The effect of activities based on socio-scientific topics on the academic success of secondary students and the media literacy and investigation of the decision-making process of the students

Fen eğitiminin amaçları arasında birey çevre ve toplum arasındaki etkileşimi fark eden ve sosyobilimsel konuları kullanarak bilimsel düşünme, muhakeme ve karar verme becerileri gelişmiş bireyler yetiştirmek yer almaktadır. Bu kapsamda araştırmanın amacı fen bilimleri dersinde kullanılan sosyobilimsel konulara dayalı etkinliklerin öğrencilerin akademik başarıları, medya okuryazarlıkları üzerine etkisini ve sosyobilimsel konulara karar verme süreçlerini incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 yılında Düzce ilinde bir devlet okulunda öğrenim gören 36 altıncı sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma sürecinde hem nicel hem de nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılmıştır. Nicel verilerin elde edilmesi sırasında araştırmacı tarafından hazırlanan "Madde ve Isı Başarı Testi"; nitel verilerin elde edilmesinde ise Sadler vd.(2021) tarafından yapılan çalışmadan yola çıkarak Türkçeye uyarlanan "Kaynak Değerlendirme Formu", araştırmacı tarafından hazırlanan "Karar Verme Metinleri" ve yarı yapılandırılmış "Görüşme Formu" kullanılmıştır. Madde ve Isı ünitesi içerisindeki kazanımlara uygun olarak hazırlanmış sosyobilimsel konulara dayalı etkinlikler toplam 7 hafta sürmüş, uygulama öncesi ve sonrasında Madde ve Isı Başarı Testi öğrencilere uygulanmıştır. Süreç içerisinde öğrencilere yedi farklı metin için Kaynak Değerlendirme Formu ve beş farklı Karar Verme Metni uygulanmıştır. Nicel verilerin analizi SPSS paket programı ile yapılmış ve test sonuçlarının değerlendirilmesinde ilişkili örneklem t-testi kullanılmıştır. Kaynak Değerlendirme Formlarında yer alan açık uçlu sorulara öğrenciler tarafından verilen cevapların değerlendirilmesinde içerik analizi kullanılmıştır. Karar Verme Metinlerinde yer alan açık uçlu sorulara öğrencilerin verdiği cevaplar Chang Rundgren ve Rundgren (2010) tarafından geliştirilen SEE-SEP modeline uygun olarak analiz edilmiştir. Uygulama öncesinde ve sonrasında öğrenciler ile yapılan yarı yapılandırılmış görüşme formlarından elde edilen verilerin değerlendirilmesi de içerik analizi ile yapılmıştır. Araştırmaya ilişkin elde edilen bulgulara göre fen bilimleri dersinde sosyobilimsel konulara dayalı yapılan etkinliklerin öğrencilerin akademik başarılarını artırdığı belirlenmiştir. Benzer şekilde yapılan etkinliklerin öğrencilerin medya okuryazarlığı becerilerinin gelişmesine olumlu yönde katkı sağladığı görülmüştür. Sosyobilimsel konulara dair karar verme süreçlerinde öğrencilerin sıklıkla SEE-SEP modelinde belirlenen 'Ekonomi' ve 'Çevre' disiplinlerini kullandıkları, 'Etik/Ahlak' disiplinin ise hiç kullanılmadığı görülmüştür. Yine karar verirken öğrencilerin 'Bilgi' boyutunu sıklıkla kullanırken 'Değer' ve 'Kişisel Deneyim' boyutlarını daha az kullandıkları belirlenmiştir. Araştıma sonuçlardan yola çıkılarak gelecekte bu alanda çalışma yapacak olan araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur. The aims of science education include educating individuals who are aware of the interaction between the individual, environment and society and who have developed scientific thinking, reasoning and decision-making skills by using socioscientific issues. In this context, the aim of this study is to examine the effects of activities based on socioscientific issues used in science courses on students' academic achievement, media literacy, and their decision-making processes on socioscientific issues. The study group consists of 36 sixth grade students studying at a public school in Düzce in 2021-2022. In this research process, both quantitative and qualitative research methods were used. "Matter and Heat Achievement Test" prepared by the researcher was used as a source of quantitative data. Qalitative data collected via the "Source Evaluation Form" developed by Sadler et al. (2021); adapted to Turkish, "Decision Making Texts" prepared by the researcher, and the semi-structured "Interview Form". Activities based on socioscientific issues, prepared in accordance with the objectives of the Matter and Heat unit, lasted for a total of 7 weeks, and the Matter and Heat Achievement Test was administered to the students before and after the implementation. During the process, the Source Evaluation Form for seven different texts and five different Decision-Making Texts were applied to the students. The analysis of the quantitative data was made with the SPSS package program and the related sample t-test was used to evaluate the test results. Content analysis was used to analyze the answers of the students to the open-ended questions in the Source Evaluation Forms. The students' answer to the open-ended questions in the Decision Making Texts were analyzed in accordance with the SEE-SEP model developed by Chang Rundgren and Rundgren (2010). The evaluation of the data obtained from the semi-structured interviews before and after the implementation was also analyzed with content analysis. According to the findings, it was determined that the activities based on socioscientific issues in the science classes increased the academic achievement of the students. Similarly, it was seen that the activities carried out positively contributed to the development of students' media literacy skills. The students frequently used the disciplines of 'Economy' and 'Environment' determined in the SEE-SEP model, while the discipline of 'Ethics/Morality' was never used in the decision making processes on socioscientific issues. In addition, the students used the 'Knowledge' dimension frequently, the 'Value' and 'Personal Experience' dimensions were used less frequently while making decisions. Based on the results of the research, suggestions were made to the researchers who will work in this field in the future.