Search

Path planning of an unmanned aerial vehicle (UAV) or its variant supported with weapon systems, also called unmanned combat aerial vehicle (UCAV), is one of the most crucial steps for the autonomous flight and requires compelling decisions being made by considering the existence of the enemy defence, obstacles, and battery or fuel capacity of the vehicle optimally before starting the flight. Immune plasma algorithm (IP algorithm or IPA), inspired by the convalescent plasma treatment which is a medical method being popularized again with the rise of new coronavirus or COVID-19, has been introduced recently as a new optimization technique and the promising performance of the mentioned algorithm validated through a set of numerical and engineering problems. In this study, the IP algorithm was specialized as a three-dimensional UCAV path planner for the first time. Its performance was investigated particularly by using three different battlefield environments and assigning various constants to the population size. Moreover, the effect of two IPA-specific control parameters that are responsible for determining the number of donors and number of receivers on the qualities of the calculated paths were analyzed in detail. The results obtained by the IPA were compared with the results of other three-dimensional path planners guiding optimization algorithms such as simulated annealing (SA), gray wolf optimizer (GWO) and symbiotic organism search (SOS). Experimental studies showed that the main idea lying behind the usage of qualified solutions as donors and transferring information directly from them to the receivers representing the poor solutions of the problem gives a positive contribution to the exploitation-dominant operations of IPA and fully complies with the challenging requirements of the path planning problem. Especially in the battlefields for which an optimal or near optimal path contains complex maneuvers, the advantages from the subtly balanced operational steps of the IPA become more apparent by setting the number of donors and receivers appropriately and IPA is found to be more stable and successful compared to the other tested algorithms.

Afrika yüzyıllardır Büyük Güç rekabeti açısından önemli bir bölge olmuştur. Kıta bu özelliğini 21. yüzyılda da korumaktadır. Çin’in son dönemde Afrika’da artan etkisi kıtada Washington-Pekin rekabetinin yaşanmaya başlanmasına neden olmuştur. Çin ile ABD arasında son yıllarda artarak devam eden Afrika’daki rekabet bu iki Büyük Gücün küresel rekabetinin seyrinde de önemli bir rol oynamaktadır. Ayrıca Afrika’nın sahip olduğu potansiyel dikkate alındığında kıtadaki bu rekabetin seyrinin küresel mücadeleye etkisinin gelecekte daha büyük olacağını söylemek mümkündür. Bu sebeple bu çalışmada iki ülke arasında Afrika’da gerçekleşen rekabetin analiz edilmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda çalışmada Çin’in 21. yüzyılda Afrika’da gelişen nüfuzu ve ABD’nin buna yönelik politikaları incelenmektedir. Pekin’in Afrika’da artan nüfuzu çok büyük oranda kıta ile kurmuş olduğu ekonomik ilişkilere dayanmaktadır. Hızla büyüyen ticaret hacmi, artan yatırımlar, yardımlar ve borçlar Çin’i kıtadaki en etkili aktörlerden birine dönüştürmüştür. Bununla birlikte Pekin’in son yıllarda Afrika ile güvenlik ilişkilerini geliştirmeye ve kıtadaki askeri varlığını artırmaya yönelik attığı adımların rekabetin seyrinde önemli etkisi olmuştur. Bu doğrultuda Pekin’in Afrika’daki nüfuzu özellikle Obama döneminden itibaren Amerikan çıkarlarına ciddi bir tehdit olarak değerlendirilmeye başlanmıştır. Ancak ABD tarafından Çin’in Afrika’daki varlığına yönelik şikâyetler büyük oranda söylem düzeyinde kalmış ve bu sebeple ciddi sonuçlar elde edilememiştir.

Elektrikli itki sistemleri, daha çevreci, maliyet etkin, güvenilir, bakım yapılabilir ve sürdürülebilir olma hedeflerine ulaşmada umut verici bir seçenektir. Daha elektrikli uçak (More electric aircraft - MEA) itki sistemleri geliştirilirken, görece daha karmaşık batarya teknolojilerinin ve diğer enerji depolama sistemlerinin geliştirilmesi gerekli olmaktadır. Bu yol haritasında bataryalar, havacılıkta daha fazla elektrikli tahrik geliştirmek için stratejik olarak kritik sistemlerdir. Bu teknolojik ilerleme insansız hava araçları (İHA) açısından da fayda sağlamaktadır. Elektrikli tahrik sistemleri, İHA'lar için daha esnek tasarım olanakları yaratır. Güç elektroniği teknolojilerindeki gelişmeler, İHA'larda elektrik gücü kullanımı için daha fazla olanak sağlamakta ve bu da batarya teknolojilerinin kullanılmasını mümkün kılmaktadır. Lityum iyon bataryalar, diğer elektrik enerjisi depolama sistemlerine göre daha yüksek özgül enerji ve enerji yoğunluğu sağlar. Ayrıca bu bataryaların güvenli ve ekonomik çalışması için yönetilmesi gerekir. Yönetim işlevi, batarya yönetim sistemleri (BYS) adı verilen elektronik devreler ve sistemler tarafından gerçekleştirilir. Havacılık uygulamaları için, daha yüksek güvenlik gereksinimleri nedeniyle BYS işlevleri kritiktir. Fonksiyonlardan bazıları dengeleme, aşırı şarj/deşarj koruması, kısa devre ve aşırı yük koruması olarak sıralanabilir. Bu işlevler, alternatif tasarım mimarileri ile tasarlanan BYS alt sistemleri ile ilgilidir. Her özel uygulama için BYS tasarımı yeniden gözden geçirilmeli ve BYS alt sistemleri uygulamaya özel gereksinimlere göre geliştirilmelidir. Ana odak batarya veya elektrik enerjisi depolama sisteminin emniyeti iken, havacılık için güvenilirlik (reliability) önemlidir. Bu yazıda, havacılık bataryaları ve BYS tasarımlarının mimari alternatifleri farklı uygulamalar için incelenmiş ve BYS tasarımı ile ilgili hususlar tartışılmıştır. BYS'nin gereksinim tabanlı parametrik tasarımının havacılık batarya yönetimi uygulamalarında önemli olduğu sonucuna varılmıştır., Among all of the industrial emissions 3% is produced by aviation. Electric propulsion is a promising option in achieving targets of better environment and sustainability. New concepts of power systems for more electric aircraft (MEA) are being developed, which requires developing demanding battery technologies and other types of energy storage systems. In this roadmap, batteries are strategically critical systems for developing further electric propulsion in aviation. This development also provides benefit to unmanned air vehicles. Using electric propulsion creates more flexible design possibilities for UAVs. Advances in power electronics technologies provide more possibilities for electric power use in UVAs, which also making it possible to use battery technologies. Lithium-ion batteries compared to other electric energy storage systems, provides higher specific energy and energy density. Besides these batteries require to be managed for safe and economic operation. The management function is performed by electronic circuits and systems called battery management systems (BMS). For aviation applications, BMS functions are critical because of the higher safety requirements. Some of the functions can be listed as balancing, over charge/discharge protection, short and overload protection. These functions are related to BMS subsystems which are designed through alternative design architectures. For each specific application, BMS design shall be revisited and BMS subsystems shall be decided according to application specific requirements. While the main focus is safety of the battery or electric energy storage system, reliability is also important for aviation. In this paper, requirements are reviewed for aviation batteries and architecture alternatives and aspects related to BMS design are discussed. It is concluded that, requirement based parametric design of the BMS is essential in aviation battery management applications.

AI has become one of the most powerful drivers of social change, transforming economies, impacting politics and wars, and reshaping how citizens live and interact. Nevertheless, the implementation of AI can have adverse effects on peoples’ lives. This dissertation first examines the relationship between artificial intelligence and public law, mainly in two domains, administrative law and criminal law. It also provides a clear insight into the potential impact of AI applications on fundamental rights in the legal context of the European Union. Four selected fundamental rights, Human Dignity, Data Protection and Right to Privacy, Equality and Non-discrimination, and Access to Justice, are examined. The dissertation further explores the European Commission's new proposed AI regulation, which was proposed in April 2021. The proposal aims to put forward a risk- based approach for a harmonized EU legislation by considering the ethical and human sides and without unnecessarily restricting the development of AI technologies. The study focuses on examples from Sweden throughout the study and lastly, examines the Swedish approach in the context of the principles of good administration.

Gözden geçirilmiş 2. Baskısını yapan kitapta, bir hava aracının üretiminden, operasyonunun özel durumları da dahil olmak üzere, ömür devri boyunca uçuşa elverişli olarak tutulmasının tüm aşamaları ve bu aşamalarda temel olarak bakım personelinin görev, yetki ve sorumluluklarına, tarihçesi ile birlikte yer verilmiştir.Kitap, 2018 yılında Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün SHY-66 Hava Aracı Bakım Personeli Lisans Talimatı'n da yaptığı revizyon doğrultusunda, Temel Bakım Eğitim Organizasyonlarının Modül 10 eğitimine yardımcı olması amacı ile kaleme alınmıştır. Kitap gerek bu modülden sınava girecekler için, gerek modül dersi verecek akademisyenler için konuların ilgili talimat içeriğine uygun olarak anlatımını içermektedir. Kitap havacılık alanında çalışmak isteyenlere de genel bir rehber olacaktır.Kitabın ana hedefi, okuyucunun mevzuata vakıf olabilmesi ve aradığı konuları nerede, hangi mevzuat altında bulabileceği ve nasıl anlamlandırması gerektiğini ortaya koymaktır. Mevzuat kodlarının nasıl okunacağı, mevzuatın birbiri ile olan ilişkisi, mevzuatı olduğu gibi sıralamaktan öte öncelikle verilmeye çalışılmıştır.Konu BaşlıklarıDüzenleyici ÇerçeveOnaylayıcı Personel – BakımOnaylanmış Bakım KuruluşlarıHava OperasyonlarıHava Aracı, Parça ve Cihaz SertifikasyonuSürekli Uçuşa ElverişlilikUlusal ve Uluslararası Bakım GereklilikleriUlusal ve Uluslararası Sürekli Uçuşa Elverişlilik Gereklilikleri

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Uçak Gövde Motor Bakım Anabilim Dalı, Kayıt no: 433490, Sürdürülebilir havacılık yenilenebilir enerji kullanımını gerektirmektedir. Havacılıkta elektrik ve dolayısı ile batarya kullanımı, çevresel hassasiyetleri de dikkate alan bir çözüm olarak öne çıkmaktadır. Bataryaların ısıl yönetimlerinin önemini ve gerekliliği yaşanan pratiklerle ortaya konulmuştur. Bataryalarda hücreler arası dengenin sağlanması, ısıl kaçışın engellenmesi ve ekonomik ömrün geliştirilmesi amacı ile ısıl yönetim gereklidir. Ancak batarya ısıl yönetiminin getirdiği ek ağırlık ve enerji tüketimi, zaten özgül enerji seviyeleri istenenin altında olan bataryaların etkinliğini daha da azaltmaktadır. Elektrikli uçak kavramı ve uçaklarda elektrik kullanımının gelişimi incelenmiştir. Ardından batarya yönetimine yönelik gereksinimler doğrultusunda batarya yönetim sisteminin ve ısıl yönetim sisteminin temel işlevleri ve özellikleri açıklanmıştır. Batarya türleri ve parametreleri incelenerek, bataryaların termodinamik, ısı transferi ve elektrokimyasal açıdan analizleri yapılmıştır. Batarya sıcaklığının belirlenmesine yönelik analiz sonuçları ortaya konmuştur. Deney düzenekleri geliştirilmiş ve yapılan deneylerde farklı batarya konfigürasyonlarının, ısıl davranışı, ısıl kaçış, verim ifadeleri, sıcaklık değişimleri ve değişim hızları ölçülmüştür. Bataryaların endotermik ve ekzotermik davranışları incelenmiş, analiz sonuçları ile deney ölçümlerinin uyuştuğu tespit edilmiştir. Batarya boyutlandırılma ve hücre seçimine yönelik analizler sunulmuştur. Bir genel havacılık uçağında kullanılan kurşun asit batarya yerine lityum alternatifleri geliştirilmiştir. Isı üretiminin akım değeri ile anlık batarya kapasitesine bağlı olduğu görülmüştür. Üretilen ısının büyük kısmının kayıp enerji olarak atıldığı değerlendirilmiştir. Batarya yönetim sistemleri ve bağlantı elemanlarının ısı üretimine katkılarının ısıl yönetim açısından önemli olduğu görülmüştür. Isıl kaçış deneysel olarak gözlenmiş, batarya hücrelerinin etkileşimleri incelenmiştir. Yüksek batarya kapasitesi kullanımının, ısıl yönetime duyulan ihtiyacı azalttığı görülmüştür. Enerji verimi %90 üzerinde olan bataryalarda ekserji veriminin %54 olduğu hesaplanmıştır.