Fotoperiyodun Callosobruchus maculatus (Fabricius) erginine ve ergin yumurta bırakma davranışına etkisi

Bu çalışma, fotoperiyodun börülce tohum böceğinin (Callosobruchus maculatus) ergin ve yumurta bırakma davranışı üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmalar Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi'nin Bitki Koruma bölümü laboratuvarında, 30°C sıcaklıkta, %70±10 orantılı nem ve 0L:24D (DD), 12L:12D (LD) ve 24L:0D (LL) olmak üzere farklı fotoperiyotlarda yürütülmüştür. Dişinin bıraktığı yumurta sayısı, ovıpozısyon ve postovıpozısyon süresi, yumurta açılma oranı , çiftleşme performansı ve ergin ömrü farklı fotoperyotlarda test edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, en uzun yumurta bırakma süresi sırasıyla LD ve DD periyodunda, en kısa yumurta bırakma süresi ise LL periyodunda tespit edilmiştir. Börülce tohum böceği dişilerinin postovipozisyon süresi, aydınlatma süresinin artması ile birlikte kısalmıştır. Ayrıca, en kısa postovipozisyon süresinin LL fotoperiyodunda tespit edilmiştir. Callosobruchus maculatus dişisinin bıraktığı yumurtaların açılma oranları LD ve DD stratejisinde birbirine yakın bulunmuş ve her ikisi de LL fotofazdan daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırma sonucunda, börülce tohum böceğinin erkek ve dişisi test edilen bütün fotoperyotlarda neredeyse eşit sürelerde yaşamış, ancak sırasıyla hem LD hem de DD koşullarında erkeklerde ömrün daha uzun olduğu bulunmuştur. Ayrıca, ergin böceğin çiftleşme performansı, yumurta verimliliğini azaltan aydınlıktan (LL) etkilenmiştir. LL koşullarında çiftleşme performansı düşen dişilerin bıraktığı yumurtaların açılma oranları daha düşük bulunmuştur. Bu fotoperiyot koşulları, özellikle sürekli aydınlatmada, böceklerin çiftleşme süresini etkilemiştir.
This study was carried out to determine the effect of photoperiod on adult and egg laying behavior of Callosobruchus maculatus. The trails were conducted in the laboratory of Plant Protection Department Faculty of Agriculture in Selcuk University. In conditions of 30°C temperature with %70± 10 of relative humudity and different photoperiods,[0L:24D (DD), 12L:12D(LD), 24L:0D (LL)]. The number of eggs laid per female, egg hatchability, the duration of oviposition, post-oviposition, copulation performance, and adult longevıty start from emergence of the pest were tested under different light/dark regimes. According to the results of the research longest oviposition duration was found in (LD) and (DD) respectively while shortest value of oviposition period was detected in (LL). As observation revealed also the post-oviposition period of the bean weevil adult females decreased by increasing the photophase regime or continuous illumination system and shortest post-oviposition period was also exposed in (LL) condition. The egg hatchability of Callosobruchus maculatus female was more or less similar in LD and DD regimes and both were higher than in LL photophase. As results of this experiment both sexes of the pest insect lived nearly equal periods at any tested light regimes but male was longer in both LD and DD conditions respectively. Furthermore, copulation performance of the adult beetle is affected by light (LL) which reduced egg fertility and less eggs were hatched, these photoperiodic conditions mainly continuous illumination effected on insect copulation time.