Bitlis Air Pollution Emission Inventory and Estimation of Health Effects by Multiple Linear Regression

The province ofBitlis has a terrestrial climate due to its topographic structure and itsgeographical location. In Bitlis, which is one of the lowest temperatureaverages in our country, winters are quite cold and long. Due to the long cold winter and the heavyweather conditions, the highest air pollution rates are observed during thewinter months because of unconscious and excessive consumption of the coal. The pollutantconcentrations caused by these fuels used in the winter months do not exceedthe air quality limit values but they affect the air quality of Bitlis provincenegatively by the effect of inversion Those pollutants such as gas or dust thatcause air pollution damage the respiratory system. The effects of air pollutionon human health vary according to the duration of exposure and the amount ofpollutants. In recent years, a number of studies have been conducted on theshort-term and long-term effects of air pollution and it has been observed thatthe disease and mortality rates are increasing due to the cardiovascularsystem. According to Bitlis Provincial Directorate of Environment and UrbanPlanning, the total amount of coal entering Bitlis province in 2015 is55.118,63 kg. In 2015, the SOx, NOx, PM10 andCO parameters from the primary pollutants in the air pollution were calculatedto be 1.980 kg, 176 kg, 210 kg and 2.211 kg respectively. In this study, SOx,NOx, CO and PM10 measurement values of pollutant parameters were utilized. Thenumber of patients who applied to hospitals from respiratory and lung diseaseswas taken from Bitlis Health Directorate. According to this data, the number ofpatients in the next year was estimated by using multiple linear regressionmethod. The actual data and forecast data were achieved by comparing R2 =0.98.
Bitlis ilitopoğrafik yapısı ve coğrafik konumu nedeni ile karasal bir iklime sahiptir.Ülkemizde sıcaklık ortalaması düşük illerden biri olan Bitlis’te kışlar oldukçasoğuk ve uzun geçmektedir. Uzun süren kış döneminin çok soğuk ve ağır geçmesinedeniyle kömürün bilinçsizce ve aşırı tüketiminden dolayı en fazla havakirliliği kış aylarında görülür. Kış aylarında kullanılan bu yakıtların nedenolduğu kirletici konsantrasyonları hava kalitesi sınır değerlerini aşmamaklabirlikte inversiyon etkisiyle Bitlis ili hava kalitesini olumsuz yöndeetkilemektedir. Hava kirliliğine neden olan bu gaz veya toz halindekikirleticiler solunum sistemine zarar vermektedir. Hava kirliliğinin insan sağlığınaolan etkileri maruziyet süresine ve kirletici miktarına göredeğişmektedir. Son yıllarda havakirliliğinin kısa süreli ve uzun süreli etkileriyle ilgili birçok çalışmayapılmış ve dolaşım sistemine bağlı olarak hastalık ve ölüm oranlarının arttığıgözlemlenmiştir. Bitlis Çevre veŞehircilik İl Müdürlüğü’nden alınan verilere göre 2015 yılında, Bitlis ilinegiriş yapan kömür miktarı toplam 55.118,63 kg.’dır. 2015 yılında, havakirliliğindeki birincil kirleticilerden SOx, NOx, PM10ve CO parametreleri sırasıyla, 1.980 kg, 176 kg, 210 kg ve 2.211 kg atmosferedeşarj edildiği hesaplanmıştır. Bu çalışmada, kirletici parametrelerin SOx, NOx, COve PM10 ölçüm değerlerinden yararlanılmıştır. Bitlis Sağlık İl Müdürlüğü’ndensolunum ve akciğer hastalıklarından kaynaklı hastanelere başvuran hasta sayısıverileri alınmıştır. Bu verilere göre çoklu lineer regresyon yöntemikullanılarak gelecek yıldaki hasta sayısı tahmin edilmiştir. Gerçek veriler ve tahmin verileri karşılaştırılarak R2=0,98oranında uyum sağlanmıştır.