Examination of text and visuals in children's picture books in terms of geographical concepts

Bu araştırmanın amacı resimli çocuk kitaplarının görsellerinde ve metinlerinde geçen coğrafi kavramların incelenmesidir. Mevcut araştırmada nitel araştırma modellerinden tarama modeli kullanılmıştır. Verilerin toplanması aşamasında nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, okul öncesi ve ilkokul öğrencilerine yönelik olan, 5-13 yaş aralığını kapsayan, Türkiye'de 30 ulusal yayınevine ait olan, yerli ve çeviri resimli çocuk kitapları oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini, 30 ulusal yayınevine ait olan, 22 yerli resimli çocuk kitabı ve 85 çeviri resimli çocuk kitabı olmak üzere toplamda 107 resimli çocuk kitabı oluşturmaktadır. Tarama modeli olarak yürütülen bu araştırmada resimli çocuk kitaplarının metinlerindeki ve görsellerindeki coğrafi kavramlar ele alınmıştır. Araştırma kapsamında araştırmacı tarafından oluşturulan "Kitap Değerlendirme Formu" kullanılarak sadece nitel verilerden faydalanılmıştır. Belirlenen tüm resimli çocuk kitapları toplam 4 kez okunmuştur. İlk okumada metinlerdeki, ikinci okumada görsellerdeki, üçüncü okumada hem metinlerdeki hem de görsellerdeki coğrafi unsur ve bileşenler gözden geçirilmiştir. Son okumada ise her bir kitap için form doldurulmaya başlanmıştır. Araştırma kapsamında ulaşılan bulgulara bakıldığında metinlerde en çok geçen coğrafi kavramın iklim ve atmosfer (173) en az geçen coğrafi kavramın ise madenler-enerji kaynakları (4) olduğu tespit edilmiştir. Görsellerde geçen en fazla coğrafi kavram bitki örtüsü (309), en az geçen coğrafi kavram ise turizm (1)'dir. Resimli çocuk kitaplarının metinlerinde sanayi ve ulaşım coğrafi kavramının hiç yer almadığı görülmüştür. Resimli çocuk kitaplarının görsellerinde hiç bulunmayan bir coğrafi kavram ise bulunmamıştır. Araştırmanın bulgularında da bu resimli çocuk kitaplarının metinlerinden ve görsellerinden çeşitli örneklere yer verilmiştir. Araştırmada geliştirilen bazı öneriler ise şu şekildedir: Coğrafi kavramları belirlemede farklı kitap türlerinin de kullanılması, mevcut araştırmada kullanılan resimli çocuk kitaplarının sayısı arttırılarak araştırmanın genişletilmesi, seçilen kitapların belirli bir ölçüte dayandırılarak yeni bir araştırma tasarlanması, araştırmanın modelinin değiştirilmesi ve hem öğretmenlerin hem de ebeveynlerin bu araştırmayı inceleyerek çocuklarının/öğrencilerinin coğrafi kavram bilgilerini zenginleştirmeleri önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Coğrafya, coğrafi unsurlar, resimli çocuk kitapları The aim of this research is to examine the geographical concepts in the images and texts of children's picture books. In the present study, scanning model, one of the qualitative research models, was used. Document analysis, one of the qualitative research methods, was used in the data collection phase. The universe of the research consists of children's books with local and translated pictures, which are intended for pre-school and primary school students, covering the age range of 5-13, belonging to 30 national publishing houses in Turkey. The sample of the research consists of a total of 107 children's picture books, 22 of which are children's picture books and 85 of which are translated children's picture books, belonging to 30 national publishing houses. In this research, which was carried out as a scanning model, geographical concepts in the texts and visuals of children's picture books were discussed. Within the scope of the research, only qualitative data were used by using the "Book Evaluation Form" created by the researcher. All the children's picture books determined were read 4 times in total. Geographical elements and components were reviewed in the texts in the first reading, in the visuals in the second reading, and in both the texts and the visuals in the third reading. At the last reading, forms were started to be filled for each book. When the findings reached within the scope of the research are examined, it has been determined that the most common geographical concept in the texts is climate and atmosphere (173), and the least mentioned geographical concept is mines-energy resources (4). The most geographical concept in the images is vegetation (309), and the least mentioned geographical concept is tourism (1). It has been observed that the geographical concept of industry and transportation is not included in the texts of the children's picture books. There is no geographical concept that is not found in the visuals of children's picture books. In the findings of the research, various examples from the texts and visuals of these children's picture books are included. Some of the suggestions developed in the research are as follows: Using different types of books to determine geographical concepts, expanding the research by increasing the number of children's picture books used in the current research, designing a new research based on a certain criterion of the selected books, changing the model of the research, and both teachers and parents supporting this research. It is suggested that their children/students enrich their geographical concept knowledge by examining Keywords: Geography, geographical elements, children's picture books.