Search

Teveel windmolens in een gebied kan leiden tot een nivellering van de waarde van het landschap. Dat schrijft landschapsarchitecte Lon Schöne in een essay over de problematiek van de windmolens. Er is meer onderzoek nodig, concludeert Schöne, over de rol van windmolens in het landschap

Het doel van dit onderzoek is in beeld brengen van mechanismen, die ertoe leiden dat bepaalde objecten terechtkomen in het domein van gewaardeerde cultuurhistorie. Dit inzicht kan vervolgens van belang zijn bij het instandhouden van bestaand landschap, en het (opnieuw) vormgeven van landschappen. Bij dit onderzoek is gebruik gemaakt van de visie van deskundigen (via interviews uit de wereld van kunst, wetenschap en ontwerp)

In het kader van het ontwikkelen van beleid voor volkstuinparken zijn de sociaal-culturele aspecten van de Amsterdamse volkstuinparken verkend. Volkstuinparken zijn intensief gebruikte groene oases in de stad. De vraag naar volkstuinen isafgelopen tien jaar duidelijk toegenomen, evenals de tijden die een kandidaat-tuinder moet wachten op een vrijkomende tuin. Tuinders wonen op korte afstand van hun tuin: de tuinparken zijn afstandsgevoelige voorzieningen. De organisatie, het onderhoud enhet beheer van de volkstuinparken wordt uitgevoerd door vrijwilligers. Mede hierdoor zijn er grenzen aan de groei van recreatief medegebruik door niet-tuinders.

In dit onderzoek is kennis uit belevingsonderzoek gebruikt om ontwerpen voor collectieve tuinen te ontwikkelen die aansluiten bij de wensen van doelgroepen. De doelgroepen werden geïdentificeerd op basis van interviews met bewoners van bestaande projecten met collectieve tuinen. Middels ontwerpsessies is de doelgroepenindeling vertaald naar wensen ten aanzien van beheer en inrichtingskenmerken, en concrete ontwerpen voor collectieve tuinen. De juistheid van de doelgroepenindeling, en de aantrekkelijkheid van de ontwerpen zijn getoetst middels kwantitatief onderzoek onder 120 respondenten.

In twee gebieden in Nederland, oostelijk Zeeuws-Vlaanderen en de Westelijke Maasoever bij Venlo, zijn bewoners geonterviewd over hun beleving van respectievelijk kreken en oude Maasarmen en -terrassen. Hierbij zijn foto's van deze verschijnselen in verschillende fasen van het aardkundige vormingsproces gewaardeerd. Nagegaan is wat het effect van het geven van informatie over dat vormingsproces is op de waardering. Vrijwel iedereen vond de informatie boeiend, het maakt een landschap interessanter, maar voor de meesten niet mooier. Het effect van informatie was groter als mensen al enige kennis hadden. Dit pleit ervoor aardkunde op te nemen in lessen op lagere en/of middelbare scholen. Een verschil met experts is dat leken hun waardering vooral baseren op beeldkenmerken van een toestand en experts op kennisaspecten van een proces. Ook is nagegaan hoe het beleid het beste kan omgaan met deze verschillen, bijvoorbeeld door in het beleid voor aardkundige waarden meer in te zetten op de samenhang met natuur, maar ook door leken en deskundigen als twee gelijkwaardige partijen te zien.

NME-instellingen richten zich meer op nieuwe doelgroepen. Via een gevalsstudie hebben wij de mogelijke rol van NME bij natuurontwikkeling en stadsuitbreidingen verkend. NME-ers kunnen via het organiseren van netwerken, voorbeeldprojecten en ontmoetingen de kleinere gemeenten helpen hun ambities te verhogen, over te gaan op ecologisch beheer en knelpunten met het rijk te bespreken. Dit vergt doelgerichte en leerbare NME-activiteiten en een evenwicht tussen cognitief, waarderend en handelingsgericht leren. Daarvoor zijn vaardigheden nodig als basiskennis over natuurontwikkeling bij stadsuitbreiding evenals een bedrijfsmatige en praktijkgerichte aanpak. Het opbouwen van basiskennis en regelmatige ervaringsuitwisseling vergen ondersteuning vanuit de tweede lijn.

Dit rapport beschrijft een verkennend onderzoek naar de invloed van randwegen op de ruimtelijke kwaliteit van het stedelijke weefsel aan de hand van zeven steden: Deventer, Den Bosch, Almere, Arnhem, Enschede, Apeldoorn en Breda. Op basis van het analysemateriaal is een typologie opgesteld van randwegen. Vervolgens zijn aanbevelingen geformuleerd waarmee de bijdrage van de verschillende typen randwegen aan de ruimtelijke kwaliteit van stadslandschappen vergroot kan worden.

De zichteffecten van alternatieven en varianten van een Near Shore Windpark (NSW) zijn bepaald als bijdrage aan een milieu-effectrapport NSW Noordzee. Drie factoren spelen daarbij een belangrijke rol: de afstand van een windpark tot de kust, de zichtbaarheid, en het aantal en de spreiding van de waarnemers. De zichteffecten zijn groter naarmate een windpark dichter bij de kust en dichter bij bevolkingsconcentraties (vooral inwoners en strandbezoekers) wordt geplaatst. Een locatie bij IJmuiden zover mogelijk van de kust heeft de voorkeur. Bovendien zijn de zichteffecten groter in het zomerseizoen dan in het winterseizoen door een groter aantal zichturen en door een grotere recreatiedrukte. Tot slot zijn aanbevelingen gegeven voor mitigerende maatregelen en leemten in onderzoek.

Recreatieve wensen zijn geonventariseerd aan de hand van elf recreatiebeelden, namelijk genieten in de natuur, genieten op het platteland, vermaak in de stad, recreatie met anderen bij water of ijs, sporten, gezellige sportieve recreatie, spannende sporten, recreatie met kinderen, bezoek aan attracties, bezoek aan evenementen, en nadenken in de natuur. Geonventariseerd zijn de populariteit van de recreatiebeelden, de mate waarin Nederlanders wensen te participeren in recreatie conform de beelden, de mate waarin zij er ook in participeren, de frequentie waarmee ze recreëren conform de beelden, de mate waarin Nederlanders nog vaker willen recreëren conform de beelden, en een oordeel over het aanbod op een acceptabele reisafstand. Uitkomsten worden gegeven voor de totale de Nederlandse bevolking van vijftien jaar en ouder en voor vijf recreantensegmenten. Daarnaast is de relatie tussen recreatieve wensen en de mate van stedelijkheid van de woonomgeving verkend.

Voor het Beslissingondersteunend Model voor de Landinrichting (BEL) is een belevingsonderzoek uitgevoerd met als doel een instrument te leveren waarmee de belevingswaarde van landschappen gemeten kan worden en dat bruikbaar is voor landinrichtingsplannen. Het onderzoek is uitgevoerd in het landinrichtingsproject Epe-Vaassen. De studie heeft een landelijk bruikbaar instrument opgeleverd. Het heeft de vorm van een vragenlijst en bevat acht basiskwaliteiten van landschappen, waarbij elke basiskwaliteit weer deelkwaliteiten heeft. Daarnaast zijn er dragers van de kwaliteiten, fysieke elementen en kenmerken van het landschap. Deze maken de resultaten gebiedsspecifiek. De belevingskwaliteiten moeten gemeten worden in landschappelijk homogene gebieden bij ongeveer dertig mensen per (deel)gebied.

Onderzocht is welke aspecten in de beleving van de weggebruikers een rol spelen bij de inpassing van autosnelwegen in het landschap. Er is een korte mondelinge enqulte gehouden op twee tankstations, een uitgebreide, thuis in te vullen schriftelijke enqulte, en een mondeling afgenomen foto-enqulte. Enkele belangrijke resultaten zijn dat automobilisten snelwegen het liefst als onderdeel van het omringende landschap ingepast zien, dat het uitzicht op het landschap hoog gewaardeerd wordt, dat bij het ontwerp veel aandacht nodig is voor passende bermen, en dat rustplaatsen meer op rust ontworpen moeten worden.