın zâtının âlemle herhangi bir bağlantısı yoktur.Hayat, yüzyıllardır filozoflarca tarafından soruşturulmuş bir kavramdır. Hayatın ne olduğu, hayatın kaynağının ne olduğu , canlılık ve cansızlık arasındaki sınırın ne olduğu bu konuyla ilgili önemli sorulardır. Kayserili Davud da bu soruları yanıtlayan düşünürlerden biridir. O, İbn Arabî şârihi ve takipçisidir.Kayserili Dâvûd, her şeyin canlı olduğunu düşünür. Ona göre, Tanrı canlıdır ve O'nun hayy sıfatı bütün varlığa yansımıştır. Yani, varlıklardaki hayatın kaynağı Tanrıdır. Her şeyin canlı olduğu gerçeğini herkes anlayamaz. Bu, sadece keşif ehli denilen kimseler için açık bir durumdur. Diğerleri bunu anlayamazlar ve varlıkları canlı-cansız diye ikiye ayırırlar.Kayserili Dâvûd'a göre üç tür ölüm vardır: İlk olarak tabiî ölümden bahseder. İkinci olarak, iradî ölümden bahseder. İradî ölüm sâlikin gerçekleştirdiği ölümdür. Üçüncü olarak, kâfirlerin durumundan bahseder. Bunlar hakikate kapalı oldukları için ölü sayılırlar.Kayserili Dâvûd'a göre su, hayatın aslıdır. Her canlı sudan yaratılmıştır. Su sadece fizikî olarak değil, metafizik olarak da önemlidir. Metafizik olan su, külli cevher ve Rahmanî Nefes diye adlandırılmıştır. Bu bildiğimiz su değildir. Ancak görüntüsü suya benzer.İnsan için asıl hayat ilimdir. Bu ruhun hayatıdır. İlimle kastedilen ledünnî ilimdir. Bu ilim Tanrı bilgisidir. Ancak insan sadece Tanrının isim ve fiillerini bilebilir, zâtını bilemez. Çünkü Tanrı'nın zâtının âlemle herhangi bir bağlantısı yoktur.Hayat, yüzyıllardır filozoflarca tarafından soruşturulmuş bir kavramdır. Hayatın ne olduğu, hayatın kaynağının ne olduğu , canlılık ve cansızlık arasındaki sınırın ne olduğu bu konuyla ilgili önemli sorulardır. Kayserili Davud da bu soruları yanıtlayan düşünürlerden biridir. O, İbn Arabî şârihi ve takipçisidir.Kayserili Dâvûd, her şeyin canlı olduğunu düşünür. Ona göre, Tanrı canlıdır ve O'nun hayy sıfatı bütün varlığa yansımıştır. Yani, varlıklardaki hayatın kaynağı Tanrıdır. Her şeyin canlı olduğu gerçeğini herkes anlayamaz. Bu, sadece keşif ehli denilen kimseler için açık bir durumdur. Diğerleri bunu anlayamazlar ve varlıkları canlı-cansız diye ikiye ayırırlar.Kayserili Dâvûd'a göre üç tür ölüm vardır: İlk olarak tabiî ölümden bahseder. İkinci olarak, iradî ölümden bahseder. İradî ölüm sâlikin gerçekleştirdiği ölümdür. Üçüncü olarak, kâfirlerin durumundan bahseder. Bunlar hakikate kapalı oldukları için ölü sayılırlar.Kayserili Dâvûd'a göre su, hayatın aslıdır. Her canlı sudan yaratılmıştır. Su sadece fizikî olarak değil, metafizik olarak da önemlidir. Metafizik olan su, külli cevher ve Rahmanî Nefes diye adlandırılmıştır. Bu bildiğimiz su değildir. Ancak görüntüsü suya benzer.İnsan için asıl hayat ilimdir. Bu ruhun hayatıdır. İlimle kastedilen ledünnî ilimdir. Bu ilim Tanrı bilgisidir. Ancak insan sadece Tanrının isim ve fiillerini bilebilir, zâtını bilemez. Çünkü Tanrı'nın zâtının âlemle herhangi bir bağlantısı yoktur.Hayat, yüzyıllardır filozoflarca tarafından soruşturulmuş bir kavramdır. Hayatın ne olduğu, hayatın kaynağının ne olduğu , canlılık ve cansızlık arasındaki sınırın ne olduğu bu konuyla ilgili önemli sorulardır. Kayserili Davud da bu soruları yanıtlayan düşünürlerden biridir. O, İbn Arabî şârihi ve takipçisidir.Kayserili Dâvûd, her şeyin canlı olduğunu düşünür. Ona göre, Tanrı canlıdır ve O'nun hayy sıfatı bütün varlığa yansımıştır. Yani, varlıklardaki hayatın kaynağı Tanrıdır. Her şeyin canlı olduğu gerçeğini herkes anlayamaz. Bu, sadece keşif ehli denilen kimseler için açık bir durumdur. Diğerleri bunu anlayamazlar ve varlıkları canlı-cansız diye ikiye ayırırlar.Kayserili Dâvûd'a göre üç tür ölüm vardır: İlk olarak tabiî ölümden bahseder. İkinci olarak, iradî ölümden bahseder. İradî ölüm sâlikin gerçekleştirdiği ölümdür. Üçüncü olarak, kâfirlerin durumundan bahseder. Bunlar hakikate kapalı oldukları için ölü sayılırlar.Kayserili Dâvûd'a göre su, hayatın aslıdır. Her canlı sudan yaratılmıştır. Su sadece fizikî olarak değil, metafizik olarak da önemlidir. Metafizik olan su, külli cevher ve Rahmanî Nefes diye adlandırılmıştır. Bu bildiğimiz su değildir. Ancak görüntüsü suya benzer.İnsan için asıl hayat ilimdir. Bu ruhun hayatıdır. İlimle kastedilen ledünnî ilimdir. Bu ilim Tanrı bilgisidir. Ancak insan sadece Tanrının isim ve fiillerini bilebilir, zâtını bilemez. Çünkü Tanrı'nın zâtının âlemle herhangi bir bağlantısı yoktur. Life is a consept that have been investigated by philosopher for centuries. What is the life? What is the source of life? What is the border between liveliness and lifeless? These are importantant questions about subject. Kayserili Davud is one of thinkers who answered these questions. He is explanatory and pursuer of İbn Arabî.Kayserili Davud thinks that everything is alive. According to him God is alive and his life adjective has been reflected to everything. It means, God is source of life in existence. Everyone can not understand that everything is alive. It is clear for only ?keşif ehli?. The others can not understand that and they separate existence with saying alive and lifeless.According to Kayserili Davud there are three kinds of death. He talks about natural death firstly. Secondly he talks about deliberatly death. İt is death who was made by ?sâlik?. Thirdly he talks about stuation of unbeliever. They are supposed death because they are covered up to truth.According to Kayserili Davud water is origin of life. Every alive was made of water. The water is not only important in point of physical, it is important also in point of metaphysical.Metaphysical water was called ?küllî unsur? and ?Rahmanî Nefes?. It is not water which we know. But its appearences look like water.For human real life is knowledge. It is soul?s life. ?Ledünnî İlim? is purposed with saying knowledge. This knowledge is God?s knowledge. But human can know only God?s names and adjectives, not his peson. Because there is no connection between his person and universe.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Bu çalışma II.Meşrutiyet dönemi fikir adamlarından Şehbenderzâde Filibeli Ahmed Hilmi'nin Hayatı ve Türklük Düşüncesi ile ilgili görüşlerini ele almaktadır. Bugüne kadar Ahmed Hilmi'nin bazı eserleri Latin harflerine çevrilerek basılmış ve Ahmed Hilmi ile ilgili de birkaç yüksek lisans ve doktora tezi yapılmış idi. Ancak onun millî görüşlerini ihtiva eden bir çalışmadan şu güne kadar mahrum idik. Düşünürümüzün eserlerini incelerken Türklük fikri üzerinde önemle durduğunu ve bu konuda özel bir hassasiyet gösterdiğini gördük. Bu durum çalışmamızın yönünü tayin etmemizde önemli bir etken oldu. Ayrıca Ahmed Hilmi'nin kaleme aldığı yazılardan yola çıkarak siyasî ve düşünce tarihimizin önemli kıvrımlarından birisi olan II.Meşrutiyet döneminin fikrî ve sosyal yapısının daha iyi anlaşılabileceğini düşündük. Bununla birlikte eserlerinin tercümelerinde ve kendisi hakkında yapılan çalışmalarda Ahmed Hilmi'nin hayatı ile ilgili verilen birçok bilginin yeniden değerlendirilmesi lüzumu görülmüş, yeni ve ilk defa ortaya çıkardığımız belgeler ışığında düşünürümüzün hayatının karanlıkta kalan birçok bölümü de aydınlatılmıştır.Çalışmamızın ilk bölümü Şehbenderzâde Filibeli Ahmed Hilmi'nin hayatı, eserleri, düşünce sistematiği ve yaşadığı dönemin fikrî yapısına, ikinci bölüm Ahmed Hilmi'nin Türklük düşüncesini işlediği eserlerine, üçüncü bölüm ise dönemin şartları da dikkate alınarak Ahmed Hilmi'nin kalemi ile çerçevesini çizmeye çalıştığımız Türklük düşüncesinin ana prensipleri ve yine Ahmed Hilmi'nin kaleminden Türklüğün bugünü, düşüş sebepleri ve çözüm yolları konularına ayrılmıştır.Araştırmalarımızda Ahmed Hilmi Bey'in eserleri ile çıkardığı gazete ve mecmualarda kaleme aldığı yazılardan faydalanılmış, ayrıca Türklüğün tarihin seyri içerisindeki ihtiva ettiği nitelikleri göstermesi açısından çeşitli kaynaklara atıfta bulunularak tespitlerin birbiriyle karşılaştırılması sağlanmıştır. Düşünürümüzün hayatı ile ilgili bilgilerde ise büyük ölçüde Osmanlı arşivlerine başvurulmuştur.Her ne kadar çalışmamızın referansı bir asır öncesine ait olsa da problemleri ve bulguları itibariyle hâlâ güncel niteliklere haizdir. This study is a discussion of the life and thoughts of Şehbenderzade Filibeli Ahmed Hilmi, who was a writer and thinker of the time of the Second Constitutional era, on Turkish identity. Some of his works have been published in Latin alphabet and several masters and Ph.D. thesis have already been done. However there have not been any studies which were comprised of his national thoughts. While surveying his works, we noticed that he places a special emphasis on the notion of Turkish identity. This became an important factor in choosing the direction of our studies. Furthermore we thought, on the basis of the articles by Ahmed Hilmi, that we would better understand the social and philosophical framework of the Second Constitutional era which constitutes an important period in our political and philosophical history. We also felt that there had been a necessity to comment on a lot of information regarding Ahmed Hilmi?s life both in the translations of his works and in the researches conducted about him, and, under the light of the documents that we uncovered the first time, we unraveled many benighted parts of his life.The first section of our study is devoted to Şehbenderzade Filibeli Ahmed Hilmi?s life, his works, his school of thought, and the philosophical structure of his time. The second section deals with Ahmed Hilmi?s works in which he discusses his thoughts on Turkish identity. In the third section, taking into consideration the conditions of his time, the main principles of the thoughts on Turkish identity which we attemp to frame using his words are discussed, and his view of the state of the modern Turkish identity, the causes of its decline, and his suggestions to reverse the situation are presented.In our researches, we used Ahmed Hilmi?s works and his articles in the newspapers and magazines which he published. We also used other resources, whose references are given, and made a comparison between our findings regarding the historical course of the thoughts on Turkish identity. To obtain infirmation on the life of our thinker, we mainly referred to the Otttoman archives.Although the reference to our work dates back to a century ago, it still has current traits in terms of its problems and findings.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Kant Transsendental Felsefe’sinde, bilinen nesneden ziyade, öznenin nesneyi bilme koşullarını inceler. Çünkü Kant’a göre nesne, öznenin sahip olduğu yetiler aracılığıyla kurulan bir tasarımdır. Özne bu yetiler sayesinde, hem nesneyi hem de nesnenin bilgisini kuran varlıktır. Bu nedenle Kant, bilginin nesneye uyması gerektiği varsayımını bir kenara bırakarak; nesnenin, öznenin bilme koşullarına tabi olduğuna dikkat çekmektedir. Kant, Kopernik Devrim’i olarak adlandırdığı bu hipotezini Saf Aklın Eleştirisi’nde, doğrulamaya çalışır. Kant’ın bilgi teorisinde özne, Duyarlık, Hayalgücü ve Düşünme yetilerine sahip olan varlıktır. Özne, bu yetiler vasıtasıyla önce nesneyi sonra da nesnenin bilgisini kuran varlıktır. Duyarlık yetisi, a priori formları olan mekan ve zaman vasıtasıyla nesnenin görüsel karşılığının yani deneyim nesnesinin elde edildiği yetidir. Mekan ve zaman, özneye ait a priori formlar olduğundan, nesne öncelikle bu formlar sayesinde kurulmaktadır. Bu nedenle nesnenin mekan ve zamandan bağımsız varlığı bizim için her zaman bilinmez olarak kalmaktadır. Duyarlık yoluyla edinilen tasarımlar, hayalgücünün sentezleme faaliyeti tarafından kavranılır hale getirilir. Sentez bir diğer tasarımlama edimidir çünkü kendiliğinden birlik göstermeyen parçalara bir birlik kazandırılmaktadır. Sentezlenen bu tasarımlar, anlama yetisinin saf a priori kavramları olan kategorilerin altına konulmasıyla düşünülür hale gelir. Düşünme, görüde verileni görmeden birleştirme faaliyeti olduğundan yine bir tasarımlama, kurma faaliyetidir. Böylece, duyarlık aracılığıyla nesne, öznenin sahip olduğu a priori formlarla biçimlenerek öznenin bir tasarımı olarak kurulur, hayal gücünün sentezleme faaliyeti ile kavranılır hale getirilir ve anlama yetisinin faaliyeti ile düşünülür. Anlama yetisinin düzenlediği ve kurduğu nesneler, ancak aklın kuruluşunu gerçekleştirebildiği bir bütünün içinde birbirleriyle bağıntıya girerek deneyimi mümkün kılar ve doğanın bilgisini sağlayabilirler. Kant’ın bilgi teorisinde özne, bu yetilerle önce fenomenler dünyasını, daha sonra bu dünyaya ilişkin bilgisini kurar. Ben’nin duyarlıktan gelen görü çoklusunu kategoriler altına getirme faaliyeti sırasında “bilinçli algılama” (apperception) gerçekleşir. Bilinçli algılama nesne karşısında bu algılamayı yapan özne olduğunun farkına varmadır ve nesne asıl bu aşamada kurularak özne için bir nesne haline gelir. Özne bu aşamada hem bilgiyi kurmakta hem de bilgiyi kuranın kendisi olduğunun bilincine varmaktadır. Böylece nesne, sırasıyla öznenin şu eylemleri aracılığıyla kurulmaktadır: • Duyarlığın a priori formları olan mekan ve zaman sayesinde bizim için bir duyusal görü haline geldiğinde, • Hayal gücünün sentez eylemi sırasında, • Anlama yetisinin eylemi aracılıyla yargıda • Özne bütün bu eylemleri yapanın kendisi olduğunun bilincine vardığında • Aklın yargılar üzerindeki eylemi ile bir bütünlük içine sokulduğunda kurulmuş ve özne için bir nesne haline gelmiş olur. In Transcendental Philosophy of his, Kant discusses the self’s conditions of knowing of the object rather than the known object because according to Kant object is a design that constituted by the faculties of the self. Self is the being that constitutes both object and the knowledge of object by means of these faculties. Therefore, putting aside the assumption that entails that knowledge suits to object, Kant points out that object is subjected to the self’s conditions of knowing the object. Kant tries to verify this hypothesis which he called Copernican Revolution in the Critique of Pure Reason. In Kant’s theory of knowledge self is the being that possesses the faculties of Sensibility, Imagination, and Thinking. Self is the being that constitutes first the object and next the knowledge of the object via these faculties. Sensibility is the faculty that acquires the correspondent-in-intuition of the object that is the subject of the experience by means of it’s a priori forms namely space and time. As space and time are the a priori forms of the self object primarily constituted through these forms. Accordingly, the actuality of the object which is independent of space and time is always an unknown to us. Envisions which are acquired through sensibility are made graspable by the synthesis act of imagination. Synthesis itself is another act of envisioning because it gives unity to parts that are not in unity in themselves. These synthesized envisions become thinkable by bringing them under the categories which are the pure a priori concepts of understanding. As thinking is the act of synthesizing the given in intuition without seeing it is again an act of envisioning or constructing. Thus, object by means of sensibility is constituted as an envisioning of the self through gaining form by the a priori forms of the self; becomes graspable by means of the synthesizing act of imagination and is thought by the act of thinking. Objects embodied and constituted by understanding can make experience possible and provides the knowledge of the nature only by entering into a relation with each other in a unity that can be realized only by the constitution of the reason. In Kant’s theory of knowledge, with these faculties self constitutes first the phenomenal world and then the knowledge corresponding to this world. During Self’s act of bringing the manifold of intuition under categories apperception takes place. Apperception is the awareness of being the self that perceives the object and in fact object is constituted at this point and becomes an object for the self. At this point, self both constitutes the knowledge and becomes aware that the knowledge is constituted by “self”. Consequently, object is constituted through the following acts of the self respectively; • when it becomes a sensible intuition by means of the a priori forms of sensibility namely space and time, • during the synthesis act of imagination, • in judgment by means of the act of understanding, and • when self becomes aware of that all these are done by itself and • object is constituted when it is given a unity by the act of reason on judgments and becomes an object for the self.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. 1165-1240 yılları arasında yaşamış olan Muhyiddin bn Arabi, slam düşüncedünyasının yetiştirmiş olduğu özgün fikirlere, derin bir bilgi ve anlayışa sahip olan birsûfi-filozoftur. Sistem sahibi ve ekol kurucusu bir filozof olan bn Arabi, eserlerindeşiirsel tasvir, sembol ve yer yer tahlil metodunu kullanmış; bu çerçevede oluşturduğufikirler slam dünyasını etkilemiştir. bn Arabi'nin varlık hakkında bir sistem sahibiolması sûfi olmasının yanında onun bir filozof olarak da görülmesini sağlamıştır. Buçalışmada bn Arabi'nin siteminin önemli ve temel dayanağı olan mutlak varlıkgörüşü incelenmeye çalışılmıştır. Üç bölüm halinde sunulan bu çalışmada, önceAristoteles'in ve Plotinos'un varlık görüşleri; daha sonra bn Arabi'den önce felsefeyislam dünyasında önemli bir noktaya taşımış olan iki filozofun, yani Farabi ve bn-iSina'nın Varlık hakkındaki görüşleri öz itibariyle belirtilmeye çalışılmıştır. Sözkonusu filozofların temel felsefi eserlerinin incelenmesi ve kritik edilmesi yöntemiçerçevesinde, bn Arabi'nin varlık görüşünün işlendiği önemli eserleri ele alınmış,onun evrenin kaynağı ya da varedicisi olan Mutlak Varlık hakkındaki görüşleribelirtilmeye çalışılmıştır. Araştırmanın sonucunda, bn Arabi'nin Mutlak Varlıkanlayışının, hem tasavvufi hem felsefi bir görünüme sahip olduğu tespit edilmiştir;ayrıca onun öğretisinin, akıl melekesi yanında, tasavvuf öğretisine uygun olan keşf vezevk hallerinin de bir yöntem olarak kullandığı tasavvufi-felsefi bir sistem olduğutespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Varlık, Mutlak Varlık, Hakk, Âlem, Zuhur, Mümkün Muhyiddin Ibn Arabi (A.D. 1165-1240) was one of the sufi (Islamic Mystic)philosophers in Muslim world with original ideas, in depth understanding and widewisdom in philosophy As a philosopher who had established a philosophic system anda school of thought, Ibn Arabi utilized poetic descriptions, symbols and occasionally ananalytic method in his works; and in this context he had influenced Islamic thoughtgreatly. In addition to being a sufi thinker, Ibn Arabi had also been regarded as aphilosopher because he had established a thought system about `being? The presentstudy analyzes Ibn Arabi?s ontology, in other words, his thoughts about `being?. In thisstudy which is presented in three sections, firstly Aristotle?s and Plotinos? opinionsabout being, than the thoughts of two philosophers namely Farabi and bn-i Sina whohad taken part in Islam world before Ibn Arabi, are tried to be stated briefly. By usingthe method of analyzing and criticizing the works of these philosophers, the majorworks of Ibn Arabi in which his opinion about being is explained are studied. Than hisopinions about absolute being which is the source and creator of the universe are triedto be explained. At the end of study it was fixed that Ibn Arabi?s thought about absulatebeing has both mystic and a philosophical view, and the mystic-intuition is used as amethod in his doctrine together with the faculty of reason.Keywords: Being, Absolute Being, God, Cosmos, Appear, Possible

SAÜ, Sosyal Bilimler EnstitüsüYüksek Lisans Tez Özeti Tezin Başlığı: Mevlana ve Sartre Düşüncesinde Yokluk Duygusu Tezin Yazarı: Aziz ACARDanışman: Yrd. Doç. Dr. Sait BAŞER Kabul Tarihi: 31.05.2005Sayfa Sayısı: VI (önkısım) + 86(tez)+ 30 (ekler) Anabilim Dalı: Felsefe Bilim Dalı: Felsefe Tarihi: Yokluk duygusu, Mevlana ve Sartre için kişinin kendisini inşa sürecinde psikolojik ve ahlaki yansımaları ile inşa sürecinin önemli bir parçasını teşkil eder. Bu çalışmanın araştırmanın temel problemi, Türk kültür geleneğinin ve bilgi birikiminin çok önemli bir parçası olan Mevlana'nın görüşlerini yokluk duygusunu merkeze alarak incelemek ve karşılaştırma imkânı bulabilmek için Fransız kültür ve bilgi birikiminin temsilcisi Sartre'm aynı çıkış noktasından hareketle fikirlerini ortaya koymak ve bu çerçevede Türk kültürü ile Batı kültürü arasındaki insan, bilgi ve hayatın anlamına dair ilk bakışta ortaya çıkan farklılık ve benzerlikleri ortaya koymaktır. Bu bağlamda çalışmanın amaçlarını şu şekilde ifade etmek mümkündür: a) Yokluk duygusundan ve onun ahlaki ve psikolojik yansımalarından Mevlana ve Sartre söz konusu olduğunda söz etmek mümkün müdür? b) Yokluk duygusu ahlaki ve psikolojik açıdan ele alındığında insanın kendini inşa sürecinde etkili midir? c ) Türk kültürünün ayrılmaz bir parçası ve ilham kaynağı olan Mevlana tarafından yüz yıllar öncesinde ileri sürülmüş görüşler günümüzde de etkinliğini sürdürebilir ve bugünün kavramları ile yorumlanıp güncellenerek insanlar için daha işlevsel hale getirilebilir mi? Bu sorulara cevap aranırken literatür taraması yöntemi tercih edilmiştir. Bunun nedeni tercih edilen yöntemin sunduğu imkânların genişliğidir. Bu çerçevede yapılan çalışma sonucunda yokluk duygusu ve onun ahlaki ve psikolojik yansımalarının Mevlana ve Sartre düşüncesi üzerinde şekillendirici bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Bunun yanında, yokluk duygusunun ahlaki ve psikolojik olarak ele alındığında insanın hem kendine dönük hem de topluma dönük inşa, kendini kurma faaliyetinde çok önemli bir rol oynadığı fikri açığa çıkmıştır. Yapılan çalışma ile Mevlana ve düşüncelerinin günümüz anlayışı ile yorumlandığında çok büyük imkanlara sahip olduğu gösterilmiş ve bu nedenle uygulanabilir bir model öne sürülmüştür. Anahtar Kelimeler: Yokluk duygusu, Varoluş, Model İnsan, Tanrı, Vahdet-i Vücut, Psikoloji, Ahlak. Sakarya University Instute of Social SciencesAbstract of Master's Title of the Thesis: The Sense of Non-existence Thought of Mevlana and Sartre Author: Aziz ACAR Supervisor: Yrd. Doç. Dr. Sait BASER Date: 3 1.May.2005 Nu. of pages: VI (pre text) + 86(main body)+ 30(appendices) Department: Philosophy Subfield: Historical Philosophy For Mevlana and Sartre, the sense of non-existence is a very important component of one person's developing herself(himself) by means of psycological and moral reflections. The main problem of this study is to examine the ideas of Mevlana who is one of the most important part of our traditional culture and accumulation of knowledge by taking the sense of non-existence to the center and in order to find an oppurtunity to compare, to bring up the ideas of Sartre from the same starting point, in this frame work to bring up the similarities and differences which occur in the view of human, knovledge and life between Turkish and Western cultures. In this context, it is possible to express the aims of this study like these; a) Is it possible to talk about the sense of non-existence and its moral and psychological reflections when it is about Mevlana and Sartre? b) Is the sense of non-existence effective in the process of human's construction of himself when it is taken from the moral and psychological sides? c) Can the effectiveness of the ideas claimed centruies ago by Mevlana who is an inseperable part of and an inspiration source for Turkish culture be continued today and can they be more functional for people by updating those interpretations with today's concepts? While looking for answers to these qestions, the method of literature examination preferred. The reason for this is the opportunities presented by the method. In the end of this study, it is understood that the sense of non-existence and its moral and psychological reflections have an influence of shaping on the ideas of Mevlana and Sartre. Besides, it is revealed that the sense of non-existence plays a very important role in the construction activities of a human against either himself ar society when it is examined as moral and his ideas have wide opportunities when it is interpreted with today's understanding and because of this, it claims a model. Ket Words: Sense of Non-Existence, Existence, Model Human, God,, The Unity of Existence, Psychology, Morals. VI 108

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Gazzâlî'nin 'hakikat arayışı', düşüncesinin felsefi olarak değerlendirilmesindeki en önemli etkendir. Çünkü genel bir anlayış olarak felsefenin amacı, hakikat arayışıdır. Ancak Gazzâlî'den sonra İslâm felsefesinde bir gerileme yaşandığı da kabul edilmektedir. Bu anlayışa göre Gazzâlî'den sonra felsefe gerilemiş, tasavvuf ise felsefeleşmiştir. Bu durumun nedeni ise onun filozoflara yönelttiği eleştirilerde görülmektedir. Onun eleştirilerinin, felsefenin olumsuz algılanışına dair bir etkide bulunduğunu düşünmek mümkündür. Ancak tasavvufun felsefi bir karakter almasmda, Gazzâlî'nin etkisini anlamak için faklı bir bakış açısı gerekmektedir. Bu nedenle onun, hakikat arayışında akla, bilgiye, mantığa ve imana nasıl bir fonksiyon verdiği ortaya konulmalıdır. Bu da onun düşünce sisteminin temelindeki felsefi karakteri gösterir. Tezin amacı, bilgi, mantık ve imanın Gazzâlî'nin hakikat arayışmda felsefi bir sorgulama olarak nasıl kullanıldığını açıklamaktır. Araştırmada izlenen yol, tarihi yöntem ve kritiktir. Tezin adı, "Gazzâlî'nin Hakikat Arayışmda Bilgi Mantık ve İman İlişkisi"dir. Araştırmanın sonucunda Gazzâlî'nin hakikat arayışının bilgi, mantık ve iman ilişkisinde, dereceli ve sistemli bir süreci yansıttığı görülmektedir. İman yanında bilgi ve mantıkta hakikat arayışında kullanılmaktadır. Ancak bilgi, mantık ve imanın hakikat arayışındaki alanları birbirinden ayrı ve aym zamanda, birbirlerini tamamlayan bir aşama gibidir. Çünkü Gazzâlî'de akıl ve vahiy bilgisi, birbirlerini tamamlayıcı olarak görülmektedir. Sonuçta akim idrâk edemeyeceği bir hakikat tasavvuru ortaya çıksa da bu, hakikat arayışındaki sistemli akışı bozmamaktadır. Hakikat arayışı, kesin ve açık bir biçimde ortaya konmuştur. Bu bilinemezci ancak yine de kuvvetli bir hakikat tasavvurudur. Çünkü temelinde, genel olarak felsefeye ve özel olarak da bilgi teorisine bağlı bir sorgulamayı içermektedir. Anahtar Kelimeler : Hakikat Arayışı, Akıl, Kesin Bilgi, Mantık, İman.

ÖZET Popper'a göre bilgi, bir sorun giderme etkinliğinin sonucudur. Tüm canlılar hayatların: daha iyi şartlara kavuşturmak için çevreyi ve kendi metabolizmalarını yenilerler. Bu yenilemede etkin olan, canlının istekleridir ve değişim bu doğrultuda olur. Bu açıdan bakıldığında da bilgi, aslında bir adaptasyon ve değişim sürecidir. Canlıların çevreyle olan bu ilişkilerinde hangi değişiklerin başarı sağlayacağı hangilerinin ise basan sağlamayacağı, deneme-yanılma süreci ile belirlenir. Bu yolla hatalı yollar elenir, başarılı olanlar ise korunur. İnsanın bilgi serüveni de aynı şekilde ilerler. Bilimsel işleyişi de bu perspektiften ele almak gerekir. Çünkü Popper'a göre bu süreç de aslında doğruların birikmesi ile değil, yanlışların ayıklanması yoluyla ilerlemektedir. Her çözülen problem, eskisinden daha değişik bir ortamda olunmasını sağlayacağından, bu sorun durumu da sürekli değişmektedir. Popper' da bilgi bir tek sürecin, sorun çözme sürecinin ürünüdür ve insan yaratıları olan ister maddi ister manevi ya da soyut ürünler bu süreç içinde değerlendirilmelidir. Siyasi alan olan toplumsal yaşamda da tüm planlamalar bu ilkeye göre yapılmalıdır. Gelecekte sahip olunacağı düşünülen ütopik toplum hedeflerine varmak yerine, mevcut toplumdaki kötülüklerin giderilmesi için çalışılmalıdır. Çünkü bu tutum, bilginin doğal sürecine en uygun olan tutumdur. Onun öngördüğü toplum, sorun çözme için ortaya atılan önerilerin engellenmediği, bilakis teşvik edildiği bir toplumdur ve Popper, toplumun her üyesinin akılcı önerilerde bulunabileceğini iddia eder. Anahtar Kelimeler: Bilgi, problem çözme, problem durumu, hata eleme. m SUMMARY Comparison of Basic Conseptions of Popper's Phylosophy of Science and Politics According to Popper, knowledge is a result of solving of a problem. All living things restores themselves and their environment to achieve better conditions to live in. The wishes and needs of the living thing are the most effective during that restoration and change occurs in that direction. From this point of view, knowledge is a process of change and adaptation. In this relation between the living things and the environment, which changes are to be successful and which ones are not can be decided by a process of try and fail. By this way, successful attempts are kept and the unsuccessful ones are eliminated. And the knowledge acquiring process of human beings goes on like this. Scientific processes must be handled from this point of view, too. Because, according to Popper, this process does not occur by getting the trues together, but by eliminating the wrongs. Since each problem that is solved will provide to be in a different position, it means that the problem also keeps changing. According to Popper, knowledge is a result of only one process which is called problem solving process and everything- absolute or abstract- must be handled in this process. All plannings must be done according to this even in the social life which is a political subject of study. Instead of trying to get to utopic social targets which are thought to be achieved in the future, we must try to overcome the problems of the present society. Because this is the best behaviour that fits the natural process of knowledge. In Popper's society, the proposals to solve a problem are not hindered but on the contrary they are encouraged, and Popper claims that every member of the society can make intelligent proposals. Key words: Knowledge, problem solving, problem situation, eliminating wrong ones IV 65

Anahtar Kelimeler: Bağ, Bağlama, Bağlanma, Aşk, insan-ı kâmil Bağlanma, başka bir şeye, bir varlığa karşı ilgi duyma, onunla alâkalı olma anlamına gelir. İnsanın hayatında en sık gerçekleştirdiği eylemlerden biri olarak karşımıza çıkan bağlanma, insana geniş bir yaşama alam açmakta ve varoluşunu ortaya koymasına yardımcı olmaktadır. Bu sebeple bağlanma, onun hayatının en önemli kavramlarından biridir. Varoluşçuluk akımı, insanın varoluşunda kurduğu düzenden dolayı bağlanmayı anlamaya çalışır. Bağlanma, varoluşçulara göre, insanın sonradan ortaya koymaya başladığı özünü belirleme sürecinde ona yardımcı olan temel unsurlardan biridir. Varoluşçuluğun başlıca temalarından olduğu için, bağlanmayı bu alam içinde anlamaya çalıştık. Tasavvuf ilahi aşkı yaşamak isteyenlerin yaşam şeklidir. Aşk tasavvufta işlenen merkezi konulardandır. Bağlanmanın tasavvufta aranmaya çalışılması da aşk kavramının, tasavvufta temel kavramlarından biri olarak anlaşılmasından kaynaklanmaktadır. Çünkü aşk, başka şeylere, başka bir insana ya da Tanrı' ya bağlanma biçimlerinde ortaya çıkan bağdır. Bu bağlanma nasıl, ne gibi yöntemler ve eylemlerle, niçin gerçekleşir? Çalışmada, tasavvufta bağlanma, bu sorulara cevap bulmak amacıyla işlenmiştir. Tasavvufun aşkla bağlanma konusunu en belirgin şekilde işleyen şairlerden biri olan Fuzûlî'nin Leylâ ve Mecnun mesnevisi bağlanmanın yoğun şekilde kullanıldığı bir eserdir. Bu nedenle tasavvufun bağlanma konusundaki yaklaşımlarını anlamak için Fuzûlî' den hareket etmek birçok soruya net cevaplar bulunmasında bu çalışma için yeterli olmuştur. Bağlanmayı araştırırken çalışma Fuzûlî ve onun tasavvuf bakışıyla sınırlandırılmış ve bu bakış açısından anlaşılmaya çalışılmıştır. Bu tez egzistansiyalist felsefenin ve tasavvufun bağlanmayı nasıl algıladıklarım belirlemek ve böylece insanın varoluş serüveninde bağlanmanın nasıl bir etken olduğunu ortaya koymak amacıyla hazırlanmıştır. Yoğunluklu olarak, tasavvufun teorik yapışım edebiyatta başarılı bir şekilde kullanan Fuzûlî'nin paradigmasından hareket edilmiştir. Bununla, Fuzulinin varoluş perspektifinden insanın varhğı, bağ-bağlama-bağlanma kavramlarıyla nasıl var ettiği anlaşılmaya ve anlatılmaya çalışılmıştır. iv Key Words: Connection,Engagement, To be engaged,Love,Mature-human Engagement means the act of being interested in something or great fondness for someone or strong religius feeling. It is one of the most regular action of a person in his life. By this action, the man opens a large world to himself and it suggests his axistence. Existentialism tries to understand the engagement, because it (engagement) orders the life of human. According to existentialists, engagement is one of the main behaviours of human which helps him when he starts to determine his subsequent-self Because it is one of the basic subjects of existentialism, we try to comprehend the engagement by this trend. Sufism is the life style of a person who wants to live the divine love.The engagement is researched in Sufism.For,the loving is suggested as the one of the main subject of Sufism. Another word; Love is a connection becames when someone is engaged to someone,devoted to God or interesded in something.How does this(devotion) engagement happen? This study shows that the engagement in sufism is to find answers for the questions. Fuzûlî is the one of the poets who had studied the devotional love in sufism very well, and his famous ( mesnevi) work, Leylâ and Mecnun is also very famous about this subject. So, Starting with Fuzûlî to understand the approaches of the sufism about engagement is enough to find clear answers for this study. While the engagement is researched, the research is limited by the view points of Fuzûlî and tried to be understood. This thesis is prepared to understand how the philosophy and sufism percieve the engagement and by this way, to make it clear that how impotant the engagement, or İt is an important element of human's existence advanture. Especially, İt is studied from the paradigma of Fuzûlî who uses the theorical style of sufism very successfully in Literature. It is tried to be comprehended and explained the concepts -human's existence, connection^ be engaged, engagement- from the existence perspectif of Fuzûlî. 122

Pre-sokratik felsefe, felsefî düşüncenin ilk ortaya çıktığı kabul edilen dönemdir. Dönem, kısa bir zaman dilimini ihtiva etmesine rağmen son derece renkli bir karaktere sahiptir. Bu renklilik birbirleriyle çok kısa zaman aralıkları ile yaşamış filozofların düşüncelerinin farklılıklarında görülebilir. Çalışma, 'yokluk' kavramını merkeze alarak söz konusu dönemi bir 'yeniden okuma' girişimidir. Bu bağlamda yokluk kavramından hareketle 'varkk'a bakılmış, bu bakış açısına bir hazırlık olması amacıyla felsefe tarihinde yer alan belli başlı filozofların varlık sınıflandırmaları üzerinde durulmuş ve bu donem için geçerli olma iddiasını taşıyan bir varlık sınıflandırılması yapılmak suretiyle tartışma karara bağlanmaya çalışılmıştır. Yapılan sınıflandırmada varlık, ontik, epistemik ve nicelik perspektiflerinden ele alınmış ve bu perspektifler doğrultusunda varlığın nasıl anlaşılabileceği açıklanmaya çalışılmıştır. Dönem içerisinde varlık kavramına bakışları itibarıyla Batı Anadolu, Elea ve Pluralist olarak isimlendirilen üç farklı gelenek birbirinden ayırt edilmiş, bu gelenekler içerisinde yer alan filozofların görüşleri ortaya konulmuş ve bu görüşler ile yapılan varlık sınıflandırılmasında^ varlık türlerinin hangüerinin anlatılmak istendiği hakkında fikir üretilmiştir. Anahtar Kelimeler: Pre-sokratik, varhk, varlık sınıflaması, mutlak varlık, göreli varlık, yokluk, mutlak yokluk, göreli yokluk iv SUMMARY Non-Being Thouht in the Pre-Socratic Philosophy Pre-Socratic philosophy is the time during which the first philosophic thoughts occurred. This period has a very colourful character even though it is a very short time. Those differences can be seen in the thoughts of philosophers who lived within that very short period. This study is a review of the mentioned period by putting the `non-existence` in the very central position. By this way, starting from `non-existence` this study tried to look at `existence`, and to make a preparatory for this point of view, we studied the classification of existence made by the well known philosophers of the history, and we tried to adjudicate on the argument by making a classification of existence which will be valid for that period. In this classification, existence is studied on from the perspective of onthic, epistemic and quantity, and the study tries to be explained how to understand the existence from this perspective. Three different traditions are made out as Pluralist, Elea and West Anatolian from their point of view to `existence` in this period, thoughts of the philosophers who lived during that period are explained and this study tries to produce new thoughts on what kind of existence was the subject of those thoughts. Key words: Pre-Socratic, being, classification of existence, absolute being, abstract being, non-being, absolute non-being, abstract non-being. 98

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Anahtar Kelimeler: Platon, Sokrates, Etik, Erdem, Antik Felsefe Platon'un yazdığı diyaloglar "gençlik", "geçiş", "olgunluk", ve "yaşlılık" dönemlerine ayrılmaktadır. O, ahlak öğretisinin temel kavramlarını, bu dönemlerde yazdığı diyaloglar içinde geliştirir. Bu nedenle Platon'un ahlak düşüncesinin gelişim aşamalarım görmek için diyalogların gelişim sürecini izlemek zorundayız. Platon'un gençlik diyalogları hocası Sokrates'in düşüncelerini savunduğu eserlerdir. Bu eserlerde Platon da hocası gibi sofistlerle hesaplaşır. Onun tartıştığı felsefe sorunları, kendi ahlak öğretisinin temelini oluşturacak olan "erdem" ve epistemolojisini oluşturacak olan "bilgi" sorunudur. Erdemin birliği ve çokluğu, tek tek erdemler ile genel erdem tanımı arasındaki ilişki, erdemin bilgi değeri ve öğretilebilirliği çözümlenmeye çalışılan temel problemlerdir. Erdemin bilgi ile ilişkisi onun bütün diyaloglarında dile gelen argümanlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Platon'un kendi özgün felsefesini "geçiş dönemi" diyaloglarında kurmaya başladığı görülebilir. O, erdemli yaşamı en yüksek iyiye ulaşmak olarak tanımlamıştır. Buna göre erdem, iyiyi bilgi yoluyla gerçekleştirmektir. Bu nedenle iyi kavramından idea düşüncesine geçmiştir. Geçiş dönemi diyaloglarında dile getirilen mutluluğun toplumsal bir düzen ile gerçekleşebileceği düşüncesi, olgunluk dönemi diyaloglarında daha çok işlenmiştir. Bu son dönem diyaloglarında Platon bireysel ahlak yerine toplumsal ahlak düşüncesini geliştirmiştir. Bu düşünceye göre ahlaki iyiye göre düzenlenen bir yasa sayesinde devlet, her bir yurttaşın erdemli ve mutlu bir yaşam yaşamasını sağlayabilir. Bu, devletin görevidir. Devlet adamı da erdemli ve bilge olmalıdır. Platon sonuçta erdem, bilgi, en yüksek iyi, doğru yasa ve erdemli devlet adamı arasında bir ilişki kurarak ahlak düşüncesini tamamlar.