Search

Bu çalışma, farklı orijinli yedi buğday (Triticum aestivum L.) genotipinin resiproksuz yarım diallel melez F2 döllerinde bazı agronomik ve kalite özellikleri bakımından kombinasyon yetenekleri ve heterosis değerlerinin incelenmesi amacıyla 2011-2012 yetiştirme döneminde Namık Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri deneme ve uygulama alanında yürütülmüştür. Çalışmada bitki boyu, başak uzunluğu, başakta tane sayısı, başakta tane ağırlığı, bin tane ağırlığı, hasat indeksi, parsel verimi, yaş gluten oranı, gluten indeksi, sedimentasyon, gluten/protein oranı, sedim/protein oranı ve protein içeriği gibi özellikler incelenmiştir. İncelenen her özellik için kombinasyon yetenekleri analizleri, Griffing Metot II, Model I e göre yapılmıştır. İncelenen tüm özellikler için anaçların Genel Kombinasyon Yeteneği etkileri istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Özel Kombinasyon Yeteneği etkileri ise başak uzunluğu ve gluten/sedim oranı hariç diğer incelenen özellikler için önemli olmuştur. Genel Kombinasyon Yetenekleri göz önüne alındığında verimi artırmaya yönelik ıslah programlarında Pehlivan, Selimiye ve Esperia çeşitlerinin, kaliteyi artırmaya yönelik ıslah programlarında ise Aldane, Selimiye ve F85 çeşitlerinin anaç olarak kullanılmasının uygun olacağı görülmüştür. Özel kombinasyon yetenekleri ve heterosis-heterobeltiosis değerleri birlikte değerlendirildiğinde hem verim hem de kalite özellikleri bakımından en üstün performansa sahip F-85/Pehlivan, Esperia/Sana, Sana/Selimiye, Aldane/Selimiye, Aldane/Pehlivan, F//S/Selimiye, Selimiye/Pehlivan, F-85/Sana, Esperia/Selimiye, Esperia/Pehlivan ve Sana//F/S melez kombinasyonlarının ümitvar oldukları görülmüştür. This study was carried out in order to examine the combination abilities and heterosis values for some agronomic and quality traits in F2 segregating progenies of half diallel cross of different originated wheat (Triticum aestivum L.) genotypes during 2011-2012 growing season in Namık Kemal University, Agricultural Faculty, Field Crops Department experiment and application area. The characters such as plant height, spike lenght, number of grain per spike, grain weight pers pike, thousand kernel weight, harvest index, plot yield, wet gluten content, gluten index, sedimentation value, gluten/protein ratio, sedimentation/protein ratio and protein content were evaluated in the study. Analysis of combining ability was performed for the characters used based on Griffing Methot II, Model I. General Combining Ability effests for studied characters were statistically siginificant. Their Specific Combining Ability effects except spike lenght and gluten/protein ratio were found statistically siginificant. When evaluating the General Combining Ability of genotypes, it would be appropriate to use as parent varieties Pehlivan, Selimiye and Esperia cultivars in breeding programs aimed at increasing grain yield and Aldane, Selimiye ve F85 cultivars in breeding programs aimed at increasing quality were observed. When the Special Combining Abilities and heterosis-heterobeltiosis values of cross combinatios were considered together, hybrid combinations F-85/Pehlivan, Esperia/Sana, Sana/Selimiye, Aldane/Selimiye, Aldane/Pehlivan, F//S/Selimiye, Selimiye/Pehlivan, F-85/Sana, Esperia/Selimiye, Esperia/Pehlivan ve Sana//F/S with the most outstanding performance in terms of yield and quality were found to be promising.

In this study, the heterotic and heterobelthiotic performance of 22 bread wheat hybrids were evaluated for plant yield and some important yield components during 2006-07 growing season under Tekirdağ, Thrace conditions. Wide genetic variability was observed in the experimental material for the characters. The maximum heterosis and heterobelthiosis were recorded in Syrena x Bezostaja and Sana x Bezostaja (-5.05 and -14.01%) for plant height, Krasunia x Sana and Syrena x Krasunia (25.93 and 9.40%) for spike length, Sadovo 1 x Bezostaja (26.96 and 26.56%) for grains/spike, Pehlivan x Krasunia (25.00 and 22.28%) for grain weight/spike, Bezostaja x Sana and Bezostaja x Sadovo 1 (8.62 and 5.45%) for 1000 grain weight, Sadovo 1 x Bezostaja (9.28 and 9.14%) for harvest index and Pehlivan x Krasunia (27.85 and 24.10%) for grain yield/plant respectively. It is concluded that parents Pehlivan, Sana, Sadovo 1 and Krasunia should be utilized to improve certain traits in hybridization scheme and the hybrid combinations Sana x Bezostaja, Syrena x Krasunia, Sadovo 1 x Bezostaja, Pehlivan x Krasunia and Bezostaja x Sadovo 1 could be recommended for improved yield and enhanced biological production of bread wheat. Bu çalışmada, 2006-07 yetiştirme döneminde Tekirdağ, Trakya koşullarında 22 ekmeklik buğday melezinin bitki verimi ve bazı önemli verim unsurları için heterotik ve heterobeltiotik performansları incelenmiştir. Deneme materyalinde incelenen özellikler için oldukça geniş bir genetik varyabilite gözlenmiştir. En yüksek heterosis ve heteroeltiosis oranları sırasıyla; bitki boyu için Syrena x Bezostaja ve Sana x Bezostaja’da (%-5.05 ve %-14.01), başak uzunluğu için Krasunia x Sana ve Syrena x Krasunia’ da (%25.93 ve %9.40), başakta tane sayısı için Sadovo 1 x Bezostaja’ da (%26.96 ve %26.56), başakta tane ağırlığı için Pehlivan x Krasunia’ da (%25.00 ve %22.28), 1000 tane ağırlığı için Bezostaja x Sana ve Bezostaja x Sadovo 1’de (%8.62 ve %5.45), hasat indeksi için Sadovo 1 x Bezostaja’da (%9.28 and %9.14) ve bitki verimi için Pehlivan x Krasunia’ da (%27.85 ve %24.10) hesaplanmıştır. Pehlivan, Sana, Sadovo 1 ve Krasunia anaçlarının melezleme çalışmalarında belirli özellikleri iyileştirmek için kullanılabileceği ve sırasıyla Sana x Bezostaja, Syrena x Krasunia, Sadovo 1 x Bezostaja, Pehlivan x Krasunia ve Bezostaja x Sadovo 1 melez kombinasyonlarının ekmeklik buğdayda verim artışı için önerilebilecekleri sonucuna varılmıştır.

YÜKSEK LİSANS TEZİMISIR HATLARI ARASINDAKİ 8X8 YARIM DİALLEL MELEZDÖLLERİNDE VERİM VE VERİM UNSURLARININKALITIMLARI ÜZERİNE ARAŞTIRMALARTRAKYA ÜNİVERSİTESİFEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜTARLA BİTKİLERİ ANA BİLİM DALIÖZETBu araştırma, mısırda farklı olum grubundaki sekiz kendilenmiş hattının (CG-10,CM-105, A-251, W-182-B, B-75, A-239, ADK-451 ve ADK-455) diallel melezi ile eldeedilen 28 F1 kombinasyonlarında diallel analiz yöntemleri uygulanarak, genotiplerin genetikyapılarını tanımak, uygun anaç ve ümitli kombinasyonları seçmek amacıyla yapılmıştır.Genotipler (F1 kombinasyonları ve kendilenmiş hatlar) tesadüf blokları deneme desenindeüç tekrarlamalı olarak test edilmiştir.Yapılan istatistiki analizler populasyonlarda araştırılan özellikler (çiçeklenmegün sayısı, bitki boyu, koçanda sıra sayısı, bin tane ağırlığı ve tane verimi) bakımındanönemli varyasyon olduğunu göstermiştir. Genel (GKY) ve özel kombinasyon yeteneği(ÖKY) varyansları incelenen özelliklerin tümünde önemli bulunmuştur. İncelenen tümözellikler için F1 kombinasyonunda önemli eklemeli ve dominant gen etkileri tahminedilmiştir. Sırada tane sayısı dışındaki tüm özelliklerde eklemeli gen etkisi dominantgen etkisinden daha büyüktür. Çiçeklenme gün sayısı, koçanda sıra sayısı ve sırada tanesayısı özelliklerinde fenotipik varyansın oluşumunda çevre varyansının (E) katkısıönemsiz, diğer özellikler de ise önemli bulunmuştur.28 F1 kombinasyonunda belirlenen heterosis değerleri çiçeklenme gün sayısı ilekoçanda sıra sayısında dört kombinasyon dışında tümünde pozitif yönde önemlibulunmuştur. En yüksek heterosis ve heterobelthiosise % 151,8 ve % 148,7 ile tane veriminderastlanmıştır. En yüksek ortalama heterosis ve heterobelthiosis oranı % 96,5 ve % 79,4değeri ile yine tane veriminde saptanmıştır. Koçanda sıra sayısı özelliğinde bazı melezlerheterobelthiosis göstermemiştir.Çiçeklenme gün sayısı için erkenci CG-10 ve CM-105 ile geççi ADK-451 veADK-455; bitki boyu için A-251 ve B-75; koçanda sıra sayısı için CG-10 ve ADK-451;sırada tane sayısı için B-75, ADK-451 ve ADK-455; bin tane ağırlığı için CM-105, B-75,ADK-451 ve ADK-455 ve tane verimi için CM-105, A-251 ve B-75, ADK-455 kendilenmişhatları en uygun anaç izlenimini vermiştir. ADK-451 x ADK-455 geççi ve B-75 x ADK-451 ile B-75 x A-239 orta-geççi, A-251 x ADK-455, A-251 x B-75 ile W-182-B xADK-455 orta-erkenci, CG-10 x CM-105 erkenci kombinasyonları çalışmalarda ağırlıkverilebilecek ümitli melezler olarak saptanmıştır.Anahtar Kelimeler; mısır, kendilenmiş hat, diallel melez, eklemeli gen etkisi, dominantgen etkisi, genel ve özel kombinasyon yeteneği, heterosis,heterobelthiosis, erkencilik, verim MASTER THESISTHE RESEARCH ON INHERITANCE OF YIELD AND YIELD COMPONENTSOF 8x8 HALF DIALLEL CORN HYBRIDS AMONG CORN INBRED LINESTRAKYA UNIVERSITYINSTITUTE of SCIENCE & TECHNOLOGYBASIC SCIENCE of FIELD PLANTSABSTRACTThis study was conducted in order to select superior parents and hyrids in 28 F1corn hybrids obtained from eight inbred lines (CG-10, CM-105, A-251, W-182-B, B-75, A-239, ADK-451 ve ADK-455), and to idendify genetic structures of these material in a half diallelscheme. Genotypes (F1 hybrids and inbred lines) were tested in randomized blockdesign with three replicates.Statistical analyses showed that all traits (number of days to tasseling, plantheight, ear height, ear length, ear diameter, number of lines per ear, number of kernelsper line, thousand kernel weight and garin yield) exhibited significant variation.Genotypes showed significance for all traits, which was tested for GCA (Generalcombining ability) and SCA (Specific combining ability). Additive and dominant geneffects were estimated in hybrids for all traits. The additive effect was larger thandominant effects for all traits except number of lines pere ear.Heterosis values of progenies for number of days to tasseling and number oflines per ear determined in 8x8 half diallel were found positive in all crosscombinations except combinations 1x7, 3x6, 5x8 and 6x7. The highest heterosis as 166.67% in combination 2x4 for ear height and as 151.82 % in combination 5x6 were estimated.Average heterosis rate (96.48 %) of grain yield was found the highest among all traits.Contribution of Environmental effect to total phenotypic variance was not significant fornumber of days to tasseling, number of lines per ear and number of kernels per line, but wassignificant for other traits.Heterosis for number of days to tasseling and number of lines pere ar in 28 F1hybrids was estimated pozitive in all combination with the exception of four hybrids.The highest heterosis and heterobeltiyosis for grain yield were found as 151.8 % and148.7 %, respectively. Grain yield also showed the average highest heterosis andheterobeltiyosis as 96.5 % and 79.41 %, respectively. Number of lines pere ear showedsignificant heterobeltiyosis in some cross combinations.Inbred lines CG-10 and CM-105 for early number of days to tasseling, ADK 451and ADK 455 for late number of days to tasseling were found promising. Also lines A-251 and B-75 for plant height, CG-10 and ADK 451 for number of lines per ear, B-75,ADK 451 and ADK-455 for number of kernels per line, CM-105, B-75, ADK-451 andADK-455 for hundred seed weight, and CM-105, A-251, B-75 and ADK-455 for grainyield were found suitable parents. The promising hybrids were determined as ADK-451x ADK-455 late, B-75 x ADK-451 with B-75 x A-239 (5x6) mid-late, A-251 x ADK-455, A-251 x ADK-455 with W-182-B x ADK-455 mid-early, and GC-10 x CM-105Key words: Maize, inbred line, diallel cross, additive gen effect, dominant gen effect,GCA and SCA, heterosis, heterobelthiosis, early maturity, yields 158