Tavuk ve hindilerde Xylazin Hidroklorürle premedikasyon Etomidat, Ketamin Hidroklorür ve Propofol ile sağlanan anestezinin bazı hematolojik biyokimyasal ve klinik parametreler açısından araştırılması

ÖZETKardoğan Ö. Tavuk ve hindilerde Xylazin Hidroklorürle premedikasyon Etomidat, Ketamin Hidroklorür ve Propofol ile sağlanan anestezinin bazı hematolojik biyokimyasal ve klinik parametreler açısından araştırılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Van, 2013. Bu çalışmada; etomidat grubu için 6 tavuk, 6 hindi, propofol grubu için 6 tavuk, 6 hindi, ketamin grubu için 6 tavuk ve 6 hindi olmak üzere toplam 18 tavuk ile 18 hindi kullanıldı. Premedikasyon amacıyla xylazine hidrochloride (Rompun-Bayer) 1-2mg/kg kullanıldı. Premedikasyondan sonra ilk gruba 5 mg/kg etomidat (Johnson&Johnson) ikinci gruba 8 mg/kg propofol (Diprivan-Abbott™) vena subcutenea ulnarisden verildi. Üçüncü gruba 50 mg/kg dozunda ketamin hidrokloride (Ketasol-İnterhas) pectoral kas içine verildi. Parametrelere anestezi öncesi, anestezi sırası ve anesteziden 24 saat sonrasında bakıldı. Klinik parametrelerden kalp vurum sayısı, solunum sayısı ve beden ısısına bakıldı. Hematolojik parametrelerden; eristrosit (RBC), lökosit (WBC), hematokrit (HCT) değerlerine bakıldı. Biyokimyasal olarak; AST, ALP, ALT, Ca, Na, Glikoz, Total bilirubin değerlerine bakıldı. Sonuç olarak, etomidat kanatlılarda kullanılırken solunum sayısında azalmalara neden olabileceğinden akciğer rahatsızlığı olanlarda bu durumun dikkate alınması ve glikoz değerlerinde yükselişler gözlendiğinden kullanmadan önce kan şekeri düzeyinin ölçülmesi yararlı olacaktır. Ketamin hidroklorür kanatlılarda kullanılırkende hem kalp vurum sayısında hemde solunum sayısında azalışlar gözleneceğinden kalp ve solunum rahatsızlığı olanlarda bu durumun göz önünde bulundurulması ve tavuklarda glikoz değerlerinde gözlenecek artışlara da dikkat edilmesi gerekmektedir. Propofol kullanıldığında ise klinik, hematolojik ve biyokimyasal parametrelerin çoğunda değişiklikler meydana geleceği için dikkat edilmesi gerektiği düşünülmektedir. Kanatlılarda ideal bir anestezik önerilmesi gerektiğinde kısa süreli bir uygulama için etomidat uzun süreli uygulamalar için ise ketamin önerilmektedir. SUMMARYKardoğan Ö. A research on chickens and turkeys premedicated with xylazine hydrochloride and anesthesia with etomitade, ketamine hydrochloride and propofol about some hematological, biochemical and clinical parameters Yuzuncu Yil Universitesi, Institute of Health Sciences, PhD Thesis, Van, 2013. İn this study, etomidate for a group of six chickens, six turkeys, propofol for a group of six chickens, six turkeys, ketalar for a group six chickens, six turkeys and of a total of eighteen chickens and eighteen turkeys were used. For the purpose premedication xylazine (rompun-bayer) 1-2 mg/kg was used. After premedication first group, 5 mg/kg etomidate (Johnson&Johnson), the second group of 8 mg/kg propofol (Diprivan-Abbott™), was administered via vena ulnaris subcutenea. To the third group 50 mg/kg ketamine hydrochloride (Ketasol-İnterhas) was given into the pectoral. Parameters were investegated before induction of anesthesia, during and 24 hours after anesthesia. The number of clinical parameters, heart rate and body temperature, respiratory rate were monitored. Hematological parameters; erythrocyte (RBC), leukocyte (WBC), hematocrit (HCT) levels were monitored. Biochemically, AST, ALP, ALT, Ca, Na, glucose, total bilirubin levels were monitored. As a result, etomidate while using in avians may lead to decrease in respiration rate and therefore this issue should be taken into consideration. Besides it would be useful to measure the blood sugar levels since it may cause increase in blood sugar levels. On the other hand, while using ketamine hydrochloride, the heart and respiratory rate decreasing feature of this agent must be taken into consideration in addition to increasing levels of glucose in chickens. When propofol is used, one must be careful while administoring since it may lead changes in most of clinical hemotoligical and biochemical parameters. İt is recommended to use etomidate for short term anesthesia, while ketamine is recommended for long term anesthesia 109