BEYİN ÖLÜMÜ TANISI SONRASI HASTA YAKINLARININ DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ: BİR TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ UYGULAMASI

ÖZET Amaç: Çalışmamızda; hasta yakınlarının beyin ölümüne bakışları, buna paralel olarak organ bağışı konusu ve hastadan yaşam desteğini kesme konularında verdikleri kararların incelenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde 2017- 2019 yılları arasındaki beyin ölümü tanısı almış vakaların arşiv kayıtları taranarak yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim düzeyi, ikamet yeri gibi sosyo demografik özellikler kaydedildi. Arşiv kayıtlarından organ nakli izni verilen, aile isteği ile yaşam desteği kesilen, kendiliğinden kalp durması beklenen ve beyin ölümü deklerasyonu yapıldığı sırada kalbin durması şeklinde hasta yakını davranışları sınıflandırılarak yıllara göre vaka sayıları kaydedildi. Bulgular : Çalışmamız da arşiv taraması sonucunda toplamda 60 beyin ölümü tanısı konulmuştur. Hastaların yaş ortalaması 31.12 (std;24.7) dir. Erkek cinsiyet 37 (%61.7) kadın cinsiyet 23 (%38,3) olup erkeklerin oranı kadınlara göre daha yüksektir. Hasta yakını davranışlarında ise yaşam desteğinin kesilmesi en yüksek (%40) tercihtir. Bunu kalbin kendiliğinden durmasını bekleme (%38.3) ve organ bağışı (%18.3) takip etmektedir. Asıl dikkat çeken konu ise 2017-2019 yıllarında yaşam desteğinin kesilmesi kararını verenlerin oranı yüzde 20’den yüzde 50’ye çıkar iken, organ bağışı ise yüzde 25’den yüzde 10’a düşmüştür. Hasta yakını davranışları ile değişkenlerin Ki-kare analizinde hiçbir anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Sonuç : Hasta yakınlarının beyin ölümünü giderek daha fazla gerçek ölüm olarak kabullendiklerini ancak bu durumun organ bağışına (nakil iznine) yansımaması ise halen önemli sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.