Search

Amaç: Çalışmamızda pankreatik kitle nedeniyle düşük doz bilgisayarlı tomografi (BT) kullanılarak onkolojik tüm vücut pozitron emisyon tomografi (PET/BT) tetkiki yapılan olgularda mevcut metabolik - klinik faktörlerin ve çekim parametrelerinin; tüm vücut florodeoksiglukoz (FDG) dağılımına, tümör odaklarının saptanmasına olası etkisi ve PET/BT tetkikinin sensitivite değerine katkısı araştırıldı. Yöntem: Anabilim Dalı'mızda Temmuz 2012-Ocak 2019 tarihleri arasında pankreatik kitle nedeniyle metabolik karakterizasyon amacıyla yönlendirilen olgular, patolojik ve radyolojik bulguları eşliğinde retrospektif olarak değerlendirildi. Olgular, lezyonlarına göre benign, pankreatik adenokarsinom (AK) tanılı ve karaciğer metastazı olanlar olarak gruplandı. Her olguda çalışmaya yanlızca bir pankreatik lezyon ve metastazı mevcut ise tek bir metastaz odağı kantitasyona alındı. Çekim parametreleri, lezyonların ve FDG dağılım alanları, referans seçilen beyin, karaciğer ve kas dokusu SUVmax değerleri, başta glisemi ve hepatobiliyer sistem biyo - belirteçleri olmak üzere tüm laboratuvar ve kontrastlı BT, manyetik rezonans görüntüleme sonuçları incelendi. Veri analizinde IBM SPSS Statistics 22.0 programı kullanıldı. Bulgular: Toplam 162 olgunun 17'si benign tanılı, 145'i AK tanılı idi, bunların 47'sinde karaciğer metastazı mevcuttu. Benign lezyonların SUVmax ortanca değeri 4.,2 (1,0-10,7), AK olanların ise 9,6 (1,5 - 65,0) idi. AK tanılı grup içerisinde 9 hastada primer pankreatik lezyon F-18-FDG tutulumu göstermemişti. Karaciğer metastazı olan grupta 13 hastada PET/BT tetkikinde saptanamayan karaciğer lezyonu (çapı >1cm) mevcuttu. Saptanamayan primer veya metastatik tümöral lezyonu bulunan olgularda kan glukozu yüksek, SUVmax serebrum değerleri düşük bulundu (p<0,001). SUVmax serebrum ve kan glukozunun tümoral lezyonların doğru saptanmasına etkisi çok değişkenli binary logaritmik regresyon testi ile incelendiğinde SUVmax serebrum değeri azaldıkça saptanamayan lezyon varlığının artışı yönünden anlamlı ilişki bulundu (OR=0,3 (%95 GA: 0,2- 0,6); p<0,001). Saptanamayan tüm tümöral lezyonlar için SUVmax serebrum eşik değeri 8,2, kan glukozu >120mg/dL olanlarda 7,2 olarak alıcı işletim karakteristiği analizi ile belirlendi. PET/BT tetkikin pankreatik lezyonları saptamasında sensitivitesi tüm hasta grubunda %94, kan glukozu >120 mg/ dL olanlarda %90 bulundu. Kan glukozu ve SUVmax serebrum eşik değerleri altında kalan hastalar çalışmadan dışlandığında, sensitivite değeri sırasıyla %98, %95 olarak hesapandı. Sonuç: Benign ve malign pankreatik lezyonların SUVmax değerlerinin istatistiksel olarak farklı olduğu gösterilmiş olmakla birlikte iki grup arasında değerlerin örtüştüğü gözlendi. Pankreatik AK'da kan glukoz düzeyi arttıkça pankreatik lezyon SUVmax değerinin azaldığı, SUVmax serebrum düzeyine göre yanlış negatif sonuçların tahmin edilebileceği gösterildi. Buna göre pankreatik tümörlerin değerlendirilmesinde bilinen hata kaynaklarından biri olan kan glukoz düzeyi dışında serebral FDG tutulumuna dikkat edilmesinin PET/BT tetkikinin değerlendirmesine katkı sağlayacağı sonucuna varıldı. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Amaç: Bu çalışmada evreleme amacıyla yapılan Ga-68 prostat spesifik membran antijeni (PSMA) pozitron emisyon tomografi/bilgisayarlı tomografi (PET/BT) tetkikinde artmış PSMA tutulumu saptanan kemik lezyonlarının morfolojik özellikleri, klinik izlem ve kemik sintigrafisi (KS) ile kıyaslamalı olarak değerlendirildi. Yöntem: Eylül 2016-Aralık 2018 tarihleri arasında evreleme amacıyla Ga- 68 PSMA PET/BT tetkikinde artmış PSMA tutulumu gösteren kemik lezyonu bulunan, tedavi başlanmamış, klinik- labarotuvar ve görüntüleme verilerine ulaşılabilen 42 hasta retrospektif olarak incelendi. Ga-68 PSMA PET ile KS arasındaki süre ≤4 ay idi. PSMA PET tetkikinde izlenen kemik lezyonları 1) osteosklerotik 2) dansite değişikliği olmayan olarak 2 gruba ayrıldı. Her hastadan en fazla 10 kemik lezyonu incelendi. Lezyonların maksimum standart uptake değeri (SUVmax), maksimum hounsfield units (HUmax) değerleri ölçüldü. Lezyonun ayna simetriğinden, kemik korteks/medulla ayrımı yapılarak ROI çizildi, bazal HUmax değeri tespit edildi. Lezyon ve bazal HUmax arasındaki fark fHU olarak isimlendirildi. Metastaz olduğu klinik izlemde doğrulanan ve KS'de saptanabilen/saptanamayan lezyonların HU, SUVmax değerleri istatiksel olarak incelendi (t-testi p<0,01 ve Mann- Whitney U p<0,05). Bulgular: Çalışmada 42 hastaya ait toplam 119 kemik lezyonu mevcuttu. Lezyonların lokalizasyonu 28 kosta, 68 pelvis/vertebra, 20 ekstremite şeklindeydi. Lezyonların 50'sinde BT'de osteosklerotik patern izlenirken 52'i lezyonda BT'de dansite değişikliği gözlenmedi. Tüm PSMA (+) lezyonlar için ortalama SUVmax 16,7 (3,2-59,0) idi. Sklerotik ve kemikte dansite değişikliği yaratmayan lezyonların SUVmax değerleri arasında anlamlı farklılık yoktu. Ga-68 PSMA ve KS'si bulunan 22 hastadaki toplam 70 lezyonun 49'u KS ve PET pozitif idi. Kemikte dansite değişikliği yaratmayan lezyonların %75'inin HUmax değerleri, bazale göre >100 birim yüksekti. BT'de dansite değişikliği izlenmediği halde 28 lezyon KS'de pozitif olarak izlendi. Ancak BT (-) KS (+) olan bu lezyonlarda fHU değeri KS (-) gruba göre farklı değildi. Sonuç: Ga-68 PSMA PET tetkikinde tipik osteosklerotik paternde olmayan kemik metastazlarının izlenebildiği görüldü. Kantitatif analiz bu lezyonların büyük bölümünde fHU değerinin yüksek olduğunu gösterdi. Bu lezyonların erken metastatik odaklar olabileceği düşünülerek Ga-68 PSMA tetkikinde kemik lezyonların değerlendirilmesinde PSMA ekspresyonu ile birlikte morfolojik özellikler ve tüm kantitatif verilerin klinik pratikte raporlamaya katkısı olabileceği düşünüldü. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Amaç: Over tümörlerinde Ca-125 düzey artışı klinik izlemde önemli ve yeniden evreleme amacıyla Sağlık Uygulama Tebliği'nde pozitron emisyon tomografi (PET)/bilgisayarlı tomografi (BT) endikasyonu oluşturan etkin bir göstergedir. Bu çalışmada over yüzey epitel tümörü tanılı, yeniden evreleme amacıyla PET/BT yapılan hastalarda görüntüleme bulguları ile serum Ca-125 düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Yöntem: Anabilim dalımızda 13.12.2011-29.05.2019 tarihleri arasında yeniden evreleme amacıyla PET/BT tetkiki yapılan 125 hasta retrospektif incelendi. PET/BT tetkiki ile 15 gün içerisinde Ca-125 ölçümü olmayan, overin yüzey epiteli kaynaklı tümörleri dışında histolojik tanı alan, ikinci bir primer malignitesi olan, tedavi altında progresyon gösteren veya granülamatöz hastalığı bulunan hastalar çalışmadan dışlandı. Olgularda nüks şüphesi ile istenen ilk PET/BT tetkiki çalışmaya dahil edildi. Lezyon boyutlarında artış, yeni gelişen lezyon varlığı progresyon kriteri olarak belirlendi ve klinik izlem sonuçları, radyolojik bulgular veya histopatolojik tanı ile verifiye edildi. Bulgular: Çalışma kriterlerine uyan toplam 88 olgudan 72'sinde (%82) Ca- 125 değeri normal sınırın üstünde [ortanca değer: 132 (44-2445)], 16 (%18) olguda ise altında [ortanca değer=14 (33-2)] idi. Olguların 34'ü (%39) yüksek dereceli, 33'ü (%38) düşük dereceli seröz tümör tanılıydı. Diğer tümör alt tipleri müsinöz: 8 (%9), berrak hücreli: 5 (%6) ve 8 diğerleri (%9) şeklindeydi. Serum Ca-125 değeri yüksek olan 72 hastadan 62'sinde (%86) PET/BT tetkiki ile progresif hastalık doğrulanırken, 5 olguda (%7) progresyon varlığı kuşkulu bulundu. Ca-125 düzeyinde artış olmasına rağmen PET/BT tetkikinde hastalık progresyonu bulunmayan kliniği stabil 5 olgu gözlendi. Serum Ca-125 düzeyi düşük olmasına karşın 16 hastanın 11'inde (%69) PET/BT tetkikinde batın içi lezyonlarında progresyon saptandı. Bu 11 olgunun 10'u (%91) yüksek dereceli seröz karsinom tanılıydı. Geriye dönük son 6 aya ait Ca-125 düzeyleri incelendiğinde 10'unda (%91) değerlerin stabil düşük seyrettiği, 1 hastada (%9) ise normal sınırı aşmamakla birlikte tümör marker düzeyinde artış eğilimi gözlendi. Sonuç: Epiteliyal over tümörlerinde Ca-125 düzey artışı ile FDG PET/BT tetkiki nüks veya progresif hastalığı göstermede büyük oranda uyumlu ve etkindir. Sınırlı olgu sayısına rağmen bulgularımız Ca-125 düzeyinin artış göstermediği ancak PET/BT tetkikinde progresif hastalıkla uyumlu lezyonların saptandığı olguların varlığına dikkat çekmektedir. Buna bağlı over tümörlü olguların bir bölümünde nüks hastalık PET/BT ile erken saptanabilmekte ve etkin tedavi hızlıca devreye sokulmaktadır. Bu nedenle özellikle yüksek dereceli seröz karsinom histolojisinde olan olgularda, serum Ca-125 düzeyinde artış ön-koşulu aranmaksızın yeniden evreleme amaçlı tüm vücut PET/BT tetkikinin progresif hastalığı göstermede klinik katkı sağlayacağı düşünülmektedir. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Amaç: Bu çalışmada histopatolojik incelemelerinde tiroit medüller karsinomu tanısı almış olan, serum kalsitonin düzeylerinde artış nedeniyle F-18 FDG ve Ga-68 DOTATATE PET/BT görüntüleme yöntemlerinden biri veya ikisi uygulanan hastalarda, her iki görüntüleme yönteminin radyolojik verilere katkısını araştırmak amaçlandı. Yöntem: Çalışmaya 16.09.2011-03.01.2018 tarihleri arasında evreleme ve yeniden evreleme amacıyla F-18 FDG PET/BT ve Ga-68 DOTATATE PET/BT tetkiki yapılmış olan 26 hasta dahil edildi. Çalışma grubu 18 (%67) kadın, 8 (%33) erkek hastadan oluşmakta olup yaş aralığı 28-76 arasındaydı. Olguların Ga-68 DOTATATE ve F-18 FDG PET/BT verileri; radyolojik, biyokimyasal ve patolojik verileri ile karşılaştırılarak retrospektif incelendi. Bulgular: Çalışmaya dahil edilme kriterlerine uyan toplam 26 hastadan 23'ünün F-18 FDG PET/BT, 7'sinin ise Ga-68 DOTATATE PET/BT görüntüleri mevcuttu. Olguların serum kalsitonin değerleri 10.8->2000 pg/mL arasında değişmekteydi. Çalışma grubunun veri dağılımı incelendiğinde serum kalsitonin değeri 500 pg/mL'den büyük olan 10 hastanın 7'sinin (%70) PET/BT tetkikinde metastazla uyumlu patolojik radyofarmasötik tutulumu tespit edildi. Kalan 3 olguda tüm görüntüleme tetkikleriyle metastaz ile uyumlu odak saptanmadığı görüldü. PET/ BT tetkikinde metastaz ile uyumlu bulgu tespit edilen 7 hastanın kontrastlı BT ve PET bulguları karşılaştırıldığında; PET tetkikinde metastaz lehine yorumlanan bulguların kontrastlı BT tetikiki ile de metastaz lehine değerlendirildiği, yalnızca 2 hastada PET tetkikinin kontrastlı BT bulgularına ek katkı sağladığı görüldü. Serum kalsitonin değeri 500 pg/mL'den küçük olan 16 hastanın 5'inde (%31,2) metastaz ile uyumlu görüntüleme bulgusu saptandı. Beş hastanın yalnızca 1 tanesinde PET tetkikinin kontrastlı BT tetkikinde saptanamayan metastaz ile uyumlu odağı saptadığı görüldü. Beş olgunun 3'ünde ise PET tetkikinde saptanamayan ancak kontrastlı BT tetkikinde saptanabilen metastaz ile uyumlu bulgu ayırt edildi. Bir olguda ise PET ve kontrastlı BT tetkiklerinde aynı odaklarda metastaz ile uyumlu bulgu saptandı. Sonuç: Medüller tiroit karsinom tanılı takipte serum kalsitonin değeri artış saptanan hastalarda kalsitonin seviyesi 500 pg/mL'den büyük olanlarda Ga- 68 veya F-18 FDG PET/BT tetkikleri ile metastatik odakların saptanma oranı daha yüksektir. Ancak bu yöntemlerin kontrastlı BT'ye ek katkısının sınırlı olduğu görülmektedir. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Amaç: İleri evre prostat kanserinde kemik metastazı sık görülmekte olup, hastaların yaşam kalitesini etkilemektedir. Son yıllarda nötrofil-lenfosit oranı (NLO), trombosit-lenfosit oranı (TLO) ve nötrofil monosit oranı (NMO) gibi enflamasyon belirteçlerinin solid tümörlerde prognostik bir biyomarker olabileceğine dikkat çekilmektedir. Prostat kanser tanılı olgularda sintigrafide saptanan kemik metastazlarıyla NLO, TLO ve NMO arasındaki ilişkiyi değerlendirmek. Yöntem: Çalışmamıza Mart 2015 ve Ocak 2017 tarihleri arasında prostat kanseri nedeniyle kemik sintigrafisi çekilen 85 hasta dahil edildi. Hastanın yaşı, PSA değerleri, Gleason skoru, histopatolojik özellikleri, kemik sintigrafisinde metastatik odak varlığı, odakların lokalizasyonu ile tam kan sayımı retrospektif olarak incelendi. Kemik sintigrafi görüntüleri çift başlı gama kamerayla (İnfinia II GP&Hawkeye 4) tüm vücut statik görüntüleri elde edilerek gerçekleştirildi. Nötrofil, lenfosit, trombosit sayıları otomatik kan sayım cihazı (Dyn Ruby Cell, ABBOTT, USA) ile ölçüldü. Hastalar NLO, PLO ve NMO medyan değerlerine göre iki gruba ayrıldı. Kemik sintigrafisinde metastatik bulgu olan/olmayan olgular ve PSA, Gleason skoru, periprostatik yayılım, cerrahi sınır pozitifliği, seminal vezikül invazyonu, perinöral invazyon gibi klinikopatolojik özellikler ile medyan NLO, TLO, NMO arasındaki ilişki değerlendirildi. İstatistiksel analizde ki-kare testi kullanıldı (p<0,05; anlamlı). Bulgular: Çalışma kriterlerine uyan 85 hastanın yaşları 52-86 arasındaydı. Hasta yaş ortalaması 68,5±8,58 idi. Medyan NLO, PLO ve NMO değerleri sırasıyla 2,92, 125,69 ve 8,38 idi. NLO, PLO, NMO ile kemik sintigrafi bulguları, PSA, Gleason skoru, ekstraprostatik yayılım, seminal vezikül invazyonu, cerrahi sınır pozitifliği, perinöral invazyon gibi klinikopatolojik özellikler arasındaki ilişki analiz edildiğinde yüksek NLO değeri ile sintigrafide kemik metastaz varlığı (p=0,018, Tablo 1) ve yüksek Gleason skoru (p=0,034) arasında istatiksel ilişki saptandı. PLO ve NMO ile klinikopatolojik özellikler arasında ise anlamlı istatiksel ilişki gösterilemedi (p>0,05). Sonuç: Çalışmamız prostat kanser tanılı hastalarda yüksek NLO ile kemik metastazı arasında anlamlı ilişki bulunduğunu göstermektedir. NLO'nun prostat kanser prognozunda bağımsız risk faktörü olduğu yönünde çalışmalar mevcut olmakla birlikte; bu hasta grubunda daha geniş kapsamlı çalışmaların yapılmasıyla olası prognostik katkısının belirlenebileceğini düşünmekteyiz. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Amaç: İyi diferansiye tiroit karsinomu tanılı I-131 ablasyon tedavisi planlanan postoperatif stimüle serum tiroglobulin (Tg) düzeyi saptanmayacak kadar düşük olup, ultrasonografide ve Tc-99m perteknetat sintigrafisinde rezidü tiroit dokusu saptanmayan düşük risk grubunda olan hastalarda; postablatif I-131 tüm vücut görüntüleme (TVG) ile rezidü tiroit dokusu varlığının oranını araştırmak amaçlandı. Yöntem: Total tiroidektomi sonrası iyi diferansiye tiroit karsinomu tanılı 1987 hasta retrospektif değerlendirildi. Önceden radyoaktif iyot tedavisi almayan, düşük risk grubunda olan, postoperatif 1. ayda TSH stimüle (TSH >30) durumda iken serum Tg düzeyi detekte edilemeyecek kadar düşük olan (stimüle Tg <0,9 ng/dL), Tc-99m perteknetat sintigrafisinde pinhole kolimatör ile servikal alan değerlendirildiğinde rezidü ile uyumlu aktivite bulunmayan, ultrasonografik incelemede rezidü tiroit dokusu veya metastatik lenf nodu bulunmayan hastalar çalışmaya dahil edildi. Hastaların tümüne ablasyon amaçlı düşük doz (30 mCi) I-131 tedavisi uygulandı. Post-terapik 10. günde TVG'de tiroit lojunda bazal aktiviteden yüksek düzeyde I-131 akümülasyonu olması rezidü tiroit dokusu lehine değerlendirildi. Bulgular: Çalışmaya alınma kriterlerine uyan toplam 56 hastanın 50 tanesi kadın, 6 tanesi erkekti. Hastaların yaş dağılımları 20 ile 74 arasında değişmekteydi. Histopatolojik inceleme sonuçları değerlendirildiğinde iki hastanın minimal invazif folliküler karsinoma, 54 hasta ise tiroitin papiller karsinomu tanısı aldığı görüldü. Postablatif 10. gün TVG'lerinde hastaların hiçbirinde ekstraservikal patolojik bulgu saptanmadı. Hastaların %76,8'inde (43/56) servikal bölgede rezidü ile uyumlu I-131 (servikal R I-131) akümülasyonu izlenirken, %23,2 (13/56) hastada ise izlenmedi. %26,8 (15/56) hastanın Tg antikorunun (TgAb) pozitif, %73,2 (41/56) hastanın ise TgAb negatif olduğu görüldü. TgAb negatif hastalarda post ablatif servikal R I-131 akümülasyonu saptanma oranının (%81,4; 35/43), TgAb pozitif hastalara (%46,2; 6/13) göre yüksek olduğu saptandı (p<0,05). TgAb pozitifliğinin servikal R I-131 akümülasyonu saptanması ile ilişkisi mevcut değildi. Sonuç: Biyokimyasal olarak, Tc-99m perteknetat sintigrafisi ve ultrasonografide rezidü tiroit dokusu saptanamayan hasta popülasyonunun büyük bölümünde ablasyon sonrası tiroit bezi lojunda rezidü ile uyumlu I-131 akümülasyonu saptanmakta olup, bu hastalarda ablasyon tedavisi uygulanması gerekliliği sonucuna varıldı. [ABSTRACT FROM AUTHOR]