Search

Važan dio seksualnog zdravlja predstavlja osjećaj zadovoljstva svojim seksualnim životom. Stoga se sve više pažnje posvećuje određenim čimbenicima pozitivno povezanima sa seksualnim zadovoljstvom, imajući na umu potencijalne razlike između muškaraca i žena. Seksualno samopoštovanje predstavlja način na koji sebe evaluiramo kao seksualno biće. Seksualna asertivnost, odnosno sposobnost da izrazimo svoje seksualne potrebe i iniciramo njihovo ostvarenje tijekom seksa, potencijalni je mehanizam u pozadini odnosa između seksualnog samopoštovanja i seksualnog zadovoljstva. Cilj ovog istraživanja je ispitati rodne razlike u seksualnom zadovoljstvu, seksualnom samopoštovanju i seksualnoj asertivnosti, kao i doprinos seksualnog samopoštovanja i seksualne asertivnosti seksualnom zadovoljstvu muškaraca i žena. U online istraživanje sudjelovalo je 1053 žena i 442 muškaraca u dobi od 18 do 63 godine. Primijenjeni su sljedeći upitnici: Nova skala seksualnog zadovoljstva, Skala seksualnog samopoštovanja i Hurlbertov indeks seksualne asertivnosti. Rezultati su pokazali izostanak rodnih razlika u seksualnom zadovoljstvu i seksualnoj asertivnosti, dok su iste dobivene po pitanju seksualnog samopoštovanja koje je nešto izraženije u muškaraca. Utvrđene su pozitivne povezanosti između sve tri temeljne varijable, uz značajan relativan doprinos seksualnog samopoštovanja i seksualne asertivnosti seksualnom zadovoljstvu muškaraca i žena. Osobe viših razina seksualnog samopoštovanja i asertivnosti izvještavaju o višim razinama seksualnog zadovoljstva. Također, porastom seksualnog samopoštovanja dolazi i do rasta po pitanju seksualne asertivnosti. Ustanovljena je i posredujuća uloga seksualne asertivnosti u odnosu seksualnog samopoštovanja i seksualnog zadovoljstva kod oba roda, a rezultati ukazuje na to da su u pozadini tog odnosa posrijedi i još neki drugi čimbenici. Ovi podaci nude korisne smjernice za rad s klijentima tijekom seksualne terapije, no potrebna su daljnja istraživanja. Being satisfied with one's sex life is an important part of sexual health. Therefore, more attention is being brought to certain factors positively related to sexual satisfaction, keeping in mind potential differences between men and women. Sexual self-esteem represents the way we evaluate ourselves as sexual beings. Sexual assertiveness, or the ability to express our sexual needs and initiate their fulfillment during sex, is considered a potential mechanism behind the relationship between sexual self-esteem and sexual satisfaction. The aim of this study is to examine gender differences in sexual satisfaction, sexual self-esteem and sexual assertiveness, as well as the contribution of sexual self-esteem and sexual assertiveness in explaining sexual satisfaction, in men and women. 1,053 women and 442 men aged 18 to 63 participated in the online survey. The following questionnaires were used: New Scale of Sexual Satisfaction, Sexual Self-Esteem Scale, and Hurlbert Index of Sexual Assertiveness. Results showed the lack of gender differences in sexual satisfaction and sexual assertiveness, while sexual self-esteem was significantly higher in men. Positive correlations were found between all three main variables, while sexual self-esteem and sexual assertiveness accounted for a significant portion of the sexual satisfaction variance. People with higher levels of sexual self-esteem and assertiveness reported higher levels of sexual satisfaction. Likewise, the increase in sexual self-esteem is followed by an increase in sexual assertiveness. It was established that sexual assertiveness is an intermediary of the relationship between sexual self-esteem and sexual satisfaction in both groups, and the results indicate that there are other factors key to explaining this relationship. These data offer valuable guidelines for working with clients during sexual therapy, but further research is needed.

The aim of the study was to investigate the sexuality of individuals undergoing in vitro fertilization as one of the methods of infertility treatment. The focus was on sexual dysfunction, sexual satisfaction and associated risk factors. Data were collected based on a validated, standardized procedure. The sample consisted of 119 individuals who had undergone in vitro fertilization, 61 (51.3%) women and 58 (48.7%) men, average age 35 years. Most of the 119 survey participants were in the 31-35 age group (37%), married (79.8%), with high school diploma (51.3%), Catholic denomination (89.9%), childless (78.2%), with a one sexual partner in their lifetime (51.3%), and in current sexual relationship for a period of 7 to 8 years (18.5%). The survey found statistically significantly higher satisfaction among male participants, participants in the 26-30 age group, those with a higher level of education, nonreligious, without children in marriage, with four sexual partners in life, over a period of 1 to 2 years in current partner (sexual) relationship, and without a diagnosed sexual disorder. There was a correlation between infertility, associated treatment, and sexuality. Infertility and involvement in treatment procedures increased the risk of sexual dysfunction. The risk factors identified in our study could help facilitate detection and timely treatment of sexual dysfunction, which would help maintain healthy sexuality in couples participating in in vitro fertilization procedures., Cilj istraživanja bio je ispitati seksualnost osoba koje liječe neplodnost postupcima izvantjelesne oplodnje. Naglasak istraživanja bio je na seksualnoj disfunkciji, seksualnom zadovoljstvu i povezanim čimbenicima rizika. Podaci su prikupljeni na osnovi validiranog i standardiziranog upitnika. Uzorak je činilo 119 ispitanika koji su liječeni postupcima izvantjelesne oplodnje, 61 (51,3%) žena i 58 (48,7%) muškaraca, prosječne dobi od 35 godina. Većina od 119 ispitanika spadali su u dobnu skupinu od 31-35 godina (37%), bili su oženjeni (79,8%), sa završenom srednjom školom (51,3%), katoličke vjeroispovijesti (89,9%), bez djece (78,2%), s jednim seksualnim partnerom u životu (51,3%) i u trenutnoj seksualnoj vezi koja traje 7 do 8 godina (18,5%). Istraživanjem je utvrđeno značajno veće zadovoljstvo kod muškaraca, ispitanicima u dobnoj skupini od 26-30 godina, s višim stupnjem naobrazbe, agnostika, bez djece u braku, s 4 seksualna partnera u životu, u sadašnjoj partnerskoj (seksualnoj) vezi duže od 1-2 godine i bez dijagnosticiranog seksualnog poremećaja. Dokazana je povezanost između neplodnosti, liječenja i seksualnosti. Neplodnost i postupci liječenja neplodnosti povećavaju rizik za seksualnu disfunkciju. Rizični čimbenici koji su utvrđeni u našem istraživanju mogu pomoći pravodobnom otkrivanju i liječenju seksualne disfunkcije, što će omogućiti zdrave seksualne odnose parova koji se liječe postupcima izvantjelesne oplodnje.

The aim of this cross-cultural study was to examine predictors of sexual satisfaction. For the present analysis, we used a large-scale sample database that included 8821 individuals from 4 countries. All participants completed the same questionnaires, which were designed to capture numerous important variables that have been shown to correlate with sexual satisfaction. According to our results, predictors of sexual satisfaction were classified into four general categories (demographic factors, psychological factors, sociocultural factors, and pathophysiological factors). Our international study found statistically significantly higher satisfaction among homosexual participants, participants aged 18 to 23 years, those with a higher level of education, in a relationship, with a current sexual partner, in a current partnered (unmarried) relationship, and without a diagnosed sexual or mental disorder. At the same time, we found that the correlation between sexual satisfaction and the different predictors varieed considerably across countries, which calls for further research., Cilj ove međukulturalne studije bio je ispitati prediktore seksualnog zadovoljstva općenito. Za ovu analizu koristili smo opsežnu bazu podataka uzorka koja uključuje 8821 pojedinca iz 4 zemlje. Svi su sudionici ispunili iste upitnike koji su bili osmišljeni kako bi obuhvatili brojne važne varijable za koje se pokazalo da koreliraju sa seksualnim zadovoljstvom. Prema našim rezultatima, prediktori seksualnog zadovoljstva klasificirani su u četiri opće kategorije (demografski čimbenici, psihološki čimbenici, sociokulturni čimbenici i patofiziološki čimbenici). Naše međunarodno istraživanje pokazalo je statistički značajno veće zadovoljstvo homoseksualnih sudionika, sudionika u dobi od 18 do 23 godine, s višom razinom obrazovanja, u vezi, sa sadašnjim seksualnim partnerom, u trenutnoj partnerskoj (nevjenčanoj) vezi i bez dijagnosticirane seksualne ili mentalni poremećaj. U isto vrijeme, otkrili smo da korelacija između seksualnog zadovoljstva i različitih prediktora znatno varira među zemljama, što zahtijeva daljnje istraživanje.

Tranzicija u roditeljstvo je jedno od najizazovnijih razdoblja tijekom ranih faza partnerstva. Ciljevi ove disertacije su istražiti razlike u tjelesnom samopoimanju, seksualnom samopoimanju i zadovoljstvu te kvaliteti partnerskog odnosa u različitim fazama tranzicije u roditeljstvo i utvrditi doprinose tjelesnog samopoimanja, seksualnosti i kvalitete partnerskog odnosa ukupnom zadovoljstvu vezom u različitim fazama tranzicije u roditeljstvo. U istraživanju su sudjelovali žene i muškarci bez djece, oni koji očekuju prvo dijete te roditelji šestomjesečne i jednogodišnje djece. Roditelji djece od šest i 12 mjeseci su se procijenili pripremljenijima za roditeljstvo od parova bez djece, dok su u svim skupinama zabilježene podjednake razine tjelesnog i seksualnog samopoimanja i zadovoljstva, ljubavi, percipirane pravednosti u braku i ukupnog zadovoljstva vezom. Žene su iskazale nižu pripremljenost za roditeljstvo, niže razine tjelesnog samopoimanja, seksualnog i ukupnog zadovoljstva vezom te podjednake razine seksualnog samopoimanja i percipirane pravednosti u braku u odnosu na muškarce. Pokazatelji individualnog i partnerskog funkcioniranja uspješno su predvidjeli ukupno zadovoljstvo vezom u svim fazama tranzicije u roditeljstvo. U svim skupinama najveću važnost za ukupno zadovoljstvo vezom imala je imala ljubav, što govori o najvećoj važnosti emocionalnog aspekta odnosa među partnerima za ukupno zadovoljstvo vezom. Although the transition to parenthood is generally defined as the period from pregnancy to several months after birth, it can also be differently defined due to other important changes that involve much more than the birth of the child. The transition to parenthood is one of the most challenging times during the early stages of a partnership. Starting with the first study in this area, in which 83% of couples witnessed an “extensive” or “serious” crises in which they found themselves adjusting to major life changes in that period of life (LeMasters, 1957, cited in Kluwer, 2010), many researchers found a decline in marital quality and satisfaction after the birth of the first child (e.g., Ahlborg, 2004; Belsky & Rovine, 1990; Cowan & Cowan, 1995; Čudina-Obradović & Obradović, 2006; Twenge et al., 2003). Although there are many forms of support for parents in their transition to parenthood, most women, over 85% of them, still feel unprepared for this change (Renkert & Nutbeam, 2001) and are very often overwhelmed by the new role (Nelson, 2003). In most studies, researchers found a sharp decline in relationship satisfaction after the birth of the first child (Doss et al., 2009; Kluwer & Johnson, 2007; Lawrence et al., 2008; MacDermid et al., 1990; Shapiro et al., 2000). Notably, Twenge et al. (2003) analyzed 97 published studies and unpublished dissertations in the meta-analysis that included both longitudinal and cross-sectional research designs. Their results confirmed that parents reported significantly lower marital satisfaction than childless couples, but also showed that the magnitude of these effects is small. Women reported lower marital satisfaction than men, with the magnitude of the effect for gender differences being significantly greater than the magnitude of the effect for differences between those who become parents and those who have not. Men rate relationship satisfaction higher than women in other periods of life too (Devine & Forehand, 1996). In the transition to parenthood, women report a stronger, earlier, and faster decline in relationship satisfaction in comparision to their partners (Grote & Clark, 2001; Twenge et al., 2003). Women report a decline in relationship satisfaction as early as the first months after childbirth, while men confirm a more gradual decline in relationship satisfaction only six months later (Feeney et al., 2001). One of the explanations for gender differences in relationship satisfaction are gender roles. With the birth of a child, there is a clearer differentiation of gender roles in which the stereotypical division into female and male responsibilities becomes more prominent in the direction of women taking over most household chores (Grote & Clark, 2002; Kluwer & Mikkula, 2002). The increased workload is not the cause of the problem per se. Unfulfilled woman’s expectations of a more equitable division of labor after childbirth is often the cause of women dissatisfaction (Kluwer & Mikula, 2002; Van Egeren, 2004). Body image is the way that an individual experiences his/her body. Nezlek (1999) emphasizes that body image consists not only of the perception of body appearance, but also includes a component of attraction as well as a sexual dimension. Body dissatisfaction is very common in women (Frederick et al., 2007), so much so that it has become practically “normal” in Western societies (Furnham & Greaves, 1994; Striegel-Moore, 1995). Research has shown that women with a more positive image of their own body show higher levels of sexual desire and pleasure. They have more frequent and better sexual intercourse, lower levels of sexual anxiety, avoidance and dysfunction, and higher levels of sexual adjustment (Hoyt & Kogan, 2002; Pujols et al., 2010; Seal et al., 2009; Wiederman & Hurst, 1998). Pregnant women and young mothers generally witness a significant deterioration in body image due to physical changes occurring in pregnancy and the postpartum period (von Snydow, 1999; Mickelson & Joseph, 2012). Some research suggests unchanged satisfaction with the body during pregnancy but also its decline after childbirth (Pauls et al., 2008). Longitudinal monitoring of the group of women who became mothers and those who did not revealed a decrease in the self-assessment of maternal attractiveness between pre- and post-pregnancy periods, while growth in the assessment of self-attractiveness in the same period was present in the group of women without children (Cast, 2013). Documented weight increase in males during their partner's pregnancy is 6.3 kilograms on average (Belkin, 2009). In contrast to women, new fathers experience an increase in their sense of attractiveness after the birth of their child, which is explained by strengthening of sense of masculinity and income increase which often comes with an increased family. This can lead to more positive assessments of physical attractiveness (Cast, 2013). Female body satisfaction has been shown to be significantly associated with sexuality in pregnancy (Nehzad & Goodarzi, 2011). In rare studies that included variables of both interpersonal and intrapersonal functioning, it has been found that sexual satisfaction of women during pregnancy is more defined by the characteristics of a partnership than by their body satisfaction (e.g., Nakić Radoš., Soljačić Vraneš & Šunjić, 2014). Sexuality is both a very important domain of close relationships and a relevant factor in emotional and physical health (Bridges et al., 2004). Moreover, women and men emphasise sexual pleasure as one of the most important factors of couple well-being (Trudel, 2002). During the transition to parenthood, couples report a decline in the importance of sexuality in the postnatal period, as well as a decline in satisfaction with current sex life (DeJucibus & McCabe, 2002). In general, women report declines of various aspects of sexual functioning such as sexual desire (Bogren, 1991; DeJucibus & McCabe, 2002; Sagiv-Reis et al., 2012), sexual activity (Al Bustan et al., 1995; Bartellas et al., 2000; Nakić Radoš et al., 2014), sexual enjoyment (Sagiv-Reis et al., 2012), and sexual pleasure (Serati et al., 2010) during pregnancy. Decreased sexual functioning is also present during the first few months after the birth of a child (De Jucibus & McCabe, 2002; Serati et al., 2010; vonSnydow, 1999), while the quality of sexual relations is an important factor in overall life satisfaction of spouses after birth of a child (Ahlborg et al., 2005). According to gender stereotypes, sexual satisfaction is more important for marital satisfaction of men than for women (Karney & Bradbury, 1995). There is some research evidence of higher sexual satisfaction of women compared to men (Rehman et al., 2011), but other research yielded opposite results (Ji & Norling, 2004), and still others did not find gender differences in sexual satisfaction (Sánchez-Fuentes et al., 2014). Overall, sexuality of men during the transition to parenthood has been neglected in research. Men do not report significant changes in sexual interest and desire until the third trimester or even during the whole pregnancy (Nakić Radoš et al., 2015; von Snydow, 1999; Yidiz, 2015). Since, in determining overall relationship satisfaction, sexual satisfaction is more important for men than for women, it is reasonable to assume that deterioration in sexual functioning during the transition to parenthood (vonSnydow, 1999) will have a more negative effect on men and thus more successfully predict their overall relationship satisfaction. It should be taken into account that this area of research has so far been neglected, i.e., that there have been two separated "streams" of research, one focused on sexuality in general and the other on partnerships (Impett et al., 2014). There is a great need for research that will answer questions about how the processes within partnerships and different aspects of sexual functioning are interconnected. It has been noted that a high level of intimacy can have a “protective function” for partnership functioning during a period of life in which many couples have an unsatisfactory sex life (Nezhad & Goodarzi, 2011). More precisely, in couples with a high level of intimacy, despite low sexual satisfaction, marital satisfaction remained high. Andersen and Cyranowski (1994) described a construct within sexual self-perception that encompasses cognitive aspects of one's own sexuality and refers to what an individual thinks of himself/herself as a "sexual being." They named it a sexual self-scheme. Andersen and Cyranowski (1994) postulated that sexual-self schema manifests in current sexual behavior and cognitions and may serve as a predictor for future behaviors related to an individual’s sexuality. The results of the only two studies on the relation between the sexual-self scheme and the quality of the relationship are contradictory. From older research, we can conclude that women's experience of their own sexuality is not relevant for their relationship satisfaction, while sexualself schema explained a significant part of the variance in men's relationship satisfaction (Aaerstadt, 2000). In the same study, a positive sexual-self scehma in men was positively associated with their level of relationship intimacy. The results of more recent research (Kohlberger, 2011) are consistent with research on the correlates of female sexuality (e.g., Cooper et al., 1998) and suggest that women associate sex with romantic feelings more than men and will engage in sexual relations with a partner for the purpose of achieving intimacy or other reasons related to the establishment or maintenance of a partnership. Kohlberger (2011) found that it was the female sexual self-schema that was positively associated with relationship satisfaction, whereas this association was not confirmed in male participants. Unambiguous conclusions cannot be drawn from extant research on the relationship between sexual selfschema and sexual pleasure. For example, moderate levels of sexual satisfaction have been found in both women with positive and negative sexual-self schemas (Cyranowski & Andersen, 1998). Some research has confirmed an association between a positive sexual-self schema and higher sexual satisfaction in women (Relline & Meston, 2011; Aaerstadt, 2000; Mueller et al., 2016). In studies in which men also participated, a positive association was found between a positive view of one's own sexuality and higher levels of sexual satisfaction (Mueller, 2015) but the absence of this relation has also been reported (Aaerstadt, 2000). Sternberg combined three dimensions of interpersonal relationships in order to explain love. He linked intimacy, passion, and commitment in the triangle that could define the kind of love that one person feels for another (Sternberg, 1997). It seems that women and men do not differ in their assessment of love (Gao, 2001) although there are some studies that attribute a higher level of passion to men and less intimacy to women with very small and inconsistent differences (Sumter et al., 2013). Love is found to be the most important factor of relationship satisfaction (Kaslow & Robinson, 1996; Obradović & Čudina-Obradović, 2000). Percieved fairness in marriage is defined as the principle of fairness, proportionality or equality of contributions, and gains from the relationship (Sprecher & Schwartz, 1994). In addition to balance in housework and childcare, women and men determine equity based on emotional characteristics of the relationship, such as taking into account the partner's feelings and needs and undesirable behaviors, such as unjustified accusations and complaints and aggressive outbursts (Lerner & Mikula, 1994 ). Perceived justice in marriage is associated with marital satisfaction (Grote & Clark, 2001; Lacković-Grgin et al., 2009). Women perceive justice in marriage lower than men, especially if members of the same couple are compared (Ćubela Adorić, 2001; Sprecher & Schwartz, 1994). In this paper, we drew from several theoretical models to predict differences in specific aspects of partner relationship in different stages of the transition to parenthood. Based on the family systems theory (Klein & White, 1996), we expected that pregnancy and parenthood would disturb balance in the partner subsystem and that partners will experience certain difficulties in adapting to this major life change (in body satisfaction, sexual self-perception, and satisfaction and relationship quality). Furthermore, starting from the triangular theory of love (Sternberg, 1997 ), we explored whether the transition to parenthood is a time period in which differences in the intensity of love can be determined between those who do not have children and those who are expecting or have a child. We also hypothesized that love predicts relationship satisfaction at all stages of the transition to parenthood. Finally, based on the model of sexual dissatisfaction (Twenge et al., 2003), we expected that the arrival of a child would have negative effects on the sexual life of new parents and that men's sexual satisfaction will be a stronger predictor of relationship satisfaction than sexual satisfaction of women. The aim of this dissertation was to investigate body image, sexuality, and the relationship quality in different stages of transition to parenthood. We attempted to answer two specific research questions (RQs). RQ1: Are there differences in body image, sexual self-perception, sexual satisfaction, and the relationship quality in different stages of the transition to parenthood? RQ2:Are there differences in contributions of body image, sexuality, and relationship quality to overall relationship satisfaction in different stages of transition to parenthood? Four groups of women and men (a total of 325 couples) from several Croatian cities participated in the study. The snowball method was used to collect data from the first group (n = 174), which consisted of women and men without children. Participants from the second group (n = 186) were women and men expecting their first child (pregnant women and their partners). We collected their data in gynecological policlinics and pregnancy courses in health centers and hospitals. Women in this group were in the last trimester of pregnancy, so the sample was relatively homogeneous with respect to the duration of pregnancy. Third (n = 148) and fourth (n = 142) group consisted of parents of six-month-old and one-year-old children who were given questionnaires during pediatric check-ups in health centers. Because these groups were convenience samples in the cross-sectional study, we paid special attention to the inclusion/ exclusion criteria and control variables to ensure, as much as possible, the uniformity of the groups that we compared. The inclusion criterion for all (adult) women and men was the experience of cohabiting for at least six months, since the dynamics of the partnership between couples living together and those who are dating are significantly different. The inclusion criterion in the group of women and men without children was that they wanted to have children together in the future, since women and men who do not intend to achieve parenthood could also differ in some important features related to the subject of research from those who have that intention or those who have already begin the transition to parenthood. The study included women and men who are both expecting their first child conceived naturally and those who have their first healthy six-months-old and one-year-old child born from a pregnancy without complications. The experience of complications in pregnancy and the experience of parenting a sick child is significantly different from the transition to parenthood without such experience. We grouped our focus variables in five categories: preparedness for parenthood, body image (body satisfaction and body image self-consciousness), sexual self-perception (sexual satisfaction and sexual self-scheme), relationship quality (love and perceived fairness in marriage), and overall relationship satisfaction. The Preparedness for Parenting Scale was constructed for the purpose of this research. We used The Body Areas Satisfaction Scale (part of a more extensive Multidimensional SelfBody Attitude Questionnaire (Brown et el., 1990) and Body Image Self-consioussness Scale (Wiederman, 2000) to measure body image. Sexual self perception was operationalized with the Sexual Self-schema Scale (Hill, 2007) and New Sexual Satisfaction Scale (Štulhofer & Buško, 2012). We applied Sternberg's Triangular Love Scale (Sternberg, 1997) and three questions from Perceived Fairness in Marriage Scale (Ćubela Adorić & Mičić, 2010) as indicators of relationship quality. We used the Quality of Marriage Index (Norton, 1983) to measure our criterion variable. Participants in this research reported high values in preparedness for parenthood, body image, sexual self-perception, relationship quality, and overall relationship satisfaction and low values of body image self-consciousness. In order to answer RQ1, we conducted a mixed ANOVA with phase of transition to parenthood as the independent factor (with four levels) and the gender variable as a repeated measurement (because the men and women in our sample were partners). We tested the effects of gender and the transition phase to parenthood on the perception of preparedness for parenthood, body image (body satisfaction and body image self-consciousness), sexual self-perception (sexual satisfaction and sexual self-scheme), relationship quality (love and perceived fairness in marriage), and overall relationship satisfaction. In order to answer RQ2, we conducted four separate hierarchical regression analyzes (HRA), one for each phase of the transition to parenthood. In HRA, relationship satisfaction was a criterion variable, and predictor variables were introduced into the six-step regression equation. In the first step, control variables (gender, age, relationship length, and education) were introduced. In the second step, a preparedness for parenting was introduced. In the third step, the variables representing body image were introduced (body satisfaction and body image selfconsciousness). In the fourth step, variables of sexual self-perception (sexual self scheme and sexual satisfaction) were introduced. The fifth step consisted of variables of relationship quality (love and perception of fairness in marriage). In the sixth step, we successively tested the moderation role of gender for each of the predictors introduced in steps one to five. Participants in different stages of transition to parenthood in this study differed only in their preparedness for parenting. Parents of six and 12-month old children reported higher preparedness for parenthood than couples without children. Pregnant couples and childless couples who plan to have children but not in the near future probably have not thought much about whether they are ready for parenthood and what it could bring. In addition, women and men who are expecting a child are probably more focused on the pregnancy itself and the upcoming birth than on parenting. Men and women who already have children can assess more accurately whether and to what extent they were prepared for parenthood because they now know exactly how many demands and changes a new family member has caused. The changes that a child brings to the previous dyad are so extensive that parents in many cultures feel unprepared for the experience (Borg Xuereb et el., 2012; Condon et al., 2004). Equal levels of body image were found in all groups of participants, as we expected. More specifically, men’s body image in all stages of the transition to parenthood was equal, while in women there was a slight trend toward poorer body image of women who have given birth compared to women without children and pregnant women. Social expectations probably make women much more sensitive to their physical appearance than men˗even pregnant women feel expectations about gaining control of their body after the birth of a child and describe these expectations as a “project” that they are expected to begin after childbirth (Clark et al., 2009; Upton & Han, 2003). We expected to find differences in sexual self-perception, relationship quality, and overall realtionship satisfaction between couples without children, those expecting their first-born child and parents of small children. Results showed that men and women in different phases of transition to parenthood reported very similar levels of sexual self-perception and satisfaction, love, perceived marital justice, and overall relationship satisfaction. These unexpected results can be explained by characteristics of the participants, especially their very high estimates of sexual and relationship satisfaction in general. When the initial estimates on a variable are very high, this is called the "ceiling" effect, which makes it more difficult to register significant differences in the subsequent phases of research in longitudinal studies, but also those between different groups of participants in cross-sectional studies. An important reason to explain the very high level of major variables is the sampling process itself. It is reasonable to assume that participants who (voluntarily) completed the questionnaires were those who found the topic of their relationship and sexuality more pleasant than those who refused to complete the questionnaires. Sexuality research has shown that voluntary participants report richer sexual experience, lower levels of sexual guilt, and less traditional attitudes about sexuality than those who do not want to participate in research on the same topic (Plaud et al., 1999; Wiedermann, 1999). It is also possible that well-functioning in the couple and high general satisfaction with the relationship acts as protection against a decline in sexual self-schema and sexual satisfaction or as a factor contributing to their smaller decline. Although the frequency of sexual intercourse is highly associated with sexual pleasure, Nakić Radoš et al. (2014) found that sexual satisfaction in the third trimester of pregnancy is weakly associated with sexual activity and moderately with intimacy, relationship satisfaction, and communication, suggesting a complex relation between different indicators of sexual satisfaction during the transition to parenthood. It is also possible that differences in mean values that we found would have reached the level of statistical significance and confirmed our hypotheses if we had larger samples. In almost all observed variables in this study, gender differences were recorded, all in the same direction. Compared to men, women showed lower preparedness for parenthood, as well as lower levels of body image and sexual and overall satisfaction with the relationship. Women only assessed their sexual self-schema and perceived justice in marriage as high as their partners. These findings are consistent with previous studies where numerous gender differences have been found, indicating a disadvantage of young women and mothers in comparison to their partners. Very likely, this disadvantage reflects the traditional environment in which young couples raise their children. Indicators of individual and partner functioning have successfully predicted overall satisfaction with the relationship at all stages of the transition to parenthood. Socio-demographic characteristics such as age, education, and relationship duration were the least successful predictors but it was important to control their effects when testing the predictive power of other variables. Preparedness for parenting successfully predicted overall relationship satisfaction until the introduction of relationship quality variables in all groups. This emphasizes the practical importance of preparing future couples for parenthood because this sense of readiness, even after numerous changes in body and sexual functioning, contributes to the overall satisfaction with the relationship. This finding also implies the protective effect of relationship quality on relationship satisfaction because even in the case of weaker or worse preparedness for the changes that a child brings, love and perceived justice in marriage can in some way "protect" partners deterioring in relationship satisfaction. Indicators of body image were not significant predictors of relationship satisfaction in women and men without children, which suggests that in this phase of the transition to parenting body image is not important in the context of a partnership. In couples without children and with a 12-month-old child, sexual satisfaction successfully predicted relationship satisfaction in all steps of the analysis. In pregnant couples, both indicators of sexual self-perception (sexual satisfaction and sexual selfscheme) were significant only at introduction, and by adding new variables they lost the power of predicting overall satisfaction with the relationship. This points to the previously mentioned reduced importance of the sexual aspect of functioning in couples expecting a child compared to those with young children. It is possible that anticipation of a new member and an increased sense of togetherness work so that sexual self-perception no longer has the power to predict relationship satisfaction when the emotional aspects of that relationship are taken into account. Some objective limitations during sexual activities, caused by changes in the physical plane caused by pregnancy, could also contribute to this. A similar finding of couples without children and those with one-year-olds may be an indicator of the return of sexual functioning in couples who had their first child a year ago to pre-pregnancy levels (vonSydow, 1999). Love and the perception of justice in marriage as indicators of relationship quality most successfully predicted overall satisfaction with a relationship in our set of predictors, which confirms the previously noted great importance of the emotional level of connection for relationship satisfaction (Kaslow & Robinson, 1996; Obradović & Čudina-Obradović, 2000). In addition, importance of love is bigger in groups with or expecting their first child, while sexual self-perception and sexual satisfaction are more important for participants without children who are in shorter-term relationships. Participants in shorter-term relationships had less time and opportunity for their personal development, as well as for developing various aspects of their relationship and that is why they might appreciate the sexual aspect of relationship more than those who are in relationships of longer duration (couples expecting their first child and parents of small children). Special attention should be paid to the finding that tells us that during the transition to parenthood for women expecting their first child and those who are mothers, but not for men, the importance of perceived justice in marriage is a very important predictor of their overall relationship satisfaction, probably due to the increased workload within the family community.

Seksualnost je jedna od temeljnih odrednica ljudskoga identiteta, a kao jedna od njezinih najbitnijih komponenti se ističe seksualno zadovoljstvo. Na seksualno zadovoljstvo se gleda kao afektivni odgovor koji proizlazi iz subjektivne evaluacije kako pozitivnih tako i negativnih dimenzija seksualne veze. Ono je jedan od najviše istraživanih konstrukata seksualnosti te se u ranijim istraživanjima dovodilo u vezu s mnogim varijablama. Neke od njih su sociodemografske varijable, pri čemu se ističu varijable spola i dobi. Osim toga, seksualno zadovoljstvo se promatralo u kontekstu različitih oblika partnerstva, pa tako i sociokulturoloških čimbenika poput preuzimanja rodnih uloga. U novije vrijeme, sve više pažnje se pridaje i kognitivnim aspektima seksualnosti, pa se tako u vezu sa seksualnim zadovoljstvom dovodi i seksualno samopoimanje. Ipak, mnogi rezultati tih ranijih istraživanja upućuju na kontradiktornost ili nedovoljnu istraženost u dobno različitim uzorcima. Upravo zbog toga su u fokusu ovoga istraživanja bile osobe srednje životne dobi. Glavni cilj istraživanja uključivao je provjeru doprinosa nekih aspekata bračnog odnosa, seksualnog samopoimanja, rodnih partnerskih uloga i nekih sociodemografskih karakteristika na seksualno zadovoljstvo muškaraca i žena. Osim toga, zbog kontradiktornih rezultata dobivenih na muškarcima i ženama, ispitivao se i efekt spola na neke aspekte braka, seksualno samopoimanje, ostvarene rodne partnerske uloge i seksualno zadovoljstvo. Također se ispitivala i povezanost seksualnog zadovoljstva sa nekim aspektima braka, seksualnim samopoimanjem i ostvarenim rodnim partnerskim ulogama kod muškaraca i žena. Istraživanje je provedeno na uzorku od 164 sudionika te su primijenjeni sljedeći mjerni instrumenti: Upitnik općih karakteristika ispitanika, Skala zadovoljstva brakom, Skala komunikacije, Skala percipirane prisnosti, Skala ostvarenih rodnih partnerskih uloga, Skala seksualnog samopoimanja te Nova skala seksualnog zadovoljstva. Analizom podataka utvrđeno je da žene postižu veće seksualno zadovoljstvo te ostvaruju egalitarnije rodne partnerske uloge naspram muškaraca. Osim toga, rezultati pokazuju da muškarci i žene koji su seksualno zadovoljniji, ujedno imaju i veće zadovoljstvo brakom, bolju komunikaciju u braku, percipiranu prisnost u braku, ostvaruju egalitarnije rodne partnerske uloge te pozitivnije seksualno samopoimanje. U cjelokupnom uzorku sudionika srednje dobi hijerarhijskom regresijskom analizom pomoću osam prediktorskih varijabli objašnjeno je 51% varijance seksualnog zadovoljstva. Najznačajnijim prediktorima pokazali su se dob, zadovoljstvo brakom te seksualno samopoimanje. Mlađa dob, veće zadovoljstvo brakom i pozitivnije seksualno samopoimanje doprinose većem seksualnom zadovoljstvu muškaraca i žena u srednjoj životnoj dobi. Sexuality is one of the basic determinants of human identity and sexual satisfaction is one of its most important components. Sexual satisfaction can be described as an affective response resulting from a subjective evaluation of both the positive and negative dimensions of sexual relationship. It is one of the most studied constructs of sexuality and has been connected to many variables in previous studies. Some of them are sociodemographic variables, with emphasis on gender and age. Also, sexual satisfaction was viewed in the context of different forms of partnership, as it was interesting to see the importance of socio-cultural factors through gender roles. More recently, the cognitive aspects of sexuality have been receiving more attention, which is why sexual satisfaction has been correlated with sexual self-schema. However, many results of these earlier studies show contradictions or poor research of a particular population. Because of this, the focus of this study lies in a sample of middle-aged population and one of the main objectives of the study was to examine the contribution of some aspects of marital relationship, sexual self-schema, achieved gender partner roles and some sociodemographic characteristics to the sexual satisfaction of men and women. In addition, due to contradictory results, the effect of gender on some aspects of marriage, sexual self-schema, achieved gender partner roles and sexual satisfaction was examined. The relationship between sexual satisfaction and some aspects of marriage, sexual self-esteem and achieved gender partner roles in men and women was also examined. The study was conducted on a sample of 164 participants, and following measures were used: General Information Questionnarie, Marital Satisfaction Scale, Communication Scale, Perceieved Attachment Scale, Achieved Gender Partner Roles Scale, Sexual Subjectivity Inventory and New Scale of Sexual Satisfaction. The results indicate that women, compared to men have higher sexual satisfaction and achieve more egalitarian gender partner roles. Correlations show that man and women who have greater sexual satisfaction, also have greater marital satisfaction, better communication and percieved attachment, achieve egalitarian gender partner roles and report positive sexual subjectivity. Within a whole sample of participants, hierarchical regression analysis using eight predictors explained 51% of the variance of sexual satisfaction. Significant predictors were age, marital satisfaction and sexual subjectivity. Younger age, greater marital satisfaction, positive sexual subjectivity contribute to greater sexual satisfaction of middle aged men and women.

Zbog nedostatka istraživanja povezanosti tjelesne aktivnosti i seksualnog zdravlja u osoba bez utvrđenih seksualnih poteškoća, primarni je cilj bio ispitati povezanost razine tjelesne aktivnosti s tri čimbenika seksualnog zdravlja u žena (seksualna želja, seksualna funkcija i seksualno zadovoljstvo). Uzorak sudionica obuhvaćao je 521 studenticu u dobi od 18 do 30 godina (AS=19,7, SD=1,1). Podaci su prikupljeni skraćenom verzijom Međunarodnog upitnika za procjenu razine tjelesne aktivnosti, skraćenom verzijom Nove skale seksualnog zadovoljstva, skraćenom verzijom Indeksa ženske seksualne funkcije, Skalom percepcije tjelesnog izgleda slikovnim podražajima i indikatorom razine seksualne želje. Rezultati upućuju na statistički značajno višu razinu seksualne želje i seksualnog zadovoljstva u dovoljno tjelesno aktivnih, u usporedbi s nedovoljno tjelesno aktivnim ženama. Tjelesno aktivne imaju i kvalitetniju ukupnu seksualnu funkciju te manje poteškoća sa seksualnim uzbuđenjem i genitalnom lubrikacijom, dok značajne razlike nisu utvrđene za domene postizanja orgazma i pojavnosti boli tijekom seksualnog odnosa. Pozitivni učinci tjelesne aktivnosti na seksualno zdravlje žena mogu se ostvariti neovisno o tomu prakticira li se dominantno aerobni i/ili anaerobni tip tjelesne aktivnosti. Iako određene studije ukazuju na pozitivnu povezanost između tjelesne aktivnosti i seksualnog zdravlja u starijim dobnim skupinama no što je uzorak ovoga istraživanja, ova studija ukazuje na bolje seksualno zdravlje tjelesno aktivnih žena već u studentskoj dobi., Due to a lack of research on correlation between physical activity and sexual health in people with no diagnose of sexual disturbances, the primary aim was to examine the correlation between the physical activity level and three factors of sexual health in women (sexual desire, sexual function and sexual satisfaction). A sample consisted 521 female students aged 18 to 30 (M=19.7, SD=1.1). Data has been gathered by International Physical Activity Questionnaire short form, New Sexual Satisfaction Scale short form, Female Sexual Function Index short form, Figure Rating Scale and the level of sexual desire indicator. The results show a significantly higher level of sexual desire and sexual satisfaction in sufficiently physically active, comparing to insufficiently physically active women. Physically active women have a significantly better total sexual function and its separate domains of sexual arousal and lubrication, while no significant differences in orgasm and pain during sexual intercourse were obtained. Positive effects of physical activity on women’s sexual health can be achieved by both aerobic and/or anaerobic type of physical activity. Although previous studies suggest a positive correlation between physical activity and sexual health in older age groups than used in this research, this study points to a better sexual health of physically active women already in the college student age.

Uvod: Dosadašnja istraživanja povezanosti tjelesne aktivnosti i seksualnog zdravlja upućuju na važnost tjelesne aktivnosti kao neinvazivne metode prevencije seksualnih poteškoća, kao i na njenu važnost u postizanju i održavanju zadovoljstva vlastitim tjelesnim izgledom. Uvidom u literaturu uočen je globalni nedostatak istraživanja povezanosti razine tjelesne aktivnosti i čimbenika seksualnog zdravlja na uzorku osoba bez dijagnosticiranih seksualnih smetnji, kao i nedostatak istraživanja povezanosti razine tjelesne aktivnosti i tjelesnog vježbanja s čimbenicima seksualnog zdravlja na hrvatskoj populaciji. Primarni cilj ovoga rada bio je ispitati povezanost razine tjelesne aktivnosti s čimbenicima seksualnog zdravlja (seksualna želja, seksualna funkcija i seksualno zadovoljstvo) te sa zadovoljstvom tjelesnim izgledom, ukupno i odvojeno po spolu. Metode: Istraživanje je provedeno na 1030 sudionika (521 studentica i 509 studenata Sveučilišta u Zagrebu) u dobi od 18 do 30 godina (AS=19,7; SD=1,2). U istraživanju su korišteni sljedeći instrumenti: skraćena verzija Međunarodnog upitnika tjelesne aktivnosti (IPAQ-SF, Craig i sur., 2003), skraćena verzija Nove skale seksualnog zadovoljstva (NSSZ, Štulhofer i Buško, 2008), skraćena verzija Međunarodnog indeksa erektilne funkcije (IIEF-5, Rosen i sur., 1999), skraćena verzija Ženskog indeksa seksualne funkcije (FSFI-6, Isidori i sur., 2010), indikator za procjenu seksualne želje (Štulhofer i sur., 2016a; 2016b), indikator za procjenu preuranjene ejakulacije (Štulhofer i Bajić, 2006) i Skala percepcije tjelesnog izgleda slikovnim podražajima (FRS, Stunkard i sur., 1983). Rezultati: Rezultati jednog od prvih istraživanja povezanosti tjelesne aktivnosti i seksualnog zdravlja u Republici Hrvatskoj upućuju na statistički značajno višu razinu seksualne želje u dovoljno tjelesno aktivnih spram nedovoljno tjelesno aktivnih osoba. Analizirajući po spolu, takva značajna povezanost uočena je u studentica, ali ne i u studenata. U domeni seksualne funkcije muškaraca, dovoljno tjelesno aktivni imaju statistički značajno kvalitetniju erektilnu funkciju dok statistički značajna povezanost nije utvrđena za preuranjenu ejakulaciju. Promatrajući seksualnu funkciju studentica, dovoljno tjelesno aktivne studentice imaju statistički značajno kvalitetniju ukupnu seksualnu funkciju te rezultate u domenama seksualnog uzbuđenja i lubrikacije. Promatrajući razinu seksualnog zadovoljstva, ukupni rezultati te rezultati za oba spola zasebno upućuju da su dovoljno tjelesno aktivne osobe statistički značajno zadovoljnije vlastitim seksualnim životom spram nedovoljno tjelesno aktivnih. Rezultati upućuju i na statistički značajno veće zadovoljstvo seksualnim životom muških športaša spram rekreativnih vježbača. Utvrđena je manja, ali statistički značajna pozitivna povezanost razine tjelesne aktivnosti sa seksualnim zadovoljstvom u oba spola, erektilnom funkcijom muškaraca, ukupnom seksualnom funkcijom žena, kao i povezanost sa seksualnim uzbuđenjem i lubrikacijom u žena. Tjedni broj sati športskog ili rekreativnog treninga statistički je značajno pozitivno povezan s razinom seksualne želje i seksualnim zadovoljstvom muškaraca te kvalitetom seksualne funkcije oba spola. U oba spola, udio seksualno aktivnih veći je u dovoljno tjelesno aktivnih osoba nego u nedovoljno tjelesno aktivnih. Najveći udio seksualno aktivnih zabilježen je u uzorku muških športaša. Dovoljno tjelesno aktivne studentice imaju otprilike dvostruko češće seksualne odnose spram nedovoljno tjelesno aktivnih. Najveća učestalost seksualnih odnosa zabilježena je u muških športaša. Više od dvije trećine rekreativnih vježbača i športaša smatra kako se njihova razina seksualne želje povećava neposredno nakon odrađenog treninga. U ukupnom uzorku te zasebnom uzorku studentica i studenata, rezultati upućuju na statistički značajno višu razinu zadovoljstva vlastitim tjelesnim izgledom u dovoljno tjelesno aktivnih osoba u odnosu na nedovoljno tjelesno aktivne. Iako veličinom manja, utvrđena je statistički značajna pozitivna povezanost razine tjelesne aktivnosti sa zadovoljstvom tjelesnim izgledom u oba spola. Rezultati upućuju na statistički značajno kvalitetniju erektilnu funkciju u studenata zadovoljnijih vlastitim tjelesnim izgledom u odnosu na one manje zadovoljne vlastitim tjelesnim izgledom. Rezultati upućuju na spolne razlike u domenama seksualne želje i zadovoljstva tjelesnim izgledom pri čemu su studenti statistički značajno zadovoljniji vlastitim tjelesnim izgledom te imaju statistički značajno višu razinu seksualne želje u odnosu na studentice. Zaključak: Zaključno, rezultati upućuju na višu razinu seksualne želje, seksualnog zadovoljstva, zadovoljstva tjelesnim izgledom te bolju seksualnu funkciju u dovoljno tjelesno aktivnih osoba spram nedovoljno aktivnih osoba studentske dobi. Iako u određenim čimbenicima statistički značajna, veličina povezanosti razine tjelesne aktivnosti s čimbenicima seksualnog zdravlja i zadovoljstvom tjelesnim izgledom u studentskoj dobi nije velika što je vjerojatno posljedica prosječno dobrog seksualnog zdravlja mladih osoba. Uzevši u obzir inozemna istraživanja povezanosti razine tjelesne aktivnosti i seksualnog zdravlja na uzorku starijih osoba no što je obuhvaćao ovaj uzorak, a koja ističu tjelesnu aktivnost kao jednu od učinkovitih metoda prevencije seksualnih poteškoća te veću povezanost između navedenih čimbenika, može se zaključiti da je razina tjelesne aktivnosti već u studentskoj dobi jedan od čimbenika očuvanja kvalitete seksualnog zdravlja, a sami pozitivni učinci tjelesne aktivnosti na seksualno zdravlje povećavaju se s dobi. Preporučuju se istraživanja na nacionalnim uzorcima različitih punoljetnih dobnih skupina, longitudinalna istraživanja, kvalitativna istraživanja, istraživanja tjelesne aktivnosti kao metode intervencije kreiranjem kontrolnih i eksperimentalnih skupina, kao i istraživanja na športašima različitih športskih grana. Introduction: Research on physical activity and sexual health suggest the importance of physical activity as non-invasive method of sexual dysfunction prevention and its importance in achieving and maintaining of satisfaction with body image. Literature overview suggest a global lack of research on association between physical activity and sexual health in people with no diagnose of sexual dysfunction and a general lack of research on association between physical activity and sexual health in the Croatian population. The primary aim of this research was to examine the association between physical activity level and sexual health factors (sexual desire, sexual function and sexual satisfaction) and with body image satisfaction, in total and separately by gender. Methods: The research was conducted on 1030 participants (521 female and 509 male students of the University of Zagreb) aged 18 to 30 (M=19.7; SD=1.2). The following instruments were used: a short version of the International Physical Activity Questionnaire (IPAQ-SF, Craig et al., 2003), a short version of the New Sexual Satisfaction Scale (NSSZ, Štulhofer and Buško, 2008), a short version of the International Erectile Function Index (IIEF-5, Rosen et al., 1999), a short version of the Female Sexual Function Index (FSFI-6, Isidori et al., 2010), indicator of sexual desire (Štulhofer et al., 2016a; 2016b), indicator of premature ejaculation (Štulhofer and Bajić, 2006) and Figure Rating Scale (FRS, Stunkard et al., 1983). Results: The results of one of the first studies of relation between physical activity and sexual health in the Republic of Croatia suggest a significantly higher level of sexual desire in sufficiently physically active students compared to insufficiently physically active. Analyzing by gender, such significant association was observed in female, but not in male students. Regarding male sexual function, sufficiently physically active men have significantly better erectile function compared to insufficiently physically active while significant association has not been observed for premature ejaculation. Regarding female sexual function, sufficiently physically active women have significantly better total sexual function but also better results in the domains of sexual arousal and lubrication. Observing the sexual satisfaction, the overall results and the results for both gender indicate that sufficiently physically active students are significantly more satisfied with sexual life compared to insufficiently physically active. The results also show a significantly higher sexual satisfaction among male athletes compared to recreational practitioners. Lower, but significantly positive correlation was observed between the physical activity level and sexual satisfaction of both gender, male erectile function, total sexual function in female, but also in sexual arousal and lubrication. Number of sports or recreational training hours on a weekly basis is significantly positively correlated with sexual desire and sexual satisfaction in men and with quality of sexual function in both gender. In both gender, the proportion of sexually active students is higher among sufficiently physically active people than in insufficiently active. The highest proportion of sexually active students was observed among male athletes. Sufficiently physically active female students have about twice as much sexual intercourse compared to insufficiently physically active. The highest sexual intercourse frequency was recorded among male athletes. More than two-thirds of recreational practitioners and athletes think that their sexual desire level increases immediately after training. In the overall sample and in the separate male and female sample, the results suggest a significantly higher level of body image satisfaction in sufficiently active students compared to insufficiently physically active. Lower, but significantly positive correlation between physical activity level and body image satisfaction was observed in both gender. The results indicate a significantly better erectile function in male students who are more satisfied with their own body image compared to those who are less satisfied with their own body image. The results point to gender differences in sexual desire and body image satisfaction. Male students are significantly more satisfied with their own body image and have significantly higher sexual desire level than female students. Conclusion: Results indicate higher level of sexual desire, sexual satisfaction, body image satisfaction and quality of sexual function in sufficiently physically active students compared to insufficiently physically active. Although statistically significance in certain factors was observed, the size of correlation between physical activity level, sexual health and body image satisfaction at the student age is not large, which is likely to be the result of the good sexual health of young people in average. Taking into account the foreign studies on relation between physical activity and sexual health in older sample than was used in this research, which emphasize physical activity as an effective prevention method for sexual dysfunctions and higher correlation between mentioned factors, it can be concluded that physical activity level is one of the effective factors for quality of sexual health, while level of positive correlation between physical activity and sexual health increases by age. Further research on national samples of different age groups of adults, longitudinal research, qualitative research, research of physical activity as an intervention method by creating control and experimental groups, as well as research on the athletes of different sports are recommended.

Pomorstvo se može smatrati životnim stilom koji dramatično utječe kako na pomorce tako i na njihove obitelji. Istraživanja koja se bave profesijama koje uključuju odlazak partnera od kuće na duže vrijeme, većinom su se fokusirala na one koji napuštaju dom, a ne na partnere i obitelji koje ostaju. Ipak, manji broj istraživanja koja su se usmjerila na partnerice pomoraca ukazuju da učestalo i dugotrajno odsustvo pomoraca, zbog prirode njihova posla, značajno utječe na njihove partnerice. Cilj ovog istraživanja bio je objasniti dobrobit partnerica hrvatskih pomoraca temeljem testiranja doprinosa odabranih prediktora. Dobrobit je ispitivana kroz mjere zadovoljstva životom i psihičkog zdravlja, a testirane prediktorske mjere uključivale su neke demografske karakteristike partnerica, radne karakteristike njihovih partnera, te osobne resurse, kao što su: zadovoljstvo vezom, seksualno zadovoljstvo, percipirana socijalna podrška i otpornost. U istraživanju je sudjelovalo 647 partnerica hrvatskih pomoraca. Upitnik je bio u online obliku, a ispitanice su prikupljane putem društvenih mreža te metodom snježne grude. Rezultati su pokazali da značajan pozitivan doprinos u zadovoljstvu životom partnerica pomoraca imaju zadovoljstvo vezom, seksualno zadovoljstvo, percipirana socijalna podrška i otpornost, a što se tiče psihičkog zdravlja, značajan doprinos su pokazali seksualno zadovoljstvo, percipirana socijalna podrška i otpornost partnerica pomoraca. The life style of a professional seafarers dramatically impacts both the seafarers and their families. Most research on professions which require long periods of time away from home have focused on the workers, rather than their partners and families. The sparse studies focusing on partners of professional seamen have shown a profound impact of their frequent long-term absence on the lives of their partners. Studies conducted in Croatia have only focused on the seamen themselves. Exactly for that reason, this study was conducted with the main goal of investigating the contribution of chosen predictors on the explanation life satisfaction and mental health of Croatian seamen partners. Predictor variables included demographic data od seafarers partners, specifics of their partners work (e.g. length of contract), relationship and sexual satisfaction, percieved social support and resilience. The sample consisted of 647 partners of Croatian seamen. The study was conducted via online questionnaire using social networks and the snowball technique. Results show relationship satisfaction, sexual satisfaction, perceived social support and resilience all represent significant positive predictors of overall life satisfaction. Mental health was predicted by higher sexual satisfaction, perceived social support and resilience levels.

Cilj ovog istraživanja bio je (1) ispitati razlikuje li se razina stresa povezana s neplodnosti i zadovoljstvo intimnim odnosima s obzirom na uzrok neplodnosti i tip tretmana kod žena i muškaraca te (2) ispitati koji specifični čimbenici stresa pridonose zadovoljstvu intimnim odnosima i objašnjava li partnerovo/partneričino zadovoljstvo intimnim odnosima dodatni dio varijance. U istraživanju je sudjelovalo 94 para žena i muškaraca s problemom neplodnosti koji su ispunili Inventar problema plodnosti koji mjeri opći stres te pet dimenzija: socijalna zabrinutost, seksualna zabrinutost, teškoće odnosa, odbacivanje životnog stila bez djeteta i potreba za roditeljstvom ; Novu skalu seksualnog zadovoljstva koja mjeri usmjerenost na sebe i usmjerenost na partnera/partnericu te upitnik općih podataka i podataka o neplodnosti, poput trajanja neplodnosti, vrste uzroka (ženski čimbenici, muški čimbenici, oboje, nepoznat uzrok) te tip tretmana. Rezultati jednosmjernih analiza varijance pokazali su da se razina stresa ne razlikuje s obzirom na tip tretmana ni kod žena ni kod muškaraca. Međutim, razina stresa se razlikuje s obzirom na uzrok neplodnosti, ali samo kod muškaraca. Točnije, razina općeg stresa, seksualne zabrinutosti i teškoća odnosa viša je kod onih muškaraca koji su izvijestili da su „muški čimbenici“ uzrok neplodnosti nego kod onih muškaraca koji su izvijestili da su „ženski čimbenici“ uzrok. Hijerarhijske regresijske analize su pokazale slične rezultate kod žena i muškaraca u predikciji zadovoljstva intimnim odnosima. Nakon kontroliranja učestalosti intimnih odnosa koji objašnjavaju značajan dio varijance (oko 35%), specifični aspekti stresa povezani s neplodnosti značajno objašnjavaju dodatni dio varijance (oko 30%) pri čemu su seksualna zabrinutost i teškoće odnosa značajni negativni prediktori zadovoljstva intimnim odnosima. U trećem koraku, varijable partnerovog/partneričinog zadovoljstva značajno objašnjavaju dodatni dio varijance (od 3% kod muškaraca do 11% kod žena), pri čemu je usmjerenost partnera/partnerice na sebe značajan pozitivan prediktor vlastitog zadovoljstva intimnim odnosima. Zaključno, stresu povezanom s neplodnosti posebno su izloženi muškarci kod kojih su muški čimbenici uzrok neplodnosti. I kod žena i kod muškaraca intimnim odnosima većim dijelom pridonose aspekti neplodnosti koji se tiču partnerskih odnosa, dok partnerovo/partneričino zadovoljstvo tek manjim dijelom pridonosi osobnom zadovoljstvu intimnim odnosima.

U ovom radu je ispitana posredujuća uloga seksualnoga zadovoljstva u odnosu između dimenzija privrženosti i zadovoljstva vezom. Modificirani inventar iskustava u bliskim vezama (Kamenov i Jelić, 2003) i Nova skala seksualnog zadovoljstva (Štulhofer i Buško, 2008) primijenjeni su na prigodnom uzorku dobivenom na 255 muškaraca i 257 žena metodom “snježne grude”. Rezultati upućuju na značajno više vrijednosti na dimenziji anksioznosti kod žena te na značajno više vrijednosti na dimenziji izbjegavanja muškaraca. Obje dimenzije privrženosti negativno su povezane sa seksualnim zadovoljstvom i zadovoljstvom vezom, pri čemu je utvrđen posredujući učinak seksualnog zadovoljstva između obje dimenzije privrženosti i zadovoljstva vezom kod muškaraca i žena. Na dimenziji izbjegavanja utvrđen je izraženiji učinak na seksualno zadovoljstvo kod oba roda, dok je na dimenziji anksioznosti utvrđen izravni učinak samo na zadovoljstvo vezom žena. Ključne riječi: Seksualno zadovoljstvo, zadovoljstvo vezom, privrženost

Seksualnost je kompleksna dimenzija ljudske ličnosti koja proizlazi iz osobnih iskustava, ali i socijalnih izvora. Jedan od indikatora seksualnog zdravlja je seksualno zadovoljstvo, odnosno stupanj u kojem je pojedinac zadovoljan sa seksualnim aspektima svoje romantične veze. Seksualno zadovoljstvo se smatra dobrim prediktorom stabilnosti veze, a time i njenog duljeg trajanja. Cilj ovog istraživanja bio je ispitati ulogu ličnosti, intimnosti s partnerom i nekih aspekata seksualnosti (seksualne subjektivnosti i upotrebe seksualno eksplicitnog materijala) u seksualnom zadovoljstvu žena koje su u dugoročnim ljubavnim vezama. Ispitivanje je provedeno na uzorku od 229 heteroseksualnih žena mlađe odrasle dobi (prosječna dob je bila 24.5 godina), koje su u dugim romantičnim odnosima (prosječna duljina romantične veze iznosila je 3.5 godine). Od mjernih instrumenata korišteni su Nova skala seksualnog zadovoljstva, Skala seksualne subjektivnosti, Millerova skala socijalne intimnosti i hrvatska verzija HEXACO-PI-(R) upitnika ličnosti. Utvrđena je značajna pozitivna povezanost seksualne subjektivnosti s učestalosti upotrebe seksualno eksplicitnog materijala i percipiranom razinom intimnosti s partnerom te značajna negativna povezanost upotrebe seksualno eksplicitnog materijala i percipirane razine intimnosti s partnerom. Kada su sudionice grupirane s obzirom na uvjete korištenja seksualno eksplicitnog materijala, razlika u seksualnom zadovoljstvu bila je značajna samo između skupine sudionica koje ne koriste takav materijal i onih koje ga koriste same. Seksualno zadovoljstvo bilo je niže u skupini onih sudionica koje su izvijestile o samostalnoj upotrebi seksualno eksplicitnog materijala. Iste dvije skupine su se međusobno značajno razlikovale u razini seksualne subjektivnosti koja je bila viša u skupini sudionica koje su izvijestile o upotrebi seksualno eksplicitnog materijala. Sudionice koje su izvijestile o zajedničkom korištenju seksualno eksplicitnog materijala (s partnerom) nisu se razlikovale u razini seksualne subjektivnosti ni seksualnog zadovoljstva u odnosu na preostale dvije skupine. Tri skupine se nisu međusobno razlikovale u percipiranoj razini intimnosti s partnerom. Značajnim prediktorima seksualnog zadovoljstva pokazali su se broj seksualnih odnosa i učestalost postizanja orgazma, percipirana razina intimnosti s partnerom, seksualna subjektivnost i ekstraverzija. Sexuality is a complex dimension of human personality which derives from different personal factors and experiences, but from various social factors as well. One of the most significant indicators of sexual well-being is sexual satisfaction, i.e. the degree to which a person is satisfied with sexual aspects of a romantic relationship. Sexual satisfaction is considered to be a significant predictor of relationship stability and its durability (Felmlee, Sprecher and Bassin, 1990). The aim of this study was to examine the role of personality, intimacy and some aspects of sexuality (sexual subjectivity and use of sexually explicit material) in sexual satisfaction of women that are in long-term relationships. The research was conducted on a sample of 229 heterosexual young women. Average length of a relationship was 3.5 years. The following instruments were used: New sexual satisfaction scale, The Female Sexual Subjectivity Inventory, Miller Social Intimacy Scale and the Croatian version of HEXACO-PI-(R) personality inventory. Significant positive correlation was determined between sexual subjectivity and perceived level of intimacy with partner, as was between sexual subjectivity and the frequency of sexually explicit material (SEM) usage. Frequency of SEM usage was significantly negatively correlated with the perceived level of intimacy with partner. Participants were divided into three groups, depending on the reported conditions of SEM usage. Sexual satisfaction differed only between the non-usage and the individual SEM usage group. The same two groups had significantly different levels of sexual subjectivity as well. Sexual subjectivity was higher in the individual SEM usage group. Participants that reported of using SEM with their partners did not have significantly lower or higher levels of sexual subjectivity nor sexual satisfaction in comparison with two other groups of participants. The perceived level of intimacy was the same for all three groups. Significant predictors of sexual satisfaction were the number of sexual encounters in the last month, frequency of orgasms, perceived level of intimacy, sexual subjectivity and extraversion.

Iako se seksualnost starijih često negira, ipak valja kazati da i u zrelim godinamaseksualnost predstavlja važnu komponentu zadovoljstva životom i uspješnog starenja. Strana istraživanja ukazuju da je oko 60% starijih od 60 godina seksualno aktivno i da izvješćuju o iznadprosječnim procjenama seksualnog zadovoljstva. Nadalje, rezultati istraživanja također potvrđuju da je seksualno zadovoljstvo, bez obzira na razinu seksualne aktivnosti, značajno povezano s procjenom kvalitete života. Stoga neki autori zaključuju da održavanje visoke razine seksualnog zadovoljstva u starijoj dobi značajno pozitivno doprinosi uspješnom starenju. S obzirom da na hrvatskoj istraživačkoj sceni nedostaje studija o seksualnosti osoba starije životne dobi, ovim preliminarnim istraživanjem se htjelo utvrditi u kojoj mjeri je za uspješno starenje, osim procjene zadovoljstva životom i zdravstvenog stanja, važno i seksualno zadovoljstvo. Na uzorku od 169 sudionika primijenjena je Skala zadovoljstva intimnim odnosima (Ćubela Adorić i Jurević, 2006), te Skala samoprocjene uspješnog starenja koja je nastala adaptacijom Skale percepcije starijih osoba o uspješnom starenju (Phelan i sur., 20094), dok su ostali konstrukti zahvaćeni s po jednim pitanjem. Od ukupnog broja sudionika njih 57% je odgovorilo na tvrdnje koje se odnose na Skalu zadovoljstva intimnim odnosima, što bi upućivalo na pretpostavku da su ovi pojedinci još uvijek seksualno aktivni. Krećući od te pretpostavke, utvrdili smo da su "seksualno aktivni" kronološki mlađi i da se osjećaju mlađima nego što realno jesu u odnosu na "seksualno neaktivne". Nadalje, "seksualno aktivni" također procjenjuju zdravstveno stanje boljim te ocjenjuju da relativno uspješnije stare od sudionika koji su "seksualno neaktivni". Isto tako, utvrđeno je da starije osobe koje smatraju da su njihovi seksualni odnosi zadovoljavajući i da uživaju u intimnim trenucima s partnerom/icom procjenjuju vlastito zdravstveno stanje boljim, zadovoljniji su životom u cjelini, te smatraju da uspješnije stare. Osim toga, utvrđeno je da je seksualno zadovoljstvo značajan pozitivan prediktor uspješnog starenja, međutim taj odnos je posredovan zdravstvenim stanjem i zadovoljstvom životom.

Učestalost seksualnih odnosa je jedan od značajnih prediktora seksualnog zadovoljstva, posebno kod muškaraca, dok se kod žena naglašava uloga zadovoljstva kvalitetom partnerskih odnosa. Iako je dosljedno utvrđeno da se učestalost seksualnih odnosa smanjuje u trudnoći, nije poznato koliki je relativni doprinos učestalosti seksualnih odnosa i zadovoljstva partnerskim odnosima za seksualno zadovoljstvo žena i muškaraca u razdoblju trudnoće. Cilj ovog istraživanja bio je usporediti učestalost i zadovoljstvo seksualnim odnosima kod trudnica i njihovih partnera te ispitati relativni doprinos učestalosti seksualnih odnosa i zadovoljstva različitim aspektima partnerske veze seksualnom zadovoljstvu. U istraživanju su sudjelovale trudnice u trećem tromjesečju trudnoće (N=150) te njihovi partneri (N=105). Sudionici su ispunili Upitnik percepcije kvalitete bračnih odnosa (podljestvice Opće bračno zadovoljstvo, Komunikacija, Prisnost i Intimni odnosi) (Jurević, 2007) te Upitnik seksualnog ponašanja i doživljavanja u trudnoći (Nakić Radoš, Soljačić Vraneš, & Šunjić, 2013). Rezultati su pokazali da većina trudnica (79.3%) i njihovih partnera (71.4%) izvještava o rjeđim seksualnim odnosima u trudnoći, u odnosu na vrijeme prije trudnoće. Zadovoljstvo seksualnim odnosima je kod polovine sudionika ostalo na istoj razini kao i prije trudnoće, a kod polovine je opalo te se pokazalo da su ovi obrasci jednaki i kod žena i kod muškaraca. Međutim, utvrđene su značajne razlike između trudnica i njihovih partnera u razini seksualne želje, pri čemu je oko 50% žena izvijestilo o smanjenoj seksualnoj želji u trudnoći, u odnosu na 30% muškaraca. Kao prediktorima zadovoljstva seksualnim odnosima pokazali su se učestalost odnosa i želi li partner/-ica odnose, pri čemu ovi prediktori objašnjavaju puno veću varijancu zadovoljstva kod muškaraca, nego kod žena. Ipak, i kod muškaraca i kod žena se pokazalo da je za seksualno zadovoljstvo puno jači prediktor zadovoljstvo kvalitetom partnerskih odnosa pri čemu je za muškarce značajan prediktor prisnost, a kod žena prisnost i komunikacija. Zaključno, može se reći da kvaliteta partnerskih odnosa, u usporedbi s učestalošću seksualnih odnosa, predstavlja puno važniju odrednicu seksualnog zadovoljstva u razdoblju trudnoće, što vrijedi i i za muškarce i za žene.

Cilj: Ispitati moderatorsku ulogu stilova privrženosti na odnos između kognitivno- emocionalnih aspekata seksualnosti i seksualnog zadovoljstva odvojeno za one koji jesu i nisu u partnerskoj vezi. Metode: Istraživanjem su obuhvaćeni članovi opće populacije oba roda (Nm=309 ; Nž=323) u dobnom rasponu 20-65 godina. individualne razlike u stilovima privrženosti ispitane su inventarom iskustva u bliskim vezama (Kamenov i Jelić, 2003), dok su aspekti seksualnog samopoimanja (seksualno samopoštovanje, seksualna depresija i seksualna preokupiranost) ispitani skalom seksualnosti (Snell i Papini, 1989). Seksualno zadovoljstvo je procjenjivano skalom seksualnog zadovoljstva (Štulhofer i Buško, 2008). Rezultati: Kod osoba u vezi, seksualno samopoštovanje i seksualna depresija prediktori su seksualnog zadovoljstva, bez obzira na stil privrženosti. Moderatorska uloga zaokupljenog i odbijajućeg stila privrženosti utvrđena je kod samaca: a) zaokupljeni stil kod samaca povećava negativan doprinos seksualne depresije na seksualno zadovoljstvo ; b) utvrđena je dvostruka uloga zaokupljenog stila privrženosti na seksualno zadovoljstvo: ona je korisna u uvjetima niskog seksualnog samopoštovanja, a štetna u uvjetima visokog seksualnog samopoštovanja ; c) odbijajući stil pojačava odnos između seksualne preokupiranosti i seksualnog zadovoljstva (seksualna preokupiranost povećava seksualno zadovoljstvo, naročito kod samaca) ; d) odbijajući stil privrženosti dodatno umanjuje seksualno zadovoljstvo osoba s niskim seksualnim samopoštovanjem (naročito ako su u partnerskoj vezi).

Osnovni je cilj ovoga rada bio ispitati odnos spola i dimenzija privrđženosti (anksioznosti i izbjegavanja) s različitim aspektima seksualnog ponašanja i vrstama seksualnih fantazija.

Cilj provedenog istraživanja bio je ispitati odnos privrženosti, seksualnog perfekcionizma i seksualnog zadovoljstva studenata i studentica u partnerskim odnosima, te provjeriti postoje li rodne razlike u navedenim varijablama. U istraživanju je sudjelovalo ukupno 499 studenata sveučilišta u Hrvatskoj. Rezultati pokazuju da studenti, u odnosu na studentice, imaju izraženiju izbjegavajuću privrženost, te sve dimenzije seksualnog perfekcionizma, osim sumnji oko vlastite seksualnosti i seksualne organiziranosti. Rodne razlike nisu pronađene u anksioznoj privrženosti, kao niti u stupnju seksualnog zadovoljstva i zadovoljstva vezom. Najvažnijim prediktorima seksualnog zadovoljstva pokazali su se seksualni perfekcionizam i zadovoljstvo vezom, a zajedno objašnjavaju 56% varijance seksualnog zadovoljstva studenata i 45% varijance seksualnog zadovoljstva studentica.

Dosadašnja istraživanja upućuju na važnost bračne klime, odnosno pozitivnih i negativnih interakcija među partnerima, u kvaliteti i stabilnosti bračnih zajednica. Međutim, rijetko se ispituje uloga kontekstualnih varijabli na bračnu klimu i zadovoljstvo brakom. Cilj nam je bio utvrditi usporediti bračnu klimu parova iz Hrvatske i Srbije različitog stupnja obrazovanja, socioekonomskog statusa, porijekla i sredine u kojoj žive, te religioznosti. Također smo željeli utvrditi razlikuje li se bračna klima parova ovisno o tome imaju li djecu te jesu li oba partnera zaposlena. Ispitali smo 302 bračna para iz Hrvatske i 456 iz Srbije. Pri tome smo koristili The Inventory of Affection and Negativity in Relationships (Huston, Kamenov i Huić, 2010), globalnu mjeru zadovoljstva brakom i demografske podatke. Rezultati upućuju na pozitivnu bračnu klimu, no na nešto višu prosječnu razinu pozitivnih interakcija među bračnim parovima u Srbiji nego u Hrvatskoj. Zanimljivo je da je razina antagonizma jednaka u svim dobnim skupinama, no razina pozitivnih interakcija, uključujući i seksualno zadovoljstvo pada s dobi.Stupanj obrazovanja negativno je povezan sa čestinom seksualnih odnosa, no ne i sa drugim ispitivanim varijablama. Bračna klima je niža kod sudionika sa nižim prihodima, parova kod kojih su oba partnera nezaposlena te u ruralnim sredinama. Konačno, pokazalo se i da je bračna klima pozitivnija kod parova koji nemaju djece, dok je seksualno zadovoljstvo veće kod parova s kojima djeca još uvijek žive.

Cilj provedenog istraživanja bio je ispitati značaj perfekcionizma vezanog uz tjelesni izgled - dimenzija težnje k savršenstvu i brige oko nesavršenosti, pozitivnog i negativnog perfekcionizma te samokompetentnosti i samosviđanja za seksualno zadovoljstvo studenata i studentica s obzirom na njihov rod i trenutni partnerski status. U istraživanju je sudjelovalo ukupno 614 studenata Sveučilišta u Zagrebu. Mjerni instrumenti korišteni u istraživanju su Ljestvica perfekcionizma vezanog uz tjelesni izgled (Yang i Stoeber, 2012), Ljestvica pozitivnog i negativnog perfekcionizma (Terry-Short i sur., 1995), Ljestvica samosviđanja i samokompetentnosti (Tafarodi i Swann, 2001) i Nova ljestvica seksualnog zadovoljstva (Štulhofer i Buško, 2008). Dobiveni rezultati pokazuju da sudionici koji su u vezi postižu više rezultate na varijablama samosviđanja, samokompetentnosti i seksualnog zadovoljstva, dok sudionici koji nisu u vezi postižu više rezultate na skali negativnog perfekcionizma. Studentice postižu više rezultate na ljestvicama težnje k savršenstvu i seksualnog zadovoljstva nego studenti. Provedenim hijerarhijskim regresijskim analizama objašnjeno je 27, 3% varijance seksualnog zadovoljstva sudionika koji nisu u vezi i 27.8% varijance seksualnog zadovoljstva sudionika koji su u vezi.

Cilj istraživanja bio je ispitati kontekstualne odrednice seksualnog zadovoljstva i ulogu seksualnog zadovoljstva u zadovoljstvu brakom. U istraživanju su sudjelovala 302 bračna para iz Republike Hrvatske. Mjerni instrumenti korišteni u istraživanju bili su Skala seksualnog zadovoljstva (Huston, Kamenov i Huić, 2010), Inventar pokazivanja naklonosti i antagonizma u braku (Huston, Kamenov i Huić, 2010), Globalna mjera zadovoljstva brakom i demografski upitnik. Dobiveni rezultati pokazuju da postoje razlike u seksualnom zadovoljstvu s obzirom na neke kontekstualne varijable: dob, duljina braka, religiznost, mjesto stanovanja, imaju li djecu, žive li djeca s njima, bračna klima. Nižu razinu seksualnog zadovoljstva iskazuju ispitanici koji su stariji, dulje u braku, manje religiozni, žive u srednje velikom gradu, imaju djecu, s kojima djeca žive i koji imaju negativniju bračnu klimu. Utvrđeno je da muškarci imaju višu razinu zadovoljstva brakom u odnosu na žene, dok nema razlika u seksualnom zadovoljstvu i bračnoj klimi između muškaraca i žena. Značajni prediktori zadovoljstva brakom kod muškaraca su religioznost, preklapanje radnog rasporeda, bračna klima i seksualno zadovoljstvo, a kod žena su religioznost, bračna klima i seksualno zadovoljstvo. Provedenim hijerahijskim regresijskim analizama objašnjeno je 44.7 % varijance zadovoljstva brakom kod muškaraca i 53.9% varijance zadovoljstva brakom kod žena

Seksualno zadovoljstvo je definirano kao stupanj u kojem je pojedinac zadovoljan svojom seksualnom vezom. Kao takvo, važna je odrednica ukupnog zadovoljstva vezom ali i jedan od indikatora seksualnog zdravlja. Moguće je jasno razlikovati barem tri razine utjecaja na razinu seksualnog zadovoljstva pojedinca: osobne karakteristike (kao što su primjerice dimenzije ličnosti, privrženost i stavovi o seksualnosti), interpersonalne značajke (npr. karakteristike veze, kao što su primjerice stabilnost, intimnost i ljubav prema partneru ali i ponašajni aspekti kao što je čestina seksualnih aktivnosti), te kulturološke faktore (npr. spolno specifična socijalizacija, različita kulturalno uvriježena uvjerenja i očekivanja). Na osobnoj razini subjektivni doživljaji (tijekom) seksualnih odnosa imaju važnu ulogu u pojavi problema seksualnog funkcioniranja kao i u razini seksualnog zadovoljstva. Istraživanja ovih iskustava obično se svode na istraživanje negativnih doživljaja, no raspon ovih doživljaja je puno širi i potrebno je istražiti njihov odnos sa razinom seksualnog zadovoljstva. U nekolicini prethodnih istraživanja pokazalo se kako je i vrsta veze („hodanje“, kohabitacija ili brak) kao indikator predanosti povezan s ukupnom razinom seksualnog zadovoljstvo žena (ali ne i muškaraca). Važan aspekt seksualnog zadovoljstva je i zadovoljstvo čestinom seksualnih odnosa, pa je relativna čestina bitan prediktor ukupne razine zadovoljstva. Cilj ovog istraživanja je bio utvrditi povezanost između subjektivnog doživljaja seksualnog iskustva (negativni doživljaji, pozitivni doživljaji, doživljaji uzajamne ljubavi i usmjerenost na partnera) i karakteristika veze (vrsta veze i trajanje te relativna čestina seksualnih odnosa) sa razinom seksualnog zadovoljstva. Istraživanje je provedeno na uzorku od 185 žena u dobi od 18 do 46 godina. Sukladno očekivanjima, razina seksualnog zadovoljstva pokazala se pozitivno povezanom s iskustvima međusobne ljubavi i usmjerenošću na partnera, kao i s pozitivnim doživljajima tijekom seksualnih odnosa. Negativna iskustva su, kako je i pretpostavljeno, negativno povezana s razinom seksualnog zadovoljstva. Vrsta veze (brak ili „hodanje“) kao i trajanje veze nisu se pokazali povezanima s razinom seksualnog zadovoljstva.

Cilj ovog istraživanja bio je ispitati povezanost radnih modela seksualnosti, seksualnog zadovoljstva i socioseksualnosti kod muškaraca i žena. U istraživanju je sudjelovao 201 ispitanik (97 muškaraca i 104 žene). Rezultati su pokazali da postoji pozitivna povezanost radnih modela seksualnosti (za faktore održavanje veze i briga partnera i uzbuđenje) sa seksualnim zadovoljstvom kod muškaraca i žena. Utvrđene su spolne razlike u socioseksualnosti i radnim modelima seksualnosti (za faktor distanciranje/ odvraćanje pažnje), dok oba spola izvještavaju jednaku razinu seksualnog zadovoljstva. Utvrđena je pozitivna povezanost između socioseksualnosti i radnih modela seksualnosti (za faktore distanciranje/odvraćanje pažnje i briga partnera i uzbuđenje) na uzorku muškaraca, dok kod žena ta povezanost nije značajna. Nadalje, kod muškaraca nije postojala povezanost seksualnog zadovoljstva i socioseksualnosti, dok je kod žena ta povezanost bila značajna ali negativna.

U ovome je doktorskom radu ispitivana međuovisnost stilova privrženosti, seksualnosti i seksualnog zadovoljstva i doprinos kognitivnih i emocionalnih procesa koji su relevantni u bliskim odnosima. Istraživanjem su obuhvaćeni članovi opće populacije obaju rodova (Nm=309 ; Nž=323) u rasponu 20 - 65 godina. Za ispitivanje individualnih razlika u stilovima privrženosti primijenjen je Inventar iskustava u bliskim vezama (Kamenov i Jelić, 2003), dok su aspekti seksualnoga samopoimanja ispitani Skalom seksualnosti (Snell i Papini, 1989). Seksualno zadovoljstvo procijenjivano je Novom skalom seksualnoga zadovoljstva (Štulhofer i Buško, 2008). Utvrđeni su značajni učinci roda i partnerske veze na stilove privrženosti, seksualno samopoimanje, te na seksualno zadovoljstvo. Bez obzira na stil privrženosti, veće seksualno zadovoljstvo imaju osobe u vezi koje imaju veće seksualno samopoštovanje, te manju seksualnu depresiju. Stilovi nesigurne privrženosti imaju drugačije utjecaje na sliku o vlastitoj seksualnosti i na seksualno zadovoljstvo samaca. Rezultati ukazuju na neizravne pozitivne učinke izbjegavajućega stila privrženosti na seksualno zadovoljstvo. Utvrđen je štetan učinak anksioznoga stila privrženosti na seksualno zadovoljstvo samaca. Samci s anksioznim stilom privrženosti imaju negativnije osjećaje prema vlastitoj seksualnosti, što smanjuje njihovo zadovoljstvo seksualnim životom. Pritom se pokazala značajnom i uloga roda. Kod obaju rodova, anksiozna i izbjegavajuća privrženost imaju štetne, neizravne (posredovane seksualnim nezadovoljstvom) učinke na zadovoljstvo vezom.

Okosnica ovog rada je povezivanje dvaju koncepata, s jedne strane stilova ljubavi, kanadskog sociologa Alena Leeja (Lee, 1973.), a s druge Bowlbyjeveve teorije privrženosti (Bowlby, 1969./82.). Temeljni cilj ovog rada je utvrđivanje povezanosti stilova ljubavi s privrženosti (preko dimenzija izbjegavanje i anksioznost), seksualnim zadovoljstvom, adekvatnom brižnošću i kompulzivnom brižnošću. Obuhvaćene su dvije dobne grupe (18-25, 25-35 godina), ukupno 447 ispitanika. U dosadašnjim istraživanjima stilovi ljubavi dovođeni su u vezu s prvrženosti, dok su u ovom radu dodatno dovedeni u vezu s brižnošću i seksualnim zadovoljstvom. Značajna novina u odnosu na dosadašnja istraživanja je korištenje dimenzionalnog pristupa za mjerenje privrženosti preko dimenzija anksioznost i izbjegavanje, kao i razlikovanje adekvatne i kompulzivne brižnosti., The article connects the concept of different types of love proposed by the Canadian sociologist Alan Lee (Lee, 1973) and John Bowlby’s attachment theory (Bowlby, 1969/82). The primary aim of the paper is to establish a correlation of styles of love with attachment (through the dimension of avoidance and anxiety), sexual satisfaction, adequate care and compulsive care. The sample included 447 participants of two age groups (aged 18-25 and 25-35). Earlier studies analysed styles of love in relation to attachment, while this work also explains the correlation of styles of love with care and sexual satisfaction. In comparison to earlier studies, this study presents an important original contribution to the issue with its dimensional approach to measuring attachment through the dimensions of anxiety and avoidance, as well as differentiating adequate and compulsive care.

U radu se opisuju postupci izrade i provjere metrijskih svojstava Nove skale seksualnog zadovoljstva (NSSZ). Pregled postojećih mjera seksualnog zadovoljstva ukazao je na potrebu za instrumentom, čija primjena ne bi bila ograničena spolom, seksualnom orijentacijom niti aktualnim intimnim statusom pojedinca. Nova skala seksualnog zadovoljstva temelji se na važnosti seksualnih aktivnosti, seksualne razmjene, seksualnih osjeta, seksualne usredotočenosti i emocionalne bliskosti. Konstrukcija i inicijalna evaluacija skale provedena je na šest nezavisnih uzoraka, od kojih su dva bila studentska, a ostali su uključivali sudionike iz opće populacije. Provedene analize glavnih komponenata ukazale su na postojanje dviju međusobno povezanih dimenzija seksualnog zadovoljstva: faktora usmjerenosti na sebe te faktora usmjerenosti na partnera/-icu i seksualne aktivnosti. Analize unutarnje konzistencije dviju formiranih subskala od po deset čestica, kao i cjelovite skale od 20 čestica, pokazale su visoku pouzdanost rezultata neovisno o tipu uzorka, dobi, spolu i seksualnoj orijentaciji. U radu se navode i podaci o stabilnosti skalnih rezultata te povezanosti s mjerama nekih srodnih konstrukata. Predložena je i skraćena verzija skale (12 čestica), koja ciljano pokriva svih pet predloženih teorijskih dimenzija. Pokazatelji su pouzdanosti i valjanosti kratke verzije skale usporedivi s onima koji vrijede za cjelovitu verziju.

Istraživanje koje je ovdje prikazano bavi se problematikom seksualnosti mladih. Obuhvatilo je splitsku studentsku populaciju. Istraživanje je provedeno u svibnju i lipnju 2008. godine. U istraživanju je sudjelovalo 300 ispitanika (N=300) (200 studenta prve i 100 studenata treće godine i provedeno je metodom ankete. Uzorak je obuhvaćao 5% studentske populacije prve i treće godine studija. Uzorak je stratificiran prema području u kojem ispitanici studiraju (6 skupina). Istraživanje je pokazalo da mladi sve ranije stupaju u spolne odnose, da vode računa o kontracepciji, malo razgovaraju sa roditeljima o temama vezanim uz seksualnost te da su dosta informirani o spolnim bolestima.

U radu se opisuju postupci izrade i provjere metrijskih svojstava Nove skale seksualnog zadovoljstva (NSSZ). Pregled postojećih mjera seksualnog zadovoljstva upozorio je na potrebu za instrumentom čija primjena ne bi bila ograničena spolom, seksualnom orijentacijom niti aktualnim intimnim statusom pojedinca. Nova skala seksualnog zadovoljstva temelji se na važnosti seksualnih aktivnosti, seksualne razmjene, seksualnih osjeta, seksualne usredotočenosti i emocionalne bliskosti. Konstrukcija i inicijalna evaluacija skale provedena je na šest nezavisnih uzoraka, od kojih su dva bila studentska, a ostali su uključivali sudionike iz opće populacije. Provedene analize glavnih komponenata uputile su na postojanje dviju međusobno povezanih dimenzija seksualnog zadovoljstva: faktora usmjerenosti na sebe te faktora usmjerenosti na partnera/-icu i seksualne aktivnosti. Analize unutarnje konzistencije dviju formiranih subskala od po deset čestica, kao i cjelovite skale od 20 čestica, pokazale su visoku pouzdanost rezultata neovisno o tipu uzorka, dobi, spolu i seksualnoj orijentaciji. U radu se navode i podaci o stabilnosti skalnih rezultata te povezanosti s mjerama nekih srodnih konstrukata. Predložena je i skraćena verzija skale (12 čestica), koja ciljano pokriva svih pet predloženih teorijskih dimenzija. Pokazatelji su pouzdanosti i valjanosti kratke verzije skale usporedivi s onima koji vrijede za cjelovitu verziju., The paper describes the construction process and evaluation of metric characteristics for the New Scale of Sexual Satisfaction (NSSZ). A review of existing sexual satisfaction measures revealed the need for a new instrument which would not be limited by gender, sexual orientation or the current intimate status of the individual. The New Scale of Sexual Satisfaction is based on the importance of sexual activities, sexual exchanges, sexual feelings, sexual focus and emotional closeness. The construction and initial evaluation of the scale was conducted on six independent samples, two of which were students, the remaining including members of the general population. The analysis of main components revealed the existence of two mutually related dimensions of sexual satisfaction: the self-focus factor and the partner-focus factor of sexual activities. The analysis of internal consistency of the two formed subscales consisting of ten items each, as well as the entire 20 item scale, revealed a high reliability of results independent of the type of sample, age, gender and sexual orientation. The paper includes data on the stability of scale results and the relationship with measures of similar constructs. A short form of the scale is also suggested (12 items) which specifically covers all five theoretical dimensions. The reliability and validity indicators of the short form are comparable to those of the full version.

Predavanje nudi pregled socioloških istraživanja pornografije i učinaka konzumacije te prikaz rezultata studije o utjecaju pornografije na seksualnu socijalizaciju i zadovoljstvo mladih. Predstavljena su i dva posebna cilja te studije: provjera valjanosti i pouzdanosti novog instrumenta za mjerenje utjecaja pornografije na seksualnu socijalizaciju te uvidi relevantni za sustavnu seksualnu edukaciju mladih i specifične intervencija.

Usprkos sve većoj prisutnosti pornografi je u životu mladih danas, o njezinim mogućim utjecajima na seksualno zadovoljstvo mladih ne znamo gotovo ništa. U izlaganju će biti riječi o dvije studije koje ispituju posredne efekte pornografi je na seksualno zadovoljstvo mladih ljudi. Studije se temelje na teorijskom modelu koji pretpostavlja utjecaj konzumacije pornografi je na seksualnu socijalizaciju (seksualne skripte) i novom instrumentu koji mjeri stupanj preklapanja između pornografske skripte i skripte idealnog seksa. Podatci su prikupljeni internetskim istraživanjem u kojem je sudjelovalo 1900 ispitanika u dobi od 18 do 25 godina. Deskriptivni nalazi ukazuju na značajne spolne razlike u konzumaciji pornografi je i stavovima o pornografi ji. Kada je riječ o efektima pornografi je, modeliranje strukturalnim jednadžbama potvrđuje prisutnost i pozitivnih i negativnih efekata na seksualno zadovoljstvo, pri čemu su potonji – izraženi kroz supresiju intimnosti - evidentirani isključivo među muškarcima koji rabe tzv. parafi lijske pornografske sadržaje.

U radu se ispituje povezanost uporabe pornografije, to jest seksualno eksplicitnih sadržaja (SES), i seksualnog zadovoljstva. Riječ je o empirijskoj analizi provedenoj na uzorku članova američkog udruženja ljubitelja pornografije (N = 409). Prosječna dužina kontinuiranog korištenja pornografije u našem uzorku duža je od 22 godine. Provedenim analizama, koje uključuju i usporedbu s rezultatima istraživanja seksualnog ponašanja provedenog na reprezentativnom nacionalnom uzorku populacije SAD-a (Laumann et al., 1994.), autori nastoje testirati teze kako pornografija ima pozitivan, odnosno negativan, utjecaj na seksualno zadovoljstvo konzumenata. Rezultati upućuju na zaključak da korištenje pornografije nema značajan utjecaj na seksualno zadovoljstvo. Veza između njezinog korištenja i smanjenog zadovoljstva jest prividna i počiva na činjenici da je za određeni broj ispitanika uporaba pornografskih materijala supstitucija za nedostatak seksualnih partnera.

Rad ispituje strukturu i dinamiku seksualnoga zadovoljstva (SZ) u slučajnom uzorku zagrebačkih muškaraca i žena, heteroseksualne orijentacije, između 20 i 60 godina. Autori analiziraju spolnu specifičnost SZ, uspoređujući čimbenike koji, pozitivno ili negativno, djeluju na SZ. Autori propitkuju i dinamiku SZ, analizirajući razlike među dobnim skupinama. Protivno očekivanjima, ustanovljeno je značajno poklapanje prediktora muškoga i ženskoga SZ te neovisnost razine SZ o dobi – bez obzira na negativan utjecaj starenja na seksualni interes. U zaključku, autori razmatraju rezultate unutar interpretativnog okvira biosocijalnoga modela ljudske spolnosti i evidentiraju prinos razumijevanju dinamike odnosa u intimnim zajednicama

Prezentirani su rezultati istraživanja seksualnog zdravlja, smetnji i zadovoljstva provedenog na prigodnom uzorku žena s prebivalištem u Zagrebu 2001. godine.