Ulusal Televizyon Kanallarında Engelli Hakları Rights Of Persons With Disabilities On National Television Channels

The most significant indicator that a society is democratic is thatall individuals constituting this society have equal rights and enjoythem efficiently. However, in our country that is progressing slowly onthe road to democracy, the citizens with disabilities benefit from rightsto education, health, and labor less efficiently than the citizens withoutdisabilities do. Social awareness and political responsibility are requiredin order for the persons with disabilities to enjoy these rights efficiently.Thus, visual media, with the power to inform, raise awareness, andcreate public opinion, takes on a significant task and responsibility. Thecurrent research aims to reveal the extent to which national televisionchannels achieve this task and fulfill this responsibility. In addition, thestatus of rights stated, in details, by the “UN Convention on the Rightsof Persons with Disabilities” included by the national televisionchannels is among the aims of the current research. Data for thecurrent study conducted with descriptive survey model were obtainedfrom the media follow-up center. Descriptive analysis was used toanalyze the content on persons with disabilities and rights of personswith disabilities broadcasted by 48 national television channels in 2012.Results of the analyses showed that the number, duration, and types ofbroadcasts about persons with disabilities and rights of persons withdisabilities on national television channels were not adequate; “workand right to employment” were mostly emphasized; broadcasting onpersons with disabilities was mostly on during “World Week of Personswith Disabilities” in May and during “World Day of Persons withDisabilities” in December; and the news about rights of persons withdisabilities was mostly broadcasted in February, May, December, July,and April. The current study concluded that the level of visibility ofpersons with disabilities on visual media was low and the visual mediadid not adequately include rights of persons with disabilities. Demokratik bir toplumun en önemli göstergesi o toplumu oluşturan tüm bireylerin eşit haklara sahip olması ve bu haklardan etkin bir biçimde yararlanmasıdır. Ancak demokratik bir toplum olma yolunda ağır adımlarla ilerleyen ülkemizde engelli vatandaşlar eğitim, sağlık, çalışma vb. haklardan engelli olmayan diğer vatandaşlara göre etkin bir biçimde yararlanamamaktadır. Engelli vatandaşlarımızın bu haklardan etkin bir biçimde yararlanabilmeleri için toplumsal bir duyarlılığa ve siyasi sorumluluğa ihtiyaç vardır. Bu noktada bilgilendirme, farkındalık ve kamuoyu oluşturma gücü olan görsel medyanın çok önemli bir görevi ve sorumluluğu vardır. Bu araştırma ulusal televizyon kanallarının bu görev ve sorumluluğu ne kadar yerine getirdiklerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Ayrıca ulusal televizyon kanallarında, engelli haklarının ayrıntılı bir biçimde ele alındığı Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanmış olan "Engellilerin Haklarına Dair Sözleşme"'de yer alan engelli haklarına yer verilme durumu da bu araştırmanın amaçları arasındadır. Betimsel tarama modelinde yürütülen araştırmanın veri kaynağı medya takip merkezinden temin edilmiştir. 48 ulusal televizyon kanalının 2012 yılı içinde yaptığı engelliler ve engelli hakları ile ilgili yayınların analizinde betimsel analiz kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre ulusal televizyon kanallarında engelliler ve engelli hakları ile ilgili yapılan yayınların sayısı, süresi ve çeşidi açısından yetersiz olduğu; yapılan yayınlar içerisinde en fazla “çalışma ve istihdam hakkı” ile ilgili yayınların olduğu; engelliler ile ilgili yayınların daha çok “Dünya Engelliler Haftası” nın içinde olduğu Mayıs ayında ve “Dünya Engelliler Günü” nün içinde olduğu Aralık ayında yapıldığı; engelli hakları ile ilgili haberlerin ise daha çok sırasıyla Şubat, Mayıs, Aralık, Temmuz ve Nisan aylarında yapıldığı tespit edilmiştir. Bu araştırmada engellilerin görsel medyadaki görünürlülüğünün düşük olduğu ve görsel medyada engelli haklarına yeterince yer verilmediğisonucuna ulaşılmıştır.