Cinema as a tool for constructing civilizational identity on the example of the Ukrainian film Kruty 1918 (2019)

Artykuł, zainspirowany "nową falą" studiów nad cywilizacjami, skupia się na sferze, która zwykle pozostaje poza głównym nurtem badań cywilizacyjnych, na kinie. Podstawowym celem artykułu jest pokazanie, że analiza dzieł filmowych może być wartościowym źródłem wiedzy o tożsamości cywilizacyjnej, promowanej przez polityczne i kulturowe elity. Uzupełnia to ujęcia, kładące nacisk na sposoby wykorzystania pojęcia "cywilizacja" w dyskursach politycznych, akademickich czy medialnych, czy też poszukujące danych na temat "tożsamości cywilizacyjnej" określonych społeczeństw za pomocą ilościowych sondaży. Analizowanym w artykule przypadkiem jest hojnie dofinansowany przez ukraińskie państwo historyczny film "Kruty 1918" (Kruty 1918) w reżyserii Ołeksija Szapariewa, który wszedł na ekrany kin w styczniu 2019 roku. Pokazano, w jaki sposób film wyraża "europejski wybór" Ukrainy oraz przy pomocy jakich obrazów i treści tworzy określone wyobrażenia narodu ukraińskiego i jego cywilizacyjnej przynależności. The article, inspired by the "new wave" of civilizational studies, focuses on a sphere that usually remains outside the mainstream of civilizational research: cinema. The main aim of the article is to show that the analysis of film works can be a valuable source of knowledge about the civilizational identity promoted by the political and cultural elite. This complements approaches that focus on ways to use the term "civilization" in political, academic, or media discourses, or to look for data on the "civilizational identity" of specific societies through quantitative surveys. The case analyzed in the article is the historical film Kruty 1918, generously financed by the Ukrainian state, which was released in January 2019. The studies focused on how the film expresses the "European choice" of Ukraine and how it creates specific images of the Ukrainian nation and its civilizational affiliation.