Stedelijke communicatie in de late middeleeuwen : aard, motivaties en politieke implicaties

This article examines the late medieval Flemish urban network through the daily contacts between cities. This kind of research expands previous rather static research on urban networks. The central focus of this article is the extent of influence of information circulation on the development of urban networks. Firstly, the nature and speed of communication were examined. Secondly, a typological analysis of the list of messengers made possible an examinination of the cities’ motives for send ing them out. Who did the city approach in order to further its ends ? Finally, the importance of rumours was analysed. The circulation of such informal information was actively incorporated into official urban communication, but not without due supervision. Rumours, we argue, effectively influenced urban politics.
Cet article examine le réseau urbain flamand au Bas Moyen Âge à la lumière des contacts incessants entre les villes. Une telle approche enrichit la recherche plutôt statique sur les réseaux urbains qui était pratiquée précédemment. Nous avons étudié l’influence de la circulation de l’information sur le développement du réseau urbain. Nous avons d’abord examiné le caractère et la vitesse de la communication. Une analyse typologique a permis ensuite d’analyser les raisons pour lesquelles la ville envoyait des messagers. Avec qui la ville prenait-elle contact pour réaliser ses ambitions ? On a enfin traité de l’importance des rumeurs informelles : ce cheminement de l’information a été pris en compte dans la communication urbaine officielle, mais après un nécessaire contrôle. Les rumeurs officieuses se sont avérées avoir un impact fort sur la politique urbaine.
Dit artikel behandelt het laatmiddeleeuws Vlaamse stedelijk netwerk vanuit de voortdurende contacten tussen de steden. Een dergelijke aanpak biedt een meerwaarde aan het vorig statisch onderzoek naar stedelijke netwerken. Centraal stond de vraag naar de invloed die informatiestromen hadden bij de ontwikkeling van het stedelijk netwerk. In een eerste deel kwamen de aard en snelheid van de communicatie aan bod. Vervolgens werd via een typologische analyse van de bodelijsten onderzocht waarom een stad boden uitstuurde. Wie contacteerde de stad om haar ambities te verwezenlijken ? Tot slot werd het belang van de informele geruchten geanalyseerd. Deze informatiestroom werd actief ingezet bij de offi ciële stedelijke communicatie, maar moest ook goed gecontroleerd worden. Officieuze geruchten bleken een sterke impact te hebben op de stedelijke politiek.
Lowagie Hannes. Stedelijke communicatie in de Late Middeleeuwen. Aard, motivaties en politieke implicaties. In: Revue belge de philologie et d'histoire, tome 87, fasc. 2, 2009. pp. 273-295.