TÜRKÇEDE AD ANLAMBİLİMİ VE SAYI BELİRLEME

This study is concerned with the semantics ofnouns as a distinct syntactic category and the marking of nominal number inTurkish. The question addressed is why Turkish nouns behave in a way that is significantlydifferent from their counterparts in languages like English and Chinese. Specifically,why are bare nouns allowed in Noun Phrases (NPs) where they are not specifiedfor number and why are they not pluralized when they co-occur with numerals? Inorder to address these issues, I propose a lexical semantic account, based onRijkhoff (2002ab, 2008), and argue that Turkish nouns belong to the nominalsubcategory of set nouns that havetheir unique lexical properties. The observed distinctions in their semanticsand grammatical marking stem from those characteristics. This analysis alsomakes it possible to account for verbal number discord and lack thereof in Turkishand in other languages.
Buçalışma, Türkçede adların anlambilimi ve adsal sayı belirlenmesiniincelemektedir. Türkçede adlar İngilizce gibi dillerdeki muadillerinden önemliölçüde farklı davranmaktadırlar. Özellikle, çıplak olarak ve herhangi bir sayıbelirlemesi olmadan bulunabilirler ve sayı adları ve niceleyicileri ilebirlikte aynı ortalarda bulunduklarında çoğul eki almazlar. Burada sorulansorular, Türkçede adların neden bu şekilde davrandıkları ve gösterdikleriözelliklerin sistemli bir biçimde açıklanıp açıklanamayacağıdır. Öncekiçalışmalarda bu sorulara çok değinilmemiştir çünkü odak noktası genelde adlarlasıfatların benzerlik ve farklılıkları ile adların sözlüksel bir kategorioluşturup oluşturmadığıdır. Bu çalışmada, Türkçede adların yalnızca sözlükselbir kategori oluşturmakla kalmayıp, anlamsal ve morfolojik-sözdizimsel bakımdanda Rijkhoff'ta (2002ab, 2008) ortaya atılan ve adsal bir alt kategori olan küme adları özelliklerine sahipoldukları gösterilmektedir. Bu açıklama ayrıca Türkçede çoğul özne ve eylemarasında görünen sayı uyumu ve uyumsuzluğunu da izah etmektedir.