Time perspective as a factor determining health care and the risk of disorders

Celem opracowania jest prezentacja opracowanej przez Zimbardo i Boyda koncepcji perspektyw temporalnych w kontekście zdrowia i zachowań zdrowotnych osób dorosłych. Wskazujemy na poszczególne perspektywy i rozpatrujemy ich wzajemne układy podkreślając, iż mogą być ważnym zasobem lub stanowić potencjalny czynnik ryzyka rozwoju zaburzeń. Dokonany przegląd wyników badań empirycznych i zebranie dotychczasowej, dość rozproszonej wiedzy na ten temat pozwala zaproponować konkretne rozwiązania praktyczne. Postulujemy uwzględnienie indywidualnych perspektyw temporalnych oraz rozpoznanych trendów rozwojowych w budowaniu programów profilaktycznych, mających na celu ograniczenie szkodliwych zachowań i rozwój zaburzeń oraz upowszechnienie działań i postaw sprzyjających zachowaniu pełni zdrowia psychofizycznego. Pozwoli to uczynić ewentualne interwencje skuteczniejszymi i trwalszymi w czasie. The aim of this paper is to present the Time Theory by Zimbardo and Boyd in relation to health and health behaviours in adults. Particular perspectives and their mutual configurations are addressed both as an important resource, and as a potential disorder risk factor. A review of empirical research results and collecting the existing, although fragmented, data allows to propose specific practical applications. It is suggested that the individual time perspectives and the identified developmental trends should be taken into account in creating prophylactic programmes which are aimed at containing harmful behaviours and development of disorders, as well as promoting activities and attitudes facilitating retaining full psycho-physical health. Taking such measures can increase the effectiveness and longevity of possible interventions.