Türkiye’de Konut Fiyatları ile Konut Kredisi Faiz Oranları Arasındaki Asimetrik Nedensellik İlişkisi: 2010:1-2020:3 Aylık Dönemi

Konut sektörü, 200 kadar alt sektöre hitap eden ve Türkiye ekonomisinin lokomotifi hükmünde olan sektörlerden birisidir. Konut sektöründeki durgunluk veya canlılık ekonominin genelini hızlı biçimde etkilemektedir. Öte yandan, konut kredisi faiz oranları konut fiyatları ile ilişkili olan en önemli makroekonomik değişkenlerden biridir. Dolayısıyla, ekonomi yönetimi çeşitli zamanlarda ekonomik durgunluğu gidermek ve piyasayı canlandırmak veya enflasyonu frenlemek amacıyla konut kredisi faiz oranlarını bir politika aracı olarak harekete geçirmektedir. Bununla beraber, konut kredisi faiz oranlarının da konut fiyatlarından ne yönde etkilendiğinin bilinmesi önem arz etmektedir. Bu çalışmada Türkiye’nin 2010:1-2020:3 aylık verileri kullanılarak konut fiyatları ile konut kredisi faiz oranları arasındaki nedensellik ilişkisi analiz edilmiştir. Öncelikle değişkenlerin durağanlık durumları yapısal kırılmalı Kapetanios (2005) birim kök testi ile analiz edilmiştir. Daha sonra, nedensellik ilişkisi değişkenlerin pozitif ve negatif şoklarının ayrıştırılmasına dayanan yapılan Hatemi-J (2012) asimetrik nedensellik testi yoluyla analiz edilmiştir. 8 ayrı nedensellik analizi sonuçları aynı şokun diğer değişkene ait hem pozitif hem de negatif şokların Granger nedeni olabileceğini göstermiştir. Konut kredisi faiz oranlarındaki bir pozitif şok konut fiyatlarını hem artırabilmekte hem de azaltabilmektedir. Öte yandan, konut fiyatlarındaki bir şok konut kredisi faiz oranlarını aynı şekilde hem azaltabilmekte hem de artırabilmektedir. Ayrıca, konut kredisi faiz oranlarının konut fiyatlarına 9-12 aylık sürelerde etki edebiliyor olması faiz politikası uygulamalarının konut fiyatları üzerindeki etkilerinin uzun zamana yayılabildiğini göstermektedir. Bu sonuçlar, nedenselliğin asimetrik biçimde incelenmesinin önemini ortaya koymaktadır.