Jednoznačno razlikovanje benzodiazepina tankoslojnom kromatografijom

Vrednovanja kromatografskih razvijača i izbora optimalne kombinacije razvijača za identifikaciju određene skupine spojeva jedan je od temeljnih problema kromatografske analize. U tankoslojnoj kromatografiji optimalni skup kromatografskih razvijača uključuje razvijače koji se međusobno najviše razlikuju u RF vrijednostima. Određivanje optimalne kombinacije dvaju ili više kromatografskih razvijača provedeno je postupcima: određivanja srednjeg vlastitog sadržaja informacije (I), koeficijenta DP, klasifikacije kromatografskih razvijača u grupe (klastere) različitih identifikacijskih karakteristika te formiranjem dendrograma. Za kvalitativno određivanje korišteni su standardi alprazolama, diazepama, medazepama, oksazepama, triazolama, prazepama, lorazepama, klordiazepoksida, klonazepama, acetoksilorazepama, bromazepama i karbamazepina. Ispitivanje je provedeno na tri nepokretne faze: silikagel 60 F254, alumijev oksid 60 F254 i HPTLC silikagel 60 F254, te 40 različitih pokretnih faza uz detekciju pod UV svjetlom valne duljine 254 nm. Dobiveni rezultati prikazani su u Tablici 1. Uz najmanju moguću pogrešku koja se tolerira u kromatografskoj analizi (E = 0, 02) jednoznačno razlikovanje svih ispitivanih benzodiazepina može se postići na Al2O3 kao nepokretnoj fazi i HPTLC pločama sa silikagelom. Uzme li se u obzir i dodatni kriterij tj. vrijeme razvijanja kromatograma (t), najoptimalniji uvjeti za jednoznačnu identifikaciju benzodiazepina postižu se s HPTLC pločama (silikagel 60 F254) i pokretnom fazom 32 (kloroform + 2-propanol + 99, 5% octena kiselina (85 + 10 + 5)).