Η θεώρηση του τοπίου μέσα από την σχέση φύση-πολιτισμός στην Κρήτη, από την μεταπολίτευση μέχρι σήμερα: ορισμοί - ερμηνείες - παρερμηνείες - προσανατολισμοί

Περίληψη: Η παρούσα διδακτορική διατριβή ως κεντρικό σκοπό έχει την διερεύνηση του χειρισμού του όρου τοπίο, μέσα από τις δράσεις και τις τοποθετήσεις διαφόρων κοινωνικών ομάδων από την Μεταπολίτευση μέχρι σήμερα. Στο πλαίσιο της βιβλιογραφικής έρευνας του παρόντος, -μεταξύ άλλων- επιχειρείται: α) η προσπάθεια τεκμηρίωσης μιας θεωρητικής/ιστορικής βάσης της έννοιας τοπίο, β) η διερεύνηση των διαλεκτικών σχέσεων φύση-τέχνη και πόλη-ύπαιθρος, ως κατευθυντήριες διερεύνησης της διαλεκτικής σχέσης φύση-πολιτισμός από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, γ) καθώς εξετάζονται και οι κυρίαρχοι λόγοι ανάδυσης της σύγχρονης συνείδησης του τοπίου στην Ελλάδα, όλα ιδωμένα υπό το πρίσμα μίας ιστοριογραφικής κριτικής, με κύριο άξονα την διεπιστημονικότητα. Με δεδομένο ότι στην κατανόηση του τοπίου συμβάλλει η θεώρηση της σχέσης φύσης-πολιτισμού, η παρούσα διδακτορική διατριβή, λαμβάνοντας ως περίπτωση μελέτης το νησί της Κρήτης, μέσω μιας πολυμεθοδολογικής προσέγγισης με πολλές διαφορετικές εποπτείες, επιχειρεί να αποκρυπτογραφήσει τις αιτίες των επικρατέστερων τάσεων της ρητορικής αλλά και της πρακτικής που αφορούν στο τοπίο, όσο και να αποσαφηνίσει τις ερμηνείες και τις παρερμηνείες που αναδύονται με την χρήση αυτού του όρου, με απώτερο σκοπό την απόδοση ενός ορθολογικού προτύπου και ει δυνατόν προσανατολισμού στο πεδίο της συλλογικότητας, με αφορμή και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο. Summarization: The purpose of this doctoral dissertation, is to investigate the treatment of the term landscape, through the actions and attitudes of various social groups, from the Restoration of Democracy period to the present. In the framework of the bibliographic research of the current thesis, among others, is attempted: a) to document a theoretical/historical basis of the concept of landscape, b) to explore the dialectic relations between nature-art and town-countryside, as guiding elements for the onvestigation of the dialectic relation between nature and culture from the Antiquity to the present day, c) as well as to detect the prevailing reasons for the emergence of contemporary landscape consciousness in Greece, all seen in the light of a historiographical critique, based on an interdisciplinary approach. Given that the understanding of landscape contributes to the consideration of the relation between nature and culture, this doctoral thesis, taking as a case study the island of Crete through a multidimensional approach, attempts to decipher the causes of the prevailing rhetorical tendencies and practice in landscape, and to clarify the interpretations and misinterpretations that emerge using this term, with the ultimate goal of rendering a rational model in the collective field, also taking into consideration the European Landscape Convention.