Pneumococcal vaccination of the elderly : Information for the Dutch Health Council

De pneumokok is de belangrijkste veroorzaker van ernstige infecties als longontsteking, bloedvergiftiging en hersenvliesontsteking. Deze infecties komen het meest voor bij ouderen met minder weerstand en bij kinderen onder de vijf jaar. Bij ouderen veroorzaakt de bacterie vooral longontsteking. In Nederland worden ongeveer 10.000 patiënten per jaar in het ziekenhuis opgenomen vanwege een pneumokokkeninfectie. Vooral ouderen hebben een groter risico (10 tot 20 procent) om hieraan te overlijden. In februari 2018 heeft de Gezondheidsraad geadviseerd om mensen van 60-80 jaar elke vijf jaar een pneumokokkenvaccinatie (PPV23) aan te bieden. Het was de bedoeling dat hiervoor alle mensen van 60, 65, 70 of 75 jaar in de herfst van 2020 zouden worden uitgenodigd. Vanwege de COVID-19-pandemie heeft de Gezondheidsraad in april 2020 geadviseerd om de vaccinatie eerst aan te bieden aan de oudste leeftijdsgroepen (70-79-jarigen). Zij hebben zowel een grotere kans op ernstige pneumokokkeninfecties als op een ernstig verloop van COVID19. Aangezien er onvoldoende vaccins zijn om alle mensen van 70 tot 79 jaar in 2020 te vaccineren, worden in het najaar eerst mensen van 73 tot 79 jaar uitgenodigd. In december 2020 zal de Gezondheidsraad adviseren welke leeftijdsgroepen in 2021 voor de pneumokokkenvaccinatie in aanmerking komen. Als ondersteuning van dat advies heeft het RIVM nu de beschikbare en relevante wetenschappelijke informatie bijeengebracht. Het gaat onder meer om het aantal mensen dat in Nederland ziek wordt van pneumokokken vlak voor en tijdens de COVID-19 pandemie. Het aantal patiënten met pneumokokkenziekte is sinds april 2020 tot 80 procent lager dan voorgaande jaren. Dit komt waarschijnlijk doordat pneumokokken minder worden verspreid door de maatregelen tegen COVID-19. Ook staat er informatie in het rapport over nieuwe pneumokokkenvaccins die momenteel ontwikkeld worden.