Yaş tip yaşa bağlı makula dejenerasyonunu hastalarının uzun dönem takibinde retinanın fonksiyonel ve anatomik değişimlerinin değerlendirilmesi

AMAÇ :İntravitreal ranibizumab tedavisi ile tedavi edilen yaş tip yaşa bağlı makula dejenerasyonu hastalarında bir yıllık takip döneminde retinal katmanlarda oluşan değişiklikleri segmentasyon analizi ile tespit etmek.GEREÇ VE YÖNTEM : Daha önce herhangi bir tedavi almamış yaş tip yaşa bağlı makula dejenerasyonu tanılı 37 hastanın katıldığı prospektif girişimsel bir çalışma planlandı. Tedavi protokolü olarak hastalara üç ay aylık ve sonrasında gerektiği zaman intravitreal ranibizumab enjeksiyonu yapılan PRN tedavi rejimi uygulandı. Hastalar ortalama 13 ay takip edildi. Hastaların tedavi öncesi en iyi düzeltilmiş görme keskinliği (EİDGK),fundus fluoresein anjiografileri, optik koherens tomografileri (OKT) çekildi. Santral 1mm'lik alan ve 1-3 mm'lik alanda retinal segmentasyon programı aracılığıyla retinal segmentlerin analizi yapıldı. Olguların her ay OKT 'leri çekildi ve EİDGK' leri değerlendirildi. Başlangıç değerleriyle 3.ay, 6.ay ve 12. Ay değerleri istatiksel olarak karşılaştırıldı.BULGULAR : Yaş tip yaşa bağlı makula dejenerasyonu bulunan hastalardan 33 tanesiçalışmayı tamamladı. Hastalara yapılan ortalama enjeksiyon sayısı 9,8 idi. Ortalama tedavi öncesi en iyi düzeltilmiş görme keskinliği logMAR 0.60±0,28 ve harf olarak ise 47,3±22,05 harfken, 3.ayda logMAR 0.45±0,30 ve harf olarak ise 59±22,45 harf, 6.ayda logMAR 0.41±0,33 ve harf olarak ise 60,1±19,90 harf, 12.ayda logMAR 0.40±0,23 harf olarak ise 60,7±19,80 harf idi. Başlangıca göre görmede 3.ay, 6.ay ve 12. ayda anlamlı düzeyde artış oldu (p:0,001, p:0,001, p:0,001). Santral maküla kalınlığı başlangıçta 390,25±149,6-μm iken, 3. Ayda 365,62±168,1-μm, 6.Ayda 366,66±160,3-μm ve 12. Ayda 312,74±118,4-μm idi. Retinal segmentasyon analizinde santral 1 mm' lik alanda ve parafoveal 1-3 mm' lik alanda tedavi ve takip süresi boyunca başlangıç değerlerine göre RNFL analizlerinde istatiksel olarak anlamlı değişiklik saptanmadı.Başlangıca göre santral 1 mm' lik alanda ve parafoveal 1-3 mm' lik alanda tedavi ve takip süresi boyunca başlangıç değerlerine göre 12.ayda GCL (santral 1 mm' lik alan 23,93±13,73-μm' dan 19,50±9,50-μm' a, parafoveal 1-3 mm' lik alan ise 44,48±12,58-μm'dan 39,60±10,60-μm' a geriledi) analizlerinde istatiksel olarak anlamlı azalma saptandı (p:0,001 ve p:0,005). Başlangıca göre santral 1 mm' lik alanda ve parafoveal 1-3 mm' lik alanda tedavi ve takip süresi boyunca başlangıç değerlerine göre 12. ayda IPL (santral 1 mm' lik alan 28,90±14,36'-μm'dan 22,35±6,23-μm'a, parafoveal 1-3 mm' lik alan ise 39,34±8,53'-μm' dan 35,58±7,93-μm'a geriledi) anlalizlerinde istatiksel olarak anlamlı azalma saptandı (p:0,001 ve p:0,004).Başlangıca göre santral 1 mm' lik alanda ve parafoveal 1-3 mm' lik alanda tedavi ve takip süresi boyunca başlangıç değerlerine göre 6.ayda INL (santral 1 mm' lik alan 24,80±15,33-μm' dan 27,60±12,59-μm' a) analizlerinde istatiksel olarak anlamlı azalma saptandı (p:0,013).Santral 1 mm' lik alanda ve parafoveal 1-3 mm' lik alanda tedavi ve takip süresi boyunca başlangıç değerlerine göre OPL ve ONL analizlerinde istatiksel olarak değişiklik saptanmadı. Başlangıca göre santral 1 mm' lik alanda ve parafoveal 1-3 mm' lik alanda tedavi ve takip süresi boyunca başlangıç değerlerine göre 3.ayda RPE (santral 1 mm' lik alan 39,12±22,33-μm' dan 29,70±22,05-μm'a, parafoveal 1-3 mm' lik alan ise 31,27±13,11-μm' dan 24,40±9,99-μm' a geriledi) analizlerinde istatiksel olarak anlamlı azalma saptandı (p˂0,001 ve p:0,001).Başlangıca göre santral 1 mm' lik alanda ve parafoveal 1-3 mm' lik alanda tedavi ve takip süresi boyunca başlangıç değerlerine göre 12.ayda IRL (ILM' den ELM'ye kadar santral 1 mm' lik alan 222,93±93,09-μm' dan 180±53-μm'a, parafoveal 1-3 mm' lik alan ise 255,06±42,74-μm' dan 240,25±40,37-μm' a geriledi) katmanlarında istatistiksel olarak anlamlı azalma saptandı (sırasıyla p: 0.001, p: 0.003). Başlangıca göre santral 1 mm' lik alanda ve parafoveal 1-3 mm' lik alanda tedavi ve takip süresi boyunca başlangıç değerlerine göre 3. ayda ORL ( ELM' den BM' a kadar santral 1 mm' lik alan 128,32±26,92-μm' dan 115,54±43,98-μm'a, parafoveal 1-3 mm' lik alan ise 103,81±16,73-μm' dan 96,38±16,22-μm' a geriledi) tabakalarında istatistiksel olarak anlamlı azalma saptandı (p˂0,014 p:0,011).SONUÇ: Yaş tip yaşa bağlı makula dejenerasyonu tedavisinde kullanılan intravitreal ranibizumab tedavisi ile anatomik düzelme meydana gelmektedir. Bu düzelme iç katmanlarda özellikle GCL, IPL dolayısıyla IRL tabakası, dış katmanlarda ise RPE dolayısıyla ORL tabakası kalınlıklarında azalma sonucu meydana gelmektedir. Objective: To evaluate the changes in the retinal layers by segmentation analysis in patients with wet age-related macular degeneration (AMD) that underwent anti-VEGF treatment for 1-year follow-up period.Material and Methods: Thirty-seven eyes of 37 patients with wet-AMD naive to the treatment were included in this prospective interventional study. The patients were treated with standard of care. Treatment protocol was initial 3 monthly loading injections and then PRN regimen (as needed). Mean follow-up was 13 months. Baseline best-corrected visual acuity (BCVA), fundus fluorescein angiography (FFA) and optical coherence tomography (OCT) was obtained. Segmentation of each retinal layer in central 1 mm and 1-3 mm area was calculated by segmentation software.Patients underwent OCT and BCVA evaluation at each visit. Data at months 3, 6 and 12 were compared to baseline values. Results: Total 33 patients out of 37 patients with wet type age related macular degeneration completed the study.The mean number of injections was 9.8. The mean logMAR BCVA was 0.60±0.28 (47.3±22.05 letters) at baseline, 0.45±0,30 (59.0±22.5 letter) at month 3, 0.41±0,33 (60,1±19,90 letter) at month 6 and 0.40±0,23 (60,7±19,80 letter) at month 12. There was significant increase in BCVA at month 3, 6 and 12 (p:0.001, p:0.001, p:0.001) compared to the baseline BCVA. Central macular thickness at baseline, month 3, 6 and 12 was 390.25±149.6-μm, 365.62±168.1-μm, 366.66±160.36–μm, and 312,74±118,4-μm respectively.No significant change in RNFL was observed in central 1 mm area and parafoveal 1-3 mm area.A statistically significant thinning in GCL at month 12 when compared to baseline (23.93±13.73-μm to 19.50±9.50-μm in 1 mm area and 44.5±12.6–μm to 39.6 ± 10.6-μm in parafoveal 1-3 mm area) was observed (p:0.001 and p:0.005). A statistically significant thinning in IPL at month 12 when compared to baseline (28.90 ± 14.36–μm to 22.35 ± 6.23 –μm in 1 mm area and 39.34 ± 8,53 –μm to 35.58 ± 7.93 in parafoveal 1-3 mm area ) was observed (p : 0.001 and p: 0.004). A statistically significant thinning in INL at month 6 when compared to baseline (34.80 ± 15,33–μm to 27.60 ± 12.59 –μm in 1 mm area) was observed (p = 0.013).No significant change in OPL and ONL was observed in central 1 mm area and parafoveal 1-3 mm area. A statistically significant thinning in RPE at month 3 when compared to baseline (39.12 ± 22.33 -μm to 29.70 ± 22.05 -μm in 1 mm area and 31.27 ± 13.11 -μm to 24.40 ± 9.99-μm in parafoveal 1-3 mm area) was observed (p ˂0,001 and p = 0.001). A statistically significant thinning in IRL at month 12 when compared to baseline (222.93 ± 93.09 -μm to 180 ± 53 -μm in 1 mm area and 255.06 ± 42.74 –μm to 240.25±40.37 -μm in parafoveal 1-3 mm area from ILM to ELM ) was observed (p: 0.001, p: 0.003). A statistically significant thinning in ORL at month 3 when compared to baseline (128.32 ± 26.92 -μm to 115.54 ± 43.98 -μm in 1 mm area and 103.81 ± 16.73 -μm to 96.38 ± 16.22 -μm in parafoveal 1-3 mm area from ELM to BM) was observed (p: 0.011 p: 0,014).Conclusion: An anatomical improvement has been observed with intravitreal ranibizumab therapy in patients with wet-AMD. These improvements seem to be occurring due to thinning in both the inner layers (GCL, IPL) and outer layers (RPE). 105