Search

Rize ilindeki orman tahribatı ve arazinin koruma-kullanma tekniği dikkate alınmadan kullanılması il genelindeki heyelan riskini artırmaktadır. Bu çalışmanın amacı Rize Taşlıdere Havzası, Kireçhane ve Kırklartepe yöreleri heyelan kontrolü amaçlı örnek olay incelemesidir. Bu amaçla araştırma alanı yükselti kademelerine ayrılmış, her bir katmanda toprak penetrasyon direnci ve nem içeri ile 2. yükselti katmanında birikimli infiltrasyon ölçümleri yapılmıştır. Ayrıca katmanlarda 0-10 ve 10-30 cm derinliklerinden toprak örnekleri alınarak laboratuvara gönderilmiştir. Laboratuvarda tekstür ve suya dayanıklı (SDA) analizleri yapılmıştır. Ortalama değerlere göre araştırma sahasındaki zemin biriminin %60’ı yüksek plastisiteli kil, %40’ı ise düşük plastisiteli kil türündedir. Ortalama değerlere göre en yüksek su doygunluk değerine en yüksek kilin (%44,44), olduğu IV. yükselti kademesinde rastlanmıştır. Araştırma alanı III. yükselti kademesinde ölçülen birikimli infiltrasyon kapasitesindeki değişimin zamana göre R2 = 0,988 ile y= -0,0098x2+2,5x+18,03 şeklinde ilişkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Yükselti kademelerine göre en düşük penetrasyon direncine (0.03 mPa) I. yükselti kademesinde ve 8 cm toprak derinliğinde, en yüksek penetrasyon direncine (0.112 mPa) IV. yükselti kademesinde ve 30 cm toprak derinliğinde rastlanmıştır. Suya dayanıklı agregat (SDA) değerlerine bakıldığında en yüksek değere I. yükselti kademesinin alt topraklarında, en düşük değere ise II. yükselti kademesinin üst topraklarında rastlanılmıştır. Koruma-kullanma dengesine uygun toprak yönetim modelinin oluşturulması araştırma alanı topraklarının heyelan oluşturma riskini azaltabilir. The deforestation in Rize province and the use of the land without considering the protection-use technique increase the risk of landslides throughout the province. The aim of this study is a case study for landslide control in Rize Taşlıdere Basin, Kireçhane and Kırklartepe regions. For this purpose, the research area was divided into elevation levels, soil penetration resistance and moisture content in each elevation steps, while cumulative infiltration measurements were made in the 2 nd elevation. In addition, soil samples were taken at 0-10 cm and 10-30 cm depths. Texture and water resistance (SDA) analyzes were performed in the laboratory. According to the average values, 60% of the soil in the study area is clay with high plasticity and 40% is clay with low plasticity. The highest water saturation value was found at the IV altitude steps where the clay content was the highest (%44,44). The cumulative infiltration capacity measured at the altitude III has a relationship with R 2=0.988 and y=-0.0098x2+2.5x+18.03 according to time. According to the elevation, the lowest penetration resistance (SPR) (0.03 mPa) was found at elevation-I and at 8 cm soil depth, while the highest penetration resistance (0.112 mPa) at the elevation- IV and at 30 cm soil depth. The highest water-resistant aggregate (WSA) content was measured at 10-30 cm soil depth in the elevation-I, while the lowest WSA measured at 0-10 cm soil depth in the elevation-II. Establishing a soil management model suitable for the protection-use balance can reduce the risk of landslide formation in the research area.

Kırsal alanda yaşanan en önemli sosyo-ekonomik sorunlardan birisi gelir dağılımdaki eşitsizlik ve yoksulluktur ki bu durum doğrudan kaynakkullanımındaki çatışmaların da nedenidir. Şüphesiz yoksullukla mücadele, yalnız başına gelirleri arttırmaya yönelik yürütülebilecek bir çaba da değildir. Konuelbette doğal kaynakların kullanılması kadar korunmasını da içeren entegre ve uzun erimli uygulamaları içeren bir planlamayı gerektirmektedir. Diğer deyişleözellikle doğal kaynak yönetimleri, havza bazlı bütünleşik planları sürdürülebilir uygulamaları içermiyorsa, kaynaklar hızla yok olma sürecine girmektedir. Kırsalalanda yoksullukla mücadele ve kırsal refahın arttırılması, doğal ve kültürel kaynakları kullanmayı elbette zorunlu kılmaktadır. Öte yandan bu kullanım talebininkaynakların varlığını tehlikeye düşürmeyecek düzeyde tutulması ve doğal kaynak yönetiminin, korumayı önceleyen bir anlayış üzerine oturtulması gerekliliği,kaynak yönetiminin çözmesi gereken en temel sorundur. Eğer doğal kaynaklar bir alanda iş ve gelir olanakları sağlayacak şekilde kullanılacaksa, bu iş vegelirlerin sürdürülebilirliği elbette kaynakları koruyabilme gücü ile sınırlı olacaktır. Günümüzdeki kaynak yönetim planlarındaki en önemli açmazın korumakullanmazıtlığı/çatışması olduğu ve çatışma yönetiminin her türlü kaynak kullanımında dikkatlerden uzak tutulmaması gereği açıktır. Çatışmalar; bir yöredeyaşayan halkın aşırı kaynak kullanımından kaynaklı çıkabildiği gibi, bazen de kalkınma amaçlı yatırımlara karşı yerel halkın karşı çıkışları yani kaynak korumamotivasyonu ile de olabilmektedir. Bu değerlendirmeler ışığında çalışmada iki amaç belirlenmiştir: Bunlar; Fırtına Havzası doğal kaynak yönetim sorunlarınınortaya konulması ve bu sorunların çözümüne yönelik stratejiler oluşturmak ve değerlendirmeler yapmaktır. Çalışmada kullanılan veriler Fırtına Havzasında uzunsüreden beri yapılan arazi çalışmaları; yerel halk, kamu ve özel sektör temsilcileri ile yapılan yüz yüze görüşmeler; uygulanan anketlerden elde edilen bilgiler veFırtına Havzası ile ilgili farklı araştırmacılar tarafından yapılmış olan çalışmalardan elde edilmiştir. Yapılan bu çalışmaya göre: Yapılmakta olan önemliyatırımların varlığına rağmen, Fırtına Havzası sahip olduğu doğal ve kültürel kaynakların kırsal kalkınmayı yeterli şekilde destekleyecek planlama vestratejilerden yoksun olduğu; Fırtına vadisi orman ve mera kaynaklarından çok yönlü faydalanmayı sağlayacak AR-GE çalışmalarının yetersiz olduğu ve derhalbaşlanması gerekliliği; Turizm için çok büyük bir potansiyel ortaya koyan ve Fırtına havzası içinde bulunan Kaçkar Dağları Milli Parkı kaynaklarını koruyacakyeterli sayı ve nitelikte personelin bulunmadığı; Fırtına havzasında yönetimsel faaliyetlerde bulunan kurumların yetersiz veya eksik olan kapasiteleriningeliştirilme gereği gibi sonuçlar ortaya çıkmış ve bu sorunların çözümüne ilişkin stratejiler ve değerlendirmeler ortaya konmuştur., One of the most important socio-economic problems in rural areas is inequality in income distribution and poverty, which is also the cause ofconflicts in direct resourceuse. There is no doubt that struggling with poverty is not an effort to increase incomes alone. The fight against poverty, of course,including protection of natural resources as well as the use of natural resources, requires planning with integrated and longrange applications. In other words,especially if natural resource management does not include sustainable implementations of basin-based integrated plans, resources are entering the process ofextinction. Fighting poverty and raising rural prosperity in the rural area, of course, it is necessary to use natural and cultural resources. On the other hand, it is themost basic problem that resource management needs to solve the use of natural resources should be kept at a level that does not jeopardize the existence ofresources and the natural resource management should be based on an approach which emphasizes protection. If natural resources are to be used to provide job andincome opportunities in an area, the sustainability of these jobs and revenues will, of course, be limited to the power of resources protection. The most importantdilemma in today's resource management plans is the conflict between use and protection of natural resources. Conflicts; It may be due to the excessive use ofnatural resource by the people living in a region and some times by the opposition of the local people against the investments for development, that is theirmotivation of resource conservation. Two goals have been identified in working with these assessments. These are; To identify of natural resource managementproblems and to create strategies and solutions to solve these problems in Fırtına Watershed. Data used in the study were obtained from field studies carried outsince the long run in the Fırtına watershed; face to face interviews with local residents, public and private sectore presentatives; information obtained from theapplied surveys and studies conducted by different researchers related to the Fırtına Basin. According to this study: Despite the significant investments beingmade, the planning and strategies of natural resources management to support the rural development is not well enough; The necessity for the innovative researchworks to provide multiple use of forest and pasture resources in Fırtına valley is inadequate and should be initiated immediately; Kaçkar Mountains National Park,which has a great potential for tourism and which is located in the Fırtına basin, does not have sufficient number and quality stuff to protect it sresources; Theconsequences of developing inadequate or inadequate capacities of institutions in administrative activities in the Fırtına basin have emerged, and the strategies andevaluations for resolving these problems have been put forward.

Ülkemizin karşı karşıya bulunduğu enerji açığının kısa zamanda kapatılması amacı ile son yıllarda hızla artan sayıda baraj ve nehir tipi hidroelektrik santral (HES) projeleri gündeme gelmektedir. Bu çerçevede, son yıllarda başlatılan en kapsamlı programlardan biri de hiç kuşkusuz Çoruh Vadisi Barajlar Projesi’dir. Proje kapsamında, Vadi’nin ana kolu olan Çoruh Nehri üzerinde 10 adet büyük barajla birlikte yan kollarında da 17 adet nehir tipi HES olmak üzere toplam 27 adet tesisin yapımı planlanmıştır. Ancak, arazinin fiziksel yapısının oldukça sarp ve yüksek eğimli olması nedeniyle bu projelerin inşaatı sırasında Çoruh Havzası’ndaki ekosistem (özellikle orman, toprak ve su gibi doğal kaynaklar) üzerinde büyük bozulmalar meydana gelmektedir. Ancak, oluşan bu bozulmaların önemli bir kısmı, baraj gövdelerinin tesisinden ziyade, baraj inşaat çalışmaları sonrasında su altına kalacak olan yol ve yol ile ilgili sanat yapılarının baraj su seviyesinden daha üst rakımlara çıkarılması için yürütülen inşaat çalışmaları sırasında oluşmaktadır. Bu bildiride; örnek alan olarak seçilen Çoruh Nehri Vadisi’nin aşağı kısmında devam eden baraj projelerinin Vadi’deki doğal kaynaklara olan etkileri irdelenmiştir. Özellikle de, önceleri Vadi’deki akarsular boyunca uzanan ancak barajlar nedeni ile artık kullanılamaz olan eski karayolu ağının, Havza’nın sarp ve bitki örtüsü ile kaplı olan daha yukarı bölümlerinde yeniden inşa edilmesi ile ortaya çıkan doğa tahribatının boyutları araştırılmıştır. Bu yeni güzergâhın oluşturulmasında uygun tekniklerin kullanılmaması (özellikle de kazı hafriyatının doğrudan şevlerden aşağıya bırakılması) sonucunda meydana gelen bitki örtüsü ve arazi tahribatının boyutları Coğrafi Bilgi Sistemleri kullanılarak ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Ayrıca çalışmalar süresinde meydana gelen habitat kaybı ve parçalanmaları, su rejiminin önemli derecede değişmesi ve artan sediment miktarı gibi havza yapısına olan olumsuz etkiler ile arazi kullanım şekillerinde meydana gelen değişimler ortaya konulacaktır. Son olarak, tahrip edilen yol şevlerinde yapılan ağaçlandırma ve erozyon kontrol çalışmaları da toprak koruma bağlamında incelenecektir.

Many basins with forest eco-systems in the north-east of Turkey have been converted to agricultural catchments, to which varying quantities and types of manure have been applied. The objectives of this study were to investigate the effects of land-use on surface soil properties in four adjacent management types: Alder coppice (control), and three types of tea cultivation management (at the first: compound fertilizer and stable manure, besides mulching; at the second, compound fertilizer and stable manure; and at the last one, only compound fertilizer) were applied to assess the impact of long-term cultivation and mulching on green tea yield. A total of 80 soil samples (4 replications x 4 treatments x 5 soil sample points) were collected from 0-10 cm soil depth for laboratory analyses. Results according to land conversion and land-use types showed that the plant-available water (PAW), saturated hydraulic conductivity (Ksat), wet stable aggregates (WSA), soil organic matter (SOM), soil organic carbon (SOC) and green tea yield decreased significantly, while clay, permanent wilting point (PWP), bulk density (Db) and soil penetration resistance increased significantly. The highest soil degradation was determined in TC-III (only compound fertilizer). The results indicate that an accurate planning and land management model is required. This would consider the characteristics of existing, land areas, help to conserve soils in tea plantations, and ensure that tea cultivation is carried out sustainably.

Dallı darı (Panicum virgatum L.) yüksek ot verimi, iyi düzeydeki yem değeri, biyoenerji kaynağı teşkil etmesi, derin kök sistemi geliştirmesi, toprağı iyileştirmesi, kurağa dayanıklı olması ve nispeten fakir yetişme ortamlarında gelişebilmesi gibi özellikleri nedeni ile önemli bir yem bitkisi türüdür. Dallı darının kökleri uygun yetişme ortamlarında 3.3 m. derine kadar inebilmektedir. Yıllık toprak üstü net biyokütle üretimi hektarda 17 ile 35 ton arasında değişmektedir. Ancak bu değer uygun olmayan yetişme ortamlarında 8-10 ton/ha’a kadar düşebilmektedir. Yıllık net toprak altı biyokütle üretimi yaklaşık 8 ton/ha cıvarında olabilmekte, bu değer kurak ve fakir yetişme ortamlarında 15 ton/ha’a kadar çıkabilmektedir. Dallı darı, uygun varyete ve orijinleri denenerek, Gümüşhane ve yöresi hayvancılığı için çok faydalı olabilecek bir tür niteliğindedir. Switchgrass is one of the important grass species with its deep root system, high annual above- and belowground production, good quality forage, potential to use for bioenergy, resistance to drought, ability to grow in poor soils and potential to improve soil quality. Switchgrass develops roots that penetrates up to 330 cm soil depth. Annual net aboveground production ranges from 17 to 35 tons/ha. However this value can decrease to 8 to 10 tons/ha in poor soil conditions. Annual net belowground production is generally around 8 tons/ha, but it can go up to 15 tons/ha in dry and poor soil conditions. Switchgrass could provide lots of benefits to livestock production in Gümüşhane if right varieties and cultivars have chosen

Dünyada bulunan sular güneş enerjisinin yardımıyla hidrolojik döngü içerisinde hareket ederler. Yerkürede yaşayan canlılar pek çok faaliyetleri için ihtiyaç duydukları suyu bu hidrolojik döngüden karşılarlar ve kullandıktan sonra suyu tekrar aynı döngüye geri verirler. Yaşamsal faaliyetlerin ekolojik denge içerisinde sürdürülebilmesi için canlıların ihtiyaç duyduğu yeter miktar ve kalitedeki suyun bu hidrolojik döngüden temin edilmesi gerekir. Yaşam standartları geliştikçe, suya karşı olan talep nüfus artış hızından çok daha fazla olmaktadır. Bunun sonucunda da yılda kişi başına tüketilen su miktarı artmaya devam etmektedir. Genel bir kural olarak kişi başına düşen su miktarı 1000 m3 ’ ün altına düşmesi su kıtlığının başlangıcı olarak kabul edilir. Ülkemizde kişi başına düşen tüketilebilir su miktarı 1621m3’ tür. Bir ülkenin su zengini olarak kabul edilebilmesi için, kişi başına düşen su miktarının yıllık 10000 m3 civarında olması gerekir. Buna göre ülkemiz su zengini bir ülke değildir. Bu nedenle su kaynaklarının korunması, geliştirilmesi ve kullanımı oldukça kritik bir öneme sahiptir. Yarınlara daha umutlu ve sağlıklı bakabilmemiz için; ülkemiz su kaynaklarının korunması, geliştirilmesi ve sürdürülebilir kullanımı için planlamanın havza düzeyinde yapılması gerekmektedir. The water in the world moves in hydrologic cycle with help of sun’s energy. The living organisms who live in the earth supply water from hydologic cycle for their vital activities and after that used water is returned to hydrologic cycle. To keep on vital activities in ecological balance, it is necessary to supply sufficent water from that cycle. When the life standarts are developed, the demanding of water become higher then the increasing rate of population. For this reason, water consumption rate per capita is increasing in all over the world. In a general rule, if the water rate for per capita is less then 1000 m3 in a year, it is accepted as a water femine. The consumenable water rate for per capita of Turkey is 1621 m3 in a year. In order to be a water rich country, consumenable water rate for per capita must be around 10000 m3 in a year, and thus, Turkey is not water rich country. For this reason, conservating, developing, and using of water resources have critical importance in Turkey. To look at future hopefully, conservating, developing, and sustainable using of waters resources of Turkish have to be planned in a creek level.

Bu çalışmada 79 adet önemli çayır-mera terimlerinin tanımlamaları literatüre göre yapılmıştır. Tanımlamalar, Türkçe alfabetik sırayla yapılmış olup, parantez içerisinde her terimin ingilizce karşılığı verilmiştir. In this study, 79 important rangeland terms have been defined according to current literature. The terms have been defined Turkish alphabetical order and the english meaning of the terms have been given in paranthesis.

Araştırma alanı, bitki coğrafyası ve flora bölgeleri açısından Holarktik Flora Bölgesinin Euro-Siberian flora alanımn Colchis kesimi içinde kalmaktadır. Bu araştırma 1996 -1998 y ılları arasında, Pinus piııea L. meşceresinin bazı toprak özellikerinin ve alanda yayılış gösteren Akdeniz kökenli bitki taksonlarının saptanması amacıyla yapılmıştır . Araşt ırma sonucunda Pinus p inea L. eski Akdeniz tersiyer ref ikti olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırma alam topraklarının kumlu-kili balçık tekstiirde ve erozyona karşı duyarlı olduğu belirlenmiştir. The study area under review is takeıı place in the Colchis proviııce of Euro-Siberian flo.ristic area of tlıe Holarctic reg ion. The study area is located in Artvin in Çoruh Creek in between 200-700 m. altitudes. The aim of the study is to search ouı theflora and soıne soil properties of the Piııus pinea L. stands. For this purpose, plaııts nıaterials have been collected per iodically between 1994 and 1996 in order to determine its floristic compositioıı. Tlıe other aim of the study is to deterınine in soil prope rties takenfronı 0-20 cm.in our opiııion is in the sanıe way with nıeııtioned autlıors. in otlıer words, the Pinus pinea L. slıould be regarded as a old Mediterranean tertiary relic in the Fıstıklı village near Artvin. The texture of soils are sandy silty loaııı aııd is sensitive to erosioıı according to 3 erodibility iııdex.

Japonya, Asya'nın 123º-143º doğu boylamları ile 26º-46º kuzey enlemleri arasında yer almaktadır. Ülke ormanları, yarı kutup kuşağından sub-tropikal kuşağa kadar farklı kuşaklarda yayılış göstermektedir. Ülke genelindeki toplam orman alanı yaklaşık 23.85 milyon hektardır. Toplam arazinin % 67'si ormanlarla kaplıdır. Ormanların % 56.68'i (13.52 milyon hektar) doğal, % 43.32'si (10.33 milyon hektar) plantasyon ormanlarıdır. Plantasyon ormanlarının % 44'ü Cryptomeria japonica, % 24'ü Chamaecyparis obtusa, % l1'i Larix leptolepis % 21' i de diğer türlerden Abies ssp., Pinus ssp., oluşmaktadır. Japan is located at the easthern edge of Euroasia, between longitudes of 123 and 149 degrees and latitudes of 26 and 46 degrees. Forests of Japan are spread out from sub-frigid zone to subtropical zone. Japan has approximately 23.85 million ha. of forests, which consist of 10.33 million ha manmade forests, and 13.52 million ha of natural forest area covering 43.32 % and 56.68 % of total forest area, respectively. Most of species of man-made forests are coniferous trees, such as Cryptomeria japonica, Chamaecyparis obtusa, Larix leptolepis, Pinus sp., so on, and they make up 98 % of total man-made forest area.

Çalışma konusu olan Artvin, Kuzeydoğu Karadeniz Bölgesinde yer almaktadır. Artvin ormanları ılıman iklim kuşağından, sert-karasal iklim kuşağına kadar farklı kuşaklarda yayılış göstermektedir. Artvin yöresi 390471 hektar orman alanına sahiptir. Orman alanlarının 276883 hektarı (%70.91’i) doğal ormanlar, 113588 hektarı (% 29.09’u) baltalık ormanlardan oluşmaktadır. Toplam arazinin % 54.77’si ormanlarla kaplıdır. Artvin Orman Bölge Müdürlüğü ormanları, Picea ssp., Pinus ssp., Abies ssp., Fagus ssp., Alnus ssp., Castanea ssp., Quercus ssp., Tilia ssp., Carpinus ssp., Acer ssp., Fraxinus ssp., Betula ssp., Juniperus ssp. gibi ağaçlarla kaplıdır. Çalışmada, Artvin Yöresinin iklim özellikleri, jeolojik yapısı ve toprak özellikleri, ormanların servet ve alansal dağılımı ile bazı silvikültürel çalışmalar üzerinde durulmuştur. Artvin is located in the North Eastern Blacksea region of Turkey. Forests of Artvin are spread out from cool climate zone to cold climate zone. Artvin has approximately 390471 ha of forests, which is consist of 276883 ha (70.91%) natural forest and 113588 (29.09 %) coppice forests. Forest area covering 54.77% of total land of Artvin. Most of species of forests (natural and coppice forests) are coniferous trees, such as Picea ssp., Pinus ssp., Juniperus ssp. and broaded leaves such as Quercus ssp., Fagus ssp., Castanea ssp., Carpinus ssp., Fraxinus ssp. and Betula ssp. In this study, it was discussed that climatological characteristics, geological and forest soil structure, distrubution of forests as growing stock and area, some silvicultural practices in Artvin Region.

Bu çalışmada, Trabzon Limli Deresi Yağış Havzası topraklarının bazı fiziksel, hidrofiziksel özellikleri ve erozyon eğilimleri araştırılmıştır. Araştırma havzası Türkiye’nin Doğu Karadeniz Bölgesinde yer almakta olup Trabzon’a 24 km. uzaklıktadır. Bu amaçla 3 farklı yükseklik kademesi ve iki farklı bakıda yer alan tarım ve otlak alanlarında toplam 32 adet toprak profili açılmış ve farklı derinlik kademelerinden (0 -20 cm. ve 20 - 50 cm.) toprak örnekleri alınmıştır. Alınan bu toprak örnekleri üzerinde; Tekstür, toprak fraksiyonları, erozyon eğilimleri, nem sabitleri, geçirgenlik, hacim ağırlığı, dane yoğunluğu, gözenek hacmi, ateşte kayıp ve pH gibi 14 özellik ölçülmüştür. Yapılan analizler sonucunda 3 erozyon eğilim indeksi değerlerine göre topraklar erozyona duyarlı bulunmuştur. In this study, some physical properties and erosion tendency of soils in Trabzon - Limli watershed creek have been studied. The study area, Limli watershed creek, which is located in the East Black Sea Region of Turkey is 24 Km. far away from Trabzon. For this purpose, 32 soil profiles have been dug in 3 different altitudes and 2 different exposures and 64 units soil samples have been taken from different depth steps (0-20 cm. and 20 - 50 cm.). As indicated below, 14 soil properties have been measured on each soil sample; texture, soil fractions, dispersiyon ratio, colloid / moisture equivalent ratio, erosion ratio, loss on ignition ratio and pH. It has been determined that soils are sensitive to erosion, acording to the soil erodibility index.

In this study, the effects of visitor acitivities on topsoil hydrophysical properties in two protected areas in northern Bleacksea region were investigated. For this purpose, soil samples taken from study area that was characterized as heavily trafficked site (HTS), moderately trafficked sites (MTS) and control (non-trafficked site). The soil bulk density and soil penetration resistance increased from 1.02 to 1.39 g cm–3 and 0.66 to 1.55 MPa, respectively, saturated hydraulic conductivity decreased from 60.60 to 10.35 mm h–1 in moderately and heavily trafficked sites, respectively, at 0–10 cm soil depth in Ayder protected area. The soil bulk density and soil penetration resistance increased from 0.85 to 1.40 g cm–3 and 0.68 to 1.50 MPa, respectively, saturated hydraulic conductivity decreased from 58.75 to 10.35 mm h–1 in moderately and heavily trafficked sites, respectively, at 0–10 cm soil depth in Kafkasor protected area. The intensity of visitor activities had a negative impact on topsoil hydrophysical properties in the study area in Ayder and Kafkasor. The principles of management in Ayder and Kafkasor protected areas should be revised, and use of this area without a plan should be stopped as soon as possible.

Bu çalışmada; kurak bir iklimin görüldüğü ve erozyon etkilerinin (rüzgar-su) var olduğu Artvin- Pamukçular Havzası’nda yapılan ağaçlandırma çalışmalarının toprak özelliklerinde meydana getirmiş olduğu değişimler ortaya konmaya çalışılmış, ağaçlandırma çalışmalarının üst toprak özelliklerine etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla iki farklı derinlik (0-10 cm ve 10-20 cm) kademesinden toplam 48 adet poşet (bozulmuş toprak örneği) ve yine her iki derinlik kademesinden 48 adet silindir (bozulmamış toprak örneği) örneği alınmıştır. Alınan toprak örneklerinde mekanik analiz (tekstür tayini), nem ekivalanı (tarla kapasitesi), solma noktası, faydalı su, geçirgenlik (permeabilite), hacim ağırlığı, tane yoğunluğu, gözenek hacmi (porozite), organik madde ve toprak reaksiyonu (pH) belirlenmiştir. Ağaçlandırma çalışmalarının toprak özelliklerine etkisi varyans analizi ile test edilmiştir. Bu çalışmanın sonucunda; Artvin İli Yusufeli İlçesi Pamukçular Havzası’nda yalancı akasya (Robinia pseudeoacacia L.) ile yapılan ağaçlandırma çalışmalarının toprağın fiziksel ve kimyasal özellikleri üzerinde olumlu yönde etkisi olduğu görülmüştür. Bu nedenle, benzer arazi ve iklim özelliklerine sahip kurak ve yarı kurak alanlardaki ağaçlandırma çalışmalarında yalancı akasya türünün kullanılmasının öncelikle toprak özellikleri üzerinde olumlu etkilerinin olacağı öngörülmektedir. In this study, effects of forestation efforts on surface soil characteristics were investigated in erosion- affected areas of Artvin’s Pamukcular Watershed where an arid climate and impacts of soil erosion (caused both by water and wind) are present. In order to implement this goal, total of 48 soil samples from two different sites, disturbed and undisturbed, were collected at the depths of 0 – 10 cm and 10 – 20 cm. Collected samples were analyzed for several soil parameters including texture, moisture equivalent (field capacity), wilting point, permeability, bulk density, particle (solid) density, porosity, organic matter, and pH. Variance analyses were then used to test the effects of forestation works on soil features mentioned above. As a result, the analyses showed that the black locusts (Robinia pseudeoacacia L.) planted in the areas of the forestation efforts in order to control soil erosion had positive effects on the physical and chemical features of the soil within the Watershed of Pamukcular in Yusufeli, Artvin. Therefore, the black locust used in this study may also be used in areas with similar topographic and climatic features.

Over the last century, the conversion of natural ecosystems to agricultural production is one of the primary factors in environmental degradation. As in most parts of the world, forest soils in the north- east of Turkey are being seriously degraded and destroyed due to extensive agricultural activities. This study investigated the effects of changes in land-use on some soil properties in Rize, Turkey. Two adjacent sites were studied: One had been converted 60 years previously from alder coppice to tea cultivation (TC); the other remained as alder coppice (AC). The experimental design at each site was a randomized complete block with four replications in the study area. Four disturbed and four undisturbed soil samples were taken randomly at soil depths of 0 -10 cm, 10 - 30 cm and 30 - 50 cm in each plot in the study area. When the alder coppice was converted into tea cultivation, the bulk density (Db) increased from 0.84 g cm-3 to 1.02 g cm-3, soil penetrometer resistance (SPR) increased from 0.94 to 1.27 MPa, the soil organic matter (SOM) decreased from 5.14 to 4.06%, saturated hydraulic conductivity (Ksat) decreased from 40.64 to 16.33 mm h-1 at 0 to 10 cm depth of soil. According to soil depth steps the mean PAW, St, Ksat, SOM and total N content decreased linearly in alder coppice (AC) and tea cultivation (TC). The results indicated that the change in land use and introduction of cultivation had a significant effect on soil properties.

CCA (Chromated copper arsenate) ilk olarak, 1933 yılında formüle edilmiş ve patenti alınan emprenye maddesi olup; telefon, tel direkleri ve traverslerin empreyensinde uzun yıllardan beri yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak CCA ile emprenyeli ağaç malzemelerden yıkanıp uzaklaşan bakır, krom ve arsenik; gerek toprağa gerekse su kaynaklarına karışması sonucunda toprak ve su özelliklerini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bu çalışmada, CCA emprenye maddesinin topraktaki hareketleri ve toprakla reaksiyonları ele alınmıştır. Genel olarak, CCA ile emprenye edilmiş tel direklerinden uzaklaşan ve toprakta tutunan bakır, krom ve arsenik konsantrasyonu; direklerden uzaklaştıkça ve toprak derinliği arttıkça azalmaktadır., CCA was firstly developed in 1933 and has been extensively used to impregnate utility poles and railroad sleepers in all over the world. However, the leachate elements from CCA treated wood products may alter soil and water properties and may have some negative influence on environment and other living organisms. In this study, mobility of CCA elements in different types of soils and their reactions with soils were reviewed and summarized. Generally, the concentrations of copper, chromium and arsenic in the soil which leach out from CCA treated-utility poles decrease with the increase of soil depth and distance soil sample take from utility poles.

ÖZET Bu çalışmada Rize-Pazar Deresi Yağış Havzasında farklı arazi kullanım şekilleri altındaki toprakların bazı fiziksel, hidro-fiziksel ve kimyasal özellikleri ile aşınım eğilimlerinin nasıl değişim gösterdiği araştırılmıştır. Araştırma sahası, Türkiye'nin doğu Karadeniz bölgesinde ve Rize'nin 38 km. doğusundaki Pazar (Hemsin) deresi havzasıdır. Bu amaçla, araştırma sahasındaki üç farklı arazi kullanım şeklinde (Tarım, Orman ve Otlak) ve havzayı temsil edecek şekilde toprak profil yerleri belirlenmiştir. Orman alanlarında 36, otlaktan 19 ve tarımdan 20 adet olmak üzere toplam 75 adet profilden stürktür yapısı bozulmuş ve bozulmamış olmak üzere toplam 366 adet toprak örneği alınmıştır. Alman toprak örnekleri laboratuarda analize hazır hale getirildikten sonra, örnekler üzerinde: mekanik analiz (tekstür), toprak fraksiyonları, toprak suyu sabitleri, geçirgenlik, hacim ağırlığı, tane yoğunluğu, gözenek hacmi, ateşte kayıp, organik madde, pH ve aşınım eğilimleri gibi 20 toprak özelliği analiz edilmiştir. Toprak özelliklerinin arazi kullanım şekli, orman topraklarında yükselti kademelerine, bük tiplerine, bakıya, anakaya ve derinlik katmanlarına göre; otlak ve tarım topraklarında derinlik katmanlarına göre gösterdikleri değişimler varyans analizi, duncan testi, korelasyon ve regresyon analizi yöntemleriyle istatistiksel olarak karşılaştınlmıştır. Labararuvar analizleri ve istatistik değerlendirmeler sonucu belirlenen bazı sonuçlar özetle aşağıda verilmiştir. 1. Araştırma sahasında yer alan toprakların farklı özellikler kazanmasında rol oynayan en önemli etken arazi kullanım şeklindeki farklılıklardır. Aşınım eğilim indeksi değerlerine göre tüm havza topraklan aşınıma duyarlı bulunmuştur. 2. Organik madde miktarı % 0.556-5.804 arasında değişmektedir. En yüksek organik madde miktarına ` Dorukağacı + Kayın` bükleri altında gelişen orman üst topraklarında, en düşük organik madde miktarına tarım alt topraklarında rastlanmıştır. Geçirgenlik ortalama olarak 30.229-149.288 mm/saat arasındadır. En yüksek geçirgenlik değerine gölgeli bakılar altında gelişen orman üst topraklarında rastlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Fiziksel, Hidro-Fiziksel Toprak Özellikleri, Arazi Kullanım Şekli ve Toprak Erodibilitesi. X SUMMARY Investigations on Soil Erodibility and Some Properties of The Soils Under Different Land Use Types in Pazar Creek Watershed Near, Rize. In this study, effects of different land use types on soil erodibility and some other soil properties in Pazar (Hemsin) watershed were studied. The study area, Pazar watershed creek is located in The East Blacksea region 38 kilometers fer away from Rize. For this purpose, soil samples were taken from three different land use types such as forestland, rangeland and cultivated land at different altitudes and physiographical conditions in such a way that they represent general conditions öf the watershed area. 75 soil profile were determined, 36 in forestland areas, 19 in rangeland and 20 in cultivated areas for the three different depth steps. Totafy 366 units destroyed and undestroyed soil samples were taken, and samples were prepared for analysis. As indicated below on each soil sample, twenty soil properties were measured. Mechanical analysis (texture), soil fractions smaller than 2 mm and greater than 2 mm., soil moisture constants, water holding capacity, permeability, bulk density, particle density, soil porosity, loss on ignition, organic matter, dispersion ratio, colloid/moisture equivalent ratio, erosion ratio and pH. On the data obtained concerning these properties statistical evaluations such as analysis of variance, Duncan's multiple range test, correlation and stepwise multiple regression analyses were performed. The results of laboratory tests and statistical analysis obtained can be summarized as follows: 1. Land use types has the major effect on variation of erodibilty and some properties of soils in the study area. According to three erodibilty index, all soils of watershed are sensitive to erosion. 2. The highest level of organic matter was determined under 'Ticea orientalis L.+ Fagus orientalis L.` mixed stands. The average permeability were changed between 30.229- 1 49.288 mm/saat. Key Words: Sou Properties, Land Use Types And Soil Erodibility. XI -1(,c. vOTSSWf Ö?RÜTÎM WJEOTJ3 206

ÖZET Bu çalışmada, Trabzon Limli Deresi Yağış Havzasında değişik yükseklik kademeleri (150-400, 401-650, 651-960m.) ve farklı bakılarda (Kuzey, Güney) korunganın yetiştirilmesi ve verim potansiyeli araştırılmıştır. Araştırma havzası, Türkiyenin Doğu Karadeniz bölgesinde, Trabzon'a 16 km. uzaklıktadır. Bu amaçla, 3 farklı yükseklik kademesi ve 2 farklı bakıda 8 adet deneme parseli oluşturulmuştur. Havzayı temsil edecek şekilde 24 adet toprak profili açılmış ve farklı derinlik kademelerinden (0-20 cm., 20-50 cm.) toprak örnekleri alınmıştır. Alınan bu toprak örnekleri üzerinde; tekstür, erozyon eğilimleri, nem sabitleri, geçirgenlik, hacım ağırlığı, dane yoğunluğu, gözenek hacmi, ateşte kayıp ve pH gibi 13 özellik belirlenmiştir. Topraklar bu özellikleri bakımından varyans analizi, Duncan testi ve korelasyon analizi yöntemleriyle istatistiki olarak kanlaştrnlmış, farklılıklar araştırılmıştır. Ekimden önce, parseller üzerindeki diri örtü uzaklaştırılmış ve her parselde 3 tekrarlı (toplam 24 adet) bloklar oluşturulmuştur. Blokların üzerinde 20 cm. genişliğinde, 150 cm. uzunluğunda, 40 cm. sıra aralığında yastıklar oluşturulmuştur. Ekimler 2.5-4 cm. derine, 15 Eylül 1995 tarihinde yapılmış ve dekara 8.5 kg. kabuklu tohum kullanılmıştır. Her ayın 15' inde bitki boyu ve bitki ile kaplı alan 40 x 40 cm2 boyutlarındaki quadrat ile ölçülmüş ve resimleri çekilmiştir. 28 Mayıs 1996 tarihinde çiçeklenme başlangıcında (%20-35) quadrat içindeki korunga toprak seviyesinden biçilmiş ve kağıt torbalarla laboratuvara götürülmüştür. Yeşil ot miktarı belirlendikten sonra bitkiler kurutma dolabında 70 °C de 24 saat kurutulmuştur. Daha sonra bitkiler tartılarak kuru ot miktarı belirlenmiştir. Yapılan laboratuvar analizleri ve istatistik değerlendirmelerden çıkarılan bazı özet sonuçlar şunlardır: Deneme parsellerinde I., II. ve III. yükseklik kademelerinde sırasıyla dekardaki ortalama yeşil ot 224.94, 207.21 ve 159.09 kg.; ortalama kök miktarı sırasıyla 24.05, 40.27 ve 15.52 kg. olarak bulunmuştur. Bakıya göre, dekardaki ortalama yeşil ot miktarı kuzey ve güney bakıda 210.93, 192.72 kg.; ortalama kök miktarı kuzey ve güney bakıda 29.97 ve 24.52 kg. olarak bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Korunga, Verim (Yeşil-kuru ot), kök miktarı, kül oranı, toprağın hidrofiziksel özellikleri. VI SUMMARY Investigations on Raising and Yield Potential of Sainfoin (Onobrychis viciifolia Scop.) in Kaynarca, Trabzon Creek Watershed. In this study, Raising and yield potential of sainfoin have investigated at different altitudes and exposures in Kaynarca. The study area, Kaynarca (Limli) which is 16 km. far away form Trabzon city center. For this purpose, 8 unit trial plots have determined at 3 different altitudes and 2 different exposures. 24 Soil profiles have dug and soil sample have taken from different depth steps such as 0-20, 20-50 cm. As indicated below thirteen properties have measured connected with soil samples: Texture, dispersion ratio, colloid / moisture equivalent ratio, erosion ratio, soil moisture constants, water holding capasity, permeability, bulk density, soil particle density, porosity, loss on ignition and pH. Measurements on the parameters have analyzed in stastically by using Analysis of Variance, Duncan' s Multiple Range Test. Differences and relations between the properties were examined. Before sowing, graund cover have removed on each plot and 3 repeated trial blocks ( totaly 24) have determined. Nursey beds in the range of 20 cm. width and 150 cm. lenght have made. Rowing space have arranged as 40 cm. between nursey beds of each block. 8.5 kg., skin sainfoin seed have sowed to a decaare ( 0.247 acre) into 2.5-4.0 cm. depth in September 1995. Plant lenght and bazal area have measured with quadrat (40x40cm., square) and their photographs have taken every month. On may 28, 1996, at the beginning of Morning ( % 20-40) sainfoin into quadrat has cut from soil. They have carried to laboratory with paper bag. Green grass weight have determined before drying procedure. They have dried at 70 °C 24 hours and dry plant weight have measured. As a result weightening of green grass have determined 224.94 and 207.21, 159.90 kg / da at the first, second and third altitude leves in respectively. Weightening of Root ratio have determined, 24.05, 40.27 and 15.52 kg / da. at the first, second and third leves altitude inrespectively. Green grass have measured 210.32, 192.72 kg / da. in northern exposure and southern exposure in respectively. Root ratio have measured 29.97, 24.52 kg / da. in northern and southern exposure in respectively. Key Words: Yield (Green-Dry weight), Root and ashes ratio of sainfoin {Onobrychis viciifolia Scop.), Hydrophysical properties of soil. VII 88

Çalışmanın amacı Tunca Vadisi Tabiat Parkı ve çevresinin florasının belirlenmesidir. 2016-2017 yılları arasında kapsamlı arazi çalışmaları sonucu 1756 bitki örneği toplanmıştır. 64 familya ve 244 cinse ait 408 bitki taksonu teşhis edilmiştir. Tespit edilen taksonların 1’i Lycopodiophyta, 16’sı Pteridophyta ve 391’i ise Magnoliophyta’dır.. Toplam takson sayısı bakımından Asteraceae 44 , Poaceae 31 , Fabaceae 26 , Caryophyllaceae 25 ve Rosaceae 19 familyaları en zengin familyalardır. Fitocoğrafik elemanların dağılımı şu şekildedir: Avrupa-Sibirya 237 %58,1 , İran-Turan 14 %3,4 , Akdeniz 5 %1,2 , ve çok ya da bilinmeyen bölgeli 152 %37,3 . Hayat formu dağılımı: hemikriptofitler 196 %48,0 , kriptofitler 110 %26,9 , terofitler 46 %11,3 , kamefitler 28 %6,8 , fanerofitler 28 %6,8 , vasküler parazitler 1 0,2% şeklindedir. Endemizm oranı %4.9 20 takson .’dir, The aim of the study is to determine the flora of Tunca Valley Natural Park and environs Ardeşen, Rize, Turkey . During the years 2016-2017, 1756 plant specimens were collected through comprehensive surveys. 408 taxa belonging to 244 genera and 64 families were identified. 1 of them is Lycopodiophyta, 16 of them are Pteridophyta and 391 were Magnoliophyta. The dispersion of Magnoliophyta is as follows; 2 Pinophytina and 389 Magnoliophytina. According to the total number of taxa, Asteraceae 44 , Poaceae 31 , Fabaceae 26 , Caryophyllaceae 25 and Rosaceae 19 are the richest families. The distribution of phytogeographic elements are as follows: Euro-Siberian 237 58.1% , Irano-Turanian 14 3.4% , Mediterranean 5 1.2% , and multiregional or of unknown phytogeographic origin 152 37.3% . The life spectrum distrubition is as: hemicryptophytes 196 48.0% , cryptophytes 110 26.9% , therophytes 46 11.3% , chamaephytes 28 6.8% , phanerophytes 28 6.8% , vascular parasites 1 0.2% . The endemism ratio is 4.9% 20 takson

Doğal kaynaklar sürekli etkileşim halinde olan ekosistemlerdir. Bu ekosistemlerin planlanması bütünleşik havza planlanma ilkelerine göre yapılmalıdır. Ancak Rize il ölçeğindeki doğal kaynak planlama ve altyapı çalışmalarında bu hususun layıkıyla dikkate alındığı pek söylenemez. Bu çalışmanın amacı Pazar Hemşin havzası bazı havza karakteristikleri ile arazilerin yükselti kademeleri, eğim, bakı ve jeolojik yapıya göre dağılımlarının Coğrafi Bilgi Sistemi yardımıyla ortaya konulmasıdır. Araştırma sonucuna göre araştırma alanı 21216 hektar ve ortalama eğimi % 30,97’dir. Yükselti kademelerine göre en geniş arazi varlığı 4153,35 hektar (%19,58) ile 901-1200 m yükseltiler arasında ve en az arazi varlığı 633,26 hektar (% 2,98) ile 2100- 2400 m yükseltileri arasında olduğu belirlenmiştir. Eğim ve bakı faktörlerine göre arazilerin % 63,14’ü gölgeli bakılar üzerinde ve % 36,86’sı güneşli bakılar üzerindedir. Eğime göre en geniş ziraat alanı % 38,35 ile % 11-20 eğim gurubunda yer almaktadır. Orman arazilerinin % 30,44’ü asidik kayaçlar, % 69,43’ü nötr kayaçlar ve % 0,13 ile alüvyon alanlar üzerindedir. Kayaç türlerine göre en geniş orman varlığı % 30,33 ile granit kayaçlar üzerindedir. Yerleşim yerlerinin % 44,55’i asidik kayaçlar, % 54,37’si nötr kayaçlar ve % 1,08’i ile alüviyon alanlar üzerindedir. Mevcut yerleşim yerlerinin % 63,99’u gölgeli bakılar üzerinde, % 36,01’i güneşli bakılar üzerindedir. Havza genelinde yerleşim yeri kullanımlarında gölgeli bakılar baskın durumdadır. Yerleşim yerlerinin seçimi, yol ve alt yapı çalışmaları ile tarım arazilerinin kullanılmasında yukarıda ortaya konulan havza özelliklerinin dikkate alınması hem sorunların çözümlenmesi hem de sürdürülebilir havza yönetimi için faydalı olabilir Natural resources are ecosystems in constant interaction. Planning of these ecosystems should be done according to integrated watershed management principles. However, it cannot be said that this issue is taken into account in natural resource planning and infrastructure works in Rize. The aim of this study is to determine some basin characteristics of Pazar Hemsin basin and the distribution of lands according to elevation, slope, aspect and geological structure using of Geographical Information System. As a result of the study, the drainage area of the study area is 21216 hectares and its average slope is 30.97%. According to the elevation steps, it was determined that the largest land was 4153.35 hectares (19.58%) in 901-1200 m elevation steps, while the least amount of land was 633.26 hectares (2.98%) in 2100-2400 m elevation steps. According to the slope and aspect factors, 63.14% of the lands are on shady views and 36.86% are on sunny views. According to the slope, the largest agricultural area (38.35%) is in the slope group of 11-20 %. 30.44% of forest lands are on acidic rocks, while 69.43% on neutral rocks and 0.13% on alluvium areas. According to the rock types, the largest forest area is on granite rocks with 30.33%. 44.55% of the settlements are on acidic rocks, while 54.37% on neutral rocks and 1.08 % on alluvium areas. 63.99% of the settlements are on shady views, while 36.01% are on sunny views. Shaded views are dominant in the choice of settlement. Take into basin characteristics in the selection of settlements, road and infrastructure works and the use of agricultural lands may be beneficial for both solving problems and sustainable basin management in Pazar Hemşin River Basin

The aim of this study was to determine the influences of different feeding materials on the physico-chemical parameters of vermicompost using Eisenia fetida. In this study, four treatments, with the same conditions in terms of organic wastes type were prepared to produce vermicompost from hazelnut husk (% 100), tea plant waste (%100), hazelnut husk (A) (% 50) + tea plant waste (B) (50%), hazelnut husk (A) (30%) + tea plant waste (30%) + cow dung (20%) + sawdust (15%) + waste newspaper (%5) using earthworms. The standard laboratory analysis methods were used to determine the physical and chemical parameters in the different produced vermicomposts. The mean N content in the growing medium A, B, C, and D was 1,41%, 2,5%, 1,96%, and 1,47% respectively. The mean phosphorus content in the growing medium A, B, C, and D was 807,69 mg/kg, 1748,25 mg/kg, 1491,25 mg/kg, and 1410,75 mg/kg respectively. The mean potassium in the growing medium A, B, C, and D was 11244,69 mg/kg, 7790 mg/kg, 6884,25 mg/kg, and 8006,25 mg/kg respectively. Compared to the initial vermibed mixture, the N, P, and K content was higher in all the growing mediums. The Pb, Cd and As content was lower in all the growing mediums in the final compost than the initial vermibed mixture. Eisenia fetida is very effective in converting some waste materials into high-quality compost and decreasing the heavy metal content in the final vermicompost more than in the initial vermibed mixture., Bu çalışmanın amacı, farklı besleme materyalleri ile Eisenia fetida’nın beslenmesi sonucunda oluşan vermikomposttaki bazı fiziko-kimyasal parametrelerin tespit edilmesidir. Bu amaçla, fındık kabuğu (A) (%100), çay bitkisi atığı (B) (%100), fındık kabuğu (C) (%50) + çay atığı (%50), (D)fındık atığı (%30) +çay atığı (%30) +inek gübresi (%20) +talaş (%15) + atık kağıt (%5) oluşan besi ortamlarında rastgele yönteme göre dört tekrarlı denemeler kurulmuştur. Araştırma sonucunda elde edilen vermikomposttaki bazı fiziko-kimyasal parametreler standart laboratuvar testleri ile tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda A, B, C ve D yetiştirme ortamlarından elde edilen ortalama N içeriği sırasıyla %1,41, %2,5, %1,96 ve %1,47 dir. A, B, C ve D yetiştirme ortamındaki ortalama fosfor içeriği sırasıyla 807,69 mg/kg, 1748,25 mg/kg, 1491,25 mg/kg ve 1410,75 mg/kg’dır. Vermikomposttaki Pb, Cd ve As içeriği, tüm yetiştirme ortamlarında başlangıçtaki besi ortamına kıyasla daha düşük seviyede olduğu ortaya konulmuştur. Eisenia fetida’nın bazı atık maddelerin yüksek kaliteli kompost haline dönüştürülmesinde ve son vermikomposttaki ağır metal içeriğinin azalmasında etkili olduğu tespit edilmiştirAnahtar Kelimeler: Ağır metal, çay atığı, Eisenia fetida, fındık atığı, atık kağıdı

Hızlı sanayileşme, değişim ve aşırı tüketim çok ciddi çevresel sorunları da beraberinde getirmektedir. Artan çevre sorunları ormanlık alanlar ve hassas ekosistemler üzerinde yerel veya küresel ölçekte ciddi riskler ve sorunların oluşmasına neden olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, dünya genelinde 200 önemli ekolojik bölgeden biri olarak tanımlanan Kuzeydoğu Anadolu coğrafyası içerisinde yer alan Fırtına vadisi Meydanköy şimşir ormanlarının arazi ve çevre karakteristikleri tespit edilmesi ve şimşir orman ekosistemi ile arasındaki etkileşimin ortaya konulmasıdır. Araştırma alanı arazi karakteristiklerine (eğim, yükselti, anakaya, meşcere karakteristikleri, drenaj ağı, vb) ait verilerin analizleri Google Earth Pro ve ArcGIS 10.5 yazılımı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma alanı Fırtına vadisi içerisinde Çamlıhemşin ilçe merkezine 20 km uzaklıkta, yaklaşık alanının 3.70 ha olduğu ve şimşir ekosisteminin tamamının 1. Derece sit alanı içinde olduğu, bu alanın yaklaşık %75-80 arasındaki bölümünün ise Kaçkar Dağları Milli Parkı içerisinde olduğu tespit edilmiştir. Araştırma alanı arazisinin vadi tabanında ve yaklaşık %75’inin gölgeli bakılara üzerinde olduğu ve şimşir ekosisteminin tam ortasına trafik yoğunluğu oldukça fazla olan bir yolun geçtiği tespit edilmiştir. Koruma kullanma prensibine uygun ve bazı kısıtlarını içere alan kullanım ve yönetim modelinin oluşturulması, ekosistem içindeki bazı kızılağaçların alandan çıkarılması, alan içinden geçen yol güzergahının değiştirilerek alan dışına çıkarılması Şimşir ekosisteminin sağlığının artırılması ve sürdürülebilir yönetimi için yararlı olabilir.

Bu çalışma, ülkemizde büyükbaş hayvan gübresi ve evsel yemek atıklarından Yerli ve Kırmızı Kalifornia solucanları ile katı solucan gübresinin elde edilmesi için yapılan ilk araştırmadır. Çalışmada hem Yerli hem de Kırmızı Kalifornia solucanları için sekiz farklı besi ortamında üç tekrarlı deneme desenleri kurulmuştur. Denemelerin her birine başlangıç ağırlıkları belirlenen besi ortamları ve bu ortamların içine 30'ar adet solucan eklenmiştir. Her hafta deneme kaplarındaki solucanlar sayılmış, ağırlıkları belirlendikten sonra tekrar deneme kaplarına bırakılmıştır. İki aydan sonra solucan gübreleri alınmış ve hava kurusu hale getirildikten sonra analiz edilmiştir. En yüksek solucan sayısı ve ağırlığına % 30 inek gübresi + % 30 yemek atığı + % 30 Çay posası + % 10 Gazete kağıdı D (Kırmızı Kaliforniya solucanı) besi ortamında rastlanmıştır. Farklı besi ortamlarından elde edilen solucan gübresindeki en yüksek N, P, K, Zn, Ca, Cu, Fe değerlerine E % 100 inek gübresi (yerli solucan), en yüksek Mn değerine % 40 İnek gübresi + % 40 Yemek atığı + % 20 Çay posası (Kırmızı Kaliforniya solucanı), en yüksek Mg miktarına % 100 inek gübresi (Kırmızı Kaliforniya solucanı), en yüksek pH'a ise % 40 İnek gübresi + % 40 Yemek atığı + % 20 Çay posası (yerli solucan) besi ortamlarından elde edilen solucan gübrelerinde rastlanmıştır. Farklı besi ortamı olarak tercih edilen organik atıkların kompoze süresinin solucan sayısı, ağırlığı ve elde edilen solucan gübresinin bazı besin elementleri açısından etkili olduğu söylenebilmektedir. Bu sebeple organik atıklar, kompoze prosesi ve süresi açısından farklı araştırmaların olması gerektiği düşünülmektedir. This study is the first research to obtain solid vermicompost with local and Red California worms from cow dung and domestic food waste in our country. In the study, three repeating trial designs were established in four different growth mediafor both local and Red California worms. 30 worms assigned initial weights had left in the each container plots. The worms were counted in trial containers in every week, after their weights were determined, they were returned to the containers. After three weeks, vermicompost were removed and analyzed later air drying. The highest number and the heaviest weight of worms were found in the medium of cow dung (30 %) + food waste (30 %) + tea pulp (30 %) + newsprint (10 %) in Red California worm. The highest N, P, K, Zn, Ca, Cu, Fe values were determined in the vermicompost which formed growth media cow dung (100 %) in local worm. The highest Mn and Mg values, and pH were determined in the vermicompost which formed growth media cow dung (40 %) + food waste (40 %) + tea pulp (20 %) in Red California worm, cow dung (100 %) in Red California worm, and cow dung (40 %) + food waste (40 %) + tea pulp (20 %) in local worm, respectively. The effect of composition time of organic waste materials as different medium should be said in the number and weight of worms and certain nutrient elements of vermicompost. Therefore, there is need to new research for organic wastes, composition method and time. Consequently, it is thought that there should be different studies in terms of composite process, time and organic wastes.