Prakse i naracije (o) starosti u Zagrebu

Rad predstavlja inicijalno etnološko i kulturnoantropološko promišljanje starenja i mogućih pristupa u istraživanju starosti na osnovi literature i terenskih opservacija praksi te naracija o starosti i starenju u glavnom hrvatskom gradu, Zagrebu. U teorijsko-interpretativnom smislu oslanja se na antropologiju starenja, antropologiju grada te antropologiju obitelji i srodstva, kao i na koncepte stvaranja grada, javnoga prostora i aktivnog starenja. U radu se kreće od presjeka sociokulturnih istraživanja starosti, potom se (kritički) razmatra koncept aktivnog starenja, te se završava etnografskim uvidima u prakse i naracije (o) starosti u kontekstu hrvatskoga glavnog grada. Razmatraju se pojedine karakteristike neformalnih i formalnih praksi starih osoba u glavnome gradu te reklamni diskurs u okviru oglašavanja u javnom prostoru grada. Istraživanje je obuhvaćalo analizu odnosa starenja i grada, starosti i urbanoga (javnog) prostora, te promišljanje paradigme “aktivnog starenja” u gradu Zagrebu. Cilj je ovog rada uputiti na opservirane, “osluhnute” elemente prikupljene etnografske građe vezane uz življene prakse starih osoba u javnom prostoru grada, kao i na suvremeni politički i oglašivački diskurs o starenju i starim osobama u Hrvatskoj i u glavnom gradu.
The paper presents an ethnological and cultural-anthropological reflection of aging and possible approaches to age research based on preliminary field observations of practice and narratives on age and aging in the Croatian capital, Zagreb. The anthropology of aging, the anthropology of the city and the anthropology of family and kinship, as well as the concepts of city-making, public space and active aging, are employed. The paper starts with a description of previous sociocultural research of age. The concept of active aging is critically discussed, and the practices and narrations of age in the context of the Croatian capital are ethnographically described. Attention is given to the specific characteristics of informal and formal practices of old people in the city and advertising discourse within public space advertising. The study presents an analysis of the relationship between aging and the city, age and urban (public) space, and a reflection on the “active aging” paradigm.