Karatay ve Meram (Konya) ilçelerindeki domates seralarında bulunan zararlıların popülasyon gelişimi ve bulaşıklık oranının belirlenmesi

Bu çalışma Karatay ve Meram (Konya) ilçelerinde domates seralarında zarar yapan Thrips ve Yaprakpireleri türleri ile Tuta absoluta'nın popülasyon gelişimleri ve bulaşıklık oranlarını saptamak amacıyla 2018-2019 yılları sera mevsimi boyunca gerçekleştirilmiştir. Çalışmayı yürütmek amacıyla iki ilçede bulunan 10 adet domates serası seçilmiş, her seraya bir adet delta tipi eşeysel çekici feromon tuzağı, birer adet mavi ve sarı renkli yapışkan tuzakları asılmıştır. Tuzaklar domates fidelerinin dikimi ile birlikte seralara yerleştirilmiş, bu tuzaklarda yakalanan bireyler haftalık olarak sayılıp veriler kaydedilmiştir. Bulaşıklık oranı ise, her seradan rastgele 25 bitki seçilerek bunların zararlılar ile bulaşık olma durumuna bakılmıştır. Çalışma sonucunda, Thrips türleri mavi renkli tuzaklarda bitkinin erken döneminde bulunup 2018-2019 yıllarında sırasıyla haftada ortalama en fazla 29 ve 7 adet kaydedilmiştir. Yaprakpireleri türleri ise sarı yapışkan tuzaklarda bitki fenolojisinin son dönemlerinde ortaya çıkmış olup, 2018-2019 yıllarında sırasıyla, haftalık ortalama en fazla 5 ve 4 adet saptanmıştır. Tuta absoluta ise özellikle mevsim sonunda yüksek popülasyon oluşturduğu ve 2018-2019 yıllarında sırasıyla tuzaklarda haftada ortalama en fazla 636 ve 571 adet ergin birey yakalanmıştır. Domates bitkilerinde 2018-2019 yıllarında Thrips ve Yaprakpireleri türlerinin bulaşıklık oranı %0, T. absoluta'nın ortalama bulaşıklık oranı ise sırasıyla %17.50 ve %17.25 olarak kaydedilmiştir. Üreticilerimize, zararlıların popülasyon gelişimleri ve ilaçlama zamanlarını belirlemek için seralarda tuzak kullanmalarını, domates güvesi mücadelesine özellikle dikkat etmelerini, yapılacak kimyasal mücadele zamanını bu tuzaklardaki zararlıların popülasyon durumuna göre ayarlamaları tavsiye edilmektedir.
This study was carried out during the greenhouse season of 2018-2019 years in order to determine the population development and infestation rates of Thrips, Leaf hoopers species and Tuta absoluta which are damaged in tomato greenhouses in Karatay and Meram (Konya) districts. In order to carry out the study, 10 tomato greenhouses in two districts were selected and one delta type sexual pheromone trap and one blue and yellow sticky traps were hung in each greenhouse. The traps were placed in the greenhouses with the planting of tomato seedlings, the individuals caught in these traps were counted weekly and recorded. The infectious rate of 25 plants was selected randomly from each greenhouse and their contamination with pests was examined. As a result of this study, Thrips species were found in the early stage of the plant in blue traps and were recorded 29-7 per week respectively. Leaf fleas species emerged in yellow sticky traps during the last stages of plant phenology, and in 2018-2019, a maximum of 5-4 per week were determined respectively. Tuta absoluta, on the other hand, caused a high population at the end of the season, and in 2018-2019, a maximum of 636-571 adult individuals per week were caught in the traps, respectively. In 2018-2019, the infestation rate of Thrips and Leaf hoopers species was 0% and the infestation rate of T. absoluta was 17.50% and 17.25%, respectively. Our producers are advised to use pitfalls in greenhouses to determine population development and spraying times of pests, pay particular attention to tomato moth control, and adjust the time of chemical pest control according to population status of pests.