Milletlerarası Özel Hukukta Eser Sahibinin Ölümünden Sonra Telif Hakları: Sanatçı Salvador DALİ ile İlgili Tokyo Yüksek Mahkemesi nin ve Fransız Mahkemesi nin Kararları

Çalışmamızın konusunu, Japon ve Fransız mahkemelerinin ünlü sanatçı Salvador Dali hakkında verdiği kararlar oluşturmaktadır. Dali’nin eserlerinin telif hakkının devri, her iki davanında da genel anlamdaki ihtilaf konusunu teşkil etmektedir. Mahkemeler, telif hakkının devrinden ve sona ermesinden kaynaklanan hukuki problemleri kendi hukukları uyarınca neticelendirmişlerdir. Tokyo Yüksek Mahkemesi, telif hakkının devrinin hangi hallerde sona ereceğine karar verirken, vakıayı borçlandırıcı işlem olarak değerlendirmiş; tasarruf işlemi kısmını borçlandırıcı işlemin içerisine sokarak uygulanacak hukuku borçlandırıcı sözleşmeye uygulancak hukuk çerçevesinde belirlemiştir. Fransız Mahkemesi ise, telif hakkının miras yoluyla devrini, mirasa dair kanunlar ihtilafı çerçevesinde değil, salt bir fikri hak problemi olarak değerlendirmiş ve bunun neticesinde davaya Fransız Hukuku uygulanmıştır. Dava görülürken Fransız Mahkemesi, bu konudaki Fransız düzenlemesinin 2001/84/AT sayılı Direktif’e uygunluğunun denetlenmesi amacıyla Avrupa Adalet Divanı’nın ön incelemesine başvurmuştur. Der Maler Salvador Dali starb am 23.01.1989 in Spanien. Doch auch nach seinem Tod war der weltberühmte Maler Anlass zweier Gerichtsverfahren. In diesem Beitrag werden die Entscheidungen des Obergerichts Tokio und des Tribunal de grande instance de Paris untersucht, in denen die Gerichte über urheberrechtliche Streitigkeiten im Hinblick auf von Salvador Dali geschaffene Werke zu befinden hatten. Beide Gerichte hatten dabei große Schwierigkeiten, das jeweils anwendbare Recht zu ermitteln und mussten hierfür teilweise auf mehrere Sachverständigengutachten zurückgreifen. Das Obergericht Tokio hatte über einen Unterlassungs- und Schadensersatzanspruch eines Treuhänders, mit dem Salvador Dali einen Urheberrechtsvertrag geschlossen hatte, gegen den Organisator einer Ausstellung von Werken Salvador Dalis zu entscheiden. Das Tribunal de grande instance de Paris hatte hingegen darüber zu entscheiden, ob den gesetzlichen Erben von Salvador Dali die urheberrechtliche Folgerechtsvergütung zusteht.