Search

De concentraties fijnstof (PM10) en stikstofdioxide (NO2) op de twee permanente meetlocaties in Hilversum en Laren, en de concentratie PM2,5 gemeten op meetlocatie Hilversum voldoen in 2016 aan de normen, net als in eerdere jaren. Deze meetpunten zijn representatief voor een locatie met veel verkeer en een zogeheten stedelijke achtergrondlocatie in de omgeving van Hilversum. Sinds de aanvang van de metingen in 2009 dalen de concentraties van fijnstof en stikstofdioxide in lichte mate op de stations. Deze trend volgt de landelijke trend in het Landelijke Meetnet Luchtkwaliteit (LML). In 2016 zijn de daggemiddelde concentraties van PM10 op de twee stations onderling vrijwel gelijk. De concentratieniveaus zijn bovendien vergelijkbaar met die op andere stedelijke meetstations van het LML. De concentraties van stikstofoxiden variëren sterk gedurende de dag. De hoogste waarden ontstaan tijdens de ochtendspits op de locatie met veel verkeer. De jaargemiddelde stikstof(di)oxidegehaltes op de stations van het Hilversumse meetnet zijn iets lager dan die van gelijksoortige type stations van het LML. Dit blijkt uit de resultaten van luchtkwaliteitsmetingen van het RIVM. Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de gemeente Hilversum om gegevens te leveren over de luchtkwaliteit voor het Integraal BereikbaarheidsPlan (IBP) Hilversum. Het IBP is ingesteld om de doorstroom van verkeer in en rond Hilversum te verbeteren.

De concentraties fijnstof (PM10) en stikstofdioxide (NO2) op de twee permanente meetlocaties in Hilversum en Laren, en de concentratie PM2,5 gemeten op meetlocatie Hilversum voldoen in 2016 aan de normen, net als in eerdere jaren. Deze meetpunten zijn representatief voor een locatie met veel verkeer en een zogeheten stedelijke achtergrondlocatie in de omgeving van Hilversum. Sinds de aanvang van de metingen in 2009 dalen de concentraties van fijnstof en stikstofdioxide in lichte mate op de stations. Deze trend volgt de landelijke trend in het Landelijke Meetnet Luchtkwaliteit (LML). In 2016 zijn de daggemiddelde concentraties van PM10 op de twee stations onderling vrijwel gelijk. De concentratieniveaus zijn bovendien vergelijkbaar met die op andere stedelijke meetstations van het LML. De concentraties van stikstofoxiden variëren sterk gedurende de dag. De hoogste waarden ontstaan tijdens de ochtendspits op de locatie met veel verkeer. De jaargemiddelde stikstof(di)oxidegehaltes op de stations van het Hilversumse meetnet zijn iets lager dan die van gelijksoortige type stations van het LML. Dit blijkt uit de resultaten van luchtkwaliteitsmetingen van het RIVM. Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de gemeente Hilversum om gegevens te leveren over de luchtkwaliteit voor het Integraal BereikbaarheidsPlan (IBP) Hilversum. Het IBP is ingesteld om de doorstroom van verkeer in en rond Hilversum te verbeteren.

Het RIVM rapporteert over de uitstoot van stikstof en de neerslag daarvan in Nederlandse Natura 2000-gebieden. Dit is onderdeel van de monitoring van het Programma Aanpak Stikstof (PAS). De doelen van het PAS zijn: minder stikstof, sterkere natuur en economische ontwikkeling. De uitstoot van stikstof is de basis om te berekenen hoeveel ervan neerslaat op de bodem en de planten (stikstofdepositie). Uit deze monitoringsrapportage blijkt dat van 2014 tot en met 2017 de jaarlijkse uitstoot van stikstofoxiden met 13 kiloton is gedaald (4 procent). Stikstofoxide is de vorm van stikstof die vooral van verkeer en industrie afkomt. De jaarlijkse uitstoot van ammoniak, waarvan landbouw de belangrijkste bron is, is met 4 kiloton gestegen (3 procent). Het RIVM maakt voor het PAS ook prognoses van de hoeveelheid stikstof die in 2020 en 2030 op de bodem van Natura 2000-gebieden neerslaat. In de huidige prognose daalt de depositie. Hierbij is ervan uitgegaan dat de uitstoot van stikstofoxiden stijgt, en van ammoniak daalt. Als de ontwikkelingen in de gerapporteerde uitstoot tot 2017 echter doorzetten, is de hoeveelheid stikstofoxiden in de prognoses te hoog ingeschat en die van ammoniak te laag. Vanwege deze ontwikkelingen is het onzeker of de verwachte depositiedaling overal gaat worden gehaald. De afgelopen jaren is een verschil te zien tussen de uitstoot en de gemeten concentratie van ammoniak in de lucht. Dit komt grotendeels doordat er minder vervuilende stoffen in de lucht zitten. Ammoniak verbindt zich daardoor minder met deze stoffen en blijft langer in de lucht achter. Door dit inzicht is het verschil beter te begrijpen, maar het is geen reden om depositiecijfers aan te passen. Verder wordt de feitelijke uitstoot uit de landbouw nader onderzocht. Dit kan nauwkeurigere gegevens over de uitstoot en prognoses opleveren. Het aantal nieuwe aanvragen voor economische activiteiten die binnen het PAS kunnen plaatsvinden, neemt af. Dat komt doordat op diverse plekken de beschikbare ruimte voor economische ontwikkeling al is benut. Deze rapportage is opgesteld voordat de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State uitspraak heeft gedaan over het PAS.

Alleen digitaal verschenen

De concentraties fijnstof (PM10) en stikstofdioxide (NO2) op drie permanente meetlocaties in de omgeving van Hilversum voldoen in 2012 aan de normen; deze meetpunten liggen in Hilversum, Bussum en Laren en zijn representatief voor de omgeving van Hilversum. De resultaten van 2012 komen overeen met die van 2009 tot en met 2011. Dit blijkt uit de resultaten van luchtkwaliteitsmetingen van het RIVM. Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de gemeente Hilversum om gegevens te leveren over de luchtkwaliteit voor het Integraal BereikbaarheidsPlan (IBP) Hilversum. Het IBP is ingesteld om de doorstroom van verkeer in en rond Hilversum te verbeteren. In 2008 werd gestart met metingen van fijnstof. Vanaf voorjaar/zomer 2009 zijn daar metingen van stikstofoxiden aan toegevoegd. De concentraties op drukke wegen in Hilversum en Bussum worden vergeleken met die van een locatie in Laren met weinig verkeer. Op deze manier wordt een indruk verkregen van de mate waarin verkeer bijdraagt aan luchtverontreiniging in de periode waarin maatregelen voor het IBP Hilversum worden uitgevoerd. In 2012 verschilden de daggemiddelde fijnstofconcentraties op de drie stations onderling niet betekenisvol. De concentratieniveaus zijn vergelijkbaar met die van andere stedelijke meetstations van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit (LML). De concentratie van stikstofoxiden varieerde over de dag; de hoogste waarden werden tijdens de ochtendspits gemeten, en dan vooral op stations met veel verkeer. De jaargemiddelde stikstof(di)oxidegehaltes op de stations van het IBP Meetnet zijn iets lager dan die van gelijksoortige type stations van het LML. Aangezien de resultaten sterk overeenkomen met voorgaande jaren wordt het meetnet vanaf 2013 beperkt tot twee meetlocaties, in Hilversum en Laren. Gedurende vijf jaar worden hier nog metingen verricht om ontwikkelingen in de luchtkwaliteit te kunnen volgen.

alleen digitaal verschenen

De concentraties fijnstof (PM10) en stikstofdioxide (NO2) op de twee permanente meetlocaties in Hilversum en Laren voldoen in 2013 aan de normen, net als in eerdere jaren. Deze meetpunten zijn representatief voor respectievelijk een verkeersbelaste en een stedelijke achtergrondlocatie in de omgeving van Hilversum. In 2013 verschillen de daggemiddelde concentraties van fijnstof op de twee stations niet betekenisvol. De concentratieniveaus zijn bovendien vergelijkbaar met die op andere stedelijke meetstations van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit (LML). De concentraties van stikstofoxiden variëren sterk over de dag. De hoogste waarden werden tijdens de ochtendspits gemeten op de locatie met veel verkeer. De jaargemiddelde stikstof(di)oxidegehaltes op de stations van het Hilversumse meetnet zijn iets lager dan die van gelijksoortige type stations van het LML. Over de jaren 2009-2013 wordt op de stations een licht dalende trend waargenomen in concentraties van PM10 en NO2. Deze trend volgt de landelijke trend in het LML, alleen zijn de jaargemiddelde concentraties in het Hilversumse meetnet lager dan het landelijk jaargemiddelde van de gelijksoortige type stations in het LML. Dit blijkt uit de resultaten van luchtkwaliteitsmetingen van het RIVM. Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de gemeente Hilversum om gegevens te leveren over de luchtkwaliteit voor het Integraal BereikbaarheidsPlan (IBP) Hilversum. Het IBP is ingesteld om de doorstroom van verkeer in en rond Hilversum te verbeteren.

De concentraties fijnstof (PM10) en stikstofdioxide (NO2) op de twee permanente meetlocaties in Hilversum en Laren voldoen in 2014 aan de normen, net als in eerdere jaren. Deze meetpunten zijn representatief voor respectievelijk een locatie met veel verkeer en een zogeheten stedelijke achtergrondlocatie in de omgeving van Hilversum. Van 2009 tot en met 2014 wordt op de stations een licht dalende trend waargenomen in concentraties van fijnstof en stikstofdioxide. Deze trend volgt de landelijke trend in het Landelijke Meetnet Luchtkwaliteit (LML). In 2014 verschillen de daggemiddelde concentraties van fijnstof op de twee stations niet betekenisvol. De concentratieniveaus zijn bovendien vergelijkbaar met die op andere stedelijke meetstations van het LML. De concentraties van stikstofoxiden variëren sterk gedurende de dag. De hoogste waarden zijn tijdens de ochtendspits gemeten op de locatie met veel verkeer. De jaargemiddelde stikstof(di)oxidegehaltes op de stations van het Hilversumse meetnet zijn iets lager dan die van gelijksoortige type stations van het LML. Dit blijkt uit de resultaten van luchtkwaliteitsmetingen van het RIVM. Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de gemeente Hilversum om gegevens te leveren over de luchtkwaliteit voor het Integraal BereikbaarheidsPlan (IBP) Hilversum. Het IBP is ingesteld om de doorstroom van verkeer in en rond Hilversum te verbeteren.

De concentraties fijnstof (PM10) en stikstofdioxide (NO2) in de omgeving van Hilversum in 2011 voldoen op drie meetlocaties aan de normen. Dit blijkt uit de resultaten van luchtkwaliteitsmetingen van het RIVM in de gemeenten Hilversum, Bussum en Laren. De meetpunten zijn representatief voor de omgeving van Hilversum. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de gemeente Hilversum om gegevens te leveren over de luchtkwaliteit voor het Integraal BereikbaarheidsPlan (IBP) Hilversum. De meetresultaten van 2011 komen overeen met die van de eerste jaren, 2009 en 2010. Het zogeheten Luchtmeetnet IBP Hilversum is in 2008 gestart met metingen van fijnstof. Voor stikstofoxiden zijn metingen begonnen vanaf voorjaar/zomer 2009. Afgesproken is dat het meetnet in ieder geval gedurende 10 jaar in Hilversum gaat meten, en vooralsnog 5 jaar in Bussum en Laren. De concentraties op drukke wegen in Hilversum en Bussum worden hierbij vergeleken met die van een locatie in Laren met weinig verkeer. Op deze manier wordt een indruk verkregen van de mate waarin verkeer bijdraagt aan luchtverontreiniging in de periode waarin maatregelen voor het IBP Hilversum worden uitgevoerd. Het IPB is ingesteld om de doorstroom van verkeer in en rond Hilversum te verbeteren. In 2011 verschilden de daggemiddelde fijnstofconcentraties op de drie stations onderling niet betekenisvol. De concentratieniveaus zijn vergelijkbaar met die van andere stedelijke meetstations van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit (LML). De concentratie aan stikstofoxiden varieerde over de dag; de hoogste waarden werden tijdens de ochtendspits gemeten. De jaargemiddelde stikstof(di)oxidegehaltes op de stations van het IBP Meetnet zijn iets lager dan die van gelijksoortige type stations van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit.

De concentraties fijnstof (PM10) en stikstofdioxide (NO2) op de twee permanente meetlocaties in Hilversum en Laren voldoen in 2013 aan de normen, net als in eerdere jaren. Deze meetpunten zijn representatief voor respectievelijk een verkeersbelaste en een stedelijke achtergrondlocatie in de omgeving van Hilversum. In 2013 verschillen de daggemiddelde concentraties van fijnstof op de twee stations niet betekenisvol. De concentratieniveaus zijn bovendien vergelijkbaar met die op andere stedelijke meetstations van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit (LML). De concentraties van stikstofoxiden variëren sterk over de dag. De hoogste waarden werden tijdens de ochtendspits gemeten op de locatie met veel verkeer. De jaargemiddelde stikstof(di)oxidegehaltes op de stations van het Hilversumse meetnet zijn iets lager dan die van gelijksoortige type stations van het LML. Over de jaren 2009-2013 wordt op de stations een licht dalende trend waargenomen in concentraties van PM10 en NO2. Deze trend volgt de landelijke trend in het LML, alleen zijn de jaargemiddelde concentraties in het Hilversumse meetnet lager dan het landelijk jaargemiddelde van de gelijksoortige type stations in het LML. Dit blijkt uit de resultaten van luchtkwaliteitsmetingen van het RIVM. Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de gemeente Hilversum om gegevens te leveren over de luchtkwaliteit voor het Integraal BereikbaarheidsPlan (IBP) Hilversum. Het IBP is ingesteld om de doorstroom van verkeer in en rond Hilversum te verbeteren.

Emissiefactoren belangrijk voor betrouwbare luchtkwaliteitsberekeningen

Emissiefactoren belangrijk voor betrouwbare luchtkwaliteitsberekeningen

Keywords: tropical Savannah, biochar, soil fertility, aerobic rice, grain yield, N2O emission Márcia Thaís de Melo Carvalho (2015). The impact of wood biochar as a soil amendment in aerobic rice systems of the Brazilian Savannah. PhD thesis, Wageningen University, The Netherlands, with summaries in English, Dutch and Portuguese, 160 pp. Rice is a staple food for 3 billion people in the world. In Brazil, rice is a traditional staple food mostly cultivated by smallholder farmers. Rice is better adapted to soil types and climate conditions of the Brazilian tropical Savannah than crops like corn and soybean. However, environmental and socio-economic constraints such as the variable rainfall and the limited access to mineral fertilization is a challenge for sustainable aerobic rice production in Brazil. Yields can vary from 1 to 5 Mg ha-1. In this context, the use of agronomic techniques able to improve soil properties seems a good option to increase quantity and stability of rice production. The use of biochar as a soil amendment represents one such option. Biochar is carbonized biomass, generally a by-product of bioenergy production from biomass. Its use in agricultural soils is inspired by the very fertile Terra Preta soils, which are a result of pre-Columbian human activity in the Amazon region. A key component of the fertility of Terra Preta soils is the high content of C, mostly present in form of pyrogenic C, result of carbonization of organic material. Pyrogenic C is also an important fraction of the soil organic matter present in the weathered soils of the Brazilian Savannah. These soils are mostly acidic, with low soil organic matter content, requiring liming and mineral fertilization if used for agriculture. The biochar tested in the current research is a by-product of charcoal production from eucalyptus wood via slow pyrolysis at 400-500 ○C. It is a porous material with a high C content and K, Ca and Mg availability, which make it a potentially suitable soil amendment for the low fertile soils of the Brazilian Savannah. We applied biochar in a sandy and a clay soil type of the Brazilian Central West region, where over 40% of the Brazilian total crop production is located. We investigated whether biochar amendment improves soil chemical and physical properties and how this in turn affects aerobic rice yields along four cropping seasons after a single biochar application. In both soil types, biochar decreased soil acidity up to 3.5 years after its application. On the clay soil, biochar application decreased the soil water retention capacity but increased the soil organic matter content. The effect of biochar on rice yields on the clay soil were either absent, negative or dependent on the amount of mineral N applied, as well as biochar-induced changes in soil properties, particularly soil water retention and soil organic matter. Most promising results were observed on the sandy soil, where biochar application increased the soil water retention capacity. On the sandy soil, first two seasons were drier than latter two seasons. Accordingly, effects of biochar on rice yields were divergent: the positive effects observed in the first two seasons were absent in subsequent seasons. During this study, weather conditions and rice blast infestations were factors that influenced the observed effects of biochar on rice yields. Further, biochar did not enhance N2O emissions on the clay soil. Based on these results wood biochar could be considered for use in farming systems of the Brazilian Savannah, particularly on sandy soils.

Keywords: tropical Savannah, biochar, soil fertility, aerobic rice, grain yield, N2O emission Márcia Thaís de Melo Carvalho (2015). The impact of wood biochar as a soil amendment in aerobic rice systems of the Brazilian Savannah. PhD thesis, Wageningen University, The Netherlands, with summaries in English, Dutch and Portuguese, 160 pp. Rice is a staple food for 3 billion people in the world. In Brazil, rice is a traditional staple food mostly cultivated by smallholder farmers. Rice is better adapted to soil types and climate conditions of the Brazilian tropical Savannah than crops like corn and soybean. However, environmental and socio-economic constraints such as the variable rainfall and the limited access to mineral fertilization is a challenge for sustainable aerobic rice production in Brazil. Yields can vary from 1 to 5 Mg ha-1. In this context, the use of agronomic techniques able to improve soil properties seems a good option to increase quantity and stability of rice production. The use of biochar as a soil amendment represents one such option. Biochar is carbonized biomass, generally a by-product of bioenergy production from biomass. Its use in agricultural soils is inspired by the very fertile Terra Preta soils, which are a result of pre-Columbian human activity in the Amazon region. A key component of the fertility of Terra Preta soils is the high content of C, mostly present in form of pyrogenic C, result of carbonization of organic material. Pyrogenic C is also an important fraction of the soil organic matter present in the weathered soils of the Brazilian Savannah. These soils are mostly acidic, with low soil organic matter content, requiring liming and mineral fertilization if used for agriculture. The biochar tested in the current research is a by-product of charcoal production from eucalyptus wood via slow pyrolysis at 400-500 ○C. It is a porous material with a high C content and K, Ca and Mg availability, which make it a potentially suitable soil amendment for the low fertile soils of the Brazilian Savannah. We applied biochar in a sandy and a clay soil type of the Brazilian Central West region, where over 40% of the Brazilian total crop production is located. We investigated whether biochar amendment improves soil chemical and physical properties and how this in turn affects aerobic rice yields along four cropping seasons after a single biochar application. In both soil types, biochar decreased soil acidity up to 3.5 years after its application. On the clay soil, biochar application decreased the soil water retention capacity but increased the soil organic matter content. The effect of biochar on rice yields on the clay soil were either absent, negative or dependent on the amount of mineral N applied, as well as biochar-induced changes in soil properties, particularly soil water retention and soil organic matter. Most promising results were observed on the sandy soil, where biochar application increased the soil water retention capacity. On the sandy soil, first two seasons were drier than latter two seasons. Accordingly, effects of biochar on rice yields were divergent: the positive effects observed in the first two seasons were absent in subsequent seasons. During this study, weather conditions and rice blast infestations were factors that influenced the observed effects of biochar on rice yields. Further, biochar did not enhance N2O emissions on the clay soil. Based on these results wood biochar could be considered for use in farming systems of the Brazilian Savannah, particularly on sandy soils.

De algemene hypothese bestaat dat NH4 gehalte in sigaretten en NO concentratie in sigarettenrook de nicotine beschikbaarheid in de longen beinvloedt en daardoor ook een factor speelt bij de tabaksverslaving. Een correlatie tussen het NH4 gehalte, de NO emissie en de gedeclareerde nicotine waarde kan gebruikt worden om de hypothese te ondersteunen. Het doel van dit rapport is om na te gaan of er een onderlinge correlatie bestaat tussen het NH4 gehalte, de stikstofoxide concentratie en de gedeclareerde teer en nicotine waarden. In dit rapport werden ammonium gehaltes in sigaretten en stikstof oxide (NO) in sigarettenrook van 100 verschillende sigaretten soorten bepaald. Het NH4 gehalte van de sigaretten werd via een extractiemethode bepaald. NO concentratie in sigarettenrook werd met behulp van rookmachine en een NO-analyser bepaald. De gedeclareerde teer en nicotine waarden werden afgelezen op de sigaretten verpakking. Om de correlaties tussen de sigaretten parameters te onderzoeken, werden de NH4, NO, teer en nicotine resultaten in grafieken in functie van elkaar uitgezet en de correlatie coefficienten berekend. Er werd een positieve correlatie gevonden tussen de teer en nicotine waarden (r2 = 0.95). Verder werd een zwakke correlatie tussen de gemeten NO concentratie en de gedeclareerde teer waarde gevonden (r2 = 0.47). Het NH4 gehalte was niet gecorreleerd met een van de parameters. De 100 verschillende soorten sigaretten werden onderverdeeld in verschillende groepen en deze groepen werden met elkaar vergeleken aan de hand van de NH4 gehalte, NO concentratie en de ratio tussen teer/nicotine. De merken werden onderverdeeld in de volgende groepen: filter/geen-filter sigaretten menthol/geen menthol filter sigaretten light of regular filter sigaretten De NO concentratie in sigarettenrook van menthol en light filter sigaretten waren significant lager dan van niet-menthol en van regular filter sigaretten. De ratio teer/nicotine was significant hoger in light sigaretten dan in regular sigaretten. In deze studie hebben we een zwakke correlatie gevonden tussen de NO emissie en de gedeclareerde teer waarde, terwijl het NH4 gehalte niet was gecorreleerd met een van de parameters. Het NH4 gehalte was wel kenmerkend voor het sigaretten merk. De correlaties gevonden in deze studie zijn onvoldoende om gebruikt te worden voor onderbouwing van de hypothese dat toegevoegd NH4 of NO emissie de nicotine beschikbaarheid in de longen beinvloedt.

De algemene hypothese bestaat dat NH4 gehalte in sigaretten en NO concentratie in sigarettenrook de nicotine beschikbaarheid in de longen beinvloedt en daardoor ook een factor speelt bij de tabaksverslaving. Een correlatie tussen het NH4 gehalte, de NO emissie en de gedeclareerde nicotine waarde kan gebruikt worden om de hypothese te ondersteunen. Het doel van dit rapport is om na te gaan of er een onderlinge correlatie bestaat tussen het NH4 gehalte, de stikstofoxide concentratie en de gedeclareerde teer en nicotine waarden. In dit rapport werden ammonium gehaltes in sigaretten en stikstof oxide (NO) in sigarettenrook van 100 verschillende sigaretten soorten bepaald. Het NH4 gehalte van de sigaretten werd via een extractiemethode bepaald. NO concentratie in sigarettenrook werd met behulp van rookmachine en een NO-analyser bepaald. De gedeclareerde teer en nicotine waarden werden afgelezen op de sigaretten verpakking. Om de correlaties tussen de sigaretten parameters te onderzoeken, werden de NH4, NO, teer en nicotine resultaten in grafieken in functie van elkaar uitgezet en de correlatie coefficienten berekend. Er werd een positieve correlatie gevonden tussen de teer en nicotine waarden (r2 = 0.95). Verder werd een zwakke correlatie tussen de gemeten NO concentratie en de gedeclareerde teer waarde gevonden (r2 = 0.47). Het NH4 gehalte was niet gecorreleerd met een van de parameters. De 100 verschillende soorten sigaretten werden onderverdeeld in verschillende groepen en deze groepen werden met elkaar vergeleken aan de hand van de NH4 gehalte, NO concentratie en de ratio tussen teer/nicotine. De merken werden onderverdeeld in de volgende groepen: filter/geen-filter sigaretten menthol/geen menthol filter sigaretten light of regular filter sigaretten De NO concentratie in sigarettenrook van menthol en light filter sigaretten waren significant lager dan van niet-menthol en van regular filter sigaretten. De ratio teer/nicotine was significant hoger in light sigaretten dan in regular sigaretten. In deze studie hebben we een zwakke correlatie gevonden tussen de NO emissie en de gedeclareerde teer waarde, terwijl het NH4 gehalte niet was gecorreleerd met een van de parameters. Het NH4 gehalte was wel kenmerkend voor het sigaretten merk. De correlaties gevonden in deze studie zijn onvoldoende om gebruikt te worden voor onderbouwing van de hypothese dat toegevoegd NH4 of NO emissie de nicotine beschikbaarheid in de longen beinvloedt.

In dit rapport staat een beschrijving van een onderzoek naar de gevoeligheid van paprikaplanten voor rookgassen (stikstofoxiden en etheen).

In dit rapport staat een beschrijving van een onderzoek naar de gevoeligheid van paprikaplanten voor rookgassen (stikstofoxiden en etheen).

/

Nitrous oxide (N(2)O), a potent greenhouse gas, can be emitted during wastewater treatment, significantly contributing to the greenhouse gas footprint. Measurements at lab-scale and full-scale wastewater treatment plants (WWTPs) have demonstrated that N(2)O can be emitted in substantial amounts during nitrogen removal in WWTPs, however, a large variation in reported emission values exists. Analysis of literature data enabled the identification of the most important operational parameters leading to N(2)O emission in WWTPs: (i) low dissolved oxygen concentration in the nitrification and denitrification stages, (ii) increased nitrite concentrations in both nitrification and denitrification stages, and (iii) low COD/N ratio in the denitrification stage. From the literature it remains unclear whether nitrifying or denitrifying microorganisms are the main source of N(2)O emissions. Operational strategies to prevent N(2)O emission from WWTPs are discussed and areas in which further research is urgently required are identified.

Iron is fundamental to the biology of eukaryotic cells since it plays a key role in many metabolic functions. Iron concentrations are tightly regulated, for example by ferritin, because excessive iron leads to tissue damage. Iron cannot cross cellular membranes directly and most cells acquire iron from the iron transporting protein transferrin (Tf), via transferrin receptors. During nutritional immunity the body reacts with a metabolic adjustment in order to render important nutrients unavailable to invading microorganisms. However, pathogens also have evolved a range of mechanisms to acquire iron from the host (chapter 1). In the study described in this thesis, we used a natural host-parasite model of common carp (Cyprinus carpio L.) infected with Trypanoplasma borreli, a protozoan kinetoplastid, extracellular blood parasite of carp to get more insight in the competition for iron between host and parasite. Transferrin of common carp is highly polymorphic with several alleles identified according to differences in electrophoretic mobility. We studied the implications of Tf polymorphisms for iron binding and modulation of immune function. We performed a series of challenge experiments infecting five genetically different, commercially exploited carp lines with T. borreli. Our results indicated that Tf genotype may influence the susceptibility to pathogens. We observed a significant association of the DD genotype of Tf with low parasitaemia in two resistant carp lines (Polish ‘R2’ and ‘K’), but a reverse association in the most susceptible carp line ‘D’ (chapter 2). We also showed that variation in resistance to T. borreli could be controlled by sex-related genetic factors. Examination of parasite growth in vitro, in culture media supplemented with 3% serum taken from fish with different Tf genotypes, showed a faster decrease in number of parasites in media supplemented with serum from DD-typed animals (chapter 2). In general, pathogens also have mechanisms to acquire iron from the host. We developed a method for Tf depletion of carp serum using specific antibodies to carp Tf, and compared T. borreli multiplication and survival in the presence or absence of Tf in vitro. Parasites were dying in medium containing Tf-depleted serum, which clearly showed that Tf is essential for parasite growth and multiplication (chapter 3). We isolated two allelic forms of carp Tf (alleles D and G) to purity using rivanol precipitation and ion-exchange chromatography (chapter 5). We showed that parasite growth in vitro could be reconstituted by the addition of purified Tf to Tf-depleted serum (chapter 3). We observed differences in T. borreli multiplication and survival in culture media containing different sera typed differently for Tf genotypes (chapter 3). We identified four complete coding sequences for common carp Tf alleles C, D, F and G, and confirmed the overall similarity of the carp Tf three-dimensional structure to Tfs of other species. We could show that carp Tf differs significantly in critical iron-binding sites in the N-lobe of the molecule, as compared to other non-cyprinid fish species (chapter 4). The substitution of a majority of the iron-coordinating residues in the Nlobe indeed seems to affect the ability to bind iron, which may be compensated for by higher serum concentrations of Tf (chapter 7). Comparison of constitutive gene expression of two Tf alleles D and G showed a comparably high gene expression level in liver and small but consistent differences in gene expression for allele D over allele G in other immunologically important organs (chapter 4). Our data suggest that the allelic polymorphism is not related to differences in iron binding and/or binding to the host Tf receptor but could be linked with other factors, such as competition for iron with pathogens (chapter 4). Transferrin itself may also exert effects that are not directly linked with maintaining iron levels and Tf cleavage products have been shown to stimulate macrophages to produce large amounts of nitric oxide (NO). To study the induction of NO in carp head kidney-derived macrophages, we isolated two allelic forms of carp Tf (alleles D and G) to purity and showed that the level of activation of macrophages by Tf was different for the D and G allele (chapter 5). Differences in NO levels induced could be related to different cleavage forms of the two alleles D and G, as shown by Western blot, confirming that full-length Tf cannot induce NO. The D-type Tf cleavage products induced significantly higher nitric oxide (NO) production than cleavage products of Gtype Tf. (chapter 5). Transferrin uptake by trypanosome parasites involves Tf binding to a receptor. The TfR-Tf complex then is internalised and transported to lysosomes, where Tf is proteolytically degraded. We described the cloning and sequencing of a cathepsin L-like cysteine proteinase from T. borreli and production of a recombinant and biologically active enzyme (chapter 6). We demonstrated that the T. borreli cysteine proteinase is able to digest host transferrin. Likely, Tf cleavage fragments are released from the trypanosomes while iron would remain parasite-associated, possibly contributing to thepathogenicity of the parasite by inducing high amounts of NO in carp macrophages (chapter 7). Our study dealt with different aspects of Tf polymorphism, discussing the role of Tf in immunity of common carp and the influence of allelic polymorphism on competition for iron between host and pathogen (chapter 7). Further investigations should shed more light on the selective advantage of particular alleles to provide a basis for incorporating Tf as a genetic marker in marker-assisted selection programmes for increased resistance to diseases. This could contribute to improved survival of carp kept under semiintensive farming systems in ponds.

CO2 uit de wkk doseren is niet zonder risico. Metingen van WUR Glastuinbouw wijzen uit dat de concentratie NOx in de kas bijzonder hoog kan worden bij een flinke CO2-vraag, weinig ventilatie en een dicht scherm. Een bewakingssysteem voor NOx en etheen in de kas zou geen overbodige luxe zijn

Iron is fundamental to the biology of eukaryotic cells since it plays a key role in many metabolic functions. Iron concentrations are tightly regulated, for example by ferritin, because excessive iron leads to tissue damage. Iron cannot cross cellular membranes directly and most cells acquire iron from the iron transporting protein transferrin (Tf), via transferrin receptors. During nutritional immunity the body reacts with a metabolic adjustment in order to render important nutrients unavailable to invading microorganisms. However, pathogens also have evolved a range of mechanisms to acquire iron from the host (chapter 1). In the study described in this thesis, we used a natural host-parasite model of common carp (Cyprinus carpio L.) infected with Trypanoplasma borreli, a protozoan kinetoplastid, extracellular blood parasite of carp to get more insight in the competition for iron between host and parasite. Transferrin of common carp is highly polymorphic with several alleles identified according to differences in electrophoretic mobility. We studied the implications of Tf polymorphisms for iron binding and modulation of immune function. We performed a series of challenge experiments infecting five genetically different, commercially exploited carp lines with T. borreli. Our results indicated that Tf genotype may influence the susceptibility to pathogens. We observed a significant association of the DD genotype of Tf with low parasitaemia in two resistant carp lines (Polish ‘R2’ and ‘K’), but a reverse association in the most susceptible carp line ‘D’ (chapter 2). We also showed that variation in resistance to T. borreli could be controlled by sex-related genetic factors. Examination of parasite growth in vitro, in culture media supplemented with 3% serum taken from fish with different Tf genotypes, showed a faster decrease in number of parasites in media supplemented with serum from DD-typed animals (chapter 2). In general, pathogens also have mechanisms to acquire iron from the host. We developed a method for Tf depletion of carp serum using specific antibodies to carp Tf, and compared T. borreli multiplication and survival in the presence or absence of Tf in vitro. Parasites were dying in medium containing Tf-depleted serum, which clearly showed that Tf is essential for parasite growth and multiplication (chapter 3). We isolated two allelic forms of carp Tf (alleles D and G) to purity using rivanol precipitation and ion-exchange chromatography (chapter 5). We showed that parasite growth in vitro could be reconstituted by the addition of purified Tf to Tf-depleted serum (chapter 3). We observed differences in T. borreli multiplication and survival in culture media containing different sera typed differently for Tf genotypes (chapter 3). We identified four complete coding sequences for common carp Tf alleles C, D, F and G, and confirmed the overall similarity of the carp Tf three-dimensional structure to Tfs of other species. We could show that carp Tf differs significantly in critical iron-binding sites in the N-lobe of the molecule, as compared to other non-cyprinid fish species (chapter 4). The substitution of a majority of the iron-coordinating residues in the Nlobe indeed seems to affect the ability to bind iron, which may be compensated for by higher serum concentrations of Tf (chapter 7). Comparison of constitutive gene expression of two Tf alleles D and G showed a comparably high gene expression level in liver and small but consistent differences in gene expression for allele D over allele G in other immunologically important organs (chapter 4). Our data suggest that the allelic polymorphism is not related to differences in iron binding and/or binding to the host Tf receptor but could be linked with other factors, such as competition for iron with pathogens (chapter 4). Transferrin itself may also exert effects that are not directly linked with maintaining iron levels and Tf cleavage products have been shown to stimulate macrophages to produce large amounts of nitric oxide (NO). To study the induction of NO in carp head kidney-derived macrophages, we isolated two allelic forms of carp Tf (alleles D and G) to purity and showed that the level of activation of macrophages by Tf was different for the D and G allele (chapter 5). Differences in NO levels induced could be related to different cleavage forms of the two alleles D and G, as shown by Western blot, confirming that full-length Tf cannot induce NO. The D-type Tf cleavage products induced significantly higher nitric oxide (NO) production than cleavage products of Gtype Tf. (chapter 5). Transferrin uptake by trypanosome parasites involves Tf binding to a receptor. The TfR-Tf complex then is internalised and transported to lysosomes, where Tf is proteolytically degraded. We described the cloning and sequencing of a cathepsin L-like cysteine proteinase from T. borreli and production of a recombinant and biologically active enzyme (chapter 6). We demonstrated that the T. borreli cysteine proteinase is able to digest host transferrin. Likely, Tf cleavage fragments are released from the trypanosomes while iron would remain parasite-associated, possibly contributing to thepathogenicity of the parasite by inducing high amounts of NO in carp macrophages (chapter 7). Our study dealt with different aspects of Tf polymorphism, discussing the role of Tf in immunity of common carp and the influence of allelic polymorphism on competition for iron between host and pathogen (chapter 7). Further investigations should shed more light on the selective advantage of particular alleles to provide a basis for incorporating Tf as a genetic marker in marker-assisted selection programmes for increased resistance to diseases. This could contribute to improved survival of carp kept under semiintensive farming systems in ponds.

Hoeveel CO2 wordt op een hectare grasland opgenomen, en hoeveel lachgas ontsnapt uit de bodem? Wat is de methaanemissie van de koeien die op die hectares grazen en hoeveel methaan komt er uit de mest die de dames achter laten? Kunnen we dat ook meten en kunnen we met metingen laten zien wat het effect is van verschillende beheersmaatregelen? Al deze vragen hebben te maken met het broeikaseffect en met de afspraken die Nederland gemaakt heeft om de emissies van broeikasgassen te beteugelen. Het Greengrass-project probeert nieuwe puzzelstukjes te vinden om het totaalplaatje van de gasuitwisseling boven graslanden in beeld te brengen.

CO2 uit de wkk doseren is niet zonder risico. Metingen van WUR Glastuinbouw wijzen uit dat de concentratie NOx in de kas bijzonder hoog kan worden bij een flinke CO2-vraag, weinig ventilatie en een dicht scherm. Een bewakingssysteem voor NOx en etheen in de kas zou geen overbodige luxe zijn

Hoeveel CO2 wordt op een hectare grasland opgenomen, en hoeveel lachgas ontsnapt uit de bodem? Wat is de methaanemissie van de koeien die op die hectares grazen en hoeveel methaan komt er uit de mest die de dames achter laten? Kunnen we dat ook meten en kunnen we met metingen laten zien wat het effect is van verschillende beheersmaatregelen? Al deze vragen hebben te maken met het broeikaseffect en met de afspraken die Nederland gemaakt heeft om de emissies van broeikasgassen te beteugelen. Het Greengrass-project probeert nieuwe puzzelstukjes te vinden om het totaalplaatje van de gasuitwisseling boven graslanden in beeld te brengen.