Search

Urban regions of the world are expanding rapidly, placing additional stress on water resources. Urban water bodies serve many purposes, from washing and sources of drinking water to transport and conduits for storm drainage and effluent discharge. These water bodies receive chemical emissions arising from either single or multiple point sources, diffuse sources which can be continuous, intermittent, or seasonal. Thus, aquatic organisms in these water bodies are exposed to temporally and compositionally variable mixtures. We have delineated source-specific signatures of these mixtures for diffuse urban runoff and urban point source exposure scenarios to support risk assessment and management of these mixtures. The first step in a tiered approach to assessing chemical exposure has been developed based on the event mean concentration concept, with chemical concentrations in runoff defined by volumes of water leaving each surface and the chemical exposure mixture profiles for different urban scenarios. Although generalizations can be made about the chemical composition of urban sources and event mean exposure predictions for initial prioritization, such modeling needs to be complemented with biological monitoring data. It is highly unlikely that the current paradigm of routine regulatory chemical monitoring alone will provide a realistic appraisal of urban aquatic chemical mixture exposures. Future consideration is also needed of the role of nonchemical stressors in such highly modified urban water bodies.

Background: Triggered by the requirement of Water Framework Directive for a good ecological status for European river systems till 2015 and by still existing lacks in tools for cause identification of insufficient ecological status MODELKEY (http://www.modelkey.org), an Integrated Project with 26 partners from 14 European countries, was started in 2005. MODELKEY is the acronym for 'Models for assessing and forecasting the impact of environmental key pollutants on freshwater and marine ecosystems and biodiversity'. The project is funded by the European Commission within the Sixth Framework Programme. Objectives: MODELKEY comprises a multidisciplinary approach aiming at developing interlinked tools for an enhanced understanding of cause-effect-relationships between insufficient ecological status and environmental pollution as causative factor and for the assessment and forecasting of the risks of key pollutants on fresh water and marine ecosystems at a river basin and adjacent marine environment scale. New modelling tools for risk assessment including generic exposure assessment models, mechanistic models of toxic effects in simplified food chains, integrated diagnostic effect models based on community patterns, predictive component effect models applying artificial neural networks and GIS-based analysis of integrated risk indexes will be developed and linked to a user-friendly decision support system for the prioritisation of risks, contamination sources and contaminated sites. Approach: Modelling will be closely interlinked with extensive laboratory and field investigations. Early warning strategies on the basis of sub-lethal effects in vitro and in vivo are provided and combined with fractionation and analytical tools for effect-directed analysis of key toxicants. Integrated assessment of exposure and effects on biofilms, invertebrate and fish communities linking chemical analysis in water, sediment and biota with in vitro, in vivo and community level effect analysis is designed to provide data and conceptual understanding for risk arising from key toxicants in aquatic ecosystems and will be used for verification of various modelling approaches. Conclusion and Perspective: The developed tools will be verified in case studies representing European key areas including Mediterranean, Western and Central European river basins. An end-user-directed decision support system will be provided for cost-effective tool selection and appropriate risk and site prioritisation.

Pulse Amplitude Modulation (PAM) fluorometry, based on chlorophyll a fluorescence, is a frequently used technique in algal bioassays to assess toxicity of single compounds or complex field samples. Several test conditions can influence the test results, and because a standardized test protocol is currently lacking, linking the results of different studies is difficult. Therefore, the aim of the present study was to gain insight into the effects of test conditions of laboratory algal bioassays using PAM fluorometry on the outcome of toxicity tests. To this purpose, we described the results from several pilot studies on test development in which information is provided on the effects of the main test factors during the pretest phase, the test preparation, the exposure period, and the actual measurement. The experiments were focused on individual herbicides and complex field samples and included the effects of culturing conditions, cell density, solvent concentration, exposure time, and the presence of actinic light. Several of these test conditions were found to influence the outcome of the toxicity test, and the presented information provides important background information for the interpretation of toxicity results and describes which test conditions should be taken into account when using an algal bioassay with PAM fluorometry. Finally, the application of PAM fluorometry in algal toxicity testing is discussed. Environ Toxicol Chem 2014;33:1017-1022. © 2014 SETAC.

Dit rapport vormt de afronding van het project pT. pT verwijst naar de toxische potentie van oppervlaktewater door de aanwezigheid van lage concentraties van toxische stoffen, maar waarvan de aard en concentraties onbekend zijn. De veelheid van stoffen beperkt de informatie die conventionele chemische monitoring kan leveren. Ook al zou het mogelijk zijn om de meeste stoffen te meten, dan is het onmogelijk om deze informatie te vertalen naar zoiets als toxische stress, omdat van slechts een klein aantal stoffen de toxische eigenschappen bekend zijn. Het milieubeleid heeft behoefte aan een instrument waarmee monitoring van toxische stress in het ecosysteem mogelijk is, zowel om de effectiviteit van het stoffenbeleid te kunnen volgen als om een afweging te kunnen maken met andere stressfactoren, zoals verzuring en vermesting. De methode pT werd ontwikkeld waarmee 1.) de onbekende cocktail van organische toxische stoffen uit een monster van oppervlaktewater wordt geextraheerd, 2) de acute toxiciteit wordt bepaald van het aldus geconcentreerde watermonster m.b.v. een testbatterij van geminiaturiseerde in vivo-bioassays ("toxkits") en 3.) uit de waargenomen variatie in gevoeligheid van de toxkits de toxische stress in het lokale ecosysteem wordt afgeleid die indicatief is voor aantasting van de soortenrijkdom, PAF (potentieel aangetaste fractie). Aan de hand van verschillende testmengsels, bestaande uit stoffen met een a-specifieke (narcotiserende) werking, pesticiden en surfactanten, werd de concentratietechniek geoptimaliseerd. Deze mengsels met meer dan 30 verschillende verbindingen met uiteenlopende fysisch-chemische en toxische eigenschappen, werden gebruikt bij het uittesten van de in vivo-bioassays. De efficientie van de concentratietechniek van ca 60 % moet als het maximaal haalbare worden gezien vanwege het feit dat deze gebaseerd is op vaste fase extractie met onvermijdelijk specificiteit voor fysisch-chemische eigenschappen van stoffen. De testbatterij bestond uit Daphnia IQ, PAM (een algentest), Microtox en Thamnotox F. Omdat voor metalen deze methode ongeschikt is, werd daarvoor een andere procedure ontwikkeld. Deze is gebaseerd op multi-elementanalyse van watermonsters in combinatie met ecotoxiccteits data van 16 metalen. Gezamelijk onderzoek met het RIZA heeft aangetoond dat de totale toxische stress afneemt in volgorde van Schelde, Maas en Rijn. Met behulp van de pT methode, ook wel "msPAF(gemeten)" (multi substance PAF) genoemd, werd door toepassing op de verschillende testmengsels een eerste aanzet gegeven tot de validatie van het PAF concept voor mengsels van stoffen.

niet verkrijgbaar bij RIVM

In dit rapport staan de bijlagen die bij het RIVM rapport 408657006 horen. In dit rapport staat het proces beschreven van het optimaliseren van de regressievergelijkingen voor MOVE 3.2. MOVE is een regressieMOdel voor de Nederlands VEgetatie. Het onderzoek is in twee fase uitgevoerd, allereerst is in deel I de geschiktheid van de dataset geanalyseerd en vervolgens (deel II) zijn de optimale regressievergelijkingen afgeleid.

This report presents the results of 1992 measurements on the organic toxicity contained in the water of the rivers Rhine and Meuse. In cooperation with RIWA, the water of the river Meuse was sampled every two months at seven locations from France (Remilly) to the Netherlands (Keizersveer). RIZA performed a monthly sampling scheme at the Lobith location on the river Rhine and at the Eijsden location on the river Meuse. Additionally two major lakes (IJsselmeer and Markermeer) in the Netherlands were sampled every two months. The toxicity of the sampled water was measured with the Microtox method after concentrating the organic constituents of the water. The Microtox method measures the toxic effect as a reduction of the light output of a population luminescent bacteria. The toxicity is expressed as the so-called pT-value (10log(EC20/100)) indicating the ecotoxicological risk for the ecosystem. According to the calculated pT-values, none of the studied surface waters ever reached environmentally safe conditions with respect to toxicants. This judgement may, however, be biased due to an unbalanced scaling of the pT-value. The report contains vieuws on how to circumvent this bias in future research. Every series of measurements along the river Meuse shows the same tendency of a low toxicity in France, followed by a steady increase of toxicity up to Liege/Eijsden, followed by a light improvement of conditions in the stretch between Eijsden and Keizersveer.

This report contains a proposal for an indicator to measure the effectivity of the environmental policy with regard to the theme "Verspreiding" of the Directorate-General for Environmental Protection. It is recommended to use a method which indicates the toxicity of organic pollutants as present in the environment. The method combines the advantages of both chemical and biological methods.

This report presents the results of a bimonthly evaluation of the organic toxicity contained in water of the rivers Rhine (3 stations) and Meuse (8 stations) in 1993. The toxicity of untreated water samples as well as selectively concentrated organic constituents was measured with the luminescent bacteria test, Microtox. The toxicity is expressed as the so-called pT-value (10log (EC20,t=.../100)), relating toxicity to environmental acceptability criteria. According to preformulated acceptability criteria, hardly any of the observed pT-values reflects favourable conditions. Throughout the year, the concentrated organic toxicity contained in the water of the River Meuse shows the same tendency of low toxicity at the most upstream station in France, to high toxicity around the city of Liege in Belgium, generally followed by a slight and gradual decrease of toxicity in the downstream Dutch stretch of the river. In the untreated water samples, only one (June, Eijseden, NL) demonstrated a quantifiable toxicity producing 20% reduction of the bacterial luminescence when the sample was diluted to about 20%. The toxicity as observed in water of the River Meuse is of the same order of magnitude as the toxicity observed in Rhine water.

This report presents the results of a repeated evaluation of the organic toxicity contained in water of the rivers Rhine and Meuse, the lakes "Ketelmeer" and "Wolderwijd", and the canal "Noordzeekanaal" in 1993. The toxicity of untreated water samples as well as selectively concentrated organic constituents was measured with the luminescent bacteria test, Microtox. The toxicity is expressed as the so-called pT-value (10log (EC20, t=.../100)), relating toxicity to environmental acceptability criteria. According to preformulated acceptability criteria, hardly any of the observed pT-values reflects favourable conditions.

Met de nadruk op het voorkomen en het gedrag van de microverontreinigingen worden de chemische resultaten gepresenteerd van een onderzoek naar de invloed van overstortingen uit een gemengd rioolstelsel voor de kwaliteit van het oppervlaktewater. Als gevolg van een voortdurende doorstroming van het ontvangende slootsysteenm met water uit de Oude Rijn blijven de meeste veranderingen van de chemische samenstelling van het water beperkt tot minder dan 24 uur. Alleen voor de PAK's is een mobilisatie uit recent afgezet sediment waarneembaar. Een gedeelte van de microverontreinigingen, met name lood, koper, zink, cadmium en PAK's adsorbeert aan gesuspendeerd materiaal. Een bezinking van de deeltjes draagt de verontreiniging over aan de bodem. Dankzij het evenwichts karakter van de adsorptie/desorptie processen en de permanente doorstroming met relatief schoon water, wordt de achtergrondkwaliteit van het bovenste laagje sediment echter in enkele weken weer hersteld. De constante doorstroming minimalaiseert de waar te nemen effecten. De toepassing van doorstroming als remedie tegen de kwalijke gevolgen van overstortingen stelt eisen aan de kwaliteit van het gebruikte water, en kan aanleiding geven tot problemen elders.

De hier gerapporteerde studie beoogt duidelijker te krijgen hoe vormen van landgebruik de ecologische condities in het bovenste grondwater beinvloeden. Een inperking is gemaakt tot het allerbovenste grondwater vanwege de directe wisselwerking met de bodem. De nadruk ligt op het kwantitatief beschrijven van de leefgemeenschap van meercellige organismen in relatie tot fysisch-chemische condities en de variabiliteit in tijd en ruimte. Vanwege praktische overwegingen is de studie beperkt tot melkveehouderijbedrijven op zandgrond. Verschillen in fysisch-chemische eigenschappen tussen de onderzochte grondwatermonsters bleken duidelijk bedrijfsgerelateerd te zijn. Een scherpe scheiding tussen intensieve en extensieve bedrijven bleek echter niet aanwezig. Ondanks fysisch-chemische verschillen was er weinig differentiatie in de structuur van de meiofaunagemeenschap tussen de bedrijven. Redenen hiertoe zijn zowel methodologisch, statistisch (lage aantallen) als biologisch van aard. Biologische oorzaken voor een geringe differentiatie in de aangetroffen meiofaunagemeenschappen zijn de beperkte mogelijkheden de organismen tot op soortsniveau te identificeren, de grote ecologische amplitudo van veel soorten en sterk dominante abiotische omstandigheden die gerelateerd zijn aan het grondwatersysteem (zoals oligotrofie en laag zuurstofgehalte). Hierdoor komen grondwaterkwaliteitsverschillen, geassocieerd met verschillen in landgebruik, niet of amper tot uiting in structuurveranderingen van de leefgemeenschap. Geconcludeerd wordt dat bioindicatie met meercellige organismen van het ondiepe grondwater in zandgebieden niet zinvol is.

Dit rapportdeel vormt een integrale evaluatie van de chemische en biologische gevolgen van riooloverstorten op een sterk doorstroomde sloot te Bodegraven. De belangrijkste conclusie die wordt getrokken bestaat daaruit dat door de sterke doorstroming van het ontvangende slootsysteem met water uit de Oude Rijn de effecten beperkt tot een marginale omvang en zeer korte duur. Bij een evaluatie van de gevolgen van de doorstroming wordt de kanttekening geplaatst dat de chemische kwaliteit van het gebruikte water zal worden weerspiegeld in het ontvangende water. Het gebruikte water moet dus van onbesproken kwaliteit zijn. Verder wordt erop gewezen dat de rioolvuilcomponenten die met de doorstroming worden verspreid in een uitgestrekt achterland een bedreiging kunnen vormen voor locale beheersdoelstellingen.

This report contains a proposal for an indicator to measure the effectivity of the environmental policy with regard to the theme "Verspreiding" of the Directorate-General for Environmental Protection. It is recommended to use a method which indicates the toxicity of organic pollutants as present in the environment. The method combines the advantages of both chemical and biological methods. The method requires less developmental research and could be incorporated into an integrated national environmental measuring network on a short notice. Finally the usefulness of the pT is indicated in relation to the identification of emission sources and hazardous chemical compounds, as well as in relation to ecodistrict differentiated AMOEBE- presentations.

Dit rapport presenteert de biologisch getinte resultaten van een 2-jarig onderzoek naar de gevolgen van riooloverstorten op een sterk doorstroomde sloot te Bodegraven. Bij de evaluatie is een onderscheid gemaakt naar de korte en lange termijn effecten. De effecten op een termijn van uren tot dagen na een overstorting beperken zich tot het losbreken en/of uitspoelen van de zeer kleine organismen, algen en zooplankton. De achtergrondkwaliteit (tussen overstortingen) wordt vrijwel geheel bepaald door andere systeemkenmerken dan de belasting met rioolvuil. Ten aanzien van de belasting met facale micro-organismen kan worden gesteld dat de met een overstorting gepaard gaande verhoging van de aantallen al na enkele etmalen niet meer is terug te vinden. Uit een eenmalig uitgevoerd paleolimnologisch onderzoek naar de historische ontwikkeling van de macrofauna gemeenschap is gebleken dat deze gemeenschap in vroeger dagen een betere waterkwaliteit weerspiegelde. Hiermee is het enige lange termijn effect herkend.

Dit rapport beschrijft een methode die de effecten schat van Nederlandse emissies van prioritaire stoffen op de volksgezondheid en ecosystemen. Prioritaire stoffen vormen een dusdanig gevaar voor het milieu, dat met voorrang emissiereducerende maatregelen zijn getroffen om dat gevaar te verminderen. De methode berekent zogenaamde MilieuEffectIndicatoren (MEI) en is ontwikkeld om te toetsen of de doelstellingen van het Nederlandse milieubeleid gehaald zijn. De eerste milieueffectindicator, de MEI/eco, schat het verlies van soorten organismen in het Nederlandse oppervlaktewater als gevolg van emissies van prioritaire stoffen. Uit een toetsing blijkt dat het effect van prioritaire stoffen op de soortensamenstelling in de periode 1990-2003 ongeveer is gehalveerd. Op basis van de Nederlandse emissies wordt het verlies van soorten in 1990 geschat op 3,2% en in 2003 op 1,8%. De MEI/eco wordt berekend op basis van geschatte blootstelling, de gevoeligheid van soorten voor bepaalde stoffen en de giftigheid van bepaalde stofmengsels. De tweede milieueffectindicator, de MEI/vgz, schat het effect van emissies van prioritaire stoffen op de volksgezondheid. Uit een analyse van de situatie in Nederland blijkt dat de impact van de prioritaire stoffen op de volksgezondheid met ongeveer eenderde is afgenomen. Het effect wordt uitgedrukt in het verlies aan DALY's (Disability Adjusted Life Years), ofwel het aantal gezonde levensjaren dat een populatie verliest door ziekten of voortijdig overlijden. Het effect van de Nederlandse emissies wordt geschat op een verlies van 59.000 DALY in 1990 en 42.000 DALY in 2003. De MEI/vgz wordt berekend op basis van geschatte blootstelling, de ziekteverwekkende eigenschappen van bepaalde stoffen en epidemiologische gegevens.

The report contains an overview of the discussions held at an Indo- Dutch workshop on the introduction of a water quality yardstick for Indian river systems. Included is a detailed presentation of the water quality classification methodology which was adopted to be applied in India as a result of the workshop.

Een beschrijving van het optimaliseren van de regressievergelijkingen voor MOVE 3.2. MOVE is een regressieMOdel voor de Nederlands VEgetatie. Het onderzoek is in twee fase uitgevoerd, allereerst is in deel I de geschiktheid van de dataset geanalyseerd en vervolgens (deel II) zijn de optimale regressievergelijkingen afgeleid. Uit de analyse in deel I is geconcludeerd dat de dataset geschikt is om te gebruiken voor het afleiden van de regressievergelijkingen. Er zijn voor het complete bereik van de variabelen gegevens aanwezig. De ruimtelijke spreiding van de gegevens over Nederland is redelijk homogeen, dit is een belangrijke voorwaarde voor het kunnen gebruiken van deze gegevens voor regressie analyse. Bij het vergelijken van de waarden van de te gebruiken variabelen met 13 willekeurig getrokken plantensoorten blijkt dat de gemiddelde waarden en de spreiding van deze variabelen goed overeenkomen met vermeldingen in Heukel's Flora van Nederland voor deze soorten. Er is op twee manieren geprobeerd om de optimale regressievergelijking (deel II) per plantensoort af te leiden. Bij de eerste methode is het aantal vrijheidsgraden van te voren opgelegd en worden specifieke modellen doorgerekend. In totaal zijn er op deze wijze elf verschillende modellen doorgerekend. Bij de tweede methode, de stapsgewijze regressie methode, bepaald het rekenproces, de computer, in grote mate welke modellen doorgerekend worden. Door het aangeven van het startmodel en het eindmodel is het mogelijk om enige sturing over het proces te houden. Bij de tweede methode zijn zes varianten doorgerekend. Drie varianten leverden nooit een beter model op, dus zijn er uiteindelijk drie varianten verder geanalyseerd. Vervolgens is per soort het beste model geselecteerd uit de in totaal veertien verschillende modellen. De selectieprocedure bestaat uit drie stappen. Allereerst is gekeken naar de goodness of fit. Van de oorspronkelijk aanwezige 914 plantensoorten uit de complete dataset zijn alleen die modellen geselecteerd met een redelijke goodness of fit. Hiervoor is de Hosmer en Lemeshow-test gebruikt met een alpha van 0.05. Dit betekent dat de kans dat een model onterecht wordt afgewezen 5% is. Ten tweede is, wanneer er meerdere modellen aan deze eis voldoen, het model gekozen met de hoogste schatter . Ten derde is als extra eis gesteld dat er minimaal 1 variabele aanwezig moet zijn, die veranderlijk in de tijd is of kan zijn. Dit resulteerde in 'optimale' modellen voor 690 soorten. Voor 15 soorten leverde de goodness of fit maat geen biologisch betekenisvol model op. Voor deze soorten is het model geselecteerd dat net buiten de goodness of fit eis lag, maar alpha groter dan 0.01, en een hogere maximale kans op voorkomen heeft. In het uiteindelijke resultaat worden alle veertien modelvarianten minimaal eenmaal gekozen. De variabelen combipaf (toxiciteit als gevolg van aanwezigheid van zware metalen), zout en vegetatietype komen het minst in de uiteindelijke modellen voor en zijn dus voor minder plantensoorten een belangrijke factor. De andere variabelen worden ongeveer even vaak gekozen.

De pT-methodiek beoogt een kwantitatieve maat te geven voor de toxiciteit van een milieumonster, rekening houdend met de veelheid en verscheidenheid aan contaminanten en de biologische beschikbaarheid van deze stoffen. De methodiek vormt een aanvulling op de huidige chemische monitoring en het biologisch onderzoek omdat het tegemoet komt aan enkele belangrijke bezwaren van de laatst genoemde methodieken. Dit rapport geeft de noodzaak van het hebben van de pT-methodiek aan evenals de ontwikkelingsstatus van het project waarin de methodiek wordt ontwikkeld. Het rapport dient als onderbouwing voor het besluit om al dan niet door te gaan met de ontwikkeling van de pT-methodiek.

Dit rapport bevat een aantal exploratieve multi-variaat statistische analyses van milieugradienten, waarmee is geprobeerd oorzaak-gevolgrelaties aan te tonen in de gegevens die zijn verzameld in het kader van het internationale integrale monitoringprogramma naar de omvang en gevolgen voor ecosystemen van grootschalige grensoverschrijdende luchtverontreiniging (ICP-IM). Dit meetprogramma wordt uitgevoerd onder auspicien van de UN-ECE, Convention on Long Range Transboundary Air Pollution. De resultaten van een zestal ordinatie analyses geven aan dat dergelijke technieken inderdaad in staat zijn om structuur en informatie te onttrekken aan complexe verzamelingen chemische en biologische waarnemingen. De afgeleide oorzaak-gevolgrelaties maken het in combinatie met de resultaten van verspreidingsmodellen waarschijnlijk mogelijk om de effecten van verschillende milieuscenario's te voorspellen. Hiertoe moeten de geanalyseerde gradienten echter wel van voldoende omvang zijn, zodat de voorkomende variatie op grote schaal kan worden geinterpoleerd. Helaas bleken de bestudeerde gegevens geheel onverwacht niet te voldoen aan de vereiste omvang van gradienten. Hierdoor dienen de eventueel waargenomen oorzaak-effectrelaties met de nodige voorzichtigheid te worden geinterpreteerd.

Dit onderzoek maakt deel uit van het RIVM-project 'Kartering Ecotoxicologisch Effect Stoffen' (KEES). Dit rapport geeft een gedetailleerd overzicht van een serie methoden die zijn ontworpen om de toxiciteit van oppervlaktewater experimenteel te schatten. Het onbekende mengsel van organische verontreinigingscomponenten dat mogelijk aanwezig is in een monster oppervlaktewater wordt geconcentreerd en vervolgens ecotoxicologisch getoetst. Het aantal keren dat een watermonster moet worden geconcentreerd om waarneembare effecten teweeg te brengen wordt gebruikt als maat voor de toxische potentie. Het resultaat wordt uitgedrukt in termen van de fractie soorten die blootgesteld wordt aan concentraties boven hun respectievelijke 'No Observed Effect Concentratie' (NOEC). Deze fractie is gedefinieerd als de Potentieel Aangetaste Fractie soorten (PAF). De ontwikkelde methoden zijn in 1996 getest door 2-maandelijks de toxische potentie te bepalen van een 15-tal meetlocaties in de Rijn, de Maas en de Schelde.

Available at: VROM, Distribution Office, PO Box 351, 2700 AJ Zoetermeer - ECU 10

In this report it is demonstrated that the ecotoxicological interpretation of the data gathered in the Dutch environmental monitoring network systems will be enhanced by applying biomonitoring techniques. In order to identify biomonitoring aspects of importance, a survey is made of the biological data which are regularly monitored. The resulting list of biomonitoring parameters which are not regularly evaluated, is prioritized according to an extensive set of selection criteria. The results of this evaluation are used to develop a tentative biomonitoring strategy for RIVM.

Op verzoek van de provincie Noord-Brabant heeft het RIVM gegevens over de bodembiodiversiteit op kaarten weergegeven. De kaarten zullen aan de Bodemwijzer van de provincie worden toegevoegd. In dit instrument wordt kennis over de bodem verzameld en toegankelijk gemaakt om duurzaam bodemgebruik na te kunnen streven. Hiermee kan namelijk worden geïnventariseerd welke gevolgen nieuwe activiteiten kunnen hebben op de eigenschappen van de bodem, zoals het effect van de grondwaterstand op de aardkundige waarden. Om de biodiversiteit in kaart te kunnen brengen, zijn modellen gebruikt die de invloed van bodemeigenschappen koppelen aan de aanwezigheid van bodemorganismen en bodemprocessen

Includes in-depth coverage of environmental risk assessment and uncertainty --- Discusses biochemical and physiological responses ranging from individual organs and tissues to the complex interactions that occur within entire ecosystems and landscapes --- Reviews readily available (Q)SAR approaches, species-to-species extrapolation, and the use of these in regulatory situations --- Covers the extrapolation of effects across levels of biological organization --- Presents extrapolation tools for mixtures of defined and undefined components and how to use them --- Addresses the differences between organisms in diverse biogeographic regions and extrapolation from smaller to larger spatial units.