ÖZET Turan, D., Bel ağrısı olan kadınlarda egzersiz eğitiminin fiziksel uygunluğa etkisi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Programı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2003. Bel ağrısı olan kadınlarda egzersiz eğitiminin fiziksel uygunluğa etkisini değerlendirmek amacıyla planlanan çalışmamız, Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksek Okulu'nda gerçekleştirilmiştir. Çalışma bel ağrısı tanısı konan, kök irritasyonu ve disk dejenerasyonu bulgusu olmayan, yaşlan 19 ile 61 arasında değişen 27 kadın ve bel ağrısı hikayesi olmayan; yaşlan 19 ile 63 arasında değişen 39 sağlıklı kadın ile gerçeldeştirilmiştir. Değerlendirmelerde bel ağrısı olan ve sağlıklı olgulara bel ağrısı oluşmasında etkili olan gövde kasları kas kuvveti, enduransı ve esnekliğinin yanında, olguların vücut kitle indeksleri (VKİ), gövde kasları elektromyografik aktiviteleri (EMG) ve postural bozukluklan değerlendirilmiştir. Bel ağnsı olan olgulara bunların yanında ağrı ve fonksiyonel durum değerlendirmeleri yapılmıştır. Değerlendirme sonuçlarına göre bel ağrısı olan her bir kadına fiziksel uygunluk seviyelerini artırmaya yönelik egzersiz programı planlanmıştır. Çalışma grubunun eğitim öncesi ve sonrası değerlendirmeleri karşılaştınlmca kas kuvveti, endurans, fonksiyonel durumlan, EMG ölçümleri ve ağrıda egzersiz sonrası değerlendirmesi lehine fark bulunmuştur (p0.05). Bel ağrısı olan hastaların, fiziksel yetersizliklerine yönelik oluşturulan egzersiz programı, ağrıyı azaltır ve fiziksel uygunluk seviyesini arttırır. Anahtar Kelimeler: Bel ağrısı, kadın, fiziksel uygunluk. ABSTRACT Turan, D., The effects of the excersize training on physical fitness in women with low back pain, Hacettepe University Health Sciences Institue Master Thesis in Physical Therapy and Rehabilitation, Ankara, 2003. The purpose of this study, carried out at Hacettepe University, School of Physical Therapy and Rehabilitation, was to evaluate the effects of exercise training on the physical fitness level of women with low LBP (Low Back Pain). Twentyseven women aged 19-61 with LBP not related to radiculopathy and disk degeneration and 39 women without LBP aged 19-63 participated in this study. Trunk muscle strength, endurance, flexibility, body mass index, postural changes, electromyographic activity of trunk muscles were evaluated in subjects without LBP. In addition to these, pain and functional statues are evaluated in subjects with LBP. An exercise program was planned to improve physical fitness level according to the results of the evaluations of each women with LBP. Subjects were controlled after six weeks. Variations according to the age, height, body weight and body mass index were found both in the control and study groups. On comparison of pre and post treatment evaluations of the study group a difference was found in muscle strenght, endurance, functional statu, pain and myoelectrical activity favour of post treatment values (p0.05). We can conclude that an exercise program planned according to the pysical impairment of each women with LBP, decreases pain and increases physical fitness levels. Key Words: Back pain, women, physical fitness. VI 55