Search

Natural resources for food production, such as land, phosphate rock and fossil energy, are scarce. Despite their scarcity, these resources are currently inefficiently used in the food system. The objective of this thesis was to understand the combined effects of technical and consumption strategies, to reduce the use of natural resources in a food system. To this end, we first reviewed 12 life cycle assessments studies that explored various diets. We concluded that the ‘daily’ or ‘yearly’ diets instead of meals should be used to compare environmental impacts of diets. We also found that accounting for nutritional quality of the diets hardly affected our comparison of environmental impacts of diets varying in % of animal-source food. We then explored the minimum requirements of land, phosphorus (P) and energy independently to feed a human population with diets varying from 0% protein from animals (PA) (i.e. a vegan diet) to diets containing 80% PA, using an integrated food systems approach. Our material and nutrient flow model was a conceptual representation of a food system that was parameterised with crop and animal production data from the Netherlands. We assumed that there was no import and export of food and feed. While the Dutch food system is not representative of all food systems in the world, sensitivity analyses demonstrated that the principles deduced from our model results also hold for other food systems. Results indicated that land is used most efficiently if people consume ca. 12% of PA, especially from milk. The role of animals in such a land-based diet is to convert co-products from crop production and the human food industry, otherwise not used within the food system, into milk and meat. The optimal %PA in the human diet depends on population size and the relative share of land unsuitable for crop production. Recycling of human excreta showed most potential in reducing P waste, followed by prevention and finally recycling of agricultural waste. Full

Door TNO zijn twee scenario’s opgesteld (ADAPT en TRANSFORM) waarmee met name de grote veranderingen in het Nederlandse energiesysteem zijn verkend die kunnen (moeten) plaatsvinden in de periode na 2030.

Waterstof geldt als de enige schone energiebron die de economie en samenleving in alle toepassingen kan voorzien van energie en warmte. De weg naar de waterstofeconomie is echter nog niet geplaveid. De veel gebruikte methode om waterstof onder hoge druk in een tank op te slaan kent bijvoorbeeld nadelen: door het comprimeren treedt energieverlies op en er zijn veiligheidsrisico’s, hoewel die beheersbaar zijn.

De energietransitie is een enorme opgave die direct voortvloeit uit een van de sustainable development goals: ‘Affordable and clean energy’. Onderdeel van de opgave is verwarming en koeling van de gebouwde omgeving. Er moeten 7 miljoen woningen, utiliteitsgebouwen en andere objecten worden voorzien van duurzame warmte- en koudebronnen.

Many different forms of renewable energy are produced in rural areas, ranging from wind, solar and geothermal sources to different forms of bioenergy. Many small and medium scale installations provide opportunities for new cooperation in production, sales and distribution of renewable energy. They bring employment and economic development to rural regions, replace fossil fuels and contribute to energy security. Many technologies are available to meet energy use on the farm for heating, cooling, traction and other energy functions. Besides bioenergy (used for heat, power, biogas, biofuels), solar (electricity and heat), wind and geothermal energy, technologies can also include heat recovery systems, e.g. from cooling systems and manure storage. Farmers can also combine different technologies simultaneously. In other settings, renewable energy produced on the farm can be delivered to power or gas grids. Both at the scale of the individual farm and the whole agricultural sector, there is a wide range of options and potential for renewable energy generation and deployment with a potentially major contribution to Europe’s energy mix. However, this large portfolio of options also creates complex questions, since the potential, performance and impacts of renewable energy technologies depend on natural conditions (climate, soils), size and type of farm, management techniques, degree of mechanisation, geographic location and socio-economic factors, such as investment and advice support for farmers, as well as the surrounding energy system and energy infrastructure. An EIP-AGRI Focus Group with 20 experts from across the EU and with complementary disciplinary backgrounds addressed ways to enhance the production and use of energy at farm level and in rural areas, seeking best solutions and innovative approaches, including cooperation between farmers and other actors in rural areas. The main question for this Focus Group was: how to enhance production and use of renewable energ

Rond de eeuwwisseling ontstond er in toenemende mate belangstelling voor energieopslag in de bodem. Onbekendheid met de technieken leidde ertoe dat er veel argwaan ontstond rond het risico van aantasting van bodem- en grondwaterkwaliteit. Vergunningverlenende instanties namen een afwachtende houding aan en er was in de praktijk eerder sprake van een ontmoedigingsbeleid, dan van stimulering van deze vorm van meervoudig gebruik van energie. Rond 2009 veranderde dit door de door toenmalig minister Kramer ingestelde taskforce “Groenlicht voor bodemenergie”

High energy bills and litter on the streets caused a group of residents of the Wildeman neighbourhood in the district of Osdorp in Amsterdam to act. Expecting no solution from the municipality, they decided to take care of it themselves and tackled these two problems with one solution: using the technology of biodigestion to produce energy from municipal food waste - a perfect example of the urban food-waste-energy nexus.

Begin 2017 heeft LTO Ledenvoordeel Energie van Boeren opgericht. Met het initiatief wil de organisatie groene energie, die opgewekt wordt door de agrarische sector, zichtbaar en beschikbaar maken. ‘De vraag naar lokaal geproduceerde, aantoonbaar groene energie neemt toe. Met Energie van Boeren spelen we op deze vraag in, waarbij we ons zowel op de particuliere als de zakelijke markt richten.’

De energietransitie komt op stoom. Zonnepanelen op daken, windmolens in de polder. Ook wordt volop geëxperimenteerd met waterstofauto’s, bodemwarmte en getijde-energie. Volgende stap: afzonderlijke energiebronnen koppelen in een slim netwerk. Het TKI Watertechnologieproject Power to X gaat dat in praktijk brengen. “De watersector moet zich bezinnen op haar rol in de nieuwe werkelijkheid.”

Plastic restafval dat mechanisch niet recyclebaar is, wordt momenteel veelal verbrand en direct omgezet in elektrische en thermische energie. Dit afval kan echter ook worden omgezet tot synthetische diesel of monomeren voor kunststoffen. Patpert Teknow Systems heeft een continu depolimerisatie-proces - een vorm van pyrolyse - ontwikkeld dat in een pilot op het Haven- en Industrieterrein Moerdijk wordt getest en gedemonstreerd.

Population growth and urbanisation, along with changes in lifestyle and consumption, lead to large quantities of solid and liquid organic waste from agricultural, agro-industrial and urban activities. In the absence of an adequate waste management system, these can cause harm to human health and the environment. Biogas technologies are unique among renewable energy forms in that they address several challenges in Sub-Saharan Africa in an integrated manner. They enhance the connections and potential synergies between sectors. WABEF – Western Africa Bio-wastes for Energy and Fertilizer - has promoted anaerobic digestion as a way to recycle bio-wastes for energy and fertilisers. As such, the organic matter loop is closed.

Eind maart 2016 was het klaar. Een eiland van ruim 20.000 drijvende zonnepalen in een drinkwaterreservoir onder de rook van het Londense vliegveld Heathrow. Het is het grootste zonne-eiland ter wereld.

De chemische sector is met 330.000 werknemers en een totale omzet van 142 miljard euro in 2015 een van de pijlers van de Duitse economie. De private R&D-uitgaven liggen volgens branchevereniging VCI rond de 4,4 miljard euro per jaar. Om haar bijdrage te leveren aan de reductie van de CO 2 - uitstoot en ook in de toekomst haar concurrentiekracht te behouden, staat de sector voor de uitdaging de afhankelijkheid van olie en gas te verminderen.

Alle overheden produceren nota’s over duurzaamheid. De waterschappen produceren als enige ook zelf duurzame energie en winnen grondstoffen terug. Beleid én uitvoering in een hand. De ambities zijn hoog: op termijn volledig energieneutraal werken.

Planten zijn meesters in het gebruik van zonlicht. Daarmee zetten ze water en kooldioxide om in suikers en zuurstof. Wageningse onderzoekers kunnen dit proces nabootsen en verbeteren. Zo willen ze biobrandstoffen maken en beter groeiende gewassen.

2016 is een bijzonder verantwoordingsjaar. Naast de jaarlijkse toets in de Nationale Energie­ verkenning waarin onder meer de vijf hoofddoelen van het Energieakkoord centraal staan, is dit jaar ook een evaluatie uitgevoerd naar het systeem van de borging van het Energieakkoord. Met de totstandkoming van het Energieakkoord in 2013 hebben ruim veertig partijen een toe­ komstgericht, samenhangend kader neergezet waarmee wordt gewerkt aan de noodzakelijk verduurzaming van de energievoorziening in Nederland. Binnen het Energieakkoord zijn destijds 175 afspraken gemaakt. De afspraken zijn gericht op energiebesparing, hernieuwbare energie, werkgelegenheid en duurzame groei. Na het uitwerken van deze afspraken (focus 2014), het opstarten van de uitvoering (focus 2015) ligt in 2016 de nadruk op continuiteit en concreti­sering van aanvullende afspraken om alle doelen binnen bereik te krijgen. Het eerste deel van deze Voortgangsrapportage zoomt in op de lopende afspraken en laat de resultaten van het afgelopen jaar zien. Het tweede deel van deze Voortgangsrapportage gaat allereerst in op het doelbereik. Vervolgens gaan we in het tweede deel van deze Voortgangsrapportage in op de evaluatie van de aanpak waarmee het Energieakkoord is geborgd.

Capacitive energy extraction of the mixing process, also referred as Capacitive Mixing (CapMix), is a novel and promising technology that can convert salinity gradient power into electricity directly. This technology uses two porous activated carbon electrodes. The energy extraction is directly linked to the mixing process, while no emission of greenhouse gases and no thermal pollution occur. This emerging CapMix technology is still immature. In order to transform the proof-of-principle into a viable technology, many questions remain to be answered, not only in science (i.e. understanding what is happening), but also in technology (i.e. how to design and manufacture the system). In this thesis, the author investigated the optimized way to operate the system. Moreover, models were developed to understand the physical-chemical process; material including ion exchange membranes and activated carbon electrodes were evaluated; and the innovative cell design was made.

Hollands Glorie! De Nederlandse watersector heeft internationaal een goede reputatie. Ook de export doet het goed. Maar wat zijn dat dan voor producten of diensten, die het over de grens zo goed doen? Maandblad H2O beschrijft 5 export-kanonnen: 5 toppers die voor Nederland geld binnen brengen. Plus 3 'tips': producten die dat de komende jaren moeten gaan doen.

Blue Energy, het opwekken van energie door de menging van zoet en zout water, is veel in het nieuws. De gekozen technologie staat bekend als RED, voluit Reverse Electro Dialysis. Eind vorig jaar opende koning Willem-Alexander een proefinstallatie op de Afsluitdijk, maar ook het buitenland heeft volop belangstelling. Blue Energy: hoe werkt het precies, wat zijn de mogelijke toepassingen en wat is interessant voor de watersector?

Ook in 2015 reikt de VNCI weer de Responsible Care-prijs uit aan de grootste uitblinker op het gebied van veiligheid, gezondheid, milieu, duurzaamheid en ketenbeheer. De twee genomineerden willen de wereld groener maken door slim energie te besparen en door blauwe energie op te wekken.

De duurzame energievormen hebben een lagere energiedichtheid dan de fossiele brandstoffen en de winning ervan neemt daarom vaak meer ruimte in beslag. Als ze zo in het landschap opgenomen worden dat ze bijdragen aan de ontwikkeling van de omgeving en de gemeenschap en bovendien andere functies en waarden van het landschap (voedselvoorziening, biodiversiteit, landschappelijke kwaliteit, en andere ecosysteemdiensten) niet aantasten kun je spreken van duurzame energielandschappen.

Rijkswaterstaat onderzocht met Deltares en IF Technology hoeveel warmte en koude uit het hoofdwatersysteem benut kan worden voor verwarming of koeling van nabijgelegen gebouwen. Hiervoor werd geanalyseerd of er op geringe afstand van het water een energievraag is. Het resultaat: de Kansenkaart voor energie uit oppervlaktewater (EOW). Uit de kaart blijkt dat het oppervlaktewater mogelijk tot wel de helft van de warmte- en koudevraag binnen een kilometer van de waterlopen kan leveren. Warmte-koude-opslag uit oppervlaktewater verbetert daarnaast de waterkwaliteit.

Het water in rivieren en kanalen is een hernieuwbare bron van warmte en koude die benut kan worden voor nabijgelegen gebouwen. Deltares en IF Technology hebben in opdracht van Rijkswaterstaat een kansenkaart voor energie uit oppervlaktewater (EOW) gemaakt.

Onderzoekers in Wageningen werken aan brandstoffen voor voertuigen die hernieuwbaar zijn en tegelijk hetzelfde gemak kennen als benzine en diesel. In het BioSolar Cellsconsortium werken ze met technieken die geïnspireerd zijn op fotosynthese in planten. Van water wordt met zonlicht waterstof gemaakt. Met koolzuurgas en enzymen wordt dit gas omgezet in een vloeibare brandstof. Dat is makkelijker te transporteren dan waterstofgas. In plaats van benzine kan de automobilist dan straks klimaatneutrale zonnebrandstof tanken.

Dit document bevat een aantal dossiers over duurzame energie in de landbouw en veehouderij. De dossiers geven tips en praktijkvoorbeelden voor energie- en kostenbesparingen.

We moeten onze CO2-uitstoot verminderen, dat is duidelijk. Maar als het aan Greenpeace ligt, gaan we daar niet grootschalig biomassa voor inzetten. “Biomassa moet een bijproduct zijn”, vindt Willem Wiskerke. “Biomassa gaan verbouwen voor elektriciteitscentrales, dat is echt de verkeerde weg.”

In 1959 werd een groot gasveld ontdekt in de Groninger bodem. Nederland was blij met deze energievoorraad in eigen land en de productie werd snel opgestart. Nu, bijna zestig jaar later, staat gaswinning in een ander daglicht en wordt Groningen vooral in verband gebracht met ‘aardbevingen’ en ‘onveiligheid’, met weerstanden als gevolg. Hoe gaat producent NAM (Nederlandse Aardolie Maatschappij) daarmee om? BloembollenVisie ging op bezoek bij de vestiging in Loppersum.

Nederland wil naar 14 procent duurzame energie in 2020. Dus zoeken energiemaatschappijen naar alternatieven voor fossiele brandstoffen, bijvoorbeeld gras uit bermen en natuurgebieden. Al in 2008 wees onderzoek uit dat 5 tot 40 procent daarvan gebruikt kan worden voor duurzame energie. Per jaar betekent dat zo’n miljoen ton aan biomassa, waarmee zeker een miljoen ton aan CO2-uitstoot vermeden kan worden. Maar is dat ook technisch haalbaar en vooral economisch zinvol? Wageningen UR – Food & Biobased Research zocht het uit.

Na de eerste aardwarmtebron in 2008 gaat het inmiddels hard met de ontwikkeling van aardwarmte. Nagenoeg alle opsporingsvergunningen die zouden kunnen worden verleend, zijn dat ook. Telers die er nu nog niet bij betrokken zijn en toch aardwarmte willen, kunnen dat echter nog door zich bij een project aan te sluiten. De boring van de bronnen voor het project Aardwarmte Vierpolders is inmiddels succesvol afgesloten.

De ondertekening van het Energieakkoord voor duurzame groei door 47 organisaties, op 6 september 2013, markeert de start van een groot aantal initiatieven die de energietransitie in ons land bevorderen. In deze tweede Voortgangsrapportage legt de SER-commissie Borging Energieakkoord over het geheel van activiteiten verantwoording af. Met de totstandkoming van het akkoord is een toekomstgericht, samenhangend kader ontstaan voor een pakket van 175 afspraken gericht op energiebesparing, hernieuwbare energie, werkgelegenheid en duurzame groei. In 2014 zijn voor bijna alle afspraken uit het akkoord plannen van aanpak opgesteld en in uitvoering gebracht. In 2015 is die uitvoering voortgezet en waar nodig geïntensiveerd. Ook zijn de eerste resultaten bereikt, bijvoorbeeld in de vorm wetten en regelingen, uitvoeringsprogramma’s en pilots. Deze voortgangsrapportage brengt – zonder uitputtend te zijn - tot dusver bereikte resultaten in beeld.

De combinatie van Warmte Kracht Koppeling (WKK) en warmtepomp is in gebruik bij een aantal bedrijven. Hij vindt steeds meer ingang. Opti-flor in Monster werkt er nu enkele maanden mee. In 2017 komt daar nog aardwarmte bij.