Search

Om computational thinking (CT) te ontwikkelen, kan uit verschillende visuele programmeeromgevingen worden gekozen. Naast een focus op het ontwikkelen van specifieke vaardigheden gelinkt aan CT, kunnen andere pedagogische vaardigheden een even belangrijke rol spelen. Het doel van dit onderzoek is om bij vierenzeventig leerlingen van de bovenbouw van het basisonderwijs in België na te gaan wat het effect is van leren programmeren in een visuele programmeeromgeving op de ontwikkeling van CT, en in welke mate dit effect wordt beïnvloed door het zelfregulerend vermogen. Om dit te onderzoeken, werd een kwantitatief quasi-experimenteel onderzoeksontwerp gebruikt met behulp van twee interventiegroepen die leren programmeren in een visuele programmeeromgeving met een tastbare of beeldschermoutput. Om het verschil in de ontwikkeling van CT en de invloed van zelfregulerend vermogen te bepalen, werd een pretest-posttest design gebruikt. De resultaten laten zien dat er significante verschillen in CT-ontwikkeling merkbaar zijn tussen de twee programmeeromgevingen, maar dat het zelfregulerend vermogen van leerlingen een zwakke maar geen significante invloed had op de ontwikkeling van CT. Op basis van de verkregen resultaten wordt aanbevolen om nader te onderzoeken welk belang kan worden toegekend aan het reguleren van gedachten, gevoelens, vermogens en gedrag, en dat samenwerken met de omgeving en omgaan met feedback bij het ontwikkelen van CT.

Financiële technologische ontwikkeling, de zogeheten fintech, is hot en happening. De ontwikkelingen gaan snel maar leiden geregeld tot moreel kwetsbare praktijken. Een geautomatiseerd systeem de schuld geven van economische uitbuiting, uitsluiting en privacyschending is onzinnig. De auteurs gaan in op de vraag wat de rol van financiële ethiek (nog) is als de besluitvorming en gedragssturing bij en in het ontwerp van allerlei systemen (grotendeels) vooraf bepaald wordt.

ion is considered an essential aspect of computational thinking. Primary schools are starting to include computational thinking into the curriculum. However, in order to guide their support, teachers need to know how to recognize abstraction. In this paper, we present how we can observe abstraction in young children tasked with solving an algorithmic assignment. In order to operationalize abstraction, we have used the layers of abstraction (LOA) model by Perrenet, Groote and Kaasenbrood. This model was originally used in the field of computer science and describes programming behavior at the level of software development, but has since been extended for use in primary education. We have operationalized this model for use with 5 to 6 year old students tasked with programming an educational robot. Their behavior has been related to each of the four layers of abstraction.Students were individually instructed with programming Cubetto, an educational robot, to reach a number of destinations, increasing in the level of algorithmic complexity. We analyzed audio and video recordings of the students interacting with Cubetto and a teacher. Verbal and non-verbal behavior were categorized by two researchers and resulted in an observation schema.We conclude that our operationalization of the LOA model is promising for characterizing young students’ abstraction. Future research is needed to operationalize abstraction for older primary school students.

Het belang van het aanleren van computational-thinking-vaardigheden aan jonge kinderen als één van de 21e-eeuwse vaardigheden wordt internationaal onderschreven. Computational thinking bestaat uit denkprocessen en vaardigheden waarmee complexe problemen opgelost kunnen worden met behulp van digitale tools. De bestaande richtlijnen blijken de leerkrachten te weinig houvast te bieden binnen het hedendaagse onderwijsprogramma om in de onderwijspraktijk op een effectieve wijze vorm te geven aan de ontwikkeling van computational-thinking-vaardigheden. Zowel visuele programmeeromgevingen in de vorm van computerprogramma’s als unplugged-programmeeractiviteiten blijken geschikt te zijn voor het aanleren van computational-thinking-vaardigheden. Vooral constructivistische leeractiviteiten, die uitgaan van een actief leerproces, worden door leerkrachten als kansrijk gezien om computational-thinking-vaardigheden tijdens programmeerlessen aan te leren aan leerlingen in het basisonderwijs. De effectiviteit van de rol van het soort programmeeromgeving en de rol van de leerkracht in dit leerproces is echter nog weinig onderzocht. Dit onderzoek had dan ook als doel om te onderzoeken wat de invloed van de gehanteerde programmeeromgeving is wanneer bovenbouwleerlingen in het basisonderwijs via programmeerlessen computational-thinking-vaardigheden ontwikkelen en welk effect de gehanteerde begeleidingsinterventie van de leerkracht daarbij heeft. Daarvoor werden in dit onderzoek de deelnemende leerlingen over twee experimentele condities verdeeld, waarbij de ene helft unplugged-lessen aangeboden kreeg (verkregen van: Codekinderen.nl) en de andere helft plugged-lessen aangeboden kreeg (middels het online-computerprogramma Scratch). Via een pretest- en posttest-ontwerp werden de computational-thinking-vaardigheden van de leerlingen voorafgaand aan de interventie en na afloop van de interventie getest door middel van een test die door de onderzoeker zelf ontworpen is. De AFL-Q (Pat‐El, Tillema, Segers, & Vedder, 2013) werd gebruikt om de monitoring- en scaffolding-vaardigheden van de leerkrachten te meten. De versie voor leerkrachten (de TAFL-Q) werd door de leerkrachten ingevuld voorafgaand aan de interventie. De versie voor leerlingen (de SAFL-Q) werd na afloop van de interventie ingevuld door de leerlingen. Via het netwerk van de onderzoeker werden drie reguliere basisscholen benaderd om deel te nemen aan het onderzoek. In totaal hebben 15 bovenbouwklassen deelgenomen aan het onderzoek, waarmee in totaal 15 leerkrachten en 268 leerlingen hebben deelgenomen aan het onderzoek. Om de invloed van de gebruikte programmeeromgeving op de groei in computational-thinking-vaardigheden te toetsen is gebruik gemaakt van t-testen. Daarnaast zijn verschillende multipele-regressie-analyses uitgevoerd om de relaties tussen de variabelen te onderzoeken. Daaruit bleek dat de meeste groei in computational-thinking-vaardigheden plaatsvond bij leerlingen die de unplugged-lessen hadden gevolgd en bij leerlingen die les hadden gekregen van een leerkracht die zowel monitoring- als scaffolding-vaardigheden toepaste tijdens de lessen. Op basis van het uitvoerde onderzoek zijn aanwijzingen gevonden dat unplugged-lessen voor leerkrachten met weinig ervaring in het geven van lessen in computational thinking een geschikte en effectieve vorm zijn om deze vaardigheden aan te leren aan leerlingen in de bovenbouw van het basisonderwijs. Daarbij verdient het de aanbeveling voor leerkrachten om tijdens deze lessen zowel monitoring-vaardigheden als scaffolding-vaardigheden in te zetten om de leerlingen zo optimaal mogelijk te begeleiden.

Het ontwikkelen van computational thinking skills stelt kinderen en jongeren in staat om op een andere manier te denken tijdens het oplossen van problemen. Men leert problemen te analyseren vanuit een ander perspectief. Eerder onderzoek heeft zich nog weinig gericht op het vergelijken van verschillende programmeeronderwijs-interventies binnen het primair onderwijs op de ontwikkeling van computational thinking skills. Het doel van deze studie was om inzicht te krijgen in de invloed van visuele of tastbare output van de programmeeromgeving op de ontwikkeling van computational thinking skills bij leerlingen in de leeftijd van 9 tot en met 13 jaar tijdens het leren programmeren. Het onderzoek is uitgevoerd onder 52 leerlingen van een school voor primair onderwijs. Deze 52 leerlingen werden at random toegewezen aan twee onderzoeksgroepen. Door middel van een kwantitatieve voor- en nameting is de ontwikkeling in beeld gebracht. De computational thinking skills werden gemeten door middel van de Computational Thinking test (Román-González, Pérez-González, & Jiménez-Fernández, 2015) en vijf rekenraadsels. Tevens werd, tijdens de laatste challenge, geobserveerd of er een verschil was in de mate van efficiënt oplossen van de deelchallenges en het oplossen binnen de gestelde tijd tussen de verschillende programmeeromgevingen. Om de verschillen op computational thinking skills tussen het werken met een programmeeromgeving met visuele of tastbare output te onderzoeken is er tijdens de interventie gewerkt met het computerprogramma Bomberbot (visuele output) en de meer tastbare Lego EV-3. De groep die heeft gewerkt met de programmeeromgeving met tastbare output heeft gemiddeld een, niet significant (p = .90), hogere score op de computational skills ten opzichte van de groep die heeft gewerkt met de programmeeromgeving met visuele output. De resultaten van het huidig onderzoek tonen aan dat er geen significant verschil is op de ontwikkeling van computational thinking skills na het werken met de programmeeromgeving met visuele of tastbare output. Deze resultaten zijn in tegenspraak met eerdere onderzoeken en de vooraf gestelde hypotheses. Dit kan worden verklaard door de relatief kleine onderzoeksgroep.

Computational thinking is taking an ever increasing role in education. According to the Netherlands institute for curriculum development there currently is little to no education on this topic in Dutch primary schools. Since teachers are the key to high quality education, it is important to know which knowledge primary school teachers should have on this topic. This exploratory research is part of a larger design-based study on how 5--6 year old students can develop CT skills at a basic level and what teachers in primary education need to know about computational thinking to teach it. This poster describes the educational design research consisting of a total of three rounds and the results after the first two rounds.

This synopsis presents the preliminary results of a larger study that aims to uncover design principles for teaching computational thinking to primary school children. This research focuses on teaching computational thinking to 8-year-olds through Scratch Jr. By engaging in a cyclic process in which we create lesson materials and use evaluation data to improve them, we formulate design principles and provide teachers with sample course materials.

Computational thinking leren op je eigen niveau.Presentatie en uitleg voor Surf Innovation Challenge 2016-2017.Experiment: Computational Thinking Leren op je Eigen Niveau Dit jaar hebben kinderen in het basisonderwijs in Noord-Nederland kennis gemaakt met de basisprincipes van programmeren en Computational Thinking (CT) vaardigheden geleerd aan de hand van Lego oefeningen. Hanzehogeschool Groningen gaat onderzoeken in hoeverre een adaptieve aanpak kan ondersteunen bij het gepersonaliseerd aanbieden van CT-vaardigheden. Hoe zij met behulp van een eenvoudige app voor elke leerling de beste oefening kunnen aanbieden. Zij onderzoeken het gebruik in de klas waar ook de pabo-student een rol speelt, en bestuderen of leerlingen verder komen in de ontwikkeling van vaardigheden. In het ontwerp van de app wordt gekeken of het gekozen adaptieve mechanisme goed werkt in het personaliseren van het onderwijs.

Om alle informatie die in Web 1.0 en Web 2.0 beschikbaar is gekomen ook daadwerkelijk goed te kunnen benutten , zonder veel tijd kwijt te zijn met het filteren van informatie is Web 3.0 een noodzakelijke en onontkoombare stap. Web 3.0 is een semantisch web. De Web 3.0 ontwikkelingen bieden veel mogelijkheden om efficiënter om te gaan met data, kennis en informatie. Aan de hand van twee praktijkvoorbeelden in de agrifoodsector worden de mogelijkheden besproken om beschikbare kennis beter te benutten.

De programmeur als kunstenaar. In deze presentatie breek ik een lans voor de gedachte dat het dagelijks werk van de software-engineer zich beter laat vergelijken met dat van een (autonoom) kunstenaar dan dat van een (eenvoudige) ambachtsman. Ik doe dat aan de hand van een viertal eigenschappen: persoonlijkheid, schoonheid, onzichtbaarheid en werkwijze. Net als schilders of auteurs hebben programmeurs de mogelijkheid om hun individuele voorkeuren en stijlen terug te laten komen in hun werk; meer dan dat geldt voor een pottenbakker of kleermaker. Net als kunstenaar appelleren programmeurs aan schoonheid en esthetische waarde om hun voorkeur voor bepaalde patterns of programmeertalen kracht bij te zetten. De onzichtbaarheid van de uiteindelijke programmacode doet denken aan kunstwerken die ook (of juist) werken door hun onzichtbaarheid. En net als het kunstwerk komt ook het programma pas tevoorschijn door de dialoog die de programmeur hiermee aangaat.

Dit boek laat zien dat basisscholen en leerkrachten zonder veel achtergrond in de techniek uit de voeten kunnen met 3D-printers en leerresultaten met hun leerlingen kunnen behalen.

Dit boek laat zien dat basisscholen en leerkrachten zonder veel achtergrond in de techniek uit de voeten kunnen met 3D-printers en leerresultaten met hun leerlingen kunnen behalen.

Statistische procesbeheersing (SPC), deze wordt in de voedingsindustrie nog nauwelijks toegepast ondanks dat de potentiele voordelen gelijk zijn aan die voor andere industrieen. In een tabel zijn de aspecten van HACCP en SPC naast elkaar gezet

Met behulp van het rapport kunnen ontwikkelaars, beheerders en betrokken managers bij ICT projecten meer inzicht krijgen in de .NET technologie en een goede keuze maken in de inzetbaarheid van deze technologie. Het rapport geeft de bevindingen en conclusies van een verkennende studie naar het nut en de toepasbaarheid bij het RIVM van de nieuwe generatie ontwikkeltools en internet technologie van Microsoft, Microsoft.NET. Kansen voor deze technologie voor het RIVM liggen met name op het vlak van beschikbaar stellen van centrale gegevens aan grote groepen gebruikers via internet. Ook voor kleinschaligere desktop toepassingen is het nuttig om over te gaan op de nieuwe ontwikkelomgeving, omdat deze in de beheerssfeer belangrijke voordelen biedt (oplossen "dll-hell"). Afspraken voor ontwikkelstandaarden zijn vastgelegd, die ook van nut zijn bij uitbestedingen. Het rapport bevat een omschrijving van deze nieuwe technologie en vormt een handreiking voor software ontwikkelaars om er mee aan het werk te gaan. Verschillen met eerdere versies van de Microsoft ontwikkelomgeving en ontwikkeltalen zijn beschreven. Een belangrijk deel van het rapport betreft de manier waarop de .NET technologie kan worden ingezet bij het RIVM, en hoe deze aansluit op de toekomstige ICT-infrastructuur voor het MNP (opgesteld in 2002 in opdracht van CIM).

Elektronica is niet meer weg te denken uit onze samenleving: niet enkel computers en spelconsoles, maar ook alledaagse huishoudtoestellen of auto’s zitten vandaag vol met micro-controllers. We staan er niet bij stil dat in elk van die micro-controllers een programmaatje loopt dat er voor zorgt dat alles correct werkt in interactie met de omgeving. Informatica in actie, dus. Dwengo vzw brengt micro-controllers naar het onderwijs. Leerlingen uit het voortgezet onderwijs bouwen zelf een intelligente robot in de klas. Daarbij ervaren ze hoe software bijzonder praktische en fysieke impact kan hebben. Al doende passen de leerlingen alle concepten toe die ze in de inforamticales hebben geleerd. Uit onze ervaringen blijkt dat het werken met robots leerlingen motiveert om het beste van zichzelf te geven.

Om alle informatie die in Web 1.0 en Web 2.0 beschikbaar is gekomen ook daadwerkelijk goed te kunnen benutten , zonder veel tijd kwijt te zijn met het filteren van informatie is Web 3.0 een noodzakelijke en onontkoombare stap. Web 3.0 is een semantisch web. De Web 3.0 ontwikkelingen bieden veel mogelijkheden om efficiënter om te gaan met data, kennis en informatie. Aan de hand van twee praktijkvoorbeelden in de agrifoodsector worden de mogelijkheden besproken om beschikbare kennis beter te benutten.

This self-contained text provides a solid introduction to global and nonlinear optimization, providing students of mathematics and interdisciplinary sciences with a strong foundation in applied optimization techniques. The book offers a unique hands-on and critical approach to applied optimization which includes the presentation of numerous algorithms, examples, and illustrations, designed to improve the reader{u2019}s intuition and develop the analytical skills needed to identify optimization problems, classify the structure of a model, and determine whether a solution fulfills optimality conditions. Key features of "Introduction to Nonlinear and Global Optimization": - Offers insights into relevant concepts such as "regions of attraction", "branch-and-bound", and "cross-cutting" methods as well as many other useful methodologies. -Exhibits numerical examples and exercises developing the reader{u2019}s familiarity with the terminology and algorithms that are frequently encountered in scientific literature. - Presents various heuristic and stochastic optimization techniques demonstrating how each be applied to a variety of models from biology, engineering, finance, chemistry, and economics. This book is intended to serve as a primary text in an advanced undergraduate or graduate course focusing on nonlinear and global optimization and requires an understanding of basic calculus and linear algebra.

A GWBASIC program for use on MS-DOS personal computers was developed to increase the efficiency of direct microscopic counting. Up to ten species may be directly tallied using the numerical keyboard, and results and statistics can be calculated instantaneously. During counting, three files are created which can be displayed at any time and are automatically saved when a slide is finished. The numbers of individual cells in each microscope field are stored in a data file. The second file contains the coefficient of variation (CV) of the mean number per field, after each number of fields counted. This file is used to determine the optimum number of fields to be counted in order to obtain a given variance. The third file contains the final results and statistics such as bacterial densities per unit of sample, coefficients of variation and variance to mean ratios. The latter indicate whether or not the distribution of organisms on the slide is random. The use of the program is illustrated with counts of bacteria in soil smears. The program requires a PC with a GWBASIC interpreter, and may crash with other types of BASIC. The program is available on request. It is not copy-protected and may be modified by the user.

Het computerprogramma Warm Water Energie (WWE) berekent het verbruik van (warm) water, energie en reinigingsmiddelen bij de melkwinning. De nieuwste versie bevat grafieken die in één oogopslag de productie en het verbruik van warm water weergeven. In de overzichtelijke rapportage staan nu ook de subsidiemogelijkheden voor water- en energiebesparende apparatuur.

Robustness of an object is defined as the probability that an object will have properties as required. Robustness Programming (RP) is a mathematical approach for Robustness estimation and Robustness optimisation. An example in the context of designing a food product, is finding the best composition of ingredients such that the product is optimally safe and is satisfying all specifications. Another example is the investment in a portfolio of stock market shares. The number of shares to invest in is typically a controllable factor. The future shares prices and resulting portfolio return are typically uncontrollable factors. It is interesting to find the composition of shares for which the probability of reaching a predefined target return is as high as possible. In this research alternative methods for Robustness Programming are developed with favourable optimisation properties for finding a design with a Robustness as high as possible. Some of these methods are generally applicable, while other methods use specific problem characteristics. A framework for Robustness Programming is developed for modelling design problems from a wide application area and to select the applicable RP methods for such design problems.

Robustness of an object is defined as the probability that an object will have properties as required. Robustness Programming (RP) is a mathematical approach for Robustness estimation and Robustness optimisation. An example in the context of designing a food product, is finding the best composition of ingredients such that the product is optimally safe and is satisfying all specifications. Another example is the investment in a portfolio of stock market shares. The number of shares to invest in is typically a controllable factor. The future shares prices and resulting portfolio return are typically uncontrollable factors. It is interesting to find the composition of shares for which the probability of reaching a predefined target return is as high as possible. In this research alternative methods for Robustness Programming are developed with favourable optimisation properties for finding a design with a Robustness as high as possible. Some of these methods are generally applicable, while other methods use specific problem characteristics. A framework for Robustness Programming is developed for modelling design problems from a wide application area and to select the applicable RP methods for such design problems.

Een nieuw rekenmodel van WUR Glastuinbouw biedt de gebruiker veel inzicht in de waterstromen op het glastuinbouwbedrijf. Dit model is gebaseerd op een groot aantal variabelen, waardoor op zeer uiteenlopende bedrijven de waterstromen heel precies in beeld worden gebracht. Met de inzichten die dit oplevert, kan de teler zijn watermanagement optimaliseren. Ook voor clusters van tuinbouwbedrijven is het model bruikbaar

Een nieuw rekenmodel van WUR Glastuinbouw biedt de gebruiker veel inzicht in de waterstromen op het glastuinbouwbedrijf. Dit model is gebaseerd op een groot aantal variabelen, waardoor op zeer uiteenlopende bedrijven de waterstromen heel precies in beeld worden gebracht. Met de inzichten die dit oplevert, kan de teler zijn watermanagement optimaliseren. Ook voor clusters van tuinbouwbedrijven is het model bruikbaar

Beschrijving van de simulatietaal Cosmos, een taal geschikt voor het beschrijven van continue, discrete en gecombineerde modellen

Developers, administrators and managers can get more understanding of the .NET technology with this report. They can also make better choices how to use this technology. The report describes the results and conclusions of a study of the usability for the RIVM of this new generation .NET development tools and internet technology. The most effort of this technology for the RIVM can be reached with making data accessible to many users via the Internet. Furthermore .NET is useful for small desktop applications, because it provides many maintenance advantages. (e.g. to prevent dll-hell). Development standards are documented which are also useful for external projects. The report contains a description of this new technology. It is a guide for software developers how to use this technology. It also describes the differences between earlier versions of Microsoft development tools. The main part of the report describes how the .NET technology can be used by the RIVM. This includes the coming ICT-infrastructure for the department MNP. (reported in 2002 by CIM)

An integrated modelling framework is an extension of a modelling framework, which supports multiple modelling domains and paradigms. The number of integrated modelling frameworks is considerably more limited, especially if we restrain to the intersection of social, economic and environmental modelling. We list some of the most notable initiatives in the various fields. In this document we will express the requirements imposed by the SEAMLESS project vision on the SEAMFRAME modelling framework and we will critically assess these requirements against a suitable set of existing modelling frameworks. As a result, we shall be able to understand what to pick up and what to drop from these previous experiences in order to improve the trade-off between re-use and innovation, and maximise our users’ satisfaction.

An integrated modelling framework is an extension of a modelling framework, which supports multiple modelling domains and paradigms. The number of integrated modelling frameworks is considerably more limited, especially if we restrain to the intersection of social, economic and environmental modelling. We list some of the most notable initiatives in the various fields. In this document we will express the requirements imposed by the SEAMLESS project vision on the SEAMFRAME modelling framework and we will critically assess these requirements against a suitable set of existing modelling frameworks. As a result, we shall be able to understand what to pick up and what to drop from these previous experiences in order to improve the trade-off between re-use and innovation, and maximise our users’ satisfaction.

Executable code existed centuries before the invention of the computer in magic, Kabbalah, musical composition and experimental poetry. These practices are often neglected as a historical pretext of contemporary software culture and electronic arts. Above all, they link computations to a vast speculative imagination that encompasses art, language, technology, philosophy and religion. These speculations in turn inscribe themselves into the technology. Since even the most simple formalism requires symbols with which it can be expressed, and symbols have cultural connotations, any code is loaded with meaning. This booklet writes a small cultural history of imaginative computation, reconstructing both the obsessive persistence and contradictory mutations of the phantasm that symbols turn physical, and words are made flesh.

Executable code existed centuries before the invention of the computer in magic, Kabbalah, musical composition and experimental poetry. These practices are often neglected as a historical pretext of contemporary software culture and electronic arts. Above all, they link computations to a vast speculative imagination that encompasses art, language, technology, philosophy and religion. These speculations in turn inscribe themselves into the technology. Since even the most simple formalism requires symbols with which it can be expressed, and symbols have cultural connotations, any code is loaded with meaning. This booklet writes a small cultural history of imaginative computation, reconstructing both the obsessive persistence and contradictory mutations of the phantasm that symbols turn physical, and words are made flesh.

Twee A&F onderzoekers hebben een methode ontwikkeld om het ventilatievoud te schatten. Dit is het aantal keren per uur dat de kaslucht wordt ververst. De methode kan als software worden ingebouwd in de procescomputers. Het is een handvat voor telers om beter inzicht te krijgen in de processen in de kas. Een teler zet een koers uit, bijvoorbeeld om op een zo efficiënt mogelijke manier te telen, de computer doet de rest

The transition towards more sustainable dairy farming systems is a central element on the Dutch agenda for the reconstruction of the livestock production sector. The concept of sustainability needs to be quantified to evaluate the effectiveness of a transition towards more sustainable farming systems and to quantify the sustainability of farming systems. Furthermore, the transition process can be supported with improved insight into the effects of management measures and farming systems on individual sustainability aspects and overall sustainability. The general objective of the research presented in this thesis was to quantify sustainability at farm level and to gain insight into the effects of management measures and farming systems on all aspects of sustainability in dairy farming using farm-level modelling. Stakeholders, i.e. primary producers, consumers, industrial producers, and policy makers, were consulted to quantify subjective elements of sustainability and experts were consulted to quantify objective elements of sustainability. Consultation of stakeholders and experts showed that economic and internal social sustainability can be approximated by one attribute. External social and ecological sustainability need multiple attributes to be described adequately. Indicators were used to measure the performance of attributes and were included in a dairy farm Linear Programming (LP)-model to determine how farm management measures and farming systems affect different sustainability aspects. Multi-Attribute Utility Theory (MAUT) was used to develop an overall sustainability function for Dutch dairy farming systems in which all attributes and aspects were weighted hierarchically by consulting stakeholders and experts. Especially consumers and primary producers attach considerably different weights to sustainability aspects. This limits the possibility for developing one overall sustainability function that satisfactorily includes preferences of all stakeholder groups. The overall sustainability function per stakeholder group was applied to four experimental dairy farms. Finally, the overall sustainability function per stakeholder group was included as objective function in the dairy farm LP-model resulting in a Weighted Linear Goal Programming (WLGP)-model. Analysis with the WLGP-model showed that conventional dairy farms have the potential to achieve similar sustainability scores in comparison with organic dairy farms (and vice versa).

The transition towards more sustainable dairy farming systems is a central element on the Dutch agenda for the reconstruction of the livestock production sector. The concept of sustainability needs to be quantified to evaluate the effectiveness of a transition towards more sustainable farming systems and to quantify the sustainability of farming systems. Furthermore, the transition process can be supported with improved insight into the effects of management measures and farming systems on individual sustainability aspects and overall sustainability. The general objective of the research presented in this thesis was to quantify sustainability at farm level and to gain insight into the effects of management measures and farming systems on all aspects of sustainability in dairy farming using farm-level modelling. Stakeholders, i.e. primary producers, consumers, industrial producers, and policy makers, were consulted to quantify subjective elements of sustainability and experts were consulted to quantify objective elements of sustainability. Consultation of stakeholders and experts showed that economic and internal social sustainability can be approximated by one attribute. External social and ecological sustainability need multiple attributes to be described adequately. Indicators were used to measure the performance of attributes and were included in a dairy farm Linear Programming (LP)-model to determine how farm management measures and farming systems affect different sustainability aspects. Multi-Attribute Utility Theory (MAUT) was used to develop an overall sustainability function for Dutch dairy farming systems in which all attributes and aspects were weighted hierarchically by consulting stakeholders and experts. Especially consumers and primary producers attach considerably different weights to sustainability aspects. This limits the possibility for developing one overall sustainability function that satisfactorily includes preferences of all stakeholder groups. The overall sustainability function per stakeholder group was applied to four experimental dairy farms. Finally, the overall sustainability function per stakeholder group was included as objective function in the dairy farm LP-model resulting in a Weighted Linear Goal Programming (WLGP)-model. Analysis with the WLGP-model showed that conventional dairy farms have the potential to achieve similar sustainability scores in comparison with organic dairy farms (and vice versa).

Twee A&F onderzoekers hebben een methode ontwikkeld om het ventilatievoud te schatten. Dit is het aantal keren per uur dat de kaslucht wordt ververst. De methode kan als software worden ingebouwd in de procescomputers. Het is een handvat voor telers om beter inzicht te krijgen in de processen in de kas. Een teler zet een koers uit, bijvoorbeeld om op een zo efficiënt mogelijke manier te telen, de computer doet de rest