Plangebied Korte Voorhouterweg - Collegiantenstraat te Rijnsburg, gemeente Katwijk; archeologisch vooronderzoek: een bureauonderzoek

In opdracht van ABO Milieuconsult heeft RAAP in juli-augustus 2020 een archeologisch vooronderzoek in de vorm van een bureauonderzoek uitgevoerd voor het plangebied Korte Voorhouterweg - Collegiantenstraat te Rijnsburg in de gemeente Katwijk. Op basis van het bureauonderzoek bestaat voor het plangebied een lage-matige archeologische verwachting voor de aanwezigheid van archeologische resten uit het laat neolithicum en de bronstijd. Het plangebied lijkt in een strandvlakte tussen twee strandwallen (of een strandwal in het noorden-oosten en een haakwal in het westen) in te liggen. Hoewel voor strandwallen een hoge archeologische verwachting bestaat, is deze lager (laag-matig) voor strandvlaktes en ligt het in de lijn der waarschijnlijkheid dat hoger liggende strandwallen geschikter zullen zijn geweest voor bewoning. In de lager liggende strandvlaktes kon zich in drassige milieus een pakket veen vormen, waarvoor een lage archeologische verwachting bestaat voor de bronstijd-ijzertijd. Voor het plangebied bestaat een lage-middelhoge archeologische verwachting voor de aanwezigheid van resten uit de ijzertijd en Romeinse tijd. Deze worden op hoger liggende kwelder-/oeverafzettingen verwacht. Volgens reconstructies voor het Romeinse (cultuur)landschap lag het plangebied in deze periode aan de rand van een brede zone van middelhoge oeverafzettingen in de buurt van de overgang naar hoger liggende komafzettingen. Circa 45 m ten noorden van het plangebied is in de bovenkant van de kwelder-/oeverafzettingen uit de ijzertijd-Romeinse tijd (vanaf 0,7-0,8 m –NAP) geen laklaag aanwezig, hetgeen waarschijnlijk illustreert dat dit pakket is afgetopt door latere erosie. Ongeveer 140 m ten oosten van het plangebied (aan de andere kant van de Oude Vliet) zijn zulke laklagen weliswaar in kwelderafzettingen (vanaf 0,9 m –NAP) aangetroffen, maar blijkt dat dit niveau (buiten de strandwal) niet beakkerd is, hetgeen mogelijk duidt op een natter milieu. Ter hoogte van het plangebied lijkt latere activiteit van de Oude Vliet in erosie van de top van de kwelder-/oeverafzettingen uit de ijzertijd-Romeinse tijd te hebben geresulteerd. Ten oosten van het plangebied zijn getijdengeulafzettingen van de voorloper van de Oude Vliet aanwezig. Deze geul lijkt zich in de vroege middeleeuwen te hebben gevormd en volgde grofweg de loop van de huidige waterpartij ten oosten van het plangebied. Deze vorming en activiteit heeft in de omgeving tot erosie van strandwallen en hernieuwde sedimentatie geleid. Boringen vanaf 80 m ten oosten van het plangebied illustreren dat de eerder gevormde kwelderafzettingen uit deze ijzertijd-Romeinse tijd nabij de Oude Vliet op sommige locaties volledig zijn geërodeerd. De dichtstbijzijnde reeds uitgevoerde boringen (circa 45-75 m ten noorden van het plangebied) illustreren dat zulke vergaande erosie op deze locaties verder weg van de Oude Vliet niet heeft plaatsgevonden, maar dat eerder gevormde pakketten kwelder-/oeverafzettingen wel zijn afgetopt. Gezien de vergelijkbare afstand tot de Oude Vliet, lijkt het waarschijnlijk dat dit ook in het plangebied het geval is. Er bestaat een lage-middelhoge archeologische verwachting voor bewoningssporen uit de late middeleeuwen-nieuwe tijd. Op basis van historisch kaartmateriaal wordt geen bewoning verwacht uit de nieuwe tijd. Op topografische kaarten uit 1903 en later staat bebouwing in het plangebied weergegeven. Het is onbekend of in het plangebied recente/sub-recente opgebrachte pakketten aanwezig zijn en tot welke diepte de bodemopbouw reeds is verstoord. Op basis van de resultaten van dit onderzoek blijkt de kans klein dat in het plangebied archeologische resten bedreigd worden.