Ressam Şehit Hasan Rıza ve oryantalist ressam Stanislav Von Chelebowsky'nin resimlerinin karşılaştırmalı bir değerlendirmesi

Çağdaş anlamdaki Türk resim sanatının gelişimi, oldukça uzun birsürece dayanır. Özellikle 18. yüzyıl ile birlikte başlayan Batılılaşma-Yenileşme hareketleri, Osmanlı sosyo- kültürel hayatının her alanında olduğugibi resim alanını da etkilemiştir. Çağdaş Türk Resim süreci de bugelişmeden payını almıştır. Bu dönemde bu alanda atılan en büyük adım,başta askeri okullar olmak üzere, sonrasında da pek çok sivil okulda resimderslerinin eğitim müfredatı içinde yer alması olmuştur.Bu gelişmeleri takip eden zaman içerisinde yine resme önem verenve hatta bizzat kendisi resimler yapan Sultan Abdülaziz'in resim sanatınadolaylı yada doğrudan önemli katkıları olmuştur. Bu katkılardan birisikonumuz olan Stanislav Von Chelebowsky gibi pek çok sanatçının yurdagetirtilerek ciddi bir repertuarın oluşmasına yaptığı katkı olmuştur. Busanatçılar yaptıkları resimlerle sadece yaşadıkları döneme değilkendilerinden sonraki dönemlere de damgalarını vurmuşlardır. ÖzellikleStanislav Von Cehelebowsky, Osmanlı Devleti'nin önemli tarihi savaşlarınıve olaylarını resmederek pek çok kişi üzerinde hayranlık uyandırmaklakalmamış, aynı zamanda kendisinden sonraki pek çok ressama da ilhamkaynağı olmuştur.Bu sanatçılardan birisi de Şehit Hasan Rıza'dır. Stanislav VonChelebowsky ile konu, teknik, kompozisyon ve üslup gibi pek çok konudabenzer resimler yapmasına karşın, asla bu benzerlik bir esinlenmedenöteye gitmemiştir. Bu çalışmamızda bu iki değerli sanatçının resimlerininbenzer ve farklı olan yönlerini ortaya koyarak, nedenlerini araştırmayaçalıştık. Bunun için de resimlerini karşılaştırmadan önce konuyla ilgili detaylıbir araştırma yaptık.lk olarak Türk resim sanatı tarihi üzerinde çalıştık. Sonrasında,Stanislav Von Chelebowsky'nin oryantalist bir ressam olması sebebi ileoryantalizm, Şehit Hasan Rıza'nın asker ressam olmasından dolayı daasker ressamlar konularını inceledik. Daha sonrasında ise bu iki değerlisanatçının hayatları ve sanat anlayışlarını değerlendirdik.Yapmış olduğumuz bütün bu inceleme ve araştırmalar sonucundaelde etmiş olduğumuz bilgi birikimi ışığında, sanatçıların resimlerinikarşılaştırmalı olarak değerlendirmeye çalıştık. Bu iki önemli sanatçınınresimlerini iki ayrı katalog halinde inceledik. Yapmış olduğumuz bütün budeğerlendirmeler neticesinde de; birbirinden farklı bu iki sanatçınınresimlerinde ki benzer ve farklı yönlerini ortaya koyarak, nedenlerinisaptamaya çalıştık. Bu inceleme ve araştırmalar neticesinde elde ettiğimizbilgilerle sonuca ulaştık.Bu çalışmamız ile bu iki sanatçının resimleri arasındaki benzer vefarklı yönlerini ortaya koyarak, Türk resim sanatına katkılarını belirlemekşeklindeki amacımıza ulaşmaya çalıştık. Modern Turkish painting is based on a fairly long developmentalprocess. Reformation movements of the 18th century influenced paintingtogether with the other socio-cultural structures. The most importantdevelopment of this period is the beginning of the painting courses both inthe military colleges and civil schools.Following these developments Sultan Abdülaziz, who supportedpainting and ordered lots of portraits, had a crucial role in the Turkishpainting. One of his important contributions is the invitation of Stanislav VonChelebowsky to the empire and formation of a significant repertoire. Theseartists had a long standing influence which is not limited to their own timesbut continued within the atmosphere of the later generations. Especially,Stanislav Von Chelebowsky who painted important historical wars and eventsof the Ottoman Empire impressed lots of people and inspired paintersfollowing him.One of these artists is Şehit Hasan Rıza who produced similar paintingswith Stanislav Von Chelebowsky in terms of subject, technique, compositionand style. Despite that this similarity does not go to beyond the limits ofinspiration. The similarities and differences of these two important paintershave been investigated and the reasons behind them questioned in thisstudy. A detailed research has been carried out before the comparison oftheir paintings.The history of Turkish painting has been studied firstly. Then,Orientalism in relation with Stanislav Von Chelebowsky and military paintersin relation with Şehit Hasan Rıza has been investigated. Lastly the life andunderstanding of these two painters have been considered.Comparative analysis of the paintings of two artists has been executedin the light of abovementioned studies. The paintings of these two artists arepresented in two separate catalogues. The similarities and differences ofthese two painters have been investigated and then the reasons behind themquestioned.The similarities and differences of these two important painters havebeen investigated and their contributions to the Turkish painting have beeninvestigated within the scope of this study. 256