Nadzieja odnaleziona i utracona – eschatologiczny wymiar wędrówki Izraelitów przez pustynię. Dwa sposoby widzenia historii: Homilia 27. na Księgę Liczb Orygenesa i List 78. Hieronima

Pisma Orygenesa i Hieronima, które są bazą źródłową artykułu, choć w różnej formie literackiej – homilia i list – i napisane w innym celu i w różnym czasie, ukazują egzegezę 33. rozdziału Księgi Liczb, w którym opisane są postoje Narodu Wybranego na pustyni na drodze ku Ziemi Obiecanej. Oba dzieła są klasycznym przykładem interpretacji alegorycznej tekstu Pisma Świętego. Obaj autorzy interpretują 42 postoje podczas wędrówki Izraela po pustyni przede wszystkim jako Boży plan duchowego rozwoju chrześcijanina, lecz także obecne są w ich rozważaniach elementy eschatologiczne. W prezentowanym artykule ukazane są eschatologiczne idee obecne w obu interpretacjach wędrówki Narodu Wybranego ku Ziemi Obiecanej, źródła ich interpretacji, ich podobieństwa i różnice, zależność Hieronima od Orygenesa w jego interpretacji postojów na pustyni, ze szczególnym uwzględnieniem idei eschatologii zrealizowanej w dziele Aleksandryjczyka. Orygenes w swej interpretacji przedstawił bogaty obraz eschatologicznej nadziei, podczas gdy Hieronim niemal w ogóle nie wspomina w swym liście o nadziei na drodze ku Bogu po śmierci. The writings of Origen and Jerome, which are the source of the article, although in a different literary form – a homily and a letter – and written for a different purpose and at different times, both are exegesis of the chapter 33 of the Book of Numbers in which the stops of the Israelites in the desert on the road to the Promised Land are described. Both texts are the classic examples of allegorical interpretation of the Scripture. Both authors interpret the 42 “stages” of Israel’s wilderness wanderings above all as God’s roadmap for the spiritual growth of individual believers, but there are present as well eschatological elements in their interpretations. In the presented paper there are shown these eschatological ideas of both authors included in their interpretations of the wandering of the Chosen People on their way to the Promised Land, sources of their interpretations, similarities and differences, and the dependence of Jerome on Origen in the interpretation of the stages, with the focuse on the idea of realized eschatology, present in Alexandrinian’s work. Origen has presented in his interpretation a very rich picture of the future hope, but Jerome almost nothing mentioned in his letter about hopes of the way towards God after death. Narodowe Centrum Nauki w Krakowie