Mevcut tip kültür merkezlerinde yer alan çok amaçlı salonların değişken akustik konfor koşullarının iyileştirilmesine yönelik bir yöntem önerisi, uygulanması ve sınanması

1990'lı yıllardan itibaren Türkiye'de ve Dünyada, birbirinden farklı akustik özellikler gerektiren konuşma, tiyatro, opera ve konser gibi işlevlerin her biri için ayrı bir salon yapmanın oldukça maliyetli olması nedeniyle, gerektiğinde bu işlevlerin tamamına hizmet veren `çok amaçlı salon` kullanımı oldukça yaygın olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda tezin amacı; mevcut çok amaçlı bir salonun değişken akustik konfor koşullarının iyileştirilmesine yönelik bir yöntem geliştirilmesidir. Bu çalışmanın yöntemi; öncelikle Türkiye'deki mevcut çok amaçlı salon stoğunun araştırılması ve bu çok amaçlı salonların akustik konfor koşullarının bilgisayar destekli simülasyon programlarıyla ve yerinde ölçüm tekniği ile belirlenmesi daha sonra ise, Türkiye ve Dünya literatüründeki çok amaçlı salon kullanımlarının incelenmesi, ortak noktalarının belirlenmesi ve Türkiye' deki mevcut çok amaçlı salon stokunun değişken akustik konfor koşullarının iyileştirilmesine yönelik bir yöntem önerilerek, bu yöntemin, tip kültür merkezleri çok amaçlı salonlarında, bilgisayar destekli simülasyon tekniğiyle test edilmesidir. Tez çalışması sürecinde, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yaptırılmış üç farklı kültür merkezi çok amaçlı salonu yerinde ölçüm ve bilgisayar destekli simülasyon teknikleriyle incelenmiş ve farklı işlevler için gerekli akustik konfor koşullarının sağlanamadığı görülmüştür. Türkiye ve Dünya literatüründe yapılan araştırma sonucu çok amaçlı salonlarla ilgili genellemeler ortaya konulmuş ve bu genellemeler ışığında oluşturulan yöntem, bilgisayar destekli simülasyon tekniğiyle tip projelere uygulanmıştır. Aynı zamanda, tip kültür merkezi çok amaçlı salonlarında kullanılan ahşap paneller atölye ortamında üretilmiş ve malzemenin ses yutma katsayısı testleri TSE Tuzla Akustik Laboratuvarında yaptırılmıştır. Alınan sonuçlar doğrultusunda simülasyonlar yenilenmiş ve oluşturulan yöntem Tip Kültür Merkezi çok amaçlı salonlarının ikisinde de sınanmıştır. Bilgisayar destekli simülasyon sonuçları doğrultusunda, her iki tip salonda da uygulanan yöntemin, farklı işlevler için gerekli akustik konfor koşullarının oluşmasına imkan sağladığı görülmüştür. Bu bağlamda, tez çalışması sonucunda, bir yöntem önerisi geliştirilmiş ve sunulmuştur. Since 1990's, instead of building seperate halls for speech, theater, opera and concert activities which is quite costly and require different acoustical characteristics, usage of multi-purpose halls that serve for all the functions at the same time has been encountered quite commonly. In this context, the purpose of this thesis is to develop a method for improving the variable acoustical confort conditions of an existing multi-purpose hall. The procedure for this study is as follows; first of all, the multi-purpose hall stock in Turkey will be researched and acoustical comfort conditions of these halls will be determined with computer aided simulation programs and/or on site measurement techniques, after that, multi-purpose hall usage in Turkey and among the World will be examined, common points will be determined and finally a new method will be proposed for improving the variable acoustical confort conditions of the existing multi-purpose hall stock in Turkey, which will be tested for the type multi-purpose hall cultural centers using computer aided simulation programs. In the process of this thesis study, three different cultural centers with multi-purpose halls which have been built by Ministry of Culture and Tourism were examined with computer aided simulation techniques and it is observed that they do not provide the acoustical confort conditions required for different functions. Following the research that has been conducted in Turkish and World literature, generalizations about the multi-purpose halls were presented and the method that has been developed in the light of these generalizations was applied to type projects using computer aided simulation techniques. At the same time, the wooden panels that are used at the multi-purpose halls of type cultural centers were manufactured at workshop environment and sound absorption coefficient tests of these materials have been conducted at TSE Tuzla Acoustical Laboratory. In accordance with the results of these tests, simulations have been updated and the method developed was applied to both of the multi-purpose halls. According to the computer aided simulation results, it was observed that the method that was applied to both type halls provides opportunity to the occurance of acoustical confort conditions required for different functions. In this context, a method proposal was developed and presented as a result of the thesis. 187