Rol çatışması ve rol belirsizliğinin hekim ve hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri üzerine olan etkileri

Sağlık hizmetlerindeki hızlı değişimlere paralel sağlık çalışanlarının rolleri de gelişmektedir. Ancak görev tanımlarının günün ihtiyaçları doğrultusunda güncellenmediği durumda bireysel, kurumsal ve toplumsal olumsuz çıktılara neden olan rol çatışması, rol belirsizliği ve tükenmişliğin oluştuğu görülmektedir. Bu çalışmada Sağlık Bakanlığı Ulucanlar Göz Hastanesi, Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Ulus Devlet Hastanesinde çalışan hekim ve hemşirelerin rol çatışması ve rol belirsizliği düzeyleri belirlenerek tükenmişlik düzeyleri üzerine olan etkileri incelenmiştir.Araştırma sonucunda rol çatışması düzeylerine göre hekimlerde yaş, medeni durum, çalıştığı vardiya, mesleği ile ilgili kanun ve yönetmelik bilip bilmeme durumu, toplam hizmet süresi, mesleki eğitimlerinin yetersizliği, gelir düzeyi ve amir sayısı arasında; hemşirelerde meslek seçimi, mesleki eğitimlerinin yetersizliği ve amir sayısı arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir. Rol belirsizliği düzeylerine göre hekimlerde çalıştığı vardiya ve mesleği ile ilgili kanun ve yönetmelik bilip bilmeme durumu; hemşirelerde mesleği ile ilgili kanun ve yönetmelik bilip bilmeme durumu, toplam hizmet süresi ve mesleki eğitimlerinin yetersizliği arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu gözlenmiştir. Hekimlerin ve hemşirelerin rol çalışması, duygusal tükenmişlik ve duyarsızlaşma düzeylerinin istatistiksel olarak farklı olduğu, rol belirsizliği ve kişisel başarı düzeylerinin istatistiksel olarak farklılık oluşturmadığı görülmüştür. Hekim ve hemşirelerin rol çatışması ve rol belirsizliği düzeylerinin duygusal tükenmişlik, duyarsızlaşma ve kişisel başarı düzeylerini önemli ölçüde etkilediği görülmüştür. Roles of health employees develop in parallel with the rapid changes in health care services. However, role conflicts, role ambiguity and burnout, which lead to negative individual, institutional and social outputs, are observed when job definitions are not updated in line with the day?s needs. In this study, role conflict and role ambiguity levels are identified for the physicians and nurses who are employed in the Ministry of Health-affiliated Ulucanlar Ophthalmology Hospital, Ankara Training and Research Hospital and Ulus State Hospital, and their effects on burnout level are analyzed.At the end of the study, it is found that there are statistically meaningful differences by levels of role conflict among physicians which depend on their ages, marital status, work hours (shift), their knowledge on professional laws and regulations, total duration of service, inadequate vocational trainings, level of income and the number of supervisors; and among nurses which depend on choice of profession, inadequate vocational trainings and the number of supervisors. In terms of role ambiguity, it is observed that there are statistically meaningful differences among physicians, which depend on their shifts and knowledge on professional laws and regulations; and among nurses, which depend on knowledge on professional laws and regulations, total duration of service and inadequate vocational trainings. It is found that role conflict, emotional burnout and desensitization levels for physicians and nurses are different in statistical terms, and role ambiguity and individual success levels do not make any statistical differences. It is observed that role conflict and role ambiguity levels for physicians and nurses have significant effects upon their emotional burnout, desensitization and individual success levels. 113