Ağır metal stresi ile gamma-aminı bütirik asit (GABA) etkileşiminin incelenmesi

Ağır metaller, bitkilerde enzimlerin inaktive olmasıyla hücresel/moleküler seviyede pek çok fizyolojik süreci hasara uğratarak fitotoksisiteye neden olmaktadır (Pagliano et al., 2006). γ-Aminobütirik asit (GABA), bakteriler, bitkiler ve omurgalılarda bulunan dört korbonlu proteinik yapıda olmayan bir amino asittir (Steward et al., 1949). Bitkilerde, GABA için sinyalizasyon, böceklere karşı savunma, hücrelere öncülük etme gibi birden fazla roller önerilmiştir (Kinnersley ve Turano, 2000; Bouche et al., 2003). Çeşitli araştırmalarda, abiyotik stres koşullarında GABA seviyesindeki değişimler incelenmiştir (Kinnersley and Trurano, 2000) fakat ağır metal stresi koşullarındaki GABA düzeyleri ve değişimlerini içeren çalışmalar fazla bulunmamaktadır. Bu çalışmada Tütün (Nicotiana tabacum) bitkisinde ağır metal stresi ile GABA metabolizması ilişkisinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla, tütün bitkileri farklı konsantrasyonlarda çinko sülfat (ZnSO4) ile indüklenen ağır metal stres koşullarında, GABA ve Glutamat miktarındaki değişimler, Glutamat Dekarboksilaz (GAD) ve Glutamat Dehidrogenaz (GDH) enzimlerindeki aktivite değişimleri ve çeşitli fizyolojik parametreler incelendi. GABA, Glutamat miktarları ve enzim aktiviteleri stres gruplarında farklı düzeylerde belirlendi. Tütün bitkisinde, ZnSO4 ile indüklenen abiyotik stresin GABA metabolizmasını ve bitkilerin strese alışma süreçlerini etkilediği saptandı.