Search

Dit gereedschap is onderdeel van de Gereedschapskist van het lectoraat Ouders in Rotterdam Zuid van Hogeschool Rotterdam. Tijdens inloopactiviteiten stelt de (onderbouw)leerkracht de klas onder schooltijd open voor ouders, bij voorkeur aan het begin van de ochtend. De ouders doen samen met het kind een activiteit, waarbij de dialoog tussen ouder en kind centraal staat.

De fossielen liggen na het splijten van leisteenplaten vrijwel nooit in hun geheel vrij. In het gunstigste geval worden de platen net boven of onder het platgedrukte fossiel gespleten. Maar het is net zo goed mogelijk dat het fossiel gedeeltelijk op de ene en gedeeltelijk op de andere plaat wordt aangetroffen. De verklaring hiervoor is dat het gepyritiseerde fossiel zeer hecht met de leisteen verbonden is. Afdrukken van hele dieren zijn dan ook zeldzaam. Het is raadzaam van een zeldzaam fossiel eerst een röntgenfoto te laten maken. Deze toont aan waar het fossiel zich in de leisteen bevindt. Tijdens het prepareren ligt de röntgenfoto op een lichtbak en wordt af en toe zorgvuldig bekeken. Het verloop van de fossiele delen geeft aanknopingspunten waar de leisteen weggehaald moet worden. Onnodig werk wordt hiermee voorkomen. Een voordeel is ook dat het fossiel niet zo gauw wordt beschadigd. Wanneer algemeen voorkomende fossielen in een onnatuurlijke positie liggen is een röntgenfoto trouwens ook een goed hulpmiddel bij het prepareren.

Beginnende amateurs hebben allen dezelfde moeilijkheden: welk gereedschap heb ik nodig en waar kan ik het kopen. Hieronder volgt de stand van zaken, zoals ik die begin 1975 aantrof. De letters tussen haakjes verwijzen naar de zaken, waar ik het materiaal zag of kocht. Uiteraard zijn deze winkels niet de enige die het beschreven gereedschap kunnen leveren. Ook wil ik de kans zeker niet uitsluiten, dat er goed materiaal aan mijn aandacht ontsnapt is. Deze leidraad is bedoeld als mogelijkheid tot algemene oriëntatie.

Tot de oudste vondsten, die getuigen van menselijk leven op aarde, behoren reeds werktuigen, vervaardigd uit vuursteen. De oudste voorwerpen van deze soort moeten omtrent 100.000 jaar geleden vervaardigd zijn en het feit, dat vuursteen het voornaamste bewerkingsmateriaal gebleven is tot enige honderden jaren voor onze jaartelling, bewijst afdoende de bruikbaarheid van deze steensoort. Het algemeen voorkomen ervan is een gelukkige omstandigheid. In de vuursteen echter zijn verschillen, die van het grootste belang zijn voor de methode van bewerking. Om hierin een inzicht te krijgen staat ons slechts één weg open, n.l., die van het experiment. Door vergelijking van de verkregen resultaten met praehistorisch materiaal, kunnen wij een betrouwbaar beeld krijgen van de methoden, in vóórhistorische tijden gevolgd. Uiteraard dienen wij bij onze proefnemingen uit te gaan van gereedschap en materiaal, dat onze voorouders ter beschikking heeft gestaan.

Vaak bereiken mij de laatste tijd vragen over de gevolgde methoden bij het terreinonderzoek en het werken met de grondboor. In feite komt het erop neer, dat steeds weer twee vragen terug komen en wel: "Hoe boor je eigenlijk?" en "Waar moet je boren?" Ware het niet, dat de amateur zich direct bij het begin zekere beperkingen moet opleggen, dan zou hier een dik boek over te schrijven zijn. Een amateur-geoloog wil en moet nu eenmaal met primitieve middelen trachten zoveel mogelijk waardevolle gegevens te verkrijgen. Dure en zware apparaten zijn te enenmale taboe, alles moet gemakkelijk op de fiets en soms zelfs lopend vervoerd kunnen worden. Waar wij wel over kunnen beschikken, dat zijn onze zintuigen,helaas wordt hiervan lang niet genoeg intensief gebruik gemaakt. Wie zich ernstig wil gaan toeleggen op veldwerk, dient eerst zich te oefenen in het waarnemen en daarna het objectief weergeven van zijn waarnemingen. Dit lijkt een tamelijk overbodige aansporing. Gaan we echter na jaren oude notities van ons zelf en van anderen eens overlezen, dan blijkt maar al te zeer, hoe onvolledig deze aantekeningen meestal zijn.