Search

ÖZET İş yerinde duygusal zorbalık davranışı (mobbing), son yıllarda hem çalışanlar, hem de organizasyonlar için büyük bir problem olarak görülmektedir. Artan sayıda çalışan, kendisinin iş yerinde düşmanca davranışlara maruz kaldığını belirtmektedir. Mobbing olgusu, sadece olayın kurbanlarına zarar vermekle kalmaz, aynı zaman da organizasyonları da kötü bir şekilde etkiler. Mobbing olayları yüzünden, organizasyonlar; hastalık izinlerindeki artış, üretimde düşüş, ya da çalışan motivasyonunun ve örgüte bağlılığın azalması gibi bir çok sorunla karşılaşmaktadırlar. Bir organizasyonda mobbing olgusunun ortaya çıkışı, örgütsel ve bireysel birçok etkene ve değişkene bağlı olmaktadır. Örgütsel politika da mobbing olayının oluşmasındaki önemli etkenlerden biri olarak görülmektedir. Bu araştırmada ise, çalışanların örgütsel politika algılarının, mevcut işyerinde mobbing olgusunun oluşumuna etkileri incelenmiştir. Bu çalışmada örneklem, İstanbul, Bursa,Edirne ve Ankara’daki özel kurum ve kamu kuruluşlarında görevli çeşitli sektörlerdeki çalışanlar baz alınarak oluşturulmuştur. “Örgütsel Politika “ değişkeni, Kacmar ve Ferris’in (1992) geliştirdikleri “Örgütsel Politika Algısı” ölçeği ile ölçülmüştür. “Mobbing” ise literatürde sıkça kullanılan Matthiesen ile Einarsen ‘in geliştirdikleri “Negatif Davranışlar Ölçeği” ile ölçülmüştür. Tüm ölçel soruları , demografik sorular da eklenerek, bir ankette birleştirilmiş ve toplam 63 soru olarak gönderilmiş ve 379 çalışana uygulanmıştır. Veriler SPSS 16 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, çalışanların örgütsel politika algılarıyla, iş yerlerinde mobbing olgusunun oluşumu arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Ancak modelin açıklayıcılık gücünün düşük olması, örgütsel politika algısı ve mobbing arasındaki etkinin zayıf olduğunu göstermektedir. Sonuçlara göre, örgütsel politikanın “kişisel çıkar” alt boyutu mobbing’in olşumunda diğer üç örgütsel politika alt boyutundan daha etkilidir. ABSTRACT In recent years, mobbing is considered to be one of the most important problems for both employees and organizations. An escalated number of employees are reported to suffer from hostile behaviors. Mobbing not only gives harm to the victims but also affects organizations in a negative way such as; increase in sick leaves, loss of productivity, and decline in employee motivation and commitment. The occurance of mobbing behaviors depends on many agents and variables including organizational and individual stressors. Organizational politics considered to be one of the important determinants of mobbing. This thesis examines how employees’ perceptions of organizational politics affect the occurance of mobbing behaviors at their workplaces. In this study , the sample consisted of employees from several sectors who are working in both public and private organizations in İstanbul, Bursa, Edirne and Ankara. Organizational Politics has been measured by Perception of Organizational Politics Scale (POPS) developed by Ferris and Kacmar (1992). Mobbing has been measured by the most common measure of Matthiesen and Einarsen’s Negative Acts Questionnaire (NAQ). The measurements have been gathered together in a 63 item survey including demographic variables and were administered to a total of 379 employees. The analyses were conducted by using SPSS 16. The results showed that the occurance of mobbing is positively and significantly related with employees’ perception of organizational politics. However the exploratory power of the model is weak. Self-interest dimension of organizational politics has a greater effect on the occurance of mobbing than other dimensions of organizational politics.