Blekersduin te Santpoort-Zuid, gemeente Velsen, Definitieve Opgraving – variant Archeologische Begeleiding

De aanleiding voor het onderzoek is de voorgenomen ontwikkeling voor het terrein. XXX behelst de herontwikkeling van de locatie van het voormalige XXX aan de Bloemendaalsestraatweg in Santpoort-Zuid in combinatie met de herstructurering van de locatie van de supermarkt (met bovenwoningen) en de sloop van het aanwezige tuincentrum. In het plangebied zijn woningbouw en de aanleg van een onderkelderde parkeergarage gepland. De voorgenomen herinrichting vormt een bedreiging voor de eventueel in de grond aanwezige archeologische resten. In de westelijke helft van het plangebied zal de ontgraving voor de geplande herinrichting van het terrein tot circa 1 m -mv reiken. In de oostelijke helft van het plangebied, waar een parkeerkelder is voorzien onder de huidige parkeerplaats, zal de ontgraving zich uitstrekken over en oppervlak van ca. 2.060 m2 met een ontgravingsdiepte van ca. 3,5 m -mv. Op basis van eerder uitgevoerd archeologisch onderzoek is westelijke deel vrijgegeven door de bevoegde overheid. In het oostelijk deel is onderhavig vervolgonderzoek uitgevoerd. Uit het vooronderzoek is gebleken dat, op basis van waarnemingen in de omgeving en het feit dat het plangebied gelegen is op een strandwal die vanaf circa 2.500 v. Chr. bewoond kan zijn geweest, voor het plangebied een hoge verwachting geldt voor alle perioden. Het betreft dan met name sporen van bewoning en off site sporen van landbouw en veeteelt. Ook werd de kans groot geacht dat er sporen aanwezig zijn van een uit historische bronnen bekende nieuwetijdse blekerij. In totaal zijn 94 spoornummers gedocumenteerd. De sporen waren duidelijk te herkennen in het vlak en bleken goed geconserveerd. De sporen bestaan voor het grootste deel uit paalgaten. Verder zijn acht wastobbes, drie planken, twee gietsloten, een zandwinningssloot, vier houten goten, een aangepunte paal/boom, vijf houten tonnen, beschoeiingen (of houten goten), een vierkante houten put aangelegd door houten goot en een aantal insteken gedocumenteerd. In een deel van de sporen is goed geconserveerd en dateerbaar vondstmateriaal aangetroffen. Het gaat hierbij om aardewerk, keramisch bouwmateriaal, pijpaarde, leder en glas. Op basis van dit vondsmateriaal, dat is aangetroffen in de vullingen van de betreffende sporen, is de meerderheid van deze sporen te dateren in de periode midden 16e eeuw - 17e eeuw. Er zijn meerdere houtmonsters genomen van duigen, hoepels en bodems van wastobbes, die dendrochronologisch zijn onderzocht. Hieruit blijkt dat verwacht mag worden dat het hout ergens rond de overgang van de 16e op de 17e eeuw gekapt is. Ondanks de hoge archeologische verwachting voor alle periodes, zijn geen dateerbare archeologische indicatoren aangetroffen die wijzen op bewoning en/of landgebruik eerder dan de 16e eeuw. Wel zijn vegetatiehorizonten aangetroffen op niveau’s die dieper liggen dan de dateerbare resten – die daarmee aanwijzingen zijn voor vroegere menselijke activiteiten – maar deze lagen liggen onder het aangelegde vlak en konden derhalve niet nader worden onderzocht. Alle aangetroffen sporen en het vondsmateriaal dateren vanaf het midden van de 16e eeuw. De sporen zijn te relateren aan de blekerij die hier vanaf het midden van de 16e eeuw tot in de 18e eeuw aanwezig was.