Search

De temperatuur in de bodem verandert. Door droogte en hitte warmt de bodem in de zomer sneller op met gevolgen voor de tempratuur van het drinkwater in de ondergrondse leidingen. Met de energietransitie komen er warmtenetten en hoogspanningsleidingen in de bodem. Ook dat kan de temperatuur van het drinkwater dat bij de consument thuis wordt geleverd beïnvloeden. Of dit gebeurt en hoeveel het drinkwater in de ondergrondse leidingen opwarmt, hangt af van de inrichting van bovengrond én de ondergrond. Dat het invloed heeft op de kwaliteit van het drinkwater is waarschijnlijk. Met welke maatregelen dit het beste kan worden geneutraliseerd, is nog onderwerp van onderzoek.

Onze bodem krioelt van micro-organismen. Aan zulke micro-organismen hebben we de ontdekking van onder meer penicilline te danken. Wat kunnen we nog meer aantreffen in die bio-schatkist onder onze voeten? Prof. dr. Louise Vet van Wageningen UR vertelt erover in haar college.

Planten en insecten vormen de basis van veel ecosystemen en ze zijn verantwoordelijk voor belangrijke ecologische functies. Gedurende de laatste drie decennia zijn ecologen en entomologen zich er steeds meer bewust van geworden dat het aantal insecten en de soortsamenstelling van die insecten op één plantensoort sterk kan variëren tussen individuen van die plantensoort. Het is echter nog steeds niet duidelijk welke factoren verantwoordelijk zijn voor deze variatie en op welke manier die variatie tot stand komt. Met meer kennis hierover kunnen we beter voorspellen hoe insectengemeenschappen er op een bepaalde plant uitzien en hoe ze zullen reageren op veranderingen in het milieu. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat zowel de kwaliteit van de waardplant (zoals de hoeveelheid voedingsstoffen en plantverdedigingsstoffen) als haar omgeving insecten kunnen beïnvloeden. In dit promotieonderzoek heb ik met een combinatie van kas- en veldexperimenten onderzocht hoe intraspecifieke variatie in de waardplantkwaliteit en de omringende planten de insectengemeenschap op een individuele plant bepalen. Ik heb dit onderzoek gedaan met Jakobskruiskruid (Jacobaea vulgaris Gaertner ssp. vulgaris) en de bovengrondse en ondergrondse multitrofe gemeenschap waar deze plant mee geaffilieerd is.

De ondergrond staat steeds vaker in de belangstelling. Het besef dat we ‘iets moeten’ met de ondergrond neemt toe. Klimaatbeleid, waterbeheer en bodembeleid stellen uiteenlopende eisen aan het gebruik van de bodem. De belangen zijn versnipperd en soms zelfs tegenstrijdig. Maar welke problemen en kansen gelden er nu specifiek voor een project of gebied? In Breda bood een quickscan ondergrond duidelijkheid.

Het groeiseizoen voor de (ondergrondse) vaste plant is nu eigenlijk net van start gegaan. Gewassen moeten vitaal blijven om al hun energie in de ondergrondse delen te kunnen steken. Momenteel is er sprake van ontwikkeling van ondergrondse delen in plaats van groei, maar de echte groei begint pas op het moment dat de plant begint af te sterven. De laatste groeifase bestaat dus uit twee delen.

Veel steden worden geplaagd door braakliggende- of sterk verouderde (bedrijven) terreinen. De terreinen, vaak centraal gelegen, worden gekenmerkt door problemen rondom bodemkwaliteit. Deze terreinen doen afbreuk aan de vitaliteit van de stad en hebben een negatieve uitstraling tot ver voorbij de terreingrenzen. Een integrale benadering van onder- en bovengrond brengt herontwikkeling van dergelijke terreinen dichterbij en bewerkstelligt een kwaliteitsverbetering van de bodem.

Bovengronds kan biodiversiteit in de landbouw worden benut voor de beheersing van plagen. Daarnaast kan ondergrondse biodiversiteit bijdragen aan beheersing van bodemziekten. Zo zijn er diverse schimmels en bacteriën die parasiteren op (schadelijk) nematoden en zijn er schimmels (mycorrhiza) die de plant beschermen tegen nematoden. Allerlei organismen houden zicht niet strikt aan de tweedeling boven- en ondergronds. Insectenplagen zoals wortelvliegen en trips gaan in bepaalde levensfasen ondergronds en kunnen dan ten prooi vallen aan bodemorganismen. De vraag is hoe de verschillende biodiversiteitsbevorderende maatregelen zijn te integreren tot een optimale ziekte- en plaagbestrijding, zowel onder- als bovengronds