Search

Narrative haben drei Elemente zu ihrer strukturellen Voraussetzung: Erstens eine identifizierbare Handlungsinstanz, zweitens einen sinnfälligen Anfangs- und Endpunkt sowie drittens einen ‚roten Faden‘, der, eine bloße Chronologie übersteigend, die Kohärenz des Geschilderten gewährleistet. Es erstaunt daher nicht, dass Wanderungen ein naheliegender Gegenstand von Narrativen sind, ist bei ihnen doch die Dialektik von Kontinuität und Veränderung besonders anschaulich. Mein Beitrag widmet sich Wanderungsnarrativen in der Ur- und Frühgeschichtsforschung, wobei die Frage leitend ist, wie vor dem Hintergrund der besonderen Quellenlage die genannten drei Elemente rekonstruiert bzw. konstruiert und zu einem Narrativ gefügt werden. Die aus der Neolithikum- und Frühmittelalterforschung stammenden Fallbeispiele zeigen auf unterschiedliche Weise, wie verführerisch einerseits und irreführend andererseits eine Orientierung an narrativen Idealen für die Darstellung archäologischer Sachverhalte sein kann., Fundamental preconditions of narratives are an individual or collective agent, an evident starting and end, and a thread, providing coherence beyond a just chronological sequence. Not surprisingly, by reason of the vivid dialectic of continuity and change, migrations are an obvious subject of narratives. My paper discusses narratives of migration in archaeological research and demonstrates, how the mentioned preconditions are (re-)constructed and how they form narratives. The examples, taken from Neolithic and Early Medieval Archaeology, show, that an orientation on narrative patterns is seductive as well as deceptive for archaeological issues.

Graafschade is schade aan ondergrondse kabels en leidingen als gevolg van graafwerkzaamheden. Een nieuw wetsvoorstel beoogt deze schade te beperken. In een promotie-onderzoek stelde de auteur de gevolgen van kwaliteit van geo-informatie aan de orde. Dit artikel geeft een algemeen overzicht bij dit wetsvoorstel: in een achttal vragen komem zowel de problematiek als de gevolgen aan de orde

Bomen die opgekweekt zijn in een gotensysteem, zijn korter door te kweken in sleufpotten dan in de vollegrond. Dat blijkt uit nieuw onderzoek door PPO dat onderdeel is van het meerjarige project ‘Teelt de grond uit’. Per gewas kunnen er echter verschillen zijn in diktegroei.

Theoderich versuchte sein gotisches Reich in die Traditionen des roemischen Imperiums einzubinden, wofür die wichtigste Abschrift der gotischen Bibel, der Codex Argenteus Beispiel gibt. Bald nach dem Untergang des gotischen Reiches durch den von Justinian geführten Krieg formieren sich unterschiedliche Mythen um seine Person

In de boomkwekerijsector zijn alternatieve teeltsystemen voor vollegrondsteelt in ontwikkeling, met name een gotensysteem en een pot-in-potsysteem. tot nu toe lijken de systemen allerlei voordelen te bieden. Maar voor kwekers is rendabel kweken minstens zo belangrijk als duurzaam kweken.

De bloemen van de eerste twee teelten van het project ‘Het Nieuwe Telen Lisianthus’ zijn inmiddels geoogst. De kwaliteit van de gewassen in gronddoekgoten op de eb- en vloedvloer is gewoon prima. Alleen moeten de onderzoekers nog heel wat hobbels nemen om het hele systeem geschikt te maken voor de praktijk.

Na succesvolle proefresultaten van gronddoekgoten bij de teelt van lisianthus, breidde Wageningen UR Glastuinbouw dit voorjaar het onderzoek uit naar sla, radijs en zomerbloemen. Gedurende vier maanden testte studente Jou-Fu Wang de producten op zowel kwaliteit als groei. De uitkomsten waren boven verwachting goed en bieden kansen voor de toekomst.

Spillen eerst één seizoen opkweken in het gotensysteem, en daarna twee seizoenen doorkweken in de vollegrond of in containers tot laanbomen. Binnen het project ’Teelt de grond uit’ is onderzocht welk doorteeltsysteem de meeste groeiwinst oplevert. PPO kwam tot opmerkelijke verschillen in diktemaat.

Beschrijving van de teelt van rozen in mobiele goten, de gevolgen voor het oogsten, de logistiek van het interne transport, de watergift en automatiseringsmogelijkheden

Sinds een aantal jaren wordt er gewerkt aan systemen om laanbomen niet in de volle grond maar los daarvan in “goten” te telen. Naast arbeid technische voordelen biedt dit systeem in principe ook de mogelijkheid om problemen met bodempathogenen te voorkomen omdat er met een “schoon” groeimedium gewerkt kan worden. Er blijft echter een kleine kans dat pathogenen zoals Verticillium dahliae met het plantgoed mee komen. Dat dit inderdaad een reële mogelijkheid is, bleek in 2012. Een aantal van de toen in de goten geplante Acer rubrum vertoonde symptomen die aan een Verticillium infectie deden denken. Bij onderzoek door het diagnostiek laboratorium van PPO in Lisse werd in 2 van de 3 onderzochte planten V. dahliae aangetoond (zie Bijlage 1). Onduidelijk is in hoeverre V. dahliae na een dergelijke introductie in het systeem kans ziet om zich te verspreiden naar andere planten in het systeem. Met name het gerecirculeerde drainagewater lijkt daarbij een mogelijke verspreidingsroute. Om een indruk te krijgen van het gevaar hiervan is in 2012 en 2013 een verkenning gedaan die bestond uit twee delen: ¿ Een beknopte literatuur studie naar verspreiding van V. dahliae met irrigatiewater in tuinbouw of vollegronds gewassen. ¿ Kunstmatige infectie van een deel van de planten in een goot, gevolgd door een in de loop van het groeiseizoen regelmatig herhaalde analyse van het drainwater uit die goot. Na een eerste verkenning van de mogelijkheden in 2012, is dit experiment is op grotere schaal herhaald in 2013. In deze notitie worden de resultaten van beide onderdelen beschreven, gevolgd door enkele daaruit te trekken conclusies en een overzicht van de gevonden relevante literatuur. Technische gegevens betreffende het onderzoek naar natuurlijke besmetting in het plantgoed, de moleculaire analyse van de watermonsters in 2012 en 2013, en het onderzoek naar de verspreiding van de schimmel in geïnoculeerde planten zijn opgenomen in een viertal bijlagen.

De noodzaak te voldoen aan de toenemende milieueisen en tevens een constante goede kwaliteit te produceren, vereisen de ontwikkeling van een nieuw teeltsysteem voor lelies. Binnen het onderzoeksprogramma ‘Teelt de grond uit’ worden nieuwe teeltsystemen voor de open teelten ontwikkeld en waar mogelijk geïmplementeerd. Bij PPO in Lisse wordt sinds 2010 onderzoek uitgevoerd gericht op de ontwikkeling van een nieuw teeltsysteem voor lelies in kleine volumes substraat. Op basis van de ontwikkelde kennis vanuit de proeven in Lisse, is op het proefveld van ROL te Wapse een pilot aangelegd waarbij lelies in goten in de grond worden geteeld.

Sinds een aantal jaren wordt er gewerkt aan systemen om laanbomen niet in de volle grond maar los daarvan in “goten” te telen. Naast arbeid technische voordelen biedt dit systeem in principe ook de mogelijkheid om problemen met bodempathogenen te voorkomen omdat er met een “schoon” groeimedium gewerkt kan worden. Er blijft echter een kleine kans dat pathogenen zoals Verticillium dahliae met het plantgoed mee komen. Dat dit inderdaad een reële mogelijkheid is, bleek in 2012. Een aantal van de toen in de goten geplante Acer rubrum vertoonde symptomen die aan een Verticillium infectie deden denken. Bij onderzoek door het diagnostiek laboratorium van PPO in Lisse werd in 2 van de 3 onderzochte planten V. dahliae aangetoond (zie Bijlage 1). Onduidelijk is in hoeverre V. dahliae na een dergelijke introductie in het systeem kans ziet om zich te verspreiden naar andere planten in het systeem. Met name het gerecirculeerde drainagewater lijkt daarbij een mogelijke verspreidingsroute. Om een indruk te krijgen van het gevaar hiervan is in 2012 en 2013 een verkenning gedaan die bestond uit twee delen: ¿ Een beknopte literatuur studie naar verspreiding van V. dahliae met irrigatiewater in tuinbouw of vollegronds gewassen. ¿ Kunstmatige infectie van een deel van de planten in een goot, gevolgd door een in de loop van het groeiseizoen regelmatig herhaalde analyse van het drainwater uit die goot. Na een eerste verkenning van de mogelijkheden in 2012, is dit experiment is op grotere schaal herhaald in 2013. In deze notitie worden de resultaten van beide onderdelen beschreven, gevolgd door enkele daaruit te trekken conclusies en een overzicht van de gevonden relevante literatuur. Technische gegevens betreffende het onderzoek naar natuurlijke besmetting in het plantgoed, de moleculaire analyse van de watermonsters in 2012 en 2013, en het onderzoek naar de verspreiding van de schimmel in geïnoculeerde planten zijn opgenomen in een viertal bijlagen.

De ontwikkeling van een nieuw teeltsysteem biedt mogelijk een oplossing voor de bloembollenteelt om te kunnen voldoen aan de steeds strengere norm en ten aanzien van de emissie van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen naar grond- en oppervlaktewater. Naast het terugdringen van emissie naar grond- en oppervlaktewater zal het nieuwe teeltsysteem ook moeten leiden tot voordelen voor de telers, zoals een betere productkwaliteit, voorkoming van grondgebonden ziektes en plagen, een grotere arbeidsefficiëntie en nieuwe marktkansen. Uitgangspunt is dat een nieuw teeltsysteem economisch rendabel moet zijn. Dit rapport geeft de opzet en resultaten weer van het onderzoek naar substraatbedden en –goten. De belangrijkste onderzoeksvragen waren: 1. Hoe is de opbrengst en kwaliteit van hyacint en lelie geteeld in substraatbedden en -goten in vergelijking met teelt in de vollegrond (gangbare praktijksituatie). 2. Welk substraat is het meest geschikt voor de teelt van hyacint en lelie in substraatbedden 3. Wat is de minimaal benodigde teeltlaag dikte.

De teelt van laanbomen is een meerjarige teelt (drie tot vier jaar) die in verschillende fasen kan worden onderscheiden. In het ‘telen in goten’ project is de eerste fase van de laanbomenteelt onderzocht, waarbij in substraat los van de grond wordt geteeld. De producten uit dit eerste teeltjaar worden daarna opgeplant voor de volgende teeltfase. Ook zijn in het gotensysteem testen uitgevoerd met andere boomkwekerijgewassen, zoals vruchtbomen, sierheesters. Het project “telen in goten” werd uitgevoerd in nauwe samenwerking met de boomkwekers J.W. Crum BV en Willemsen & Zn BV. Hun betrokkenheid en inzet bij de uitvoering van het project was van groot belang. Andere projectpartners waren: Waterschap Rivierenland en WUR-Plant Research International. Toeleveranciers van gootmateriaal, substraten, meststoffen, machines, sensoren, etc. waren zeer geïnteresseerd in de ontwikkeling en met de inzet van hun expertise een bijdrage geleverd aan de succesvolle uitvoering van het project. Belangrijkste doelstelling van het project was de ontwikkeling van het telen in goten systeem, de beschrijving van het systeem en de mogelijkheden van het systeem onder de aandacht te brengen van diverse sectoren. Dat is goed gelukt. Het systeem trok veel aandacht vooral ook vanwege de goede teeltresultaten en economisch perspectief. Vanuit KRW optiek is een belangrijk resultaat het realiseren van terugdringen van de emissie van gewasbeschermingsmiddelen, zowel in kg. actieve stof als in Milieu Belastings Punten (Tabel 1). Ondanks de waargenomen verschillen tussen 2009 en 2010, die voor het belangrijkste deel zijn te verklaren door het verschil in weersomstandigheden, is de milieubelasting van de gotenteelt duidelijk lager dan die van de volle grond. Een tweede belangrijk resultaat is dat de emissie van nutriënten vanuit dit systeem beperkt is, als gevolg van de mogelijkheid om optimaal te profiteren van de toepassing van gecontroleerd vrijkomende meststoffen en door efficiënte watersturing. De emissie kan nog verder worden terug gedrongen door de opvang en hergebruik van het drainwater. Tabel 1. Milieu Belasting Punten van de in de laanbomenteelt gebruikt gewasbeschermingsmiddelen (insecticiden, fungiciden en herbiciden). Vergelijking van het goten systeem met de teelt in de volle grond. Referentie volle grond Goten 2009 Goten 2010 Insecticiden 373 782 233 Fungiciden 354 95 17 Herbiciden 2753 610 839 Totaal 3479 1487 1089 Foto 1 geeft een overzicht van de onderwerpen waar o.a. aan gewerkt is en een beeld van de geboekte resultaten. Foto 1. Overzicht van systeem en resultaten (bron folder Telen in goten). De planten uit het gotensysteem van seizoen 2009 zijn opgenomen in een vervolg project, teelt de grond uit (deelproject teelt van laanbomen in containers). Doelstelling is het ontwikkelen van een gesloten keten teeltsysteem. Het deelproject is in 2011 afgesloten met mooie resultaten. Financier van dit project was het Ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) en het Productschap Tuinbouw (PT).

De teelt van laanbomen is een meerjarige teelt (drie tot vier jaar) die in verschillende fasen kan worden onderscheiden. In het ‘telen in goten’ project is de eerste fase van de laanbomenteelt onderzocht, waarbij in substraat los van de grond wordt geteeld. De producten uit dit eerste teeltjaar worden daarna opgeplant voor de volgende teeltfase. Ook zijn in het gotensysteem testen uitgevoerd met andere boomkwekerijgewassen, zoals vruchtbomen, sierheesters. Het project “telen in goten” werd uitgevoerd in nauwe samenwerking met de boomkwekers J.W. Crum BV en Willemsen & Zn BV. Hun betrokkenheid en inzet bij de uitvoering van het project was van groot belang. Andere projectpartners waren: Waterschap Rivierenland en WUR-Plant Research International. Toeleveranciers van gootmateriaal, substraten, meststoffen, machines, sensoren, etc. waren zeer geïnteresseerd in de ontwikkeling en met de inzet van hun expertise een bijdrage geleverd aan de succesvolle uitvoering van het project. Belangrijkste doelstelling van het project was de ontwikkeling van het telen in goten systeem, de beschrijving van het systeem en de mogelijkheden van het systeem onder de aandacht te brengen van diverse sectoren. Dat is goed gelukt. Het systeem trok veel aandacht vooral ook vanwege de goede teeltresultaten en economisch perspectief. Vanuit KRW optiek is een belangrijk resultaat het realiseren van terugdringen van de emissie van gewasbeschermingsmiddelen, zowel in kg. actieve stof als in Milieu Belastings Punten (Tabel 1). Ondanks de waargenomen verschillen tussen 2009 en 2010, die voor het belangrijkste deel zijn te verklaren door het verschil in weersomstandigheden, is de milieubelasting van de gotenteelt duidelijk lager dan die van de volle grond. Een tweede belangrijk resultaat is dat de emissie van nutriënten vanuit dit systeem beperkt is, als gevolg van de mogelijkheid om optimaal te profiteren van de toepassing van gecontroleerd vrijkomende meststoffen en door efficiënte watersturing. De emissie kan nog verder worden terug gedrongen door de opvang en hergebruik van het drainwater. Tabel 1. Milieu Belasting Punten van de in de laanbomenteelt gebruikt gewasbeschermingsmiddelen (insecticiden, fungiciden en herbiciden). Vergelijking van het goten systeem met de teelt in de volle grond. Referentie volle grond Goten 2009 Goten 2010 Insecticiden 373 782 233 Fungiciden 354 95 17 Herbiciden 2753 610 839 Totaal 3479 1487 1089 Foto 1 geeft een overzicht van de onderwerpen waar o.a. aan gewerkt is en een beeld van de geboekte resultaten. Foto 1. Overzicht van systeem en resultaten (bron folder Telen in goten). De planten uit het gotensysteem van seizoen 2009 zijn opgenomen in een vervolg project, teelt de grond uit (deelproject teelt van laanbomen in containers). Doelstelling is het ontwikkelen van een gesloten keten teeltsysteem. Het deelproject is in 2011 afgesloten met mooie resultaten. Financier van dit project was het Ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) en het Productschap Tuinbouw (PT).

Water hergebruiken bij de aardbeienteelt is prima mogelijk, ook bij een zware aantasting van Phytophthora cactorum. Dit is de belangrijkste conclusie tot nu toe van het onderzoeksproject "Teelt de grond uit". Wel moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan

Voor de spillenteelt werkt het gotensysteem efficiënter dan het gangbare systeem in de vollegrond. Dat leren de ervaringen van de afgelopen jaren. Maar kan het gotensysteem wel financieel uit? Volgens de laatste onderzoeksresultaten wel

De ontwikkeling van een nieuw teeltsysteem biedt mogelijk een oplossing voor de bloembollenteelt om te kunnen voldoen aan de steeds strengere norm en ten aanzien van de emissie van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen naar grond- en oppervlaktewater. Naast het terugdringen van emissie naar grond- en oppervlaktewater zal het nieuwe teeltsysteem ook moeten leiden tot voordelen voor de telers, zoals een betere productkwaliteit, voorkoming van grondgebonden ziektes en plagen, een grotere arbeidsefficiëntie en nieuwe marktkansen. Uitgangspunt is dat een nieuw teeltsysteem economisch rendabel moet zijn. Dit rapport geeft de opzet en resultaten weer van het onderzoek naar substraatbedden en –goten. De belangrijkste onderzoeksvragen waren: 1. Hoe is de opbrengst en kwaliteit van hyacint en lelie geteeld in substraatbedden en -goten in vergelijking met teelt in de vollegrond (gangbare praktijksituatie). 2. Welk substraat is het meest geschikt voor de teelt van hyacint en lelie in substraatbedden 3. Wat is de minimaal benodigde teeltlaag dikte.

Teelt van lelies "uit de grond" biedt kansen om ziektevrij lelies te telen in een duurzaam systeem. Daarom heeft een groep lelietelers in Noord-Holland het initiatief genomen voor een praktijkproef, waarin zij lelies in goten in de grond telen.

Bomen die opgekweekt zijn in een gotensysteem, zijn korter door te kweken in sleufpotten dan in de vollegrond. Dat blijkt uit nieuw onderzoek door PPO dat onderdeel is van het meerjarige project ‘Teelt de grond uit’. Per gewas kunnen er echter verschillen zijn in diktegroei.

Asters kunnen zich na de oogst, als ze tot de wortel zijn afgesneden, moeilijk herstellen. Daardoor zijn ze vatbaar voor allerlei ziekten. Om jaarrond te kunnen telen is telen op substraat een mogelijke oplossing. Onderzoek hiernaar toont al enkele voordelen aan.

PPO presenteerde afgelopen maandag aan Boomteeltstudieclub Opheusden en Kring Opheusden de nieuwste resultaten uit vijf laanboomonderzoeken: resistentie van iep, kopstekers in linde, Verticillium op zand en klei, Teelt de grond uit, en meer innovaties.

In de boomkwekerijsector zijn alternatieve teeltsystemen voor vollegrondsteelt in ontwikkeling, met name een gotensysteem en een pot-in-potsysteem. tot nu toe lijken de systemen allerlei voordelen te bieden. Maar voor kwekers is rendabel kweken minstens zo belangrijk als duurzaam kweken.

In de open teelten, met name op zandgronden, is het zeer moeilijk om een rendabele, emissieloze grond - gebonden landbouw te verwezenlijken. Het project “Teelt de grond uit” werkt daarom aan een radicale omslag. Met technologie uit de glastuinbouw worden nieuwe teeltsystemen voor vollegrondsteelten ontwikkeld en geïmplementeerd. Ook wordt er gekeken naar emissieloze teeltsystemen voor de nog grondgebonden tuinbouwgewassen in de glastuinbouw.

In de open teelten, met name op zandgronden, is het zeer moeilijk om een rendabele, emissieloze grond - gebonden landbouw te verwezenlijken. Het project “Teelt de grond uit” werkt daarom aan een radicale omslag. Met technologie uit de glastuinbouw worden nieuwe teeltsystemen voor vollegrondsteelten ontwikkeld en geïmplementeerd. Ook wordt er gekeken naar emissieloze teeltsystemen voor de nog grondgebonden tuinbouwgewassen in de glastuinbouw.

Uit onderzoek van PPO is gebleken dat jaarrondbroei van lelies op kokos in goten bijna 30% meer productie geeft. Om het rendabel te maken moet de kokos drie keer gebruikt worden. Het gotensysteem kost naar schatting € 130 per m²