Primjena numeričkih postupaka u istraživanju benzodiazepina

U ovom radu provedeno je kvalitativno određivanje alprazolama, diazepama, medazepama, oksazepama, triazolama, prazepama, lorazepama, klordiazepoksida, klonazepama, acetoksilorazepama, bromazepama i karbamazepina metodom tankoslojne kromatografije. Za TLC analizu korišten je silikagel 60 F254 kao nepokretna faza te 40 različitih pokretnih faza. Detekcija je provedena pod UV svjetlom valne duljine  = 254 nm. Za procjenu učinkovitosti i odabir najprikladnijih pokretnih faza korištena su tri numerička postupka: određivanje srednjeg vlastitog sadržaja informacije (I), određivanje koeficijenta DP i postupci numeričke taksonomije. Provedena je usporedba uspješnosti kromatografskog odjeljivanja ispitivanih supstancija s obzirom na odabir pokretne faze i vrijeme razvijanja kromatograma. Procjena rezultata analize provedena je s obzirom na dobivene vrijednosti DP, I te formiranje klastera i dendrograma, a i s obzirom na vrijeme razvijanja kromatograma. Kod pogreške E = 0, 02 to je moguće uporabom pojedinačnih razvijača broj 17 (n-heptan + etilacetat+ etanol, 30+70+10, DP = 0, 9545, I = 3, 418) ili 27 (trikloretilen+etanol, 9+1 ; DP = 0, 9545, I = 3, 418) dok su pri većim pogreškama dobiveni nešto lošiji rezultati. Pri kombinaciji 2 i 3 razvijača benzodiazepini se mogu jednoznačno identificirati i pri pogrešci E = 0, 02 (u prvih 8 kombinacija) i E = 0, 03 (u prv 2 kombinacije), dok jedino pri pogrešci E = 0, 05 broj kromatografski sličnih benzodiazepina (T = 2) ukazuje da po dva ispitivana lijeka imaju faktore zadržavanja (RF vrijednosti) u rasponu promatrane pogreške. Odabrani postupak optimizacije kromatografskih razvijača kao i pravilan odabir razvijača za jednoznačno razlikovanje svih ispitivanih benzodiazepina potvrđen je i formiranjem klastera i dendrograma.