İstanbul Şehir Tiyatrolarında 2017-2018 sezonunda sahnelenen çocuk oyunlarında toplumsal cinsiyet olgusunun analizi

Biyolojik olarak dişi veya eril cinsiyetiyle dünyaya gözlerini açan bebek, zamanla içinde bulunduğu toplulukların etkisiyle toplumsal cinsiyet kavramı ile tanışmaktadır. Kadın veya erkek olmak doğuştan ve değiştirilemez bir olgu iken, kadınlık ve erkeklik olguları kalıp yargılarla öğrenildiğinden ötürü değiştirilebilir. Tiyatronun tarihten günümüze dek en etkili iletişim ve aktarım araçlarından biri olduğu bilinen bir bilgidir. Bu araştırmada ilk olarak toplumsal cinsiyet ile çocuk tiyatrosu teorileri incelenecek ve bulgularla, oyunlar üzerinden bir sonuca varılacaktır. Tiyatro toplumsal cinsiyet ideolojisinin yayılmasında etkin bir rol oynarken, oyunlar aracılığı ile gönderilen mesajlar, öğrenme hızının yüksek olduğu çocuk seyircinin algısını değiştirilemez bir biçimde etkileyebilmektedir. Bu yüzden bu tezde en fazla çocuk seyirciye ulaşan kurum olan İstanbul Şehir Tiyatrosu bünyesinde sahnelenen on dört adet yerli çocuk oyunu metinsel anlamda incelenip, oyunlarda çocuk tiyatrosunun özellikleri ve toplumsal cinsiyet ideolojisinin nasıl kullanıldığının araştırması yapılacaktır. Başka bir açıdan, incelenen çocuk tiyatrosu oyunlarda toplumsal cinsiyet eşitliği ya da eşitsizliği var mı yok mu, çocuk tiyatrosunun işlevleri ne derecede kullanıldı sorularına cevap arayacaktır. Babies start their journey in the world with the gender that is biologically defined as male and female. However, societies' definition for gender might be beyond biological definition; therefore, introduction of the societies' gender definition could be inevitable for babies to change their gender perception; furthermore, the new definition for the genders could be dogmatic, unchangeable as well as unequal for next generations. Since verbal and visual instruments of harboured theatre is counted as one of the most outstanding communication and forward telling tool, this dissertation tackle with social gender concept by investigating children's theatre theories in the first place. After that, theatre plays of those were chosen among Istanbul City Theatres (14 plays) that has the biggest audience number, are analysed with underlined theories. The analysis includes the following questions; firstly, if there is a social gender equality and secondly, how communication feature of theatre is used and whether if it is effective or not. 97