Yeşilovacık ve Büyükkeceli (Mersin Silifke Gülnar) Sarıkeçili Yörüklerinde çuvallar

Bu tezde, Anadolu'nun son göçer topluluklarından olan Sarıkeçili yörüklerine ait çuval dokumalar ele alınmıştır. Araştırma alanı, Mersin ili Gülnar ilçesine bağlı Büyükeceli mahallesi Karadere Mevkii ve Silifke ilçesi Yeşilovacık mahallesi Ilıca Mevkilerinde kışlayan Sarıkeçili yörükleriyle sınırlandırılmıştır. Büyükeceli ve Yeşilovacık, coğrafi konumu itibariyle engebeli ve dağlık bir bölge olup, Toros dağları eteklerinde birden fazla yaylayı bünyesinde barındırmaktadır. Bu yaylalarda geçimlerini hayvancılık ve buna bağlı konar - göçer faaliyetleriyle sağlayan yörük gruplarına rastlanmıştır. 2016 - 2018 yılları arasında Konya'dan Mersin'e göçerken ve Mersin illerinde Sarıkeçili yörüklerinin göç yollarının bulunduğu yaylalarda alan çalışması yapılarak, karşılıklı görüşme ile gerekli araştırmalar yapılmış, çuvallar desen, renk, kompozisyon ve motif özellikleri bakımından incelenmiştir. Alan araştırması esnasında yörüklerin yaşam alanlarında kaynak kişiler ve karşılıklı görüşmelerle, hem bölge yörüklerinin günlük yaşantılarını ve sosyo-kültürel yapıları hem de çalışma için gerekli materyallerin incelemesi yapılarak bu çalışma hazırlanmıştır. Alan çalışmasıyla konar - göçer yaşantısının vazgeçilmez eşyalarından olan çuvallar bizzat yerinde incelenmiş ve ayrıntılı olarak gözlemlenmiştir. Günümüzde yörük gruplarının yerleşik hayata geçme eğilimleri, göçler yapılırken karşılaşılan sorunlar ve hızlı gelişen teknoloji ile birlikte el dokumacılığınında bitmesi, çuvalların kullanımının azalmasına ve sanayi ürünü çuval kullanımına neden olmaktadır. Yörük çadırlarında sanayi tipi çuval kullanımı yaygınlaştığından yörük kadınları çuval dokuma işlemini neredeyse bırakmışlardır. Bu sebeple yörüklerin ellerinde bulunan son çuval dokuma örneklerinin kayıt altına alınması büyük önem taşımaktadır. Alan araştırması yapılarak yörük kadınları tarafından dokunan çuvallar desen, renk, kompozisyon, kullanılan malzeme ve özellikleri itibariyle incelenip kataloglama işlemi yapılarak, elde edilen bulgular literatür kaynaklarıyla desteklenmiştir.