Search

Het Ministerie van Economische Zaken wil komen tot wetenschappelijk onderbouwd duurzaam beheer van snoekbaars, baars, blankvoorn en brasem in het IJsselmeer en Markermeer. Voor alle vier bestanden is de beleidsdoelstelling voor visseizoen 2017/2018 geformuleerd in het document “Toekomstbeeld visstand IJsselmeer/Markermeer – synthesedocument’. Hierin wordt in ieder geval gestreefd naar ‘een evenwichtiger lengte-opbouw van de bestanden met meer grotere exemplaren en een groter aantal jaarklassen’, als ook ‘een toename van de (paai)bestanden’. Voor het behalen van deze beleidsdoelstellingen zijn inspanningsadviezen gevraagd over de staandwantvisserij en de zegenvisserij, gecombineerd voor het IJsselmeer en Markermeer.

This report covers among others time-series data, fishing capacity, fishing effort, catches and landings concerning eels in the Netherlands. During the development of the current models for the evaluation of the eel management plan in the Netherlands, the main weaknesses of the current methodology surfaced quickly. The main recommendations to improve the quality of the assessment before the next evaluation in 2015 are listed.

The KB WOT Fisheries programme is established to maintain and develop the expertise needed to carry out the statutory obligations of the Netherlands in fisheries monitoring and advice. It is also a flexible program which responds to changes over time in WOT requirements, fisheries management and policy needs. While maintaining the core expertise and flexibility, the KB WOT programme also strives to be innovative and participate in the development of fisheries science. The programme operates within the context of the Common Fisheries Policy (CFP), the EU Marine Strategy Framework Directive (MSFD) and the EU Maritime Policy. The KB WOT fisheries programme is established annually and positioned around a number of themes. In 2015 14 projects were originally awarded. However, one project could not meet all the original objectives and with the remaining budget a 15th project was started on the tool development for fish ageing and maturity staging. These 15 projects were successfully completed. The programme focused on the research into the impact of fisheries on the seafloor, development of tools for electronic monitoring, data storage and dissemination and method development for assessment of marine resources. As always the core element of the KB WOT Fisheries was maintaining and developing key expertise for the WOT programme. A large part of the budget was therefore used for projects that standardise fish ageing, provide quality control of discard, ichthyoplankton and shellfish monitoring and development of fisheries acoustics techniques and expertise. These topics are vital for the quality of fish stock assessments and management. Of the 15 projects funded in 2015, seven were carried out in collaboration with institutes outside the Netherlands. As resources and expertise from these other countries contribute to the KB WOT Fisheries programme, these collaborations provided a large amount of added value to the programme. Another large part of the KB WOT resources is specifically dedicated to international collaboration and exchange of science. This ensures that Wageningen Marine Research researchers remain at the centre of scientific developments and international fisheries research. The programme was also very productive in terms of publications, presentations and developing new methods or tools for fisheries research. Over 15 international presentations were given at meetings, workshops and symposia, and 22 international and national reports written. 8 new methods or models were developed, 3 peer reviewed publications published and 5 scientific publications prepared. Het KB WOT Fisheries programma is ontwikkeld om de expertise te onderhouden en ontwikkelen, die nodig is voor het uitvoeren van de wettelijke taken van Nederland op het gebied van visserij monitoring en advisering. Daarnaast, is het een flexibel programma dat ook inspeelt op veranderingen in WOT behoeften en visserij beleid en beheer. Naast de kernexpertise en flexibiliteit probeert het KB WOT programma ook innovatief te zijn om te kunnen participeren in wetenschappelijke ontwikkelingen. Het programma wordt uitgevoerd binnen de kaders van de Common Fisheries Policy (CFP), de EU Marine Strategy Framework Directive (MSFD) en de EU Maritime Policy. Het KB WOT Visserij programma wordt jaarlijks vastgesteld rond een aantal thema’s. Het programma voor 2015 bevatte origineel 14 projecten. Een daarvan was niet in staat om alle geplande doelstellingen te halen. Met het budget dat daardoor vrij kwam is een 15e project uitgevoerd waarin een tool ontwikkeld is voor de kalibratie van leeftijds- en rijpheidsbepaling van vis. Deze 15 projecten zijn succesvol uitgevoerd. De focus van het programma was gericht op onderzoek naar de invloed van visserij op de zeebodem, ontwikkeling van methoden voor elektronisch monitoren en ontwikkeling van methoden voor het assessment van visbestanden. De kern van het programma was natuurlijk de ontwikkeling en het onderhouden van noodzakelijke kern expertises voor het WOT programma. Een groot deel van het budget is daarom besteed aan projecten voor het standaardiseren van leeftijdsbepaling van vis, kwaliteitscontrole en verbetering van bijvangst, ichthyoplankton en schelpdier monitoring en ontwikkelen van visserij akoestische technieken en kennis. Deze onderwerpen zijn van essentieel belang voor het behouden van de hoge kwaliteit van assessments van visbestanden. Van de 15 projecten in 2015 zijn er zeven uitgevoerd in samenwerking met instituten buiten Nederland. Deze samenwerking zorgt voor extra toegevoegde waarde aan het KB WOT Visserij programma doordat andere landen kennis en middelen bijdragen. En ander groot deel van het KB WOT programma was specifiek gebruikt voor internationale samenwerking en uitwisseling van kennis en wetenschap. Op deze manier blijven Wageningen Marine Research onderzoekers in het centrum van wetenschappelijke ontwikkelingen en internationaal visserij onderzoek. Het KB WOT programma heeft in 2015 ook veel gepubliceerd en geproduceerd. Meer dan 15 internationale presentaties zijn gepresenteerd tijdens bijeenkomsten, vergaderingen, workshops en symposia. In totaal zijn er 22 (inter-)nationale rapporten geschreven en 8 nieuwe methoden of modellen ontwikkelt. Tot slot zijn er 3 peer reviewed wetenschappelijke artikelen gepubliceerd en 5 wetenschappelijke manuscripten opgezet.

The exploitation of wild shellfish has developed from free fisheries to a strongly regulated commercial activity, in which economic and ecological objectives are both aimed for. Within the framework of this policy an annual stock estimate is made for the economic important species: razor shell (Ensis directus) and cut-through shell (Spisula subtruncata), and other less economic species. The survey covers the entire Dutch coastal zone, and is commissioned by the Ministry of Economic Affairs. The fieldwork for the 23 th successive survey since 1995 was carried out in spring 2017. The principle objective of this survey is the assessment of the stock sizes of the economically important species Ensis directus and Spisula subtruncata in the Dutch coastal zone, including the Natura-2000 areas: “Noordzeekustzone”, “Voordelta”, “Vlakte van de Raan”, and the mouth of the Westerschelde estuary. In addition to the two most important species, we also report on the occurrence of three species of occasional economic importance: otter shell (Lutraria lutraria), striped venus clam (Chamelea striatula), and banded wedge shell (Donax vittatus). For the Dutch coastal zone the total stock size was estimated at 397.2 million kg fresh weight for razor shells, and 1,281.7 million kg fresh weight of cut-through shells. Stocks of the the other species were estimated at 18.1 million kg fresh weight for striped venus clams, 38.0 million kg fresh weight of banded wedge shells and 4,931 million individuals of otter shells. The stock of razor shells showed a sharp increase and was found to be the highest since 1995. The same can be said for the cut-through shells, where the stock of biomass increased to a level which is the highest since 1995. Also the stock of the otter shell and the banded wedge shell increased where the stock of the striped venus clam showed a slight decrease. De visserij op schelpdieren in de Nederlandse kustwateren heeft zich ontwikkeld van een vrije visserij tot een sterk gereguleerde visserij waarbij naast economische ook ecologische doelstellingen nagestreefd worden. In het kader van de uitvoering van dit beleid wordt jaarlijks een bestandsopname van Amerikaanse zwaardscheden (Ensis directus), halfgeknotte strandschelpen (Spisula subtruncata), en de overige veel voorkomende soorten met een potentieel belang voor visserij, uitgevoerd door Wageningen Marine Research (WMR). Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken: programma Wettelijke Onderzoekstaken, BAS code: WOT-05-001-008. De inventarisatie is uitgevoerd in het voorjaar van 2017 en is daarmee de 23ste opeenvolgende gebiedsdekkende survey die op deze manier sinds 1995 wordt uitgevoerd. Het primaire doel van deze inventarisatie is een schatting te maken van de bestanden van de economisch en ecologisch belangrijke soorten mesheft (Ensis directus) en halfgeknotte strandschelp (Spisula subtruncata) in de Nederlandse kustwateren en de daarin gelegen Natura-2000 gebieden Noordzeekustzone, Voordelta, Vlakte van de Raan en de monding van de Westerschelde. Over overige soorten schelpdieren die van economische betekenis kunnen zijn, wordt gerapporteerd wanneer bestanden van enige omvang aanwezig zijn. In 2017 is dit het geval voor otterschelpen (Lutraria lutraria), venusschelpen (Chamelea striatula) en zaagjes (Donax vittatus). In 2017 werd een totale biomassa geschat van 397,2 miljoen kg versgewicht aan mesheften en 1.281,7 miljoen kg versgewicht aan halfgeknotte strandschelpen. Daarnaast is een bestand aangetroffen van 18,1 miljoen kg versgewicht aan venusschelpen en 38,0 miljoen kg versgewicht aan zaagjes. Voor otterschelpen is het bestand geschat op 4.931 miljoen individuen. Opvallend is de sterke toename van de halfgeknotte strandschelp waarvan de biomassa het hoogst gemeten ooit is sinds de schelpdierinventarisatie gestart is. Van het bestand ligt 82% buiten de Natura- 2000 gebieden. Tevens zijn de bestanden van de mesheften nog nooit zo hoog geweest sinds 1995 (in aantallen). De bestanden van otterschelpen en zaagjes zijn, vergeleken met vorig jaar, dit jaar ook weer toegenomen terwijl het bestand aan venusschelpen iets lager is dan vorig jaar.

Jaar in jaar uit berichten kranten over overbevissing. The Washington Post voorspelde dat de oceanen al in 2050 leeggevist zullen zijn. Aan de andere kant staan de haring en de schol er goed voor. Zes vragen aan visserijdeskundigen van binnen en buiten Wageningen UR.

Positieve berichten van het blauwe wijtingfront. Tijdens de internationale blauwewijtingsurvey on maart/april werd een sterke toename van het paaibestand vastgesteld. Wetenschapper Sven Gastauer van IMARES Wageningen UR leidde het Nederlands deel van de operatie en doet verslag.

This report describes the results of the industry survey; an annual survey targeting sole and plaice on-board of the commercial fishing vessels UK45 and OD1. The survey was set up following the wish of the fishing industry to deliver data for stock assessments themselves, which are collected using commercially representative fishing gears. This survey was expected to make stock assessment results more accurate and to increase trust of the fisheries industry in stock assessments.

This report describes the results of the industry survey; an annual survey targeting sole and plaice on-board of the commercial fishing vessels UK45 and OD1. The survey was set up following the wish of the fishing industry to deliver data for stock assessments themselves, which are collected using commercially representative fishing gears. This survey was expected to make stock assessment results more accurate and to increase trust of the fisheries industry in stock assessments.

Mangroves occur in the tropics and subtropics region and an important coastal habitat for the artisanal fisheries along the coast of Indonesia. Around 19% of the total mangrove area in the world is located in Indonesia. Besides providing a barrier against coastal/Delta erosion, mangrove forest plays a significant role as a nursery area for most of the marine communities. Unluckily, 57% of the ±3.2 million ha of the mangroves in Indonesia is currently in degraded, mostly because of human activities (anthropogenic disturbance). The primary sources of anthropogenic disturbances to mangroves are increasing population growth rate and demand for seafood products as an essential protein, especially the wild shrimp, in the world market. These resulted in land-use conversion along estuarine areas not only for settlements and plantations but also for aquaculture ponds. The lack of awareness and understanding of the value and function of mangrove ecosystems contributed to the loss and damage the mangroves area. Therefore, my research and field experiment aimed to quantify the effects of human disturbance on mangroves associated trophic cascades in Indonesia estuarine areas. The study was performed in the Berau District, East Kalimantan, Indonesia between 2005 and 2010. Data of mangrove extent from 1990 in the Berau Delta was used as base data with low human disturbance. We also interviewed the artisanal fishermen about their catches, origins, and fishing locations, in relation to the total catch per unit effort (CpUE). The results had shown that the total mangroves area in the Berau Delta decreased by 54% between the 1990 and 2009, which led to fragmentation and alteration in the structural complexity of mangroves. The field experiment conducted at three locations with different levels of human disturbances revealed that the species richness was decreased with increased the level of human interference and the marine community tended to be dominated by only a few species. In the highly disturbed areas, the catch of small-scale fishermen tended to be lower. Furthermore, the result from a spatial statistical model indicated that the disturbance of mangrove habitats was influenced the distribution pattern of shrimp. The total CpUE of small-scale fishery in the study area was relatively small, and the area was probably not overexploited. As a conclusion, mangroves habitat in the Berau Delta played a significant role in sustaining coastal fisheries. This important ecosystem supports a primary source of marine protein. Mangrove forests can only guarantee these marine resources if the people consciously maintain its viability through a strong management policy.

The North Sea horse mackerel stock is currently classified by ICES as a data poor stock, for which the catch advice is based on the trend in an abundance index. The development of an analytical stock assessment, necessary to give more accurate advice, is hampered by a number of limitations on the input data, among which the most important are the poor quality of catch-at-age data and the absence of a targeted survey for North Sea horse mackerel. The aim of this project was to study possibilities to improve the data quality used for an analytical stock assessment model.

Het Ministerie van Economische Zaken (EZ) wil komen tot wetenschappelijk onderbouwd duurzaam beheer van snoekbaars, baars, blankvoorn en brasem in het IJsselmeer en Markermeer. Voor alle vier bestanden is de beleidsdoelstelling voor visseizoen 2016/2017 geformuleerd als “een zekere mate van herstel”. Voor het behalen van deze beleidsdoelstelling zijn inspanningsadviezen gevraagd over de staandwantvisserij en de zegenvisserij, gecombineerd voor het IJsselmeer en Markermeer. Dit rapport bevat een primair en, op verzoek van de opdrachtgever, een alternatief advies. Het primaire advies is beschreven in hoofdstuk 1, het alternatieve advies is uitgewerkt in hoofdstukken 2 tot en met 8. Deze adviezen hebben als doelstelling het voorkomen van verdere achtergang van de visbestanden. Voor de doelstelling ‘een zekere mate van herstel’ worden aanvullende adviezen gegeven. Alle drie adviezen zijn samengebracht in hoofdstuk 9.

The North Sea horse mackerel stock is currently classified by ICES as a data poor stock, for which the catch advice is based on the trend in an abundance index. The development of an analytical stock assessment, necessary to give more accurate advice, is hampered by a number of limitations on the input data, among which the most important are the poor quality of catch-at-age data and the absence of a targeted survey for North Sea horse mackerel. The aim of this project was to study possibilities to improve the data quality used for an analytical stock assessment model.

Het Ministerie van Economische Zaken (EZ) wil komen tot wetenschappelijk onderbouwd duurzaam beheer van snoekbaars, baars, blankvoorn en brasem in het IJsselmeer en Markermeer. Voor alle vier bestanden is de beleidsdoelstelling voor visseizoen 2016/2017 geformuleerd als “een zekere mate van herstel”. Voor het behalen van deze beleidsdoelstelling zijn inspanningsadviezen gevraagd over de staandwantvisserij en de zegenvisserij, gecombineerd voor het IJsselmeer en Markermeer. Dit rapport bevat een primair en, op verzoek van de opdrachtgever, een alternatief advies. Het primaire advies is beschreven in hoofdstuk 1, het alternatieve advies is uitgewerkt in hoofdstukken 2 tot en met 8. Deze adviezen hebben als doelstelling het voorkomen van verdere achtergang van de visbestanden. Voor de doelstelling ‘een zekere mate van herstel’ worden aanvullende adviezen gegeven. Alle drie adviezen zijn samengebracht in hoofdstuk 9.

Voor veel sportvissers is karper de favoriete vissoort. Dankzij een doordacht water- en visstandbeheer kent ons land een gezonde karperpopulatie. Tocht treedt er af en toe sterfte op bij deze vissen. Mede op verzoek van Sportvisserij Nederland onderzoekt het Centraal Veterinair Instituut in Lelystad de oorzaak van deze sterftes.

The effect of the dioxin-like PCB 126 (3,3¿,4,4¿,5-pentachlorobiphenyl) on the early development of the marine flatfish sole (Solea solea) was tested in a newly developed early life stage (ELS) test that includes the metamorphosis of the symmetric larvae into an asymmetrical flatfish. Early life stages of sole were exposed to a concentration series of PCB 126 in seawater until 4, 8, 10 and 15 days post fertilisation (dpf). Subsequently the development of the larvae was registered under further unexposed conditions. The LC50s at the start of the free-feeding stage (12 dpf) ranged between 39 and 83 ng PCB 126/l depending on exposure duration. After the fish had completed the metamorphosis, the LC50 values ranged between 1.7 and 3.7 ng PCB 126/l for the groups exposed for 4, 8 and 10 dpf, respectively. Thus exposure for only 4 days, covering only the egg stage, was sufficient to cause adverse effects during a critical developmental phase two weeks later. The internal dosages of these larvae, determined by means of an in vitro gene reporter assay as dioxin-equivalent values (TEQ), revealed a LD50 of 1 ng TEQ/g lipid, which is within the same order of magnitude as TEQ levels found in fish from highly polluted areas. This study indicates that ELS fish tests that are terminated shortly after the fish becomes free-feeding, underestimate the toxic potential of compounds with low acute toxicity such as PCBs. Our prolonged ELS with this native marine flatfish suggests that reproductive success of fish populations at contaminated sites can be affected De standaardprocedure die moet vaststellen hoe giftig bepaalde stoffen voor vislarfjes zijn, heeft een blinde vlek. Dat ontdekten Wageningse biologen door proeven met pasgeboren tongetjes. Hun onderzoek geeft waarschijnlijk een aanvullende verklaring voor de achteruitgang van de visstand

Het spieringbestand daalt al twee decennia gestaag. De spiering is geen gewaardeerde consumptievis, maar als schakel tussen plankton en predatoren wel een belangrijk onderdeel in het voedselweb. Mogelijke oorzaken die een rol spelen in de teruggang van de spiering zijn de temperatuurstijging en het helder worden van wateren. Nader onderzoek moet uitwijzen welke maatregelen deze vissoort er weer bovenop kunnen helpen

Rivieren zijn van nature dynamische systemen met sterk wisselende waterafvoeren. Doordat in het vroege voorjaar een extra hoeveelheid water door de rivieren stroomt, afkomstig van regenval of het smelten van sneeuw, komen periodiek grote oppervlaktes laaggelegen land onder water te staan. Leo Nagelkerke gaat in op de functie van deze vloedvlaktes voor vissen

Door de introductie van fosfaatvrije wasmiddelen en betere afvalwaterzuivering zit er volgens de beroepsvisserij onvoldoende voedsel in het Noordzeewater. Dit zou de oorzaak zijn van het teruglopen van de visproductie. De sector pleit daarom voor bemesting. Het Wageningse onderzoeksinstituut IMARES kreeg van voormalig minister Veerman de opdracht het mogelijke verband tussen fosfaatconcentratie en visproductie nader te onderzoeken. In dit artikel worden de resultaten samengevat

Onderzoeksinstituut IMARES heeft in opdracht van het ministerie van EZ in het voorjaar van 2015 het kokkelbestand (Cerastoderma edule) in de Waddenzee, de Oosterschelde en de Westerschelde geïnventariseerd. De inventarisatie wordt jaarlijks uitgevoerd om te kunnen bepalen hoeveel er gevist mag worden en is daarnaast ook van belang voor evaluatie van beheersmaatregelen en effectstudies in het kader van Natura 2000 en de natuurbeschermingswet. De kokkelbestandsopname wordt sinds 1990 uitgevoerd in de Oosterschelde en de Waddenzee, sinds 1992 in de Westerschelde en sinds 1993 in de Voordelta (als onderdeel van de bestandsopnamen van mesheften en halfgeknotte strandschelpen in de Nederlandse kustzone). Doel van deze inventarisaties ten behoeve van de visserij is het bepalen van de voorjaarsbestanden in deze gebieden, op basis waarvan een schatting wordt gemaakt van de oogstbare bestanden in september.

De afgelopen jaren zijn vier rapporten verschenen over de ecologische impact van karper (Cyprinus carpio) in relatie tot de uitzet van deze soort in Nederlandse wateren. De vier rapporten geven verschillende weergaven van het effect van karper op de waterkwaliteit en ook hoeveel karper per hectare in Nederlandse wateren kan worden uitgezet. Het doel van deze desk-studie is om te bepalen waar verschillen tussen conclusies over het uitzetten van karper in de vier rapporten door kunnen worden verklaard. De vastgestelde verschillen in dit rapport zullen als uitgangspunt dienen voor een bijeenkomst met de betrokken partijen om tot een consensus te komen.

Het rapport “Toestand Vis en Visserij in de Zoete Rijkswateren” bestaat uit drie verschillende delen: “Trends”, “Methoden” en “Data”. In dit rapport (Deel I) worden (i) de trends in commercieel benutte vissoorten per VBC gebied, (ii) de trends in Habitatrichtlijnsoorten en (iii) de ecologische kwaliteitsratio’s vis gerapporteerd. Hiervoor is gebruik gemaakt van de gegevens die binnen de verschillende vismonitoringsprogramma’s op de Zoete Rijkswateren worden verzameld. In de rapportage zijn trendanalyses voor de verschillende commercieel benutte vissoorten en Habitatrichtlijn vissoorten gemaakt aan de hand van de beschikbare monitoringsgegevens. De gegevens van deze monitoringsprogramma’s worden gebruikt als indicatoren voor de ontwikkeling van de bestanden van de geanalyseerde soorten over verschillende tijdsperioden.

The EKOFISH Group, the North Sea Foundation (NSF) and WWF-Netherlands partnered up with IMARES in 2013 to explore whether an industrial survey can be used to strengthen scientific assessment of key commercial by-catch species in the North Sea flatfish fishery. The project was broken down in two consecutive phases. The first phase of the project served to establish the potential role of an industrial survey.The second phase of the project was used to run a pilot-survey and served to determine the practical feasibility of an industrial survey. This report synthesises the findings of the research that was carried out in phase one and two of the project and discusses the main findings to give answer to the main question that has guided this research project 'can an industrial survey for North Sea brill, dab, lemon sole and turbot strengthen scientific assessment of these stocks?'.

The increasing eutrophication, the introduction of Nile perch (Lates niloticus) and the increasing fishing pressure has changed Lake Victoria tremendously the last century. Since the 1960s, eutrophication increased primary production, enabling an increase in fish production. However, eutrophication also created hypoxia pockets, which reduced the available habitats for fish. In addition, the endemic haplochromines declined, whereas the introduced Nile perch boomed in the 1980s. The Nile perch boom and increased fish production resulted in the largest freshwater fisheries of the world. However, it is unclear whether fish production can still increase with further eutrophication as maximum primary production rates may have been reached. Fish stocks fluctuate since the 1980s and in order to manage these, it is important to understand how eutrophication and fisheries affect the Nile perch population. The present study investigates the bottom-up effects of eutrophication on the Nile perch and food-web dynamics in south-east Lake Victoria. We analysed the level of eutrophication along an eutrophication gradient in the Mwanza Gulf. Phytoplankton biomass varied spatially and seasonally and was limited by nutrients in deep water and by light in shallow water. Fish distributions were dynamic, with environmental factors depth and temperature influencing Nile perch size structure and distribution patterns similarly on small and large spatial scales. Although prey densities of haplochromines and Caridina nilotica shrimp did not explain Nile perch distributions, ontogenetic diet shifts and composition were related to prey densities, suggesting an opportunistic feeding behaviour of Nile perch. Small Nile perch however, showed some preference to shrimp and Nile perch preferred haplochromines above Dagaa (Rastrineobola argentea) and juvenile Nile perch as fish prey. On a food-web level, the base of the food web was spatially and seasonally highly dynamic. The onset of rains caused a spatial differentiation in littoral/benthic and pelagic carbon sources, affecting the whole food web. Trophic levels of fish were related to the spatial variation in diet compositions. Although a large heterogeneity was found in water quality, fish distributions and food-web structure, bottom-up processes affected the food web similarly. Despite the ongoing nutrient load in Lake Victoria, water quality has improved since the 1990s. Climate forcing through increasing wind speeds increased visibility and oxygen levels. Global climate change will therefore be an important driver of the water quality and fish distributions of Lake Victoria.

The increasing eutrophication, the introduction of Nile perch (Lates niloticus) and the increasing fishing pressure has changed Lake Victoria tremendously the last century. Since the 1960s, eutrophication increased primary production, enabling an increase in fish production. However, eutrophication also created hypoxia pockets, which reduced the available habitats for fish. In addition, the endemic haplochromines declined, whereas the introduced Nile perch boomed in the 1980s. The Nile perch boom and increased fish production resulted in the largest freshwater fisheries of the world. However, it is unclear whether fish production can still increase with further eutrophication as maximum primary production rates may have been reached. Fish stocks fluctuate since the 1980s and in order to manage these, it is important to understand how eutrophication and fisheries affect the Nile perch population. The present study investigates the bottom-up effects of eutrophication on the Nile perch and food-web dynamics in south-east Lake Victoria. We analysed the level of eutrophication along an eutrophication gradient in the Mwanza Gulf. Phytoplankton biomass varied spatially and seasonally and was limited by nutrients in deep water and by light in shallow water. Fish distributions were dynamic, with environmental factors depth and temperature influencing Nile perch size structure and distribution patterns similarly on small and large spatial scales. Although prey densities of haplochromines and Caridina nilotica shrimp did not explain Nile perch distributions, ontogenetic diet shifts and composition were related to prey densities, suggesting an opportunistic feeding behaviour of Nile perch. Small Nile perch however, showed some preference to shrimp and Nile perch preferred haplochromines above Dagaa (Rastrineobola argentea) and juvenile Nile perch as fish prey. On a food-web level, the base of the food web was spatially and seasonally highly dynamic. The onset of rains caused a spatial differentiation in littoral/benthic and pelagic carbon sources, affecting the whole food web. Trophic levels of fish were related to the spatial variation in diet compositions. Although a large heterogeneity was found in water quality, fish distributions and food-web structure, bottom-up processes affected the food web similarly. Despite the ongoing nutrient load in Lake Victoria, water quality has improved since the 1990s. Climate forcing through increasing wind speeds increased visibility and oxygen levels. Global climate change will therefore be an important driver of the water quality and fish distributions of Lake Victoria.

Het rapport “Toestand Vis en Visserij in de Zoete Rijkswateren” bestaat uit drie verschillende delen: “Trends”, “Methoden” en “Data”. In dit rapport (Deel I) worden (i) de trends in commercieel benutte vissoorten per VBC gebied, (ii) de trends in Habitatrichtlijnsoorten en (iii) de ecologische kwaliteitsratio’s vis gerapporteerd. Hiervoor is gebruik gemaakt van de gegevens die binnen de verschillende vismonitoringsprogramma’s op de Zoete Rijkswateren worden verzameld. In de rapportage zijn trendanalyses voor de verschillende commercieel benutte vissoorten en Habitatrichtlijn vissoorten gemaakt aan de hand van de beschikbare monitoringsgegevens. De gegevens van deze monitoringsprogramma’s worden gebruikt als indicatoren voor de ontwikkeling van de bestanden van de geanalyseerde soorten over verschillende tijdsperioden.

This report covers among others time-series data, fishing capacity, fishing effort, catches and landings concerning eels in the Netherlands. During the development of the current models for the evaluation of the eel management plan in the Netherlands, the main weaknesses of the current methodology surfaced quickly. The main recommendations to improve the quality of the assessment before the next evaluation in 2015 are listed.