Seseli gummiferum Pall. ex Sm. ve Seseli corymbosum Boiss. & Heldr. subsp. corymbosum üzerinde farmakognozik araştırmalar

Apiaceae familyasından Seseli L. cinsine ait olan ve Türkiye'de yetişen iki farklı tür; Seseli gummiferum Pall. ex Sm. ve Seseli corymbosum Boiss. & Heldr. subsp. corymbosum üzerinde fitokimyasal ve biyolojik aktivite çalışılmalarının yapılması amaçlanmıştır. Bu kapsamda, bu türlerin uçucu yağları ve biyolojik etkileri incelenmiştir. Bu bitkiler üzerinde yapılmış çalışma sayısının az oluşu bizi bu araştırmaları yapmaya yöneltmiştir. İlk olarak S. gummiferum (SG) ve S. corybosum subsp. corymbosum'a (SC) ait örnekler toplanmış ve herbaryum örnekleri hazırlanmıştır. Toplanan örneklerden her birinin toprak üstü ve toprak altı kısımlarından, n-hekzan, etil asetat ve metanollü ekstreler hazırlanmış ve bu ekstreler İTK ile incelenmiştir. Bunun yanında her iki türün meyvelerinden Avrupa Farmakopesine (2010) uygun olarak hazırlanmış Clevenger cihazı ile yapılan hidrodistilasyon sonucu uçucu yağlar elde edilmiş, hem İTK hem de GC/MS ile içerikleri incelenerek karşılaştırılmıştır. Ayrıca elde edilen uçucu yağların biyolojik aktiviteleri MTT, NO ve PGE2 tayini, Nf-ĸB ve Western Blott yöntemleri kullanılarak araştırılmış ve disk difüzyon yöntemi ile antimikrobiyal etkileri de incelenmiştir. GC/MS sonuçlarına göre; S. gummiferum'un meyvelerinden elde edilen uçucu yağın bileşenlerinin % 95.1'i tayin edilerek ana bileşenler; germakren D (% 54.1), sabinen (% 22.4), ve bisiklogermakren (% 5.0); S. corymbosum subsp. corymbosum'un meyvelerinden elde edilen uçucu yağın bileşenlerinin % 93.7'si tayin edilerek, ana bileşenleri; β-fellandren (% 29.2), α-pinen (% 9.7), α-fellandren (% 8.2), germakren B (% 7.4), bisiklogermakren (% 6.6), β-pinen (% 4.8) ve mirsen (% 4.7) olarak tespit edilmiştir. Biyolojik aktivite çalışmalarında ise, SC ve SG uçucu yağları doza bağlı cevapta LPS ile stimüle edilen RAW 264.7 hücrelerindeki NO ve PGE2 üretimini ve bu mediatörlerin üretilmesine neden olan iNOS ve COX-2 enzimlerini ayrıca artan Nf-ĸB aktivitesini de önemli oranda inhibe etmiştir. Ancak, SC ve SG uçucu yağlarının antimikrobiyal aktivitesinde kayda değer bir sonuç elde edilememiştir. Bu çalışma, hem gelecekte yeni anti-inflamatuvar ajanların geliştirilmesine kaynak bilgi sağlaması ile öne çıkmakta, hem de çalışılan uçucu yağların önemli anti-inflamatuvar etkilerini de ortaya koymaktadır. The aim of this study is to perform the phytochemical and biological activity studies on Seseli gummiferum Pall. ex Sm. and Seseli corymbosum Boiss. & Heldr. subsp. corymbosum which are growing in Turkey, from Apiaceae family. Because of the fact that there are limited studies on these species, analysis of the essential oils and biological activity studies have been carried out in this research. First of all, the material of the S. gummiferum and S. corymbosum subsp. corymbosum as our working samples were collected from the nature and authentic samples were deposited in the Herbarium of Ankara University Faculty of Pharmacy. The n-hekzan, ethyl acetate and methanol extracts from the aerial parts and the roots of the each species were prepared. Then, these extracts were examined on thin layer chromatography (TLC). In addition, the essential oils of these species were obtained by hydrodistillation with a Clevenger type apperatus which is regulated according to the European Pharmacopoeia (2010). The composition of the oils were examined on TLC and then analyzed on GC/MS for the comparison of the oils composition. Moreover, the biological activity of the oils have been investigated by the methods of MTT, NO and PGE2, Nf-ĸB and Western Blotting; besides determination of the antimicrobial activity. Regarding to the GC/MS results; in total 29 compounds were characterized representing % 95.1 of the oil of the fruits from S. gummiferum. Germacrene D (% 54.1), sabinene (% 22.4) and bicyclogermacrene (% 5.0) were the major components in SG oil. On the other hand, in total 36 compounds were characterized representing % 93.7 of the fruits oil from S. corymbosum subsp. corymbosum. The main constituents were determined as β-phellandrene (% 29.2), α-pinene (% 9.7), α-phellandrene (% 8.2), germacrene B (% 7.4), bicyclogermacrene (% 6.6), β-pinene (% 4.8) and mircen (% 4.7). In the biological activity studies, the essential oils of the species inhibited production of NO and PGE2, iNOS and COX-2 enzymes, and Nf-ĸB in RAW 264.7 cells stimulated with LPS depend on the concentration. Nevertheless, the screening of the antimicrobial activity of the oils have no satisfied results. Therefore, this study provides important information regarding to use of the oils as a candidate agents against inflammatory disorders and the result related to this activity was debated in this work. 104