Search

Güfte Mecmuası çalışanların karşılaştıkları önemli problemlerden biri, bir bestenin farklı mecmualarda farklı kişiler adına bestelendiğinin yazılmış olmasıdır. Farklı besteciler arasından hangisinin daha doğru olduğuna karar vermek araştırmacı için zordur. Rauf Yekta, Suphi Ezgi, Sadettin Nüzhet Ergun, Ethem Ruhi Üngör, Yılmaz Öztuna, Owen Wright güfte mecmualarını kaynak olarak kullanan önemli isimlerdendir. Fakat müzik bibliyografyalarında da görüleceği gibi böyle bir müzikolojik problem için çözüm önerisi yapan araştırmaya rastlanmamıştır. Bu makale bir bestenin farklı mecmualarda farklı kişiler tarafından bestelendiğine rastlayan araştırmacıya bir müzikolojik metot önermektedir. Bu metot uygulandığı takdirde bir bestenin farklı mecmualarda farklı kişiler tarafından bestelendiği görülse bile, hangisine ait olabileceği konusunda araştırmacıya karar verebileceği bir yöntem ileri sürmektedir. Bu yönteme göre güfte mecmualarının yazarlarının veya yazım tarihlerinin doğru olarak tespit edilmeleri önem kazanmaktadır. Bu tespitler yapıldıktan sonra, araştırmacılar aynı makam ve usulde bir bestenin birden fazla farklı besteciye isnad edilmesi durumuyla karşılaşabilirler. Bu durumda önerilen metot, bestenin ilk olarak kime isnad edildiğini bulmaktır. Bu tespit edildikten sonra diğer besteciler, o eseri meşk yöntemiyle aktarmış olmalılar. Bu metodla güfte mecmuası araştırmacıları bir bestenin ilk defa kim tarafından bestelenmiş olabileceğini bulmuş olurlar., One of the important problems faced by lyric books researchers is that different composers of a composition were written by different people in different lyric books. In this situation it is difficult for the researcher to decide which of the different composers is the right one. Rauf Yekta, Suphi Ezgi, Sadettin Nuzhet Ergun, Ethem Ruhi Ungor, Yılmaz Oztuna, Owen Wright are among the important names who use lyric books as a source. However, as can be seen in music bibliographies, no research proposing a solution for such a musicological problem has been found. This article proposes a musicologic method for the researcher who finds that a composition is composed by different people in different lyric books. If this method is applied, even if it is seen that a composition is composed by different people in different lyric books, it suggests a method by which the researcher can decide which one it belongs to. According to this method, it is important to correctly identify the authors or writing dates of lyrics books. After these determinations are made, researchers may encounter the situation where a composition in the same mode and style is attributed to more than one different composer. In this case, the recommended method is to find out to whom the composition was originally attributed. After this was determined, other composers must have transferred that piece with the meshk method. With this method, lyric books find out who might have composed a composition for the first time.

Muzaffer Sarısözen’in (1899-1963) hayatından, eserlerinden, derlemelerinden ve radyo programlarından; hakkında yazılanlardan, müzik yazımına getirdiği yeni görüşlerinden, halen devam eden halk müziği araştırmacıları üzerindeki etkisinden söz eden yazılar ve bazı bildiriler yayınlanmıştır. Onun adı, yaptığı faydalı çalışmalar sonucunda genel ansiklopedilerde yerini almıştır. Öte taraftan hem Batı müziği hem de Türk müziği eserleri ile bilinen Prof.Yalçın Tura’nın eserinde M. Sarısözen’in eserinden yararlandığını görebiliyoruz. Başlığımızda andığımız Cinuçen Tanrıkorur’u (1938-2000) Klasik Türk müziği ve Türk halk müziğini de içeren birçok makale yazmıştır, makaleleri daha sonra kitap halinde basılmıştır. Bu makalede Sarısözen’in görüşleri hakkında bir ud vitüozu olarak anılan Tanrıkorur’un fikirleri ortaya konulacaktır.

Tarihe katkıda bulunmuş eserlerin tercümeleri bilim tarihine ve bilimsel gelişmeye katkı sağlarlar. İhvan-ı Safa’nın müzik risalesi Owen Wright tarafından İngilizceye çevrilmiştir. Türkiye’de iki Türkçe tercümesi yayınlanmıştır. Her iki Türkçe tercümede sık sık kullanılan makam terimi gibi diğer bazı müzik terimleri vardır. Makam teriminin önemi, müzik teorisinin gelişimine işaret eden özel bir terim olmasındadır. Müzik teorimiz kadar müzik tarihimiz için makam teriminin ortaya çıkış tarihi önemlidir. İhvan-ı Safa müzik risalesinin Türkçe tercümelerinde dikkat çeken terimlerden biri makam kelimesidir. Bu makale makam kelimesi özelinde, İhvan-ı Safa tercümeleri hakkında bir müzikolojik eleştiri makalesidir. Bu eleştirel müzikoloji makalesi, makam kelimesinin Arapça İhvan-ı Safa müzik risalesinde bulunmadığı üzerinden iki Türkçe’ye yapılan çeviride görülen yanlış terim ve cümle çevirilerini de sorgulamayı amaçlamaktadır.

Music Terms in The first Ottoman Sciences Encyclopedia named Unmuzac al-ulum by Mehmetşah FenâriThe sources of the history of Turkish music continue to be translated into Turkish by contemporary musicologists. In recent years, there is needed a great deal of researches on the sources to write Turkish music history. One of the historical sources of music is encyclopedic works of the time that contributed to the development of the Ottoman music culture. The source of music history examined in this article is an Arabic work that mentions hundred sciences in the establishment of the Ottomans, which also included a music science chapter. The name of the work is Unmuzac al-ulum (means Examples of sciences) written by Mehmet Shah Fenari. In this article, some dates and information about the life of the author were mentioned for the first time. The determinations about this Mehmetşah and his work are important not only for Turkish culture but also for the history of world science. New findings regarding the biography of the writer Mehmedşah Fenari are as follows: He was born in 1380 and became a scholar in Madrasa of Bursa in 1397 and he went from Bursa to Karaman in 1402 then in 1419, he traveled with his father to Damascus, Egypt, and Mecca- Medina and then returned from Egypt to Karaman in 1421. He passed from Karaman to Bursa in 1432. It writes in all sources where his date of death was in 1435. Some information about Mehmedşah Fenari’s family is also among the first to be identified in this article. He has a daughter named Aslama and a son named Hasan Cheleby (d.1486). His son and grandson Ahmed Fenari (d.after 1495) were the scholar in Istanbul. These are the new findings in the article. The work named Unmûzecu’l-ulûm (: examples of sciences) was written in 1426 in Karaman during the reign of Murat II Ottoman. In the music science of the work there are music topics under seven part summarized information of Eastern music theory. As with encyclopedia, the purpose of this section is to give the reader general information about music sciences. This article is discussed in separate chapters that brief life of Mehmetşah Fenari, manuscripts of his encyclopedic work, translation of music science part in it, source of his work, explanations about translation and music terms, discussions and schools of music theory in Ottoman Empire when it was written, its influence in Ottoman history or place in music history. It has been determined in it that Fahr ad-Din Razi’s book is used as a source. One of the findings of the article is that the music terms in this encyclopedia are music theory terms from the Ibn Sina’s book, and these terms relate to the wire ratios for harmonious sounds. The story about the invention of music is about Pythagoras. This story is actually a story that has been moved from Isfahan to Anatolia and has helped the Christian people and Muslim people in Anatolia to combine culturally. This story has been narrated in the intellectual books of the Ottoman for many years until the XIX century., Türk müziği tarihi kaynaklarının günümüz müzikologları tarafından Türkçeye kazandırılmasına devam edilmektedir. Son yıllarda Türk müziği tarihi yazmak için kaynaklar üzerinde çok sayıda incelemeye büyük oranda ihtiyaç vardır. Müzik tarihi kaynaklarından biri de Osmanlının müzik kültürü gelişimine katkıda bulunan zamanın ansiklopedik eserleri olmuştur. Bu makalede ele alınan müzik tarihi kaynağı, içinde müzik ilmi bölümü de bulunan Osmanlıların kuruluşunda yüz ilimden bahseden Arapça bir eserdir. Mehmetşah Fenari tarafından yazılmış olan eser Unmûzecu’l-ulûm (: ilimlerin örnekleri) adını taşımaktadır. Bu makalede yazarın hayatı hakkında bazı tarihler ve bilgiler ilk defa dile getirilmiştir. Bu tespitler sadece Türk kültürü değil aynı zamanda Dünya bilim tarihi için de önemlidir. Makalede, yazar Mehmedşah Fenari’nin biyografisi ile ilgili yeni tespitler de yapılmıştır, şunlardır: 1380 tarihinde doğdu, 1397 tarihinde müderris oldu, 1402 tarihinde Bursa’dan Karaman’a gitti, 1419 tarihinde babası ile Şam, Mısır, ve Mekke-Medine yolculuk yaptı, 1421 tarihinde Mısır’dan Karaman’a döndü, 1432 yılında Karaman’dan Bursa’ya geçti. Ölüm tarihinin 1435’te olduğu bütün kaynaklarda yazar. Mehmedşah Fenari’nin ailesi hakkında bazı bilgiler de yine bu makalede ilk defa tespit edilenlerdendir. Esleme adında bir kızı, Hasan Çelebi (ö.1486) adında bir oğlu vardı. Oğlu ve onun da oğlu Ahmed Fenari’nin (ö.1490 sonrası) müderris oldukları yeni tespittir. Unmûzecu’l-ulûm (: ilimlerin örnekleri) adlı eser, İkinci Murat zamanında Konya Karaman’da 1426 yılında yazılmıştır. Eserin müzik ilmi bölümü, yedi başlık altında ele alınmıştır. Konular müziğin ortaya çıkışından nazariyatın temel terimlerine kadar bilgileri özetler. Her ansiklopedide olduğu gibi bu bölümün amacı okuyucuya müzik ilmi hakkında genel bilgi vermektir. Bu makalede Mehmetşah Fenâri’nin kısaca hayatı, ansiklopedik eserinin yazmaları, müzik ilminin tercümesi, eserinin kaynağı, tercüme hakkında açıklamalar ve müzik terimleri, eserin yazıldığı zaman Osmanlı’da müzik nazariyatı tartışmaları ve ekolleri, eserin Osmanlılarda etkisi veya müzik tarihi içindeki yeri ayrı ayrı başlıklarla ele alınmıştır. Kaynak olarak filozof F. Razi’nin eserini kullanmış olduğu anlaşılmaktadır. Makalenin bulgularından biri bu ansiklopedide yer alan müzik terimleri İbn Sina’nın kitaplarından aktarılmış müzik teorisi terimleridir ve bu terimler uyumlu seslerin çıkması için telin oranlarıyla ilgilidir. Müziğin icadı ile ilgili hikaye Pisagor’la ilgilidir. Bu hikaye aslında Isfahan’dan Anadoluya taşınan bir hikayedir and Anadolu’da bulunan hristiyan halkla müslüman halkın kültürel kaynaşmasına yardımcı olmuştur. Bu hikaye uzun yıllar Osmanlının entellektüel kitaplarında XIX.yüzyıla kadar aktarılmıştır. Makalenin bilgi sunumunda sistematik müzikoloji yöntemi kullanılmıştır.

The study of unknowns about the lives of heroes who represent our musichistory is one of the research areas of Turkish musicologists. Healthy writingof biographies depends on research results. World musicologists also madeefforts in this field. Abdulkadir Maragi or Abdulkadir of Maraga, who wasstudied on him in Turkey since 1925 is an important figure in the history ofTurkish or Eastern music. He has attracted the attention of local and foreignresearchers as both music theorist and performer and the theoreticalcommentator. In this article is determined Makasid al-alhan one of his Worksthat was given a complete list of the manuscripts of it in some research books.However, all the researchers’ thought that the manuscripts of Makasid was asingle work, consisting of a single composition compared to others. In fact,this research aims to reveal that not Makasid manuscripts are composed of asingle composition with the comparative text method or the critical editionmethod. It has been determined that the critical edition method cannot beapplied between Works of the same name which do not consist of a singlecomposition. Even though Makasid manuscripts have the same name, it has beendetermined that they are three versions and can only be downloaded to two groupversions with the critical edition method. The first group of Makasid waswritten for the name of Sultan Shah Rukh Timurid and second group was writtenfor the name of Murad II Ottomani and their composition is different in ninetypercent.

Türk Müziği tarihini temsil edenkahramanların hayatları hakkında bilinmeyenlerin aydınlatılması müzikologlara,özellikle de Türk müzikologlarına düşmektedir. Çünkü Türk musikisi dünyamüzikologlarından çok azının ilgilendiği bir alandır. Bunun sebebi müziktarihimiz, kaynaklarının tespit edilmesi, incelenmesi, çözümlenmesi zoralanlardan biri olmasında yatmaktadır, diğer sebepler arasında ise DünyaKültürü içindeki yerimizin tam olarak belirtilmemesinde yatmaktadır. Bumakalede ele alınacak konu özel alan olup müzik tarihimizin Klasik TürkMusikisi Döneminin önemli bir müzisyeni olan Nayi Osman Dede ile ilgilidir.Makalenin üzerinde durduğu konu bugüne kadar yayınlanan araştırmalarda veansiklopedi maddelerinde yer almamıştır. Hayatı ile ilgili yazılanlar bazıproblemler taşımaktadır, yani tartışmalı olan konuları da beraberindeaktarmışlardır. Bu problemler ilk olarak MustafaItri Buhurizade Panoraması (Uslu, 2015) adlı eseri yazarken dikkatimiçekmişti. Araştırmaların hiçbirisinde Nayi Osman Dede’nin Edirne’de bulunduğunadair bir bilgi aktarılmamaktadır. Bu durum bazı soruların sorulmasını vecevaplandırılmasını gerektirmektedir. Başlığa taşındığı gibi akla gelen ilksoru: Nayi Osman Dede İstanbul dışında yaşadı mı? Edirne’ye gitti mi?sorusudur. Kaynakları değerlendiren bu makaleninsonucuna göre o sırada Nayi Derviş Osman olarak bilinen Nayi Osman Dede’nin,IV. Mehmet’in Edirne’de 1675 yılında yaptığı düğün ve şenliğe katılmış olduğuanlaşılmaktadır.

Abd al-Qadir Maraghi is one of the most prominent theorists of Turkish music. He isthe most important representative and performer of systemic school. In this sense, one of thebiggest problems of Turkish Music history is to find out more about his life most of which isfairly unknown. The main reason behind that is there have been cases of negligence whenrevealing information about his life even from his own writings. This paper focuses on thenew findings revealed from his work and the things overlooked by the researchers. The factthat the usage of the term “uncertain” still preserves its place in encyclopedias for his date ofbirth actually reveals that some information written by Maraghi himself has gone unnoticed.This paper is formed by new findings about Maraghi's life made by various researchers so farand some other new findings. Since Maraghi's life is discussed chronologically, his works are,too, placed in chronological order in this paper which includes new findings that are discussedand introduced for the first time such as that one of his earlier works named Kitab-ı Lahniyye was mistakenly thought to be another work of his named Makasıdül-elhan and the manuscript named Kenzül-elhan located at the Tahran-Melik Library which was confirmed by manybiographers was actually another work of his called Camiül-elhan. Also, Rhythmic Cycles(Usul) invented by Maraghi have been evaluated by researchers as "contradictory" because ofdifferent explanations in his various books. It has been revealed from his works that Maraghimade changes in Rhythmic Cycles (Usul) with methods named "splitting in half" (tansif) and"splitting into pieces" (takti’). This paper reveals the importance of reconsideration Maraghi'sworks via the method of systematic musicology while translating them, Abdülkadir Meragi, Türk müziğinin önde gelen teorisyenlerinden biridir. Sistemci okulun en önemli temsilcisi ve yorumcusudur. Hayatı hakkında bilinmeyenlerin ortaya çıkarılması müzik tarihinin problemlerinden biridir. Kendi yazdıklarından hayatıyla ilgili bilgilerin ortaya çıkarılmasında bile zaman zaman ihmaller görülmüştür. Bu yazı Abdülkadir Meragi’nin hayatı ile ilgili araştırmalar yapanların gözden kaçırdığı ve eserlerinden ortaya çıkarılan yeni bulgular hakkındadır. Doğum tarihi için “belli değildir” ifadesi ansiklopedi maddelerinde yerini korurken, yazdığı bazı bilgilerin araştırmacılarca gözden kaçırıldığı gözler önüne serilmektedir. Meragi’nin hayatı hakkında yeni bulgular çeşitli araştırmacılarca ortaya konmuş, ortaya konan bu yeni bilgilere yeni bulguların ilavesiyle bu makale oluşmuştur. Meragi’nin hayatını kronolojik olarak incelemek suretiyle onun eserleri kronolojik sıraya konulmuştur. Kitab-ı Lahniyye adında başka bir eseri olduğu ve bu eserin Makasıdül-elhan ile karıştırıldığı da ilk defa bu yazıda ele alınmış ve tanıtılmıştır. Pek çok biyografistin Kenzül-elhan adıyla verdiği Tahran-Melik Kütüphanesindeki yazmanın Camiülelhan olduğu yeni bulgusu da yer almaktadır. Ayrıca Meragi’nin icat ettiği usuller, eserlerindeki farklı anlatımlarından dolayı araştırmacılarca “çelişkili” olarak değerlendirilmiştir. Meragi ise usullerine tansif (yarılama) ve takti’ (kesinti) adını verdiği yöntemlerle değişiklikler yapmış olduğu kitaplarından hareketle ortaya konulmuştur. Bu yazı ayrıca Meragi’nin eserlerinin çevirilerini yaparken sistematik müzikoloji yöntemiyle yeniden ele almanın önemini de ortaya koymaktadır.

Serez 3872 Adıyla anılan edvarın Sistematik Müzikoloji Yöntemiyle incelenmesi başlıklı bu makalede, Süleymaniye Kütüphanesi, Serez bölümü, no. 3872/2 noda bulunan müzikle ilgili edvarın sistematik müzikoloji yöntemiyle analizi ve Osmanlıcadan Modern Türkçeye çevirisi yapılacaktır. Bugün Serez Yunanistan sınırları içindedir. Osmanlı-Serezinden toplanan yazmalar, 1925te İstanbul Süleymaniye Kütüphanesine teslim edilmiş ve orada Serez adlı bölümde hizmete sunulmuştur. Bugüne kadar Serez 3872 nolu edvar yazmasının incelenmemiş olduğu tespit edilmiştir. Bu makalenin amacı bugüne kadar hiç kimsenin ilgilenmediği müzik teorisi hakkındaki yazmayı incelemek ve araştırmaktır. Yazma, bir ada sahip olmadığı için Serez 3872 olarak anılmıştır. Ve eser, Türk müziğinin teorisi ile ilgilidir. Bu yazmada bulunan bütün bilgi makalenin bulgular kısmında yazılmıştır. Ayrıca aynı kısımda yazmanın dış tanıtımı, iç tanıtımı ve yazmanın bölümleri, yani makamlar, avazeler ve terkipler alfabetik sıra metoduyla verilmiştir. Makalenin analiz kısmında, ne zaman yazıldığı, kimin yazdığı, eserin hangi müzik dönemini temsil ettiği ve kaç tane makam içerdiği tartışılmıştır. Maalesef, yazarın kim olduğu tespit edilememiştir. Sonuçta eserin yaklaşık 1730da yazıldığı, Yeni Sistemciler Anadolu Edvarları ekolünü temsil ettiği, 74 makam içerdiği ortaya konmuştur. Eser bugüne kadar sistematik müzikoloji metoduyla incelenmediği için, içerdiği makamlardan 7 tanesi, XXI. Yüzyıl başlarında yazılmış olan Popescu-judetzin makam kataloğunda yer almadığı da gösterilmiştir., In this article titled Investigation with Systematic Musicology Methods of The Edvar Named Serez 3872, it is analyzed of Risale-i edvar on music in Süleymaniye Library, Serez no. 3872/2 with systematic musicology method and translated to modern Turkish from Ottoman letter. Today Serez is a city in Greece. Collected much many manuscripts in this Ottoman city were given to Istanbul Suleymaniye Library in 1925 and it is chapter named Serez in it. Since today it has not investigated this edvar manuscript in Serez no. 3872/2. This article was aimed to study and investigate this manuscript on music theory because nobody was interested in it before. It was named Serez 3872 in title of article because this manuscript has not a name. And it is on the theory of Turkish music. It was written all knowledge in this manuscript in results chapter of this article. Also It was given external critic and internal critic, and chapters of manuscript thats mean makams and avazes and terkips with alphabetic order method in results chapter. In the analysis chapter of this article it was discussed when it was written and it was written by who and which school of music periods it was represented us and how many makams it was mentioned. Unfortunately it was not find who was written. In conclusion it was presented that it was written in 1730 and represented the school of New Systematist Anatolian Edvars and it was mentioned 74 makams in it. Some of them, almost seven makams, it was not written in The Catalogue of Makams by Popescu-judetz in the early of XXIth century, as it was not investigated with systematic method this manuscript since today.

Bu Yüksek Lisans Tezi, Türk Halk Müziği Tarihinde önemli bir isim olan Zehra BİLİR'in hayatı, Türk Halk Müziğindeki yeri, Türk Halk Müziğine katkıları, kaynak kişi olma özelliği, sanatını inceleme ve araştırma üzerine kuruludur. Tezin konusuna uygun olan ana kaynaklar Zehra BİLİR'in yayınlanan röportajı ile kendi döneminde yayınlanmış olan gazete yazıları, plaklar, haberler, televizyon yayınlarından oluşmaktadır. 26 Mart 1913 Malatya'nın Arapgir köyünde doğan Zehra BİLİR, Türk Halk Müziğimizde önemli bir yeri olan sesiyle ve birikimleriyle eşsiz değerler katmış; yöresinin ezgilerini tarihsel ve kültürel birikimini, ustaca kullandığı sesi ve yöresel tarzı ile ifade etmiş usta bir sanatçıdır. Türkülere kaynaklık etmesi ve yorumlamasının yanı sıra sanatkâr kişiliğiyle birçok türkünün halk tarafından sevilmesini de sağlamıştır. Bu halk sanatçısının hayatı, sanatçı kişiliği ve sanatını icra etmek için verdiği mücadeleler birçok şahidin diliyle tarihin unutulan sayfalarından çıkartılarak söz konusu olan bu tezde yer almaktadır. Bu tez, 28Haziran2007 yılında hayata gözlerini kapatan Zehra BİLİR'e ait dünün bilgi ve belgelerini gelecek nesillere taşımayı amaçlayan bir hayatın Türk Halk Müziğindeki yerini belirleme ve tespit etme çalışmasıdır. This Postgraduate Thesis paper is based on the examination and research of the life of Zehra BİLİR, who was an important person in the History of Turkish Folk Music, her role within Turkish Folk Music, her contributions to Turkish Folk Music, her compilations, and her art. The primary sources appropriate to the subject of the thesis consists of the interview held with Zehra BİLİR that was published along with newspaper articles, records, news and television broadcasts that were presented in her period. Zehra BİLİR, born on 26 March 1913 in Malatya's village of Arapgir, has contributed unique values through her voice that has a significant role within Turkish Folk Music and through her accumulations; she is a qualified singer who has presented the melodies of her region and her historical and cultural accumulations through her skillfully used voice and regional style. Apart from being a source to folk songs and singing them, she has also produced many significant melodies with her artistic personality. The life, artistic personality and the struggles this folk singer went through in order to perform her music have, in the words of many witnesses, been taken from the forgotten pages of history and have entered among the pages of this thesis paper. This thesis paper is a study on determining and designating the role of a person within Turkish Folk Music, who aimed to carry on the past knowledge and documents belonging to Zehra BİLİR who passed away on 28 June 2007, to the next generation.

Bu çalışmada XVII. yüzyılın önemli musikişinaslarından İmamzade Mehmed Efendi veya bilinen adıyla Hâfız Post'un hayatı kaynaklar üzerinden açıklanarak eserleri tespit edilip günümüze erişmiş olan besteleri saptanmıştır. Günümüze kadar Hâfız Post hakkında yapılan çalışmaların pek çoğunda verilen bilgiler yetersiz ve çoğu zaman kaynaksız olarak verilmiş ve gerekli yazmaların taraması yapılmadığı için eksik kalmıştır. Oysa yaşadığı yüzyılda ve sonraki yüzyıllarda hemen bütün güfte mecmualarında adı ile karşılaştığımız Hâfız Post, musiki tarihimizde çok önemli bir yere sahiptir. Gerek yazmış olduğu güfte mecmualarında teşkil ettiği yapı ve bestekârlığı ile Türk Müziğinde bir ekolün başlangıcı sayılabilecek olan bu kişinin anlaşılması aynı zamanda dönemin musikisi hakkında da bazı eksiklerin giderilmesi ve müzikolojik çalışmalar açısından önemlidir. Bu çalışma sırasında Hâfız Post'un musikişinaslığı yanında yazmış olduğu bu güne kadar bilinen güfte mecmuası dışında yeni bir güfte mecmuası tespit edilmiştir. Bu çalışmada analiz edilecek bilgiler öncelikle seyahatnameler, tezkireler, güfte mecmuaları, nota mecmuaları, Osmanlı arşivleri ve özel arşivlerden elde edilecektir. Çalışmamızda Hâfız Post'un hayatı, çocukluğu, hocaları, öğrencileri, doğum yeri bilgileri, ölüm bilgileri, dini hayatı, dini ve ladini eserlerinin tespiti yapılacaktır. Çalışma içerisinde Hafız Post'un doğum tarihi, yaşadığı yerler, eğitimi ve hattatlığı, hanendeliği, bestekârlığı şairliği, sosyal çevresi, öğrencileri, ölüm bilgileri ve kendi yazmış olduğu eserler nelerdir gibi problemlerin cevapları aranmıştır. ÇalışmadaTürk Müziği bestekarları evreni teşkil ederken Hafız Post örneklem olmuştur. Kaynaklara tarama metodu ile belirlenmiş, bulgu ve yorumlar ise bu kaynaklardan doğan bilgiler üzerinde oluşturulmuştur. Çalışmanın sonucunda ise Hafız Post ve eserleri üzerine değerlendirme ve çalışmanın modeli üzerinden bazı önerilerde bulunulmuştur. In this study, important musician of the XVII. century Mehmed Efendi, or better known as Hafiz and the present day life of the post explaining artifacts detected over compositions which have access to resources shall be determined. Until today, Hafiz Post in many of the studies about the information provided are often insufficient and incomplete scan of seamless and necessary because there is no writing remained. However, his century, and centuries later we meet with the name in almost all magazines post Hafiz lyrics, the musical has a very important place in our history. Need Turkish music with lyrics written in magazines that pose structure and composition which can be considered as the beginning of a movement in this person's understanding about music and musicological studies of the period rectify some shortcomings at the same time is important. During this study, known until this day that Hafiz had written new lyrics lyrics musikisinaslig post outside magazine next to a magazine have been identified. Post the names of the magazines mentioned in these lyrics Hafiz poets and composers who their friends are and provides insights into such questions can be. In this study, the information to be analyzed primarily travelogues, teaching, lyrics, magazines, music magazines, will be obtained from private archives and the Ottoman archives. In our study, the post Hafiz life, his childhood, teachers, students, place of birth information, death information, religious life, religious Laden and the determination will be made of his works. Hafiz in the study after the birth date, place, and calligraphy education, hanendelig, poesy composition, social environment, students, death information, and what are the problems and the works that he wrote himself and is intended to provide answers. In the study, the universe of Turkish music composers, while Hafiz has been sampling Post. Resources identified by the screening method, findings and comments on the information arising from these sources is built. As a result of the study on Hafiz Post and his work on the model and assessment of the recommendations were made end of the thesis.

Bu araştırmanın ana konusu tarih biliminin yer, zaman, olay üçlemesini dikkate alarak yeni bir dönemlendirme adlandırması önermektir. Öncelikle Türk Müziği terimini açıklamakla başlayarak Türk Müziği Tarihlerinde veya makalelerde yapılan dönemlendirme önerileri, önerilerin ortak ve zayıf noktaları, tutarsızlıkları dikkate alınarak, yeni bir Türk Müziği Dönemlendirme önerisine ihtiyaç olduğu, bu ihtiyacın gerekleri açıklanmaya çalışılmıştır. Bütün dönemlendirmelerin ortak noktası olan Klasik Türk Müziği Dönemine ve bu adın gerekliliğini zorunlu kılan müzikal özelliklere bu makalede ilk defa değinilmektedir. Bu yazıda diğer “önerilen başlıklar”la birlikte kronolojik sırayla Türk Müziğinde Arkeolojik, Paleografik, Sistemciler, Klasik Türk Müziği, Popülerleşme dönemleri, Türk Müziği tarihinin anlatım ve gelişimine, müzik sanatındaki değişimleri ifadesinde daha uygun olacağını belirtmekte ve ortaya koymaktadır.

Edvar adı verilen Türkçe müzik teorisi kitapları Türk müzikolojisinin önemli kaynaklarındandır.Bazı müzikologlar, Türk müziği tarihinde Türkçe müzik teorisi Anadolu Edvarları’nın özel biryerinin var olduğunu kabul ederler. Bu makale sistematik müzikoloji yöntemiyle Anadolu edvarlarıekolünden bir edvar yazmasının incelemesini amaçlamıştır. Edvar yazması İstanbul Atatürkkitaplığı, Muallim Cevdet, nr. K442’da kayıtlıdır ve bu güne kadar yeterince incelenmemiştir.Makalede önce yazmanın dış ve iç tanıtımı yapıldı. Yazmanın özgün olup olmadığı tartışıldı.Eserin yazarının kim olduğu, nasıl adlandırıldı, ne zaman yazıldığı, eserin nüshaları, eserinkaynakları hakkında bilgiler verildi. Uygun tarafından yayınlanan Kadızade’nin nüshaları ilekarşılaştırıldı. Eserin salt Kadızade nüshası olmadığı anlaşılmıştır. Sistematik yöntemle bumakale şu başlıklarla sunulmuştur: müziğin icadı, müzik mitolojisi, müzik biliminin değeri,makam sınıflandırması (makamlar, şubeler, avazeler, terkipler), perdeler, alfabetik sıraylamakamların tanımları ve çalgı düzenleri (tanbur, kanun ve çenk gibi). Sınıflandırma işlemiçağdaş Türk müzikolojinin ihtiyacına göre yapıldı. Bulguların sonucunda, Mehmet Said’in bukitaba yazar, Zeyl-i Risale-i Edvar-ı Kadızade (yani Kadızade’nin eseri olan Risale-i Edvar’ailaveler) ise bu orijinal eserin adı olması uygun görülmüştür. Makalede açıklandığı gibi yazma1775 tarihinde yazılmıştır, eserde on yedinci ve on sekizinci yüzyıllara ait iki tip müzik ekolügörülür. İçinde bulunan 93 makam arasında serrenkşuri adlı özgün bir makam vardır ve 23makamın eski ve yeni ekole göre iki çeşit tanımını verir, usullerden söz edilmez. Eser aynızamanda III. Selim döneminin müzik tarihi kaynaklarından biridir.

Bu tezde Türk basın tarihi içerisinde önemli bir yere sahip olan Son Havadis Gazetesi'nin 13 yıllık yayın dönemi mercek altına alınmıştır. Tez çalışması kapsamında Son Havadis Gazetesi'nde ilgili tarih aralığında müzikle ilgili çıkmış olan haberler derlenmiştir. Derlenen bu haberler ışığında dönemin müzik algısı hakkında bir takım değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışmada konser ilanları, müzik dünyasına mal olmuş önemli isimler hakkında çıkmış haberler, konser yorumları, özel günlerde yapılan etkinlikler, müzik üzerine düzenlenen konferanslardan oluşan materyaller bir araya getirilerek incelenmiştir. Çalışmanın giriş bölümünde; bibliyografya çalışmalarının araştırmacılar için taşıdığı önem, Son Havadis Gazetesi'nin Türk basın-yayın tarihi içerisindeki yeri, bu alanda söz sahibi olan önemli kişi ve araştırmacıların konu üzerine görüşleri yer almaktadır. İlerleyen bölümlerde taranmış 26.000' in üzerinde gazete sayfasından elde edilen 2169 müzik yazısının bibliyografik künyeleri kronolojik bir sıra ile düzenlenmiş, elde edilen bulgular "Kronolojik Bibliyografya" başlığı altında verilmiştir. Yazar Kadrosunun Biyografileri bölümünde biyografisine ulaşılabilen 57 yazar hakkında bilgi verilmiştir. Konularına göre düzenleme bölümünde ise belirlenen konu başlıkları kronolojik düzende verilmiştir. Sonuç olarak bu tez çalışması dönemin önemli bir süreli yayını olan Son Havadis Gazetesi'nden derlenen verilere dayanarak dönemin müzik politikası ve anlayışını açığa çıkarmıştır. Böylece pek çok önemli müzik, magazin, konser, ilan yazısı tespit edilmiş, dönemin müzisyenleri hakkında bilgi edinilmiş, derlenen bilgilerle müzikoloji sahasına hizmet etmek üzere bibliyografya oluşturulmuştur. In this thesis, 13 years of publication period of Son Havadis Newspaper, the prominent periodicals in Turkish press history, is investigated. This study collects the music news that appeared in Son Havadis Newspaper. Consistent with the gathered news there are some evaluations are made about the music perception of the period. The research collects and evaluates concert announcements, news regarding the prominent figures in the music world, interpretations regarding the concerts, special musical events that held in particular day and festivals, and conference materials that made on music. The introduction of the study mentions about the importance of the bibliographical studies for the researchers, importance of Son Havadis Newspaper among the other periodicals in Turkey and opinions of prominent figures and researchers about the subject as well found its place in the chapter. In the following parts of the thesis bibliographic tag of 2169 news is gathered from 28.000 newspaper pages which are designed chronologically. This part is given in the name of " Chronologic Bibliography" chapter. Finally, this thesis reveals the period's music policy and conscience by the help of evidence materials that collected from Son Havadis Newspaper and makes evaluations regarding the research subject. Thus, important musicians, music, concert announcements, and many other music writings are found which while at the same time aimed to support the musicology field with this gathered music bibliography.

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2007, Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2007, Bu çalışmada, sayısal görüntü işlemenin en zor problemlerinden biri olan görüntü bölütlemeden bahsedilmiş ve literatürde yer alan bölütleme algoritmaları detaylı olarak incelenmiştir. Literatürde yer alan bölütleme algoritmalarından ve nesne tabanlı bölütleme yaklaşımından yararlanarak Sobel operatörü tabanlı yeni bir bölütleme algoritması geliştirilmiştir. Geliştirilen yeni algoritma dahil tüm algoritmalar bir hücresel yapay sinir ağı gerçeklemesi olan ACE16K üzerinde gerçeklenmiştir. Algoritmaların gerçeklenmesi esnasında ACE16K kırmığının bir takım sınırlamalarıyla karşı karşıya kalınmıştır. Karşılaşılan bu sınırlamaları aşmak için gerekli modifikasyonlar yapılmış ve alternatif yollar önerilmiştir. Sonuçları literatürdeki çalışmalarla karşılaştırdığımızda, geliştirilen algoritmanın literatürdeki algoritmalarla hemen hemen aynı performansı verdiği gözlenmiştir. Bugüne kadar yapılan bölütleme algoritmaları gerçeklemelerinin simülatörler üzerinde sınırlı kaldığı göz önüne alındığında, elde edilen sonuçlarla ACE16K üzerinde gerçek zamanlı bölütleme yapılabileceği ispatlanmıştır., In this study one of the most difficult problems of digital image processing, segmentation was mentioned and the segmentation algorithms in literature were particularly analyzed. Using the segmentation algorithms in literature and the object oriented segmentation approach, a new Sobel based segmentation algorithm was designed. All these algorithms also the new designed segmentation algorithm were implemented on ACE16K which is a cellular neural networks implementation. At the implementation step of these algorithms, we encountered some restrictions of ACE16K. To overcome these restrictions, some modifications on the algorithms were performed and some alternative solutions were given. Comparing the results with the examples given in the literature it was observed that the performance of new designed segmentation algorithm was as good as the ones in literature. Thinking that all the segmentation algorithms were only implemented on simulators before this study it was proved that real time segmentation can be performed on ACE16K using the obtained results., Yüksek Lisans, M.Sc.

255

165