Makarnalık bugdayda mutasyon islahı ile bazı kantitatif karakterlerin gelistirilmesi

Öz: Namık Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümünde yürütülen bu arastırmada, iki makarnalık bugday çesidine uygulanan 6 farklı gamma ısını dozunun M1 ve M2 generasyonlarında bitki gelisimi üzerine etkisi arastırılmıstır. M2 generasyonunda incelenen 7 karakter yönünden mutant ve kontrol genotipler karsılastırıldıgında, birçok özellik bakımından istenen mutant tipler elde edilmistir. Özellikle 200 gray doz uygulamasından sonra seçilen mutant genotipler arasında bitki boyu yönünden önemli oranda kısalma gösteren genotipler elde edilmistir. Bitki verimi, ana saptaki basakta tane agırlıgı, basakta tane sayısı, hasat indeksi, basak uzunlugu yönünden 300 gray doz uygulamalarında istenen özellikleri tasıyan genotipler ortaya çıkmıstır. Ayrıca, mutagen uygulamasının bitkide kardes sayısını artırdıgı belirlenmistir. Kontrol ve seçilen mutant genotiplerde SDS-PAGE yöntemiyle elde edilen protein bandları yönünden özellikle 300-500 gray dozlarında farklılıklar gözlenmistir Abstract: In this research conducted in the Department of Field Crops, Agricultural Faculty, Namık Kemal University, the effect of six different gamma ray doses on plant growth in M1 and M2 generations derived from two durum wheat cultivars was investigated. When mutants and control genotypes in M2 generation were investigated for seven characters, a considerable number of mutants having the desired characteristics were obtained. The application of 200 gray dose resulted in significantly short genotypes among selected mutant genotypes. After 300 gray dose applications, suitable genotypes were obtained in terms of plant height, seed yield per main spike, the number of seeds per spike, harvesting index and spike length. In addition, mutagen application increased number of tillers per plant. For obtained protein band design using the SDS-PAGE method in the Standard and mutant durum wheat genotypes were observed different in 300, 400 and 500 gray mutagen doses