Search

Wstęp. Okres terminalny to okres, gdy wyczerpały się możliwości dalszego przedłużania życia osoby przewlekle chorej bezpośrednim oddziaływaniem na przyczynę choroby, a chory wy-maga objęcia go opieką. Rodzina spotyka się wówczas z szeregiem problemów, w tym także ze zmianami swojej jakości życia. Problemy te rzadko poruszane w literaturze tematu skłoniły autorów do podjęcia badań własnych. Celem badań była ocena jakości życia członków rodzin pacjentów w terminalnym okresie choroby nowotworowej w warunkach domowych. Materiał i metody. Przebadano 60 osób – członków rodzin i jednocześnie opiekunów pacjentów będących w terminalnym okresie choroby nowotworowej, przebywających w domu. Sondaż został prze-prowadzony samodzielnie z uwzględnieniem wymagań etycznych tj. badanych poinformowano o anonimowości i celu przeprowadzonej ankiety. Pytania w nim zawarte dotyczyły sfery biopsycho-społecznej ankietowanych. Wyniki i wnioski. Jakość życia opiekunów chorych terminalnych obniża się. Pogorszenie jakości życia następuje zwłaszcza wtedy, gdy sprawowanie opieki spada na jedną osobę. Łączenie opieki z obowiązkami prowadzenia domu i pracy zawodowej, udzielanie wsparcia psychicznego choremu z jednoczesnym przeżywaniem perspektywy rozstania, rodzi uczucie przygnębienia i smutku. Także u chorego wywołuje to negatywne emocje np. drażliwość, gniew, depresję. Choroba w rodzinie wpływa na sytuację społeczno – zawodową badanych. 33,3% zmieniła całkowicie plany życiowe, co wiązało się z decyzją o zmniejszeniu czasu pracy i rezygnacji z dotychczasowego sposobu spędzania wolnego czasu. U respondentów, u których stwierdza się obniżenie jakości życia pomoc powinna obejmować sfery psychologiczno – bytowe rodziny. Sprawą podstawową byłoby podjęcie prób poprawy komunikacji i kontaktów wzajemnych z rodziną i poradnictwo psychologiczne. Równie ważna staje się opieka medyczna, nauka opiekunów zasad pielęgnacji, wiedza na temat możliwych nowych objawów chorobowych. Kolosalne znaczenie ma uświadomienie rodzinie, że choroba w fazie terminalnej jest nieodwracalną, nieuchronnie prowadzącą do śmierci. Introduction. Terminal malignancy is a period when the possibilities of prolonging a chronically ill patient’s life by means of affecting the cause of the disease are gone, and the patient is in need of care. Families encounter a lot of problems then, some of them related to the change in their quality of life. As these problems are infrequently undertaken in the literature of the field, the authors decided to conduct their own research. The purpose of it was to evaluate the quality of life of patients’ families during terminal malignancy at home. Materials and methods. 60 people were examined – they were all relatives and at the same time carers of terminal malignancy patients residing at their houses. The survey was conducted by authors them selves with a special consideration given to the ethical regulations, i.e. informing the interviewed about their anonymity and the purpose of the survey. The questions included in it were biological, psychological and social in nature. Results and conclusion. The quality of life is declining for carers of the terminally ill. The decline is the case especially when there is only one person to handle the related responsibilities. The care over the patient conjoined with running the household and professional life as well as supporting the patient while bearing the prospect of parting in mind are the sources of sadness and depression. Patients experience negative emotions as well, for instance irritation, anger, depression. The illness in a family affects the socio-professional situation of its members. 33,3% of them change their life plans entirely, which included decreasing the work frequency and giving up the previous leisure activities. The help offered to the respondents who experienced a decline in their quality of life should be psychological and existential. A basic issue here would be an attempt to make amends to the mutual communication and relations in the family as well as psychological counselling. Equally important is medical care as well as teaching the carers how to tend the sick person and what new symptoms may occur. Making it clear to the family that the terminal illness is irreversible and always leads to death is of utter importance.

Wstęp. Przy nisko usadowionych w odbytnicy raku istnieje konieczność całkowitego wycięcia odbytnicy (wraz ze zwieraczami) i założenia stomii na esicy. Taka przetoka ma charakter ostateczny podobnie jak wtedy gdy wykonuje się ją przy zawansowanym nowotworze złośliwym. W przypadkach zwłaszcza przedziurawienia jelita wykonuje się z kolei przetokę (stomie) czasową, pozwalającą na wykonanie w przyszłości u chorego odtworzenia ciągłości przewodu pokarmowego. Badania nad jakością życia chorych ze stomią jelitową są podejmowane stosunkowo rzadko, co skłoniło autorów do podjęcia badań, których celem było poznanie problemów pacjentów po wyłonieniu stomii jelitowych. Materiał i metody. Badania przeprowadzono wśród 50 osób ze stomią jelitową. Posłużono się metodą sondażu diagnostycznego, z zastosowaniem techniki ankiety. Wyniki i wnioski. Wyłonienie stomii miało wpływ na zmianę stylu życia – 40% (20 osób) ograniczyło kontakty towarzyskie. Fakt wyłonienia stomii miał również wpływ na aktywność fizyczną i zawodową prawie połowy badanych. Chorzy mający stomię jelitową mają wiele problemów pielęgnacyjnych. Najczęściej są one związane z wykonaniem irygacji i wycięciem otworu w płytce stomijnej, a także dotykaniem i opróżnianiem worka stomijnego. Jakość życia pacjentów jest zależna od czasu jaki upłynął od momentu zabiegu. Im dłużej osoby ankietowane miały wyłonioną stomię tym lepiej sobie radziły. Wiedza pacjentów na temat stomii jelitowych jest ogólna i powierzchowna mimo tego, że większość respondentów przyznała że otrzymała wyczerpujące informację 40% (20 osób) podczas pobytu w szpitalu. Introduction. When a tumour is located low in the rectum, there is a need to remove the rectum entirely (along with sphincters) and put a stoma on the sigmoid colon. Such stoma is ultimate in nature as it is in the case of advanced malignant tumour. In the cases of intestine puncture a temporary stoma is made, which allows to reconstruct the gastrointestinal tract. Research on the quality of life of patients with a stoma has been undertaken relatively infrequently, which is why authors decided to take up this topic. The purpose of their investigation was to explore the problems encountered by pa-tients with stoma. Materials and methods. The research was conducted among 50 people with stoma. A diagnostic poll method in the form of a questionnaire was used. Results and conclusion. The opening of stoma had an impact on the change in the patients’ lives – 40% of them (20 people) limited the extent of their social life. The opening affected physical activity and professional life of almost a half of the responders. People with stoma have a lot of hygienic problems, most of the time related to irrigation and cutting a hole in the stoma plate as well as touching and emptying the colostomy bag. The patients’ quality of life depends on how much time passed since the operation. The longer the interviewees had their stomas, the more able they were to handle the situation properly. The patients’ knowledge on stoma is general and superficial despite the fact that most of them (40%) admitted to have been instructed thoroughly during their hospitalization.

Wstęp. Powszechnie podkreśla się, ze ryzyko rozwoju odleżyn jest związane z synergią wielu czynników. Jednym z nich jest na pewno choroba podstawowa będąca przyczyną hospitalizacji. Panuje powszechna zgoda, że chorzy hospitalizowani na oddziałach ortopedycznych stanowią grupę narażoną na ryzyko rozwoju odleżyn. To przekonanie skłoniło autorów do podjęcia badań własnych, których celem była ocena ryzyka i działań profilaktycznych zapobiegających powstaniu odleżyn u chorych hospitalizowanych na oddziale ortopedycznym. Materiał i metody. Przebadano 20 pielęgniarek pracujących na od-dziale ortopedyczno-traumatologicznym jednego ze szpitali warszawskich. Metodą badawczą był sondaż diagnostyczny wykonany techniką ankiety. Jako narzędzia badawczego użyto kwestionariusz ankiety. Przebadano także dokumentację pielęgniarską 40 pacjentów w zakresie ryzyka występowania odleżyn według skali Weterlow. Wyniki i wnioski. Na oddziale ortopedycznym istnieje bardzo wysokie zagrożenie występowania odleżyn sięgające 25%. Oddział jest przygotowany do pielęgnacji chorych. Wprowadzono standard profilaktyki odleżyn, prowadzona jest dokumentacja pielęgniarska, występowanie odleżyn odnotowane jest w karcie profilaktyki odleżyn oraz w raporcie pielęgniarskim. Prowadzona jest obserwacja ryzyka wy-stępowania odleżyn (skala Weterlow-15 odpowiedzi). Wyposażenie oddziału w sprzęt ułatwiający pielęgnację chorych jest niewystarczający. Za mało jest łóżek z automatyczną regulacją, zbyt mało materacy przeciwodleżynowych. Czynności, jakie podejmują pielęgniarki w celu zapobiegania odleżynom to: wczesne rozpoznanie pacjentów z grupy wysokiego ryzyka, stosowanie materacy przeciwodleżynowych, nacieranie spirytusem, oklepywanie i masaż, natłuszczanie skóry chorego, utrzymanie całego ciała w czystości, stosowanie udogodnień, prześcielanie łóżka. Introduction. It is generally underlined that the risk of bedsores is related to the synergy of many factors. One of them is certainly the basic illness constituting the cause of the hospitalization. It is a commonly acknowledged truth that the patients of orthopaedic wards are exposed to potential bedsores. This fact encouraged the authors to undertake their own research, the purpose of which was to assess the risk and preventive measures against bedsores of the orthopaedic patients. Materials and methods. A group of 20 nurses working at the orthopaedic-and-traumatological ward in one of the hospitals in Warsaw was interviewed. The research tool was a diagnostic poll in the form of a survey. Moreover, the nursing documentation of 40 patients was examined with the relation to bedsores (Waterlow score was utilized). Results and conclusion. Orthopaedic wards pose a significant risk of bedsores of 25%. The ward is prepared for admitting patients. The standards of bedsore preventive measures were introduced, nursing record is kept and any bedsores are recorded in the bedsore prevention chart as well as in the nursing report. The bedsore risk is constantly under observation (Waterlow score – 15 answers). The ward is insufficiently equipped as far as the handling of patients is concerned. Too few beds are fixed with autoadjustment mechanism; there is not enough antipressure sore mattresses. The measures taken against bedsores by the nurses are: early diagnosis of a highrisk patient, the use of anti-pressure sore mattress, rubbing in spirit, percussion and massages, lubrication the patient’s skin, keeping the patient’s body clean, the use of convenient measures and using new bedclothes regularly.

Autorzy umówili rodzaje stomii, scharakteryzowali powikłania mogące powstać po wyłonieniu stomii, zwrócili również uwagę na znaczenie opieki nad stomią zarówno w okresie śród- jak i pooperacyjnym. The authors discuss the kinds of stoma and characterize the complications that may occur after the opening is made. They also focused on the significance of taking care of stoma during the period of operations and the one that follows.

Autorzy umówili podstawowe cechy anatomiczno-fizjologiczne skóry i tkanki podskórnej. Przedstawili cechy charakterystyczne odleżyn, rolę czynników sprzyjających ich powstawaniu, oraz sposoby oceny odleżyn oraz leczenia. The authors discuss basic anatomical and physiological features of skin and subcutaneous tissue. They present the characteristic features of bedsores, the significance of the factors that contribute to them and the ways to assess and treat bedsores.

Artykuł dotyczy analizy jakości życia przy uwzględnieniu stany zdrowia. Autorzy definiują określenie jakości życia. Charakteryzują jakość życia z wykorzystaniem instrumentów subiektywnych, jak i obiektywnych. Dużo miejsca poświęcają kwestionariuszom ogólnym (generic scales) oceniającym w sposób najbardziej ramowy relacje pomiędzy stanem zdrowia chorego, a relacjami rodzinnymi, stanem emocjonalnym, aktywnością zawodową. Można je stosować zarówno u osób chorych, jak i zdrowych. Przykładem kwestionariuszy ogólnych są: WHOQOL- Bref, Sickness Impast Profile 136 (SIP), Short Form Health Survey (SF-36), Indeks Jakości Życia (QOL, Quality of Life). The article is concerned with the analysis of quality of life with the relation to health condition. The authors define the concept of the quality of life. They characterize quality of life using subjective as well as objective means. A lot of attention is devoted to generic scales which provide framework assessment of the relations between patients’ condition, the relationships with their families, their emotional state and their professional activity. They apply to both the sick and the healthy. The examples of generic scales include: WHOQOL- Bref, Sickness Impact Profile 136 (SIP), Short Form Health Survey (SF-36), Quality of Life Index (QOL, Quality of Life).

Rozwój opieki paliatywno-hospicyjnej to odpowiedź na wyzwanie, jakie stworzyło globalne obciążenie chorobami nowotworowymi. Dynamicznie rozwijający się w naszym kraju od 1990 roku ruch hospicyjny spowodował, iż Polska znajduje się na piątym miejscu w Europie pod względem liczby ośrodków paliatywno-hospicyjnych. Opieka nad osobami terminalnie chorymi i umierającymi wpisuje się w model opiekuńczy medycyny. Wiodący priorytet stanowi tutaj nie tylko opieka nad pacjentem w zdrowiu i chorobie, ale także w umieraniu i śmierci. Praca ukazuje aspekty społeczne i etyczno moralne opieki paliatywno-hospicyjnej. Rodzaj pomocy niesionej przez hospicja (zarówno domowe jak i stacjonarne) napo- tyka na wiele trudności, które hamują powstawanie nowych placówek i podwyższanie jakości oferowanych usług. Tymczasem, jak pokazują zaprezentowane w pracy badania, hospicjum domowe niesie dużą satysfakcję zarówno samym chorym, jak i ich rodzinom na co dzień borykającym się z trudem opieki. Jednak wielu terminalnie chorych jest z różnych przyczyn pozbawionych możliwości przebywania w swoim domu i korzystania z pomocy zespołu domowej opieki hospicyjnej. Praca podkreśla, iż w Łodzi i województwie najgłówniejszym problemem zarówno społecznym jak i etycznym dotyczącym opieki nad umierającymi jest niedostateczna ilość miejsc stacjonarnych związanych z opieką paliatywno- hospicyjną.

The attitude towards death and dying reflects the society’s view on a human being as a subject. Due to the progress in medical science a growing interest has been observed in the problem of death, including the right to dignified dying. One of the issues connected with the phenomenon of dying is the problem of euthanasia seen as one’s right to decide on one’s own death in extreme cases. The question of the legality of euthanasia is becoming a subject of consideration more and more often, which is a result of a celebratory culture of death and the obsolescence of faith and religious practice. The aim of the following report is to show the attitude of major religions of the world towards euthanasia. What arguments of religious nature are against the legality of mercy killing? Both Christian and non-Christian religions rise to speak on the matter. All religions stress their veto over mercy killing, justifying their view in various ways. Christians claim that God is the donor and lord of life; a man cannot decide on ending human life as he or she is only the user, not the owner of it. Judaism assumes that human life has an absolute value, is sacred, untouchable, as God’s gift. Islam, quoting Koran, also preserves life as God’s gift. According to Buddhist ethics, the annihilation of both one’s own and someone else’s life is the worst of evil deeds. Will the arguments of religious nature mean enough to stop the legality of euthanasia?

Introduction The quality of life (QoL) experienced by cancer patients depends both on their state of health and on sociodemographic factors. Tumours in the head and neck region have a particularly adverse effect on patients psychologically and on their social functioning. Material and methods The study involved 121 patients receiving radiotherapy treatment for head and neck cancers. They included 72 urban and 49 rural residents. QoL was assessed using the questionnaires EORTC-QLQ-C30 and QLQ-H&N35. The data were analysed using statistical methods: a χ2 test for independence and a multinomial logit model. Results The evaluation of QoL showed a strong, statistically significant, positive dependence on state of health, and a weak dependence on sociodemographic factors and place of residence. Evaluations of financial situation and living conditions were similar for rural and urban residents. Patients from urban areas had the greatest anxiety about deterioration of their state of health. Rural respondents were more often anxious about a worsening of their financial situation, and expressed a fear of loneliness. Conclusions Studying the QoL of patients with head and neck cancer provides information concerning the areas in which the disease inhibits their lives, and the extent to which it does so. It indicates conditions for the adaptation of treatment and care methods in the healthcare system which might improve the QoL of such patients. A multinomial logit model identifies the factors determining the patients' health assessment and defines the probable values of such assessment.